Ο Ντόναλντ Τραμπ αφίχθη στη Σαουδική Αραβία εγκαινιάζοντας το πρώτο μεγάλο ταξίδι του στο εξωτερικό κατά τη δεύτερη θητεία του.
Ο Λευκός Οίκος χαρακτήρισε την επίσκεψη ως «ιστορική επιστροφή του προέδρου στη Μέση Ανατολή», με σταθμούς στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) από τις 13 έως τις 16 Μαΐου.
Τον Αμερικανό πρόεδρο υποδέχθηκε στο αεροδρόμιο ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Όπως είχε κάνει και στο πρώτο του προεδρικό ταξίδι, έτσι και τώρα, ο Τραμπ επιλέγει τη Σαουδική Αραβία ως τον πρώτο του προορισμό, επισημαίνοντας έτσι τη βαρύτητα που αποδίδει στις σχέσεις με τα κράτη του Κόλπου. Η επίσκεψη πραγματοποιείται σε μια περίοδο έντασης στην περιοχή και σημαντικών διεθνών εξελίξεων, όπως η διαμάχη μεταξύ Ισραήλ και της Χαμάς, οι τελευταίες εντάσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, αλλά και η πιθανότητα ειρηνευτικών συνομιλιών για την Ουκρανία στην Κωνσταντινούπολη, που ίσως επηρεάσουν το πρόγραμμα του προέδρου.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ αναμένεται να ανακοινώσει μια σειρά σημαντικών επενδυτικών συμφωνιών, με στόχο την προσέλκυση κεφαλαίων από τα κράτη του Κόλπου σε στρατηγικούς τομείς των ΗΠΑ, όπως η άμυνα, η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη. Παράλληλα, το επίκεντρο των συναντήσεων του θα είναι καυτά περιφερειακά ζητήματα όπως η κρίση στη Γάζα, το μέλλον των Παλαιστινίων προσφύγων και το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Τον Τραμπ συνοδεύουν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, όπως ο υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ και ο υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ, αλλά και στελέχη του επιτελείου του όπως η Σούζι Γουάιλς και ο Στίβεν Μίλερ.
Προτού αναχωρήσει για τη Μέση Ανατολή, οι αγορές κατέγραψαν εντυπωσιακή άνοδο στις 12 Μαΐου, μετά από προσωρινή συμφωνία ΗΠΑ–Κίνας για μείωση των δασμών, με τον δείκτη Dow Jones να ενισχύεται πάνω από 1.100 μονάδες. Την ίδια ημέρα, ο Τραμπ ανακοίνωσε την απελευθέρωση του Ένταν Αλεξάντερ, του τελευταίου Αμερικανού ομήρου στη Γάζα, ο οποίος κρατήθηκε από τη Χαμάς για 585 ημέρες.
Επενδύσεις και τεράστια εξοπλιστικά συμβόλαια
Την πρώτη του μέρα στη Ριάντ, ο Τραμπ θα συναντηθεί κατ’ ιδίαν με τον μπιν Σαλμάν και στη συνέχεια θα συμμετάσχει στο Επενδυτικό Φόρουμ Σαουδικής Αραβίας–ΗΠΑ, όπου κορυφαίοι επιχειρηματίες από τις δύο χώρες θα διερευνήσουν νέες ευκαιρίες συνεργασίας.
Τη δεύτερη μέρα, ο Αμερικανός πρόεδρος θα παραστεί σε σύνοδο κορυφής του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (Gulf Cooperation Council-GCC), με τη συμμετοχή του Μπαχρέιν, του Κουβέιτ, του Ομάν, του Κατάρ, της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ.
Ενδεικτικά, η Σαουδική Αραβία έχει δεσμευθεί να επενδύσει 600 δισ. δολάρια στις ΗΠΑ τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ενώ τα ΗΑΕ ανακοίνωσαν κολοσσιαία επένδυση 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα στην επόμενη δεκαετία, καλύπτοντας τομείς αιχμής όπως η τεχνητή νοημοσύνη, οι ημιαγωγοί, η ενέργεια και η βιομηχανία.
Ο Τραμπ γνωστοποίησε τη Δευτέρα πως το Κατάρ θα δωρίσει ένα πολυτελές αεροσκάφος που θα αντικαταστήσει το Air Force One. Ερωτηθείς από δημοσιογράφους, τόνισε πως πρόκειται για «μία εξαιρετική χειρονομία» και συμπλήρωσε: «Το εκτιμώ ιδιαίτερα. Δεν είμαι άνθρωπος που θα αρνιόταν μια τέτοια προσφορά». Διευκρίνισε, επίσης, ότι το αεροπλάνο θα «μεταφερθεί απευθείας» στην προεδρική του βιβλιοθήκη του μετά τη λήξη της θητείας του.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, αναμένεται να ανακοινωθούν μεγάλα αμυντικά προγράμματα, με κορυφαίο ένα εξοπλιστικό πακέτο 100 δισ. δολαρίων προς τη Σαουδική Αραβία, καθώς και σημαντικές πωλήσεις όπλων στο Κατάρ.
Ανοιχτό το ενδεχόμενο επίσκεψης στην Τουρκία
Το πρόγραμμα του Τραμπ προβλέπει μετάβαση στη Ντόχα στις 14 Μαΐου και στη συνέχεια στο Αμπού Ντάμπι στις 15 του μήνα.
Το πλάνο, ωστόσο, παραμένει ευέλικτο, καθώς ο πρόεδρος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να ταξιδέψει στην Τουρκία την Πέμπτη, προκειμένου να παραστεί –αν πραγματοποιηθεί– η συνάντηση του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν. «Υπάρχει πιθανότητα να το κάνω», ανέφερε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους τη Δευτέρα, διευκρινίζοντας πως θα πήγαινε «αν θεωρούσε ότι θα βοηθούσε».
Η φημολογία ότι ο Τραμπ θα συναντηθεί με τον Σύρο πρόεδρο Αχμέντ αλ-Σαρά στη Σαουδική Αραβία διαψεύδεται από αξιωματούχο της αμερικανικής κυβέρνησης. Πάντως, ο ίδιος ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί πως ίσως εξετάσει την άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στη Συρία κατά τη διάρκεια του καθεστώτος Άσαντ.
«Πρέπει να πάρουμε μια απόφαση για τις κυρώσεις, τις οποίες ίσως άρουμε», σχολίασε ο Αμερικανός πρόεδρος προτού αναχωρήσει για τη Μέση Ανατολή. «Ενδέχεται να τις αποσύρουμε, γιατί θέλουμε να δώσουμε στη Συρία ένα νέο ξεκίνημα».
Τέλος, ο Τραμπ εξέφρασε την ελπίδα ότι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του θα υπάρξουν και άλλες απελευθερώσεις ομήρων από τη Χαμάς. «Ελπίζουμε να έχουμε και άλλες απελευθερώσεις. Υπολογίζουμε ότι υπάρχουν ακόμα περίπου 20 όμηροι ζωντανοί στα χέρια της Χαμάς», δήλωσε στον Τύπο.
