Ανάλυση ειδήσεων
Περισσότερο από έναν μήνα μετά τον μυστηριώδη θάνατο του Κινέζου ηθοποιού και τραγουδιστή Γιου Μενγκλόνγκ, η οργή της κοινής γνώμης για την υπόθεση εξακολουθεί να αντηχεί σε ολόκληρη την Κίνα και τις κινεζικές κοινότητες του εξωτερικού.
Αυτό που ξεκίνησε ως έκκληση για δικαιοσύνη έχει πλέον εξελιχθεί σε ένα αυξανόμενο κίνημα Κινέζων πολιτών που αποκηρύσσουν δημόσια τη συμμετοχή τους στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας (ΚΚΚ) και στις νεανικές οργανώσεις του – μια συμβολική πράξη αντίστασης που για δεκαετίες καταπνιγόταν εντός της χώρας.
Δημόσια οργή και πολιτική αφύπνιση
Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Κίνας μετέδωσαν ότι ο 37χρονος Γιου έπεσε από κτήριο στο Πεκίνο στις 11 Σεπτεμβρίου. Οι κινεζικές αρχές έσπευσαν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο εγκληματικής ενέργειας, όμως η επίσημη εκδοχή δεν κατόρθωσε να κατευνάσει τη δυσπιστία του κοινού. Οι διαδικτυακές συζητήσεις για τον θάνατο του Γιου λογοκρίθηκαν αμέσως, ενώ σύμφωνα με χρήστες του διαδικτύου, η αστυνομία συνέλαβε όσους αμφισβήτησαν την έρευνα.
Έκτοτε κυκλοφορούν διάφορες υποψίες ότι ο Γιου τιμωρήθηκε επειδή αντιστάθηκε σε ισχυρά πρόσωπα της βιομηχανίας, με υπαινιγμούς για δεσμούς με ανώτερους αξιωματούχους του ΚΚΚ. Οι κινεζικές αρχές δεν έχουν απαντήσει στις κατηγορίες.
Παρά τη λογοκρισία, η υπόθεση εξακολουθεί να προκαλεί αγανάκτηση. Στις 20 Σεπτεμβρίου, Κινέζοι του εξωτερικού ξεκίνησαν διαδικτυακή εκστρατεία συλλογής υπογραφών ζητώντας δικαιοσύνη για τον Γιου· έως τις 17 Οκτωβρίου είχαν συγκεντρωθεί περισσότερες από 465.000 υπογραφές.
Το κίνημα «Αποχώρηση από το ΚΚΚ» κερδίζει δυναμική
Πέρα από τα άμεσα αιτήματα για δικαιοσύνη, ο θάνατος του Γιού αναζωπύρωσε ένα ευρύτερο κίνημα, γνωστό ως Quit the CCP («Αποχώρηση από το ΚΚΚ»), που ενθαρρύνει τους Κινέζους να αποκηρύξουν επισήμως τη συμμετοχή τους στο Κομμουνιστικό Κόμμα, τη Νεολαία του Κόμματος και τους Νεαρούς Πρωτοπόρους της Κίνας. Το κίνημα αυτό ξεκίνησε πριν από δύο δεκαετίες, όταν η εφημερίδα The Epoch Times δημοσίευσε τη σειρά άρθρων «Εννέα Σχόλια για το Κομμουνιστικό Κόμμα». Μέχρι τις 17 Οκτωβρίου, περισσότεροι από 453 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν δηλώσει την αποχώρησή τους από το Κόμμα και τις οργανώσεις του, σύμφωνα με το Global Service Center for Quitting the CCP (Παγκόσμιο Κέντρο Αποχώρησης από το ΚΚΚ), μια εθελοντική οργάνωση που βοηθά όσους θέλουν να αποσυρθούν και τηρεί τα σχετικά στοιχεία.
Το Κέντρο δημοσιεύει επίσης δηλώσεις αποχώρησης, με πολλές πρόσφατες αναρτήσεις να αναφέρουν ρητά την υπόθεση Γιου ως κύριο κίνητρο. Μια 22χρονη από την επαρχία Χενάν έγραψε ότι, βλέποντας πώς το ΚΚΚ προστατεύει τους ενόχους χρησιμοποιώντας τη δύναμη του κράτους, δεν μπορεί πλέον να μένει σιωπηλή και ακυρώνει κάθε όρκο που είχε δώσει στο Κόμμα.
Και άλλοι διατύπωσαν παρόμοια αισθήματα, χαρακτηρίζοντας τον θάνατο του Γιου ως σημείο καμπής στην απογοήτευσή τους από το κινεζικό καθεστώς. Η Λι Φανγκφάνγκ, που πλέον ζει στον Καναδά, ανέφερε ότι η υπόθεση την έκανε να συνειδητοποιήσει τη σκληρότητα του συστήματος. Κατά την άποψή της, η σημερινή Κίνα λειτουργεί σαν «μια τεράστια μηχανή άλεσης κρέατος», όπου οι απλοί πολίτες αποτελούν απλώς «ανταλλακτικά για την κόκκινη ελίτ». Δήλωσε ότι αποχωρεί οριστικά από τη Νεολαία του ΚΚΚ και τους Νεαρούς Πρωτοπόρους.
