Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κατηγόρησε την Ισπανία ότι επιδιώκει να «επωφεληθεί δωρεάν» από τη Συμμαχία, επειδή αρνείται να συμφωνήσει με τον στόχο δαπανών για την άμυνα στο 5% του ΑΕΠ όπως αποφασίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ την Τετάρτη, ενώ απείλησε να επιβάλει μέτρα ενάντια στη Μαδρίτη στον τομέα του εμπορίου.
Κατά τη διάρκεια συνεδρίας ερωταπαντήσεων μετά την ομιλία του στη Χάγη, ο Τραμπ ρωτήθηκε από Ισπανό δημοσιογράφο αν είναι ικανοποιημένος από τη συμβολή της Ισπανίας στο ΝΑΤΟ. Ο ίδιος απάντησε: «Είναι απαράδεκτο αυτό που κάνουν. Είναι η μόνη χώρα που δεν πληρώνει το πλήρες ποσό. Θέλουν να μείνουν στο 2%. Το θεωρώ τραγικό».
Στις 22 Ιουνίου, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε πως έχει υπάρξει συμφωνία με το ΝΑΤΟ: «Η Ισπανία, επομένως, δεν θα δαπανήσει το 5% του ΑΕΠ της για την άμυνα, αλλά η συμμετοχή, το βάρος και η νομιμότητά της στο ΝΑΤΟ παραμένουν ακέραια», δήλωσε.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ, η Ισπανία δαπάνησε το 2024 μόλις το 1,28% του ΑΕΠ της για στρατιωτικές δαπάνες–το χαμηλότερο ποσοστό μεταξύ των μελών της Συμμαχίας. Ο Σάντσεθ πάντως δήλωσε ότι το ποσοστό θα αυξηθεί στο 2,1%.
Ο Τραμπ επεσήμανε ότι η ισπανική οικονομία τα πηγαίνει «πολύ καλά», αλλά θα μπορούσε να «καταρρεύσει» αν αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις. Απευθυνόμενος στον Ισπανό δημοσιογράφο, υπογράμμισε: «Ξέρετε τι θα κάνουμε; Διαπραγματευόμαστε μια εμπορική συμφωνία με την Ισπανία. Θα τους κάνουμε να πληρώσουν τα διπλάσια. Και το εννοώ πραγματικά».
Ο Τραμπ δήλωσε πως τρέφει εκτίμηση για την Ισπανία και τον ισπανικό λαό, αλλά θεωρεί ότι η κυβέρνηση του Σάντσεθ δεν συμπεριφέρεται δίκαια: «Είναι άδικο. Η Ισπανία είναι η μόνη χώρα από όλες που αρνείται να πληρώσει. Θέλουν να κάνουν μια “δωρεάν βόλτα”, αλλά θα πληρώσουν αναγκαστικά μέσω του εμπορίου μας, γιατί εγώ δεν θα το επιτρέψω αυτό. Είναι άδικο».
Στη συνέχεια, άλλος Ισπανός δημοσιογράφος ρώτησε αν σκοπεύει να διαπραγματευτεί απευθείας με την Ισπανία, με τον Τραμπ να απαντά: «Θα διαπραγματευτώ ο ίδιος απευθείας με την Ισπανία. Έτσι θα πληρώσουν, και θα πληρώσουν περισσότερα».
Ο Τραμπ κάλεσε την Ισπανίδα δημοσιογράφο «να επιστρέψει στην Ισπανία και να πει στους ηγέτες της χώρας» ότι πρέπει να ακολουθήσουν τα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ που αποδέχθηκαν τον στόχο του 5% του ΑΕΠ.
«Η Ισπανία θα είναι σχεδόν η μόνη που δεν το κάνει. Ήταν η πιο εχθρική απέναντι στη συμφωνία. Δεν το καταλαβαίνω», είπε χαρακτηριστικά.
Τον Απρίλιο του 2025, η αμερικανική κυβέρνηση του Τραμπ επέβαλε αμοιβαίους δασμούς 20% στις εισαγωγές από την Ισπανία και όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ποσοστό μειώθηκε αργότερα σε 10%, εν αναμονή διαπραγματεύσεων.
Η Ισπανία έχει υπογράψει τη Διακήρυξη της Συνόδου της Χάγης, η οποία δεσμεύει όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ να επενδύουν ετησίως το 5% του ΑΕΠ σε βασικές αμυντικές ανάγκες και σχετικές δαπάνες για άμυνα και ασφάλεια έως το 2035.
Ωστόσο, ο Ισπανός υπουργός Οικονομίας Κάρλος Κουέρπο, μιλώντας στην τηλεόραση Bloomberg την Τετάρτη, υποστήριξε ότι η Ισπανία μπορεί να επιτύχει τους στόχους του ΝΑΤΟ δαπανώντας μόλις 2,1% του ΑΕΠ.
«Είναι απλώς μια διαφορετική εκτίμηση για το πόσο θα κοστίσει στην Ισπανία να τηρήσει τις δεσμεύσεις της σχετικές με τις ικανότητες του ΝΑΤΟ για αυτοάμυνα», εξήγησε ο Κουέρπο.
Στις 12 Ιουνίου, ο Σάντσεθ διαβεβαίωσε ότι δεν θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές, παρά τα συνεχή σκάνδαλα διαφθοράς που έχουν πλήξει την κυβέρνησή του.
«Είμαι αποφασισμένος να διεκδικήσω ξανά την πρωθυπουργία στις επόμενες εθνικές εκλογές το 2027», δήλωσε την Τετάρτη.
Την Παρασκευή, η ισπανική αστυνομία πραγματοποίησε έρευνα στα κεντρικά γραφεία του Σοσιαλιστικού Κόμματος στη Μαδρίτη, προκειμένου να αντιγράψει τα ηλεκτρονικά μηνύματα του Σάντος Θερδάν, πρώην συνεργάτη του Σάντσεθ, ο οποίος είχε παραιτηθεί μία εβδομάδα νωρίτερα μετά από αστυνομική αναφορά για φερόμενη διαφθορά. Η υπόθεση συνδέεται με σκάνδαλο που αφορά την πώληση μασκών για τον κορωνοϊό κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Στις 16 Ιουνίου, το Σοσιαλιστικό Κόμμα ανέστειλε την κομματική ιδιότητα του πρώην υπουργού Χοσέ Λουίς Άμπαλος, καθώς ένας από τους συμβούλους του φέρεται να εμπλέκεται σε υπόθεση παράνομου κέρδους από μάσκες. Η σύζυγος του Σάντσεθ, Μπεγόνια Γκόμεθ, έχει επίσης αποτελέσει αντικείμενο δικαστικής έρευνας για φερόμενη διαπλοκή, κατηγορία που αρνείται.
Με πληροφορίες από το Reuters
