Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ξεκαθάρισε στις 8 Ιουλίου πως δεν θα δοθεί καμία επιπλέον παράταση πέραν της 1ης Αυγούστου για τις χώρες που καλούνται να επιβάλουν αμοιβαίους δασμούς, υιοθετώντας σκληρή στάση μετά τις προηγούμενες νύξεις του για πιθανή ευελιξία σε όσες προσέφεραν σημαντικές παραχωρήσεις ή παρουσίαζαν ιδιαίτερες προτάσεις στις εμπορικές διαπραγματεύσεις.
«Όπως αναφέρεται στις επιστολές που εστάλησαν χθες σε διάφορες χώρες, αλλά και σε όσες θα σταλούν σήμερα, αύριο και στο προσεχές διάστημα, οι δασμοί θα αρχίσουν να εισπράττονται από την 1η Αυγούστου 2025. Δεν έχει υπάρξει καμία αλλαγή στην ημερομηνία αυτή και δεν πρόκειται να υπάρξει. Με άλλα λόγια, όλα τα ποσά καθίστανται απαιτητά και πληρωτέα από την 1η Αυγούστου 2025, χωρίς καμία παράταση», αναφέρει ο Τραμπ σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social.
Η ανακοίνωση ακολούθησε το εκτελεστικό διάταγμα της 7ης Ιουλίου, με το οποίο παρατάθηκε επισήμως η προηγούμενη διορία εμπορικών διαπραγματεύσεων από τις 9 Ιουλίου στην 1η Αυγούστου.
Η παράταση αυτή διατηρούσε τον ισχύοντα χαμηλότερο δασμό 10% για πολλές χώρες στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, προσφέροντας παράθυρο «ανάσας» από τα υψηλότερα ποσοστά που είχε ανακοινώσει ο Τραμπ τον Απρίλιο, αλλά ανέστειλε για 90 ημέρες ώστε να δώσει χρόνο για διαπραγματεύσεις.
Ο Τραμπ είχε χαρακτηρίσει την παράταση απαραίτητη και ενδεδειγμένη, υπονοώντας πως οι συνομιλίες με άλλες χώρες προχωρούσαν αλλά απαιτούσαν περισσότερο χρόνο. «Αποφάσισα, με βάση επιπλέον στοιχεία και εισηγήσεις διαφόρων ανώτατων αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών για την πορεία των διαπραγματεύσεων με εμπορικούς εταίρους, πως είναι αναγκαία και κατάλληλη η παράταση της αναστολής», ανέφερε στη σχετική διαταγή.
Η κατηγορηματική προσήλωση του προέδρου στην καταληκτική ημερομηνία της 1ης Αυγούστου έρχεται έπειτα από δηλώσεις της 7ης Ιουλίου, όπου εμφανιζόταν να αφήνει «παράθυρο» ευελιξίας για ορισμένους εταίρους υπό ειδικές περιστάσεις.
Σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου, ο Τραμπ απάντησε: «Θα έλεγα πως είναι τελεσίδικη, αλλά όχι 100% τελεσίδικη» αναφορικά με το αν υπάρχει περιθώριο να μεταθέσει την προθεσμία. «Αν μας καλέσουν και προτείνουν κάτι διαφορετικό, θα είμαστε ανοιχτοί σε διάλογο». Οι δηλώσεις αυτές πυροδότησαν σενάρια πως η διορία της 1ης Αυγούστου θα παραμείνει διαπραγματεύσιμη. Η νεότερη ανάρτησή του, ωστόσο, ήρθε να βάλει οριστικό τέλος σε κάθε συζήτηση περί νέας παράτασης.
Στις 7 Ιουλίου, ο Τραμπ απέστειλε επιστολές σε 14 χώρες, ενημερώνοντάς τες για τα συγκεκριμένα ποσοστά δασμών που θα ισχύσουν από 1η Αυγούστου αν δεν υπάρξει συμφωνία. Προειδοποίησε πως οι επιβαρύνσεις θα μπορούσαν να αυξηθούν σε περίπτωση που τα κράτη αυτά επιβάλουν νέα εμπόδια στο εμπόριο ή δεν αντιμετωπίσουν τις χρόνιες ανισορροπίες στο ισοζύγιο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Συγκεκριμένα, ανακοίνωσε νέους δασμούς ως εξής: 25% σε Ιαπωνία, Καζακστάν, Μαλαισία, Νότια Κορέα και Τυνησία· 30% σε Βοσνία – Ερζεγοβίνη και Νότια Αφρική· 32% στην Ινδονησία· 35% σε Μπανγκλαντές και Σερβία· 36% σε Καμπότζη και Ταϊλάνδη· και 40% σε Μιανμάρ (Βιρμανία) και Λάος.
Σε κάθε περίπτωση, επισήμανε στις επιστολές ότι οι δασμοί ίσως μειωθούν αν οι χώρες ανοίξουν τις αγορές τους και περιορίσουν τα μη δασμολογικά εμπόδια, υπογραμμίζοντας ότι τα επίμονα ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο αποτελούν σοβαρή απειλή για την οικονομική και εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Οι επιστολές αυτές σφραγίζουν εβδομάδες μηνυμάτων από τον Τραμπ περί επιβολής αμοιβαίων δασμών σε χώρες που διατηρούν εμπορικά πλεονάσματα με τις Ηνωμένες Πολιτείες ή υιοθετούν εμπόδια που ο ίδιος θεωρεί άδικα. Μέχρι στιγμής, η Ουάσιγκτον έχει καταλήξει σε εμπορικές συμφωνίες με την Ινδία, την Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ παραμένουν σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις με τον Καναδά, το Μεξικό και την Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.
Ο Τραμπ έχει παρουσιάσει τη δασμολογική του στρατηγική ως προσπάθεια αναδιαμόρφωσης του παγκόσμιου εμπορίου και εξαναγκασμού ξένων κυβερνήσεων να διαπραγματευτούν όρους που θεωρεί δικαιότερους για τις αμερικανικές επιχειρήσεις και εργαζομένους. Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ άγγιξε ιστορικό υψηλό των 918 δισ. δολαρίων το 2024 και ο Τραμπ έχει κατ’ επανάληψιν προβάλλει τους δασμούς ως εργαλείο για τη μείωσή του και τη θωράκιση των δημοσιονομικών της χώρας.
Από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, η Τελωνειακή Υπηρεσία των ΗΠΑ έχει συγκεντρώσει έσοδα άνω των 106 δισ. δολαρίων από δασμούς, εκ των οποίων τα 81,5 δισ. αποδίδονται απευθείας στη δασμολογική πολιτική του προέδρου, σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας.
Σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στις 8 Ιουλίου, ο Τραμπ δήλωσε: «Μεγάλα ποσά θα αρχίσουν να εισρέουν στα δημόσια ταμεία από την 1η Αυγούστου». Επεσήμανε μάλιστα πως αυτό είναι ξεκάθαρο μέσα από τις επιστολές που έχει ήδη αποστείλει η κυβέρνησή του.