Ακόμη και όσοι ένιωθαν κάποτε υπερηφάνεια για τον πατριωτισμό τους, φαίνεται να επανεξετάζουν την πίστη τους. Ο Λι Σουάι, Κινέζος του εξωτερικού που ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες, παραδέχθηκε ότι ο θάνατος του Γιου διέλυσε τις μακροχρόνιες πεποιθήσεις του. Εξήγησε ότι είχε πάντα την αίσθηση πως ήταν εξαιρετικά πατριώτης, καθώς η εκπαίδευση που είχαν λάβει τους είχε διδάξει πως χωρίς το Κόμμα δεν θα απολάμβαναν τη ζωή που έχουν σήμερα. Ωστόσο, με τη σύγχρονη τεχνολογία, δεν είναι πλέον δυνατό να περιορίζεται δραστικά η πληροφόρηση. Πολλά που προσπαθούσαν να συγκαλύψουν έρχονται τώρα στο φως το ένα μετά το άλλο.
Η υπόθεση του Γιου Μενγκλόνγκ, είπε, τον έχει ταράξει βαθιά και δεν μπορεί να βρει γαλήνη. Επεσήμανε ακόμη ότι κάθε φορά που προσπαθούσε να αναρτήσει κάτι σχετικό με τον θάνατο του Γιου στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι αναρτήσεις του διαγράφονταν συστηματικά από τις αρχές, και αυτό το γεγονός τον ώθησε να αποκηρύξει πλήρως κάθε δεσμό με το ΚΚΚ.
Αυξανόμενο ενδιαφέρον στα μέσα ενημέρωσης της Ταϊβάν
Στην Ταϊβάν – το αυτοδιοικούμενο νησί που το ΚΚΚ διεκδικεί ως μέρος της Κίνας, απειλώντας ακόμη και με στρατιωτική εισβολή – τα μέσα ενημέρωσης παρακολουθούν στενά τόσο τον θάνατο του Γιου όσο και το επακόλουθο κύμα αποχώρησης από το Κόμμα. Τα κύρια ταϊβανέζικα μέσα κάνουν λόγο για ένα αυξανόμενο κύμα πολιτικής αφύπνισης των Κινέζων πολιτών, επικαλούμενα στοιχεία του Παγκόσμιου Κέντρου Εξόδου από το ΚΚΚ.
Ο Γουάνγκ Ζιγουάν, πρόεδρος του Κέντρου, δήλωσε στην Epoch Times ότι η κάλυψη από την Ταϊβάν αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη αναγνώριση των αποτυχιών του ΚΚΚ. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο θάνατος του Γιου Μενγκλόνγκ έκανε τους Κινέζους να δουν ξεκάθαρα τη διαφθορά και την κακή φύση του Κόμματος, και οι ψευδαισθήσεις τους κατέρρευσαν.
Πρόσθεσε ότι ακόμη και πολλοί από τους λεγόμενους «Μικρούς Ροζ» – τους νεαρούς εθνικιστές – αρχίζουν να αλλάζουν. Το φαινόμενο αυτό, όπως είπε, αντανακλά μια πνευματική αφύπνιση και την αναζήτηση ελευθερίας από τους Κινέζους, δείχνοντας ότι η κυριαρχία του ΚΚΚ φθίνει σε όλα τα επίπεδα – πνευματικό, κοινωνικό και οικονομικό.
Αναλυτές βλέπουν σημάδια ενός συστήματος που καταρρέει
Η Κινέζα πρώην δικηγόρος Τζόου Τζουνχόνγκ χαρακτήρισε το κίνημα αποχώρησης ως μορφή «πνευματικής αυτοδιάσωσης». Υποστήριξε ότι όσο περισσότεροι Κινέζοι αντιλαμβάνονται πως ο αυταρχικός έλεγχος του ΚΚΚ αποτελεί τη ρίζα για πολλές αδικίες στη χώρα τόσο περισσότερο διαβρώνεται η εμπιστοσύνη προς το καθεστώς. Όπως τόνισε, «στην Κίνα δεν υπάρχει αλήθεια ούτε δικαιοσύνη» και μόνο με την πλήρη αποκοπή από το ΚΚΚ μπορεί κανείς να σωθεί – μια πράξη που εκείνη θεωρεί ότι συνιστά τρόπο αντίστασης απέναντι στο καθεστώς.
Ο Γουάνγκ συμπλήρωσε ότι μια αξιοσημείωτη αλλαγή τους τελευταίους μήνες είναι πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τα πραγματικά τους ονόματα στις δηλώσεις αποχώρησης, δείχνοντας ένα επίπεδο θάρρους που σπάνια είχε παρατηρηθεί στο παρελθόν. Μεταξύ Απριλίου και Αυγούστου φέτος, περισσότεροι από 60 νέοι Κινέζοι αποδέχθηκαν δημοσίως «το Πιστοποιητικό Αποχώρησης από το ΚΚΚ» κατά τη διάρκεια συγκεντρώσεων στο εξωτερικό.
Για πολλούς παρατηρητές που μίλησαν στην Epoch Times, αυτές οι πράξεις υποδηλώνουν ότι ο θάνατος του Γιου έχει πάψει να θεωρείται απλώς μια τραγωδία διασημότητας· έχει μετατραπεί σε καταλύτη για προβληματισμό και αντίσταση – μια στιγμή λογοδοσίας για μια γενιά Κινέζων που ολοένα και περισσότερο αρνούνται να παραμείνουν σιωπηλοί υπό τον έλεγχο του ΚΚΚ.
Του Michael Zhuang
Με τη συμβολή των Ning Haizhong και Luo Ya