Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συσπειρώθηκαν για να υπερασπιστούν τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μετά την κριτική του πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις 19 Φεβρουαρίου.
Σε μια ανάρτηση στο Truth Social στις 19 Φεβρουαρίου, που κοινοποιήθηκε στους λογαριασμούς του X και Instagram, ο Τραμπ αποκάλεσε τον Ζελένσκι «δικτάτορα» που έκανε «τελείως κακή δουλειά» και είχε παίξει τον προκάτοχό του Τζο Μπάιντεν «σαν βιολί».
Είπε ότι ο Ουκρανός πρόεδρος «έπεισε τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να ξοδέψουν 350 δισεκατομμύρια δολάρια, για να μπουν σε έναν πόλεμο που δεν μπορούσε να κερδηθεί, που δεν έπρεπε να έχει αρχίσει ποτέ».
Ο Αμερικανός πρόεδρος συνέχισε λέγοντας ότι ο Ζελένσκι «δεν θα μπορέσει ποτέ να διευθετήσει» τον πόλεμο χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Τραμπ.
Εξήγησε το σκεπτικό του για την υποτίμηση του Ζελένσκι σε μια επενδυτική σύνοδο κορυφής που υποστηρίζεται από τη Σαουδική Αραβία στο Μαϊάμι της Φλόριντα, κατηγορώντας τους Ουκρανούς ότι υπαναχώρησαν από μια συμφωνία για τις σπάνιες γαίες με την Αμερική.
Οι δηλώσεις του Τραμπ προκάλεσαν έκπληξη σε όλη την Ευρώπη και την ευρύτερη Δύση — η οποία μέχρι τώρα, ως επί το πλείστον, δεν έχει επικρίνει την κυβέρνηση του Κιέβου, αντίθετα έχει σε μεγάλο βαθμό επαινέσει τον Ζελένσκυ — και συσπειρώθηκε γρήγορα για να τον υπερασπιστεί.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κηρ Στάρμερ είπε ότι ο Ζελένσκι είναι ένας «δημοκρατικά εκλεγμένος ηγέτης» και ότι είναι «απόλυτα λογικό να ανασταλούν οι εκλογές κατά τη διάρκεια του πολέμου, όπως έκανε το Ηνωμένο Βασίλειο κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», σύμφωνα με το κυβερνητικό μέγαρο.
Υπό κανονικές συνθήκες, ο Ζελένσκι θα ήταν υποψήφιος για επανεκλογή την περασμένη άνοιξη, αλλά ο ουκρανικός νόμος δεν επιτρέπει εκλογές σε περίοδο ισχύος στρατιωτικού νόμου. Η κυβέρνηση στο Κίεβο παρατείνει το καθεστώς του στρατιωτικού νόμου, από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς έγραψε σε μια ανάρτηση στο X ότι «είναι λάθος και επικίνδυνο να αρνείται κανείς τη δημοκρατική νομιμότητα του προέδρου Ζελένσκι».
«Το γεγονός ότι οι τακτικές εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν εν μέσω πολέμου είναι σύμφωνο με τις απαιτήσεις του ουκρανικού συντάγματος και των εκλογικών νόμων. Κανείς δεν πρέπει να ισχυρίζεται το αντίθετο.»
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ήταν ελαφρώς περισσότερο διπλωματικός στην ανάρτησή του στην πλατφόρμα του Ίλον Μασκ, λέγοντας ότι η Γαλλία «στάθηκε στο πλευρό της Ουκρανίας», αλλά πρόσθεσε: «Συμμεριζόμαστε τον στόχο, που είναι αυτός του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ επίσης, να τεθεί τέλος στον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας, ο οποίος συνεχίζεται εδώ και σχεδόν τρία χρόνια».
Ο Μακρόν συνέχισε περιγράφοντας τις «τρεις αρχές της Γαλλίας για την ειρήνη»: «Η Ουκρανία πρέπει πάντα να περιλαμβάνεται και τα δικαιώματά της πρέπει να γίνονται σεβαστά. Η ειρήνη πρέπει να είναι διαρκής και να συνοδεύεται από ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις. Πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν οι ανησυχίες των Ευρωπαίων για την ασφάλεια».
Ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον χαρακτήρισε τη χρήση της λέξης «δικτάτορας» εκ μέρους του Τραμπ για τον Ζελένσκι ως «λανθασμένη».
Μιλώντας στα μέσα ενημέρωσης στη Στοκχόλμη, ο Κρίστερσον είπε: «Ο πρόεδρος Ζελένσκι είναι δημοκρατικά εκλεγμένος. Νομίζω ότι κανείς δεν θέλει τις εκλογές περισσότερο από την Ουκρανία, γιατί οι εκλογές θα σήμαιναν ότι υπάρχει ειρήνη στην Ουκρανία και ότι μπορούν να κυβερνήσουν ξανά τη χώρα τους».
