Μια συνοπτική ιστορία της Γαλλίας αποτελεί το πρόσφατο βιβλίο του Κόλιν Τζόουνς «Η συντομότερη Ιστορία της Γαλλίας», με υπότιτλο «Από τη Ρωμαϊκή Γαλατία στην επανάσταση και την πολιτιστική ακτινοβολία — Μια Παγκόσμια Ιστορία για την εποχή μας».
Μέσα σε 300 περίπου σελίδες, ο Τζόουνς έχει συμπυκνώσει περίπου 2.000 χρόνια ιστορίας σε ένα ευανάγνωστο, διορατικό, αλλά και διασκεδαστικό βιβλίο, χωρίς να ‘στριμώξει’ τα θέματα του. Παραδόξως, οι ιστορικές εποχές — από τη βασιλεία του Χλωδοβίκου Α΄ και την άνοδο των Φράγκων μέχρι τη στρατιωτική και ιδεολογική πάλη μεταξύ της γαλλικής χριστιανοσύνης και την άνοδο του Ισλάμ, την επαναστατική και ναπολεόντεια εποχή και τη σύγχρονη εποχή του 20ου και 21ου αιώνα — ρέουν αρκετά ομαλά από το ένα στο άλλο.
Ο συγγραφέας συζητά στην εισαγωγή του την ιδέα της Γαλλίας ως αμάλγαμα ιδεών, πολιτισμών και λαών. Στη συνέχεια, προχωρά στην επίδειξη τού πώς ακριβώς, κατά τη διάρκεια των χιλιετιών, προέκυψε αυτός ο χαρακτήρας. Δεν ήταν μόνο οι συγκρούσεις, οι φιλοσοφικές ιδέες και τα βασιλικά διατάγματα που επέφεραν αλλαγές στη Γαλλία, αλλά, όπως υποδεικνύει νωρίς ο Τζόουνς, και οι κλιματικές αλλαγές και η εξάπλωση ασθενειών που συχνά ανάγκαζαν τη χώρα να αλλάζει και να προσαρμόζεται.
Από τη Μικρή Εποχή των Παγετώνων μέχρι τον Μαύρο Θάνατο, ο Τζόουνς παρέχει αρκετές λεπτομέρειες για να διασφαλίσει ότι οι αναγνώστες μπορούν να κατανοήσουν τον αντίκτυπο και τη σοβαρότητα τέτοιων στιγμών. Όσον αφορά τις συρράξεις, όμως, δύσκολα μπορεί κανείς να σκεφτεί τη Γαλλία χωρίς τον θεσμό του πολέμου.
Πόλεμος και Θρησκεία
Ο Τζόουνς καθοδηγεί τον αναγνώστη μέσα από τη σταθερότητα της μοναδικής βασιλείας του Χλωδοβίκου (ή Κλόβις) Α΄ και την επακόλουθη αστάθεια μετά τον θάνατό του, όταν το φράγκικο βασίλειό του χωρίστηκε μεταξύ των τεσσάρων γιων του, με αποτέλεσμα την Αυστρασία, τη Νευστρία, τη Βουργουνδία και την Ακουιτανία. Δεν ήταν η τελευταία φορά που το βασίλειο θα χωριζόταν. Ο Λουδοβίκος ο Ευσεβής, γιος του Καρλομάγνου, επίσης χώρισε το βασίλειό του μεταξύ των τριών επιζώντων γιων του: του Λοθαρίου, του Λουδοβίκου του Γερμανικού και του Καρόλου του Φαλακρού.
Όπως προαναφέρθηκε, η θρησκεία έπαιξε έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στη γέννηση και την ανάπτυξη της Γαλλίας, και συγκεκριμένα ο Χριστιανισμός, και ο Τζόουνς υφαίνει τη σημασία της θρησκείας σε όλη του την αφήγηση. Από την ήττα του στρατού των Ομεϋαδών στην Τουρ και τον προσηλυτισμό των Βίκινγκ στον Χριστιανισμό, μέχρι τους θρησκευτικούς πολέμους μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών κατά τον 16ο αιώνα και την ανατροπή και αποκατάσταση του Καθολικισμού τον 19ο αιώνα, η θρησκεία δικαιωματικά έχει τη θέση της στη «Συντομότερη Ιστορία της Γαλλίας».
