Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι από την 1η Αυγούστου θα επιβληθούν δασμοί 30% στις εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Μεξικό.
Η απόφαση εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική της κυβέρνησής του επιβολής αμοιβαίων δασμών στους κυριότερους εμπορικούς εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών, με στόχο την αντιμετώπιση αυτού που ο ίδιος χαρακτήρισε ως χρόνιες ανισορροπίες στο εμπορικό ισοζύγιο.
Σε επιστολές που ανήρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στις 12 Ιουλίου, ο Τραμπ ανέφερε: «Οι δύο αυτοί εμπορικοί εταίροι για χρόνια επέβαλλαν διάφορους δασμούς και μη δασμολογικά εμπόδια στις ΗΠΑ. Οι επιβαρύνσεις που αντιμετωπίζουν τώρα αποσκοπούν στην αποκατάσταση αυτής της ανισορροπίας.»
Πρόσθεσε ακόμη ότι τόσο η ΕΕ όσο και το Μεξικό θα υποστούν ακόμη υψηλότερους δασμούς, εφόσον απαντήσουν με αντίμετρα ή με πιο αυστηρούς εμπορικούς περιοριστικούς όρους κατά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη σημασία μείωσης του εμπορικού ελλείμματος για την οικονομική και εθνική ασφάλεια, δηλώνοντας: «Χρειάζεται να μειώσουμε ή να εξαλείψουμε το εμπορικό έλλειμμα με τους δύο αυτούς εταίρους».
Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ο Τραμπ απέστειλε αντίστοιχες επιστολές σε περισσότερους από είκοσι ακόμη βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, η Ιαπωνία και η Βραζιλία, επιβάλλοντας γενικούς δασμούς από 20% έως 50%.
Στην επιστολή του προς την πρόεδρο του Μεξικού, Κλαούντια Σέινμπαουμ, αναγνώρισε τις προσπάθειες του Μεξικού να περιορίσει την παράνομη μετανάστευση και τη διακίνηση φαιντανύλης προς τις ΗΠΑ, ωστόσο σημείωσε: «Το Μεξικό δεν κάνει αρκετά για να αποτρέψει τα καρτέλ να μετατρέψουν τη Βόρεια Αμερική σε παράδεισο διακίνησης ναρκωτικών».
Ο Τραμπ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναπροσαρμογής των δασμών, εφόσον το Μεξικό περιορίσει τα προσκόμματα για το αμερικανικό εμπόριο και αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις των καρτέλ.
Στην αλληλογραφία του με την ηγεσία της ΕΕ, ο Τραμπ επεσήμανε: «Τα εμπορικά εμπόδια της Ένωσης έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών είναι άδικα και μη βιώσιμα. Ο δασμός του 30% είναι πολύ λιγότερος από όσο χρειάζεται για να εξαλειφθεί το εμπορικό έλλειμμα. Απαιτώ να καταργηθεί κάθε δασμός κατά της Αμερικής και να εξασφαλιστεί πλήρης, ανοικτή πρόσβαση στην αγορά.»
Επανέλαβε ότι το ποσοστό του δασμού ενδέχεται να αναθεωρηθεί ανάλογα με τις εξελίξεις στις διμερείς σχέσεις των ΗΠΑ με την ΕΕ και το Μεξικό.
Η ΕΕ επεδίωξε να υπάρξει τουλάχιστον μια προκαταρκτική συμφωνία ώστε να μην περιληφθεί στους στόχους της νεότερης δασμολογικής πολιτικής Τραμπ. Ωστόσο, παρά την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, έπειτα και από την απόσυρση της προηγούμενης απειλής για δασμούς 50%, η ΕΕ τελικά έλαβε κι αυτή επιστολή με την πρόθεση επιβολής δασμών.