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δεν ανέφερε ονομαστικά τον Τραμπ, αλλά έγραψε στο Χ: «Μια αναγκαστική συνθηκολόγηση της Ουκρανίας θα σήμαινε συνθηκολόγηση ολόκληρης της κοινότητας της Δύσης. Με όλες τις συνέπειες αυτού του γεγονότος. Και ας μην προσποιηθεί κανείς ότι δεν το βλέπει αυτό.»
Πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης, ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών Στεφάν Ντούγιαριτς είπε ότι ο Ζελένσκυ «βρίσκεται στην εξουσία μετά από κανονικές εκλογές». Όταν ρωτήθηκε ποιος ξεκίνησε τον πόλεμο, ο Ντούγιαριτς απάντησε ότι η Ρωσία είχε εισβάλει στην Ουκρανία.
Εν τω μεταξύ, η Αυστραλία απέρριψε τους ισχυρισμούς του Τραμπ για την Ουκρανία.
Ο Αυστραλός υπουργός Άμυνας Ρίτσαρντ Μαρλς είπε ότι «ο πόλεμος στην Ουκρανία πρέπει να επιλυθεί με τους όρους της Ουκρανίας, γιατί ο επιτιθέμενος εδώ είναι η Ρωσία».
Ο Ζελένσκυ είπε ότι ο Τραμπ επηρεάζεται από την παραπληροφόρηση και υπονομεύει τις προσπάθειες για διπλωματική απομόνωση της Ρωσίας.
«Είδαμε αυτήν την παραπληροφόρηση», είπε ο Ζελένσκι στους δημοσιογράφους σε συνέντευξη Τύπου στις 19 Φεβρουαρίου. «Κατανοούμε ότι προέρχεται από τη Ρωσία.»
Προειδοποίησε επίσης για προσπάθειες απομάκρυνσής του από την εξουσία σε περίοδο πολέμου.
«Θα ήθελα η ομάδα του Τραμπ να έχει περισσότερη αλήθεια, γιατί όλα αυτά σίγουρα δεν ωφελούν την Ουκρανία. Βοηθά να βγει [ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν] από την απομόνωση. Και νομίζω ότι ο Πούτιν και οι Ρώσοι είναι πολύ ευχαριστημένοι που συζητούνται θέματα μαζί τους», είπε ο Ζελένσκυ στους δημοσιογράφους.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, αν και δεν αναφέρθηκε άμεσα στην περιγραφή του Τραμπ για τον Ζελένσκι, είπε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ «κατανοεί» τη θέση του Κρεμλίνου.
«Είναι ο πρώτος, και μέχρι στιγμής, κατά τη γνώμη μου, ο μόνος δυτικός ηγέτης που είπε δημόσια και δυνατά ότι μία από τις βαθύτερες αιτίες της κατάστασης στην Ουκρανία ήταν η αυθάδης γραμμή της προηγούμενης κυβέρνησης να σύρει την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ», είπε ο Λαβρόφ.
Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ ήταν περισσότερο ειλικρινής, λέγοντας στο Χ:
«Αν μου λέγατε μόλις πριν από τρεις μήνες ότι αυτά ήταν τα λόγια του προέδρου των ΗΠΑ, θα είχα γελάσει δυνατά. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει 200% δίκιο».
Στη σύνοδο στο Μαϊάμι, ο Τραμπ εξήγησε περισσότερο το σκεπτικό του για την κατακραυγή του Ζελένσκι, κατηγορώντας τον ότι αποχώρησε από μια συμφωνία σπάνιων γαιών με τις Ηνωμένες Πολιτείες, λέγοντας σε ένα πλήθος στο ξενοδοχείο Faena στο Miami Beach: «Είχαμε μια συμφωνία βασισμένη σε σπάνιες γαίες και άλλα, αλλά έσπασαν αυτή τη συμφωνία. Την έσπασαν πριν από δύο μέρες».
Ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε την κριτική του κατά τη διάρκεια μιας κουβέντας με τους δημοσιογράφους στο Air Force One, καθώς επέστρεφε στην Ουάσιγκτον, λέγοντας ότι η Ουκρανία «λίγο πολύ» συμφώνησε σε μια συμφωνία για τις σπάνιες γαίες και ότι ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσσεντ είχε επισκεφθεί την Ουκρανία αλλά «του φέρθηκαν μάλλον αγενώς», καθώς ο Ζελένσκι αρνήθηκε να συναντηθεί μαζί του.
«Πήγε εκεί για να υπογράψει ένα έγγραφο και… επέστρεψε χωρίς τίποτα», είπε ο Τραμπ. «Μπορούμε να κάνουμε μια συμφωνία με τη Ρωσία για να σταματήσουμε τις απώλειες ζωών.»
Του Guy Birchall, με πληροφορίες από το Reuters
Ο Ryan Morgan και η Emel Akan συνέβαλαν σε αυτό το άρθρο
