Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι από την 1η Αυγούστου θα επιβληθεί δασμός 30% στις εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Μεξικό.
Η απόφαση εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική επιβολής αμοιβαίων δασμών στους κυριότερους εμπορικούς εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών, με στόχο την αντιμετώπιση αυτό που ο ίδιος χαρακτήρισε ως χρόνιες ανισορροπίες στο εμπορικό ισοζύγιο.
Σε επιστολές που ανάρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις 12 Ιουλίου, ο Τραμπ ανέφερε: «Οι δύο αυτοί εμπορικοί εταίροι για χρόνια επέβαλλαν διάφορους δασμούς και μη δασμολογικά εμπόδια στις ΗΠΑ. Οι επιβαρύνσεις που αντιμετωπίζουν τώρα αποσκοπούν στη διόρθωση αυτής της ανισορροπίας».
Πρόσθεσε ακόμη ότι τόσο η ΕΕ όσο και το Μεξικό θα έρθουν αντιμέτωποι με ακόμη υψηλότερους δασμούς, εφόσον απαντήσουν με αντίμετρα ή αυστηροποιηθούν τα εμπορικά εμπόδιά τους κατά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη σημασία μείωσης του εμπορικού ελλείμματος για την οικονομική και εθνική ασφάλεια, δηλώνοντας: «Χρειάζεται να μειώσουμε ή να εξαλείψουμε το εμπορικό έλλειμμα με τους δύο αυτούς εταίρους».
Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ο Τραμπ απέστειλε αντίστοιχες επιστολές σε περισσότερους από 20 ακόμη βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, η Ιαπωνία και η Βραζιλία, επιβάλλοντας γενικούς δασμούς από 20% έως 50%.
Στην επιστολή του προς την πρόεδρο του Μεξικού, Κλαούντια Σέινμπαουμ, αναγνώρισε τις προσπάθειες του Μεξικού να περιορίσει τη παράνομη μετανάστευση και τη διακίνηση φαιντανύλης προς τις ΗΠΑ, ωστόσο σημείωσε: «Το Μεξικό δεν έχει κάνει αρκετά για να αποτρέψει τα καρτέλ να μετατρέψουν τη Βόρεια Αμερική σε παράδεισο διακίνησης ναρκωτικών».
Ο Τραμπ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναπροσαρμογής του δασμού, εφόσον το Μεξικό μειώσει τα εμπόδια στο αμερικανικό εμπόριο και αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις των καρτέλ.
Στην αλληλογραφία του με την ηγεσία της ΕΕ, ο Τραμπ επισήμανε: «Τα εμπορικά εμπόδια της Ένωσης έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών είναι άδικα και μη βιώσιμα. Ο δασμός του 30% είναι πολύ λιγότερος από όσο χρειάζεται για να εξαλειφθεί το εμπορικό έλλειμμα. Απαιτώ να καταργηθεί κάθε δασμός κατά της Αμερικής και να εξασφαλιστεί πλήρης, ανοικτή πρόσβαση στην αγορά».
Επανέλαβε ότι το ποσοστό του δασμού ενδέχεται να αναθεωρηθεί ανάλογα με τις εξελίξεις στις διμερείς σχέσεις των ΗΠΑ με την ΕΕ και το Μεξικό.
Η ΕΕ επεδίωξε να υπάρξει τουλάχιστον μια προκαταρκτική συμφωνία ώστε να μην περιληφθεί στους στόχους της νεότερης δασμολογικής πολιτικής Τραμπ. Παρά κάποια πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, έπειτα και από την απόσυρση προηγούμενης απειλής για δασμούς 50%, η ΕΕ τελικά έλαβε κι αυτή επιστολή με την πρόθεση επιβολής δασμών.