Ομοίως, η σημερινή Γαλλία δεν μπορεί να κατανοηθεί χωρίς την εξέταση της επιρροής της Γαλλικής Επανάστασης και της, κατά καιρούς, βίαιης ώθησης της χώρας προς τον ρεπουμπλικανισμό. Από το 1789 και μετά, ο Τζόουνς σημειώνει την πολιτική αλλαγή φρουράς από τη μοναρχία στον ρεπουμπλικανισμό, από την αυτοκρατορία στη μοναρχία, μετά από τον ρεπουμπλικανισμό στη μοναρχία και τελικά στην Τρίτη, την Τέταρτη και τη σημερινή Πέμπτη Ρεπουμπλικανική Πολιτεία (με το διχασμένο Βισύ και την «Ελεύθερη» Γαλλία να συμμετέχουν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου). Η Γαλλία είναι πραγματικά μια ενδιαφέρουσα μελέτη της εθνικής πολιτικής και των εσωτερικών πολιτικών, καθώς και των εξωτερικών πολιτικών, με τις αποικιακές και μεταποικιακές εποχές της.
Εξαιρετική γραφή και σχεδιασμός
Ο Τζόουνς καλύπτει ένα πολύ ευρύ πεδίο, συμπεριλαμβανομένων πολιτιστικών θεμάτων, όπως οι φιλοσοφίες του Γαλλικού Διαφωτισμού και οι καλλιτεχνικές δημιουργίες που αλλάζουν το τοπίο. Ωστόσο, ο συγγραφέας παραμένει ισορροπημένος. Η «Συντομότερη Ιστορία της Γαλλίας» παρουσιάζει την ιστορία όπως θα έπρεπε να παρουσιάζεται, με έναν ψύχραιμο, αν και εξαιρετικά διασκεδαστικό τρόπο. Σίγουρα, για τους πολλούς αιώνες που καλύπτει, θα περίμενε κανείς να περνάει γρήγορα τα χρόνια σε κάθε σελίδα, αλλά αυτό δεν οδηγεί πάντα σε ένα ρέον, ευχάριστο κείμενο. Ο Τζόουνς το πετυχαίνει κάνοντας το βιβλίο του σταθερά συναρπαστικό, αποδεικνύοντας ότι, αν και Βρετανός, είναι ένας από τους κορυφαίους μελετητές της γαλλικής ιστορίας.
Η ομάδα σχεδιασμού του βιβλίου αξίζει επίσης συγχαρητήρια. Οι χάρτες και τα γραφικά είναι σαφή και πολύ χρήσιμα, κάνοντας την ανάγνωση ακόμα πιο εντυπωσιακή. Η χρήση φωτογραφιών σε όλο το βιβλίο ήταν επίσης μια ωραία πινελιά. Η εμπειρία του εκδότη στην οργάνωση ενός τέτοιου βιβλίου είναι εμφανής – πράγματι, υπάρχουν 20 «Σύντομες» εργασίες μέχρι στιγμής από τις εκδόσεις The Experiment Publishing. Η «Συντομότερη Ιστορία της Γαλλίας» αποτελεί μία ένδειξη ότι και τα υπόλοιπα ανάλογα έργα ίσως αξίζει να διαβαστούν. Σίγουρα φαίνεται να είναι ο «συντομότερος» τρόπος για να αποκτήσετε περισσότερες γνώσεις σχετικά με πολλά ιστορικά θέματα.
«Η συντομότερη Ιστορία της Γαλλίας: Από τη Ρωμαϊκή Γαλατία στην Επανάσταση και την Πολιτιστική Ακτινοβολία — Μια Παγκόσμια Ιστορία για την Εποχή μας»
Συγγραφέας: Colin Jones
Εκδότης: The Experiment Publishing, 15 Απριλίου 2025
Χαρτόδετο, 304 σελίδες
Του Dustin Bass