Η ΕΕ, ο μεγαλύτερος προμηθευτής των ΗΠΑ, εξήγαγε προς την αμερικανική αγορά το 2024 προϊόντα αξίας 605,8 δισ. δολαρίων, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 5,1% σε σύγκριση με το 2023. Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Ευρωπαϊκή Ένωση ανήλθε στα 235,6 δισ. δολάρια, καταγράφοντας αύξηση 12,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Σε απάντηση προς την επιστολή Τραμπ, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη σε μια διαπραγματευτική συμφωνία έως την 1η Αυγούστου. Παράλληλα, θα λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των ευρωπαϊκών συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένης της υιοθέτησης αναλογικών αντιμέτρων, εφόσον χρειαστεί.»
Επεσήμανε, επίσης, ότι οι δασμοί 30% θα διαταράξουν τις διατλαντικές αλυσίδες εφοδιασμού εις βάρος τόσο της ΕΕ όσο και των ΗΠΑ. Ολοκληρώνοντας, σημείωσε: «Συνεχίζουμε να εμβαθύνουμε τις παγκόσμιες εταιρικές μας σχέσεις, πάντοτε στη βάση ενός διεθνούς εμπορίου με κανόνες».
Αναδιάρθρωση του εμπορίου με βάση τους δασμούς
Η μείωση του εμπορικού ελλείμματος βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες του Τραμπ από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του στο Λευκό Οίκο. Η κυβέρνησή του έχει επιβάλει έναν γενικευμένο δασμό 10% σε όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, με πρόσθετους αμοιβαίους δασμούς που ανακοινώθηκαν τον Απρίλιο.
Αρχικά, οι περισσότεροι δασμοί τέθηκαν σε αναστολή για 90 ημέρες, με παράταση έως την 1η Αυγούστου.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Τραμπ ενημέρωσε περισσότερες από 20 χώρες για τα ποσοστά δασμών που θα αντιμετωπίσουν στις εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ εάν δεν συνάψουν συμφωνίες έως τη λήξη της προθεσμίας.
Μιλώντας στην εκπομπή «Meet the Press» του NBC στις 10 Ιουλίου, προειδοποίησε: «Όσες χώρες δεν έχουν λάβει επιστολή ή δεν έχουν διαπραγματευτεί κάποια συμφωνία με τις ΗΠΑ, θα βρεθούν αντιμέτωπες με γενικούς δασμούς. Απλά θα πούμε πως όλοι οι υπόλοιποι πρέπει να πληρώσουν, είτε είναι 20% είτε 15%. Θα το ρυθμίσουμε άμεσα.»
Επιπλέον, ανακοίνωσε γενικό δασμό 35% για τις εισαγωγές από τον Καναδά και 50% για τις εισαγωγές από τη Βραζιλία, επικαλούμενος και τη δικαστική δίωξη κατά του πρώην προέδρου της χώρας, ενώ ανάλογο ποσοστό θα ισχύσει και για τις εισαγωγές χαλκού, από τον Αύγουστο.
Οι χώρες έχουν διορία έως την 1η Αυγούστου για να διαπραγματευθούν σχετικές συμφωνίες, διαφορετικά θα εφαρμοστούν οι δασμοί. Ο Τραμπ προσδοκά σημαντικά έσοδα για το αμερικανικό δημόσιο από αυτήν τη δασμολογική πολιτική, δηλώνοντας: «Μεγάλα έσοδα θα αρχίσουν να εισρέουν την 1η Αυγούστου. Πιστεύω πως το καταστήσαμε σαφές με τις επιστολές που στείλαμε χθες και σήμερα.»
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, η αύξηση των δασμολογικών εσόδων συνέβαλε σε πλεόνασμα 27 δισ. δολαρίων στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό τον Ιούνιο, με τα συνολικά έσοδα από δασμούς από τον Οκτώβριο του 2024 να ανέρχονται στα 108 δισ. δολάρια — το υψηλότερο ποσό που έχει καταγραφεί ποτέ στο εννεάμηνο ενός οικονομικού έτους.