Η ΕΕ, μεγαλύτερος προμηθευτής των ΗΠΑ, εξήγαγε προς την αμερικανική αγορά προϊόντα ύψους 605,8 δισ. δολαρίων το 2024, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 5,1% σε σύγκριση με το 2023. Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Ευρωπαϊκή Ένωση ανήλθε στα 235,6 δισ. δολάρια, καταγράφοντας αύξηση 12,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Σε απάντηση προς την επιστολή Τραμπ, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη σε μια διαπραγματευτική συμφωνία έως την 1η Αυγούστου. Παράλληλα, θα λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των ευρωπαϊκών συμφερόντων, συμπεριλαμβανομένης της υιοθέτησης αναλογικών αντιμέτρων, εφόσον χρειαστεί».
Επεσήμανε, επίσης, ότι ο δασμός 30% θα διαταράξει τις διατλαντικές αλυσίδες εφοδιασμού προς βλάβη τόσο της ΕΕ όσο και των ΗΠΑ. Τελειώνοντας, σημείωσε: «Συνεχίζουμε να εμβαθύνουμε τις παγκόσμιες εταιρικές μας σχέσεις, πάντοτε στη βάση ενός διεθνούς εμπορίου με κανόνες».
Αναδιάρθρωση του εμπορίου με βάση τους δασμούς
Η μείωση του εμπορικού ελλείμματος βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες του Τραμπ από την επάνοδό του στο Λευκό Οίκο. Η κυβέρνησή του έχει επιβάλει γενικό δασμό 10% ως βάση σε όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, με πρόσθετους αμοιβαίους δασμούς που ανακοινώθηκαν τον Απρίλιο.
Αρχικά, οι περισσότεροι δασμοί τέθηκαν σε αναστολή για 90 ημέρες, με αυτή την περίοδο να παρατείνεται έως την 1η Αυγούστου.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Τραμπ ενημέρωσε πάνω από 20 χώρες για τα ποσοστά δασμών που θα αντιμετωπίσουν στις εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ εάν δεν συνάψουν συμφωνίες έως την προθεσμία.
Μιλώντας στην εκπομπή «Meet the Press» του NBC στις 10 Ιουλίου, προειδοποίησε: «Όσες χώρες δεν έχουν λάβει επιστολή ή δεν έχουν διαπραγματευτεί συμφωνία με τις ΗΠΑ, θα βρεθούν αντιμέτωπες με γενικούς δασμούς. Απλά θα πούμε πως όλοι οι υπόλοιποι πρέπει να πληρώσουν, είτε είναι 20% είτε 15%. Θα το ρυθμίσουμε άμεσα».
Επιπλέον, ανακοίνωσε γενικό δασμό 35% για τις εισαγωγές από τον Καναδά και 50% για τις εισαγωγές από τη Βραζιλία, επικαλούμενος και τη δικαστική δίωξη κατά του πρώην προέδρου της χώρας, ενώ ανάλογο ποσοστό θα ισχύσει και για τις εισαγωγές χαλκού, από τον Αύγουστο.
Οι χώρες έχουν διορία έως την 1η Αυγούστου για να διαπραγματευθούν σχετικές συμφωνίες, διαφορετικά θα εφαρμοστούν οι δασμοί. Ο Τραμπ προσδοκά σημαντικά έσοδα για το αμερικανικό δημόσιο από αυτή τη δασμολογική πολιτική, δηλώνοντας: «Τα μεγάλα έσοδα θα αρχίσουν να εισρέουν την 1η Αυγούστου. Πιστεύω πως το καταστήσαμε σαφές με τις επιστολές που στείλαμε χθες και σήμερα».
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών, η αύξηση των δασμολογικών εσόδων συνέβαλε σε πλεόνασμα 27 δισ. δολαρίων στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό τον Ιούνιο, με τα συνολικά έσοδα από δασμούς από τον Οκτώβριο του 2024 να ανέρχονται στα 108 δισ. δολάρια— το υψηλότερο ποσό που έχει καταγραφεί ποτέ στο εννεάμηνο ενός οικονομικού έτους.
