Ο υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε την Κυριακή ότι μια οικονομική συμφωνία με την Ουκρανία δεν είναι επί του παρόντος υπό εξέταση, μετά από μια θερμή ανταλλαγή επιχειρημάτων μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο, στις 28 Φεβρουαρίου.
«Η ιδέα του προέδρου Τραμπ για αυτή την οικονομική ρύθμιση ήταν να συνδέσει περαιτέρω τον αμερικανικό και τον ουκρανικό λαό», δήλωσε ο Μπέσεντ στην εκπομπή της Μάργκαρετ Μπρέναν «Face the Nation», στις 2 Μαρτίου. «Ωστόσο, ο πρόεδρος Ζελένσκι ήρθε στο Οβάλ Γραφείο και προσπάθησε να επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία ενώπιον του κόσμου.»
Η συνάντηση στις 28 Φεβρουαρίου σχετικά με τη συμφωνία ορυκτών ΗΠΑ-Ουκρανίας — η οποία θα έφερνε επενδύσεις των ΗΠΑ στην Ουκρανία για την από κοινού εκμετάλλευση των τεράστιων πόρων σπάνιων γαιών, αξίας 500 δισ. δολαρίων — κλιμακώθηκε σε δημόσια ανταλλαγή επιχειρημάτων μεταξύ των δύο πλευρών.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι δεν θα δεχόταν την κατάπαυση του πυρός χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στη συνέχεια, πρότεινε ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν μπορεί να χαίρει εμπιστοσύνης για να τιμήσει μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία, επειδή έχει ήδη σπάσει συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός 25 φορές.
Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Βανς απάντησε ότι η προσπάθεια του Ζελένσκι να διαπραγματευτεί τη συμφωνία στο Οβάλ Γραφείο μπροστά στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης δείχνει ασέβεια προς τις ΗΠΑ, υποδεικνύοντας ότι παρόμοιες συζητήσεις πραγματοποιούνται πίσω από κλειστές πόρτες. Στη συνέχεια, ο Ζελένσκι κατηγορήθηκε τόσο από τον Τραμπ όσο και από τον Βανς και για αχαριστία προς τις ΗΠΑ, που υποστήριξαν υλικά και ηθικά τη χώρα του κατά τη διάρκεια της τριετούς σύρραξης με τη Ρωσία.
Η συνάντηση διακόπηκε σύντομα και ο Λευκός Οίκος ακύρωσε την υπογραφή της συμφωνίας. Ο Ζελένσκι κλήθηκε να αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο.
Ο Ζελένσκι δημοσίευσε την 1 Μαρτίου στην πλατφόρμα κοινωνικών μέσων X ότι η Ουκρανία είναι «έτοιμη να υπογράψει τη συμφωνία ορυκτών» που θα σηματοδοτήσει «το πρώτο βήμα προς τις εγγυήσεις ασφαλείας» ενάντια σε οποιαδήποτε πιθανή μελλοντική ρωσική επιθετικότητα.
Είπε επίσης ότι η συμφωνία δεν είναι αρκετή και χρειάζεται κάτι περισσότερο από αυτό. «Η κατάπαυση πυρός χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας είναι επικίνδυνη για την Ουκρανία. Έχουμε αγωνιστεί για 3 χρόνια και οι Ουκρανοί πρέπει να γνωρίζουν ότι η Αμερική είναι στο πλευρό μας», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Ο Μπέσεντ παρατήρησε ότι οι παρατηρήσεις του Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο έδειξαν την απροθυμία διαπραγμάτευσης με τη Ρωσία και ότι ήταν αντίθετες στις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών να φέρουν τις δύο χώρες σε διαπραγματεύσεις για να τερματίσουν τον πόλεμο.
Ο Μπέσεντ δήλωσε στο CBS News στις 2 Μαρτίου ότι «είναι αδύνατο να έχουμε μια οικονομική συμφωνία χωρίς ειρηνευτική συμφωνία» που θα τερματίσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. «Νομίζω ότι πρέπει να δούμε αν ο πρόεδρος Ζελένσκι θέλει να προχωρήσει», δήλωσε ο Μπέσεντ.
«Ποια είναι η αξία να έχουμε μια οικονομική συμφωνία που πρόκειται να γίνει άκυρη εάν θέλει να συνεχίσει τις μάχες; Ο πρόεδρος Τραμπ θέλει μια ειρηνευτική συμφωνία.»
Όταν ρωτήθηκε αν η οικονομική συμφωνία με την Ουκρανία ήταν ακόμα στο τραπέζι, ο Μπέσεντ απάντησε αρνητικά: «Όχι επί του παρόντος».
Ο Τραμπ είχε επισημάνει νωρίτερα ότι ο Ζελένσκι θα μπορούσε να λάβει μια άλλη πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο εάν εξέφραζε την επιθυμία για ειρήνη.
«Πρέπει να πει ‘Θέλω να κάνω ειρήνη. Δεν θέλω πλέον να συντηρώ έναν πόλεμο’», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος στους δημοσιογράφους την 1 Μαρτίου. «Ο λαός του πεθαίνει. Δεν είναι σε θέση να διαπραγματεύεται.»
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στις 2 Μαρτίου, ο Ζελένσκι πρότεινε ότι δεν πιστεύει ότι η αποτυχημένη συνάντηση θα επηρεάσει την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών προς την Ουκρανία.
«Νομίζω ότι η σχέση μας θα συνεχιστεί», δήλωσε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι οι διαφωνίες σχετικά με την πιθανή συμφωνία θα έπρεπε να έχουν γίνει πίσω από κλειστές πόρτες: «Αυτό που συνέβη δεν νομίζω ότι έφερε κάτι θετικό στη συνεργασία μας.»
Σε συνέντευξή του στον Μπρετ Μπάιερ του Fox News στις 28 Φεβρουαρίου, λίγο μετά τη συνάντηση του Λευκού Οίκου, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι δεν είχε κανένα λόγο να ζητήσει συγνώμη από τον Τραμπ μετά από την έντονη συνομιλία τους.
«Όχι, σέβομαι τον πρόεδρο και σέβομαι τους Αμερικανούς», απάντησε όταν ρωτήθηκε αν θα πρέπει να απολογηθεί.
«Νομίζω πως πρέπει να είμαστε πολύ ανοιχτοί και πολύ ειλικρινείς, και δεν είμαι σίγουρος ότι κάναμε κάτι κακό», πρόσθεσε.
Με τη συμβολή των Εμέλ Ακάν, Σαμάνθα Φλομ
Με πληροφορίες από το Reuters
