Τον Απρίλιο του 2022, ο χρυσός κόστιζε σχεδόν 1.950 δολάρια ανά ουγγιά. Αυτή η τιμή είναι τώρα μόλις λιγότερη από 3.425 δολάρια και οι παραγωγοί της Αφρικής προσπαθούν να επωφεληθούν από ένα απροσδόκητο κέρδος που προέρχεται από την αβεβαιότητα της αγοράς, είπαν αναλυτές ορυκτών και αγορών.
Και οι μεγάλοι παραγωγοί, όπως η Γκάνα και η Νότια Αφρική, πωλούν το πολύτιμο μέταλλο κυρίως σε εμπόρους και επενδυτές στις Ηνωμένες Πολιτείες που βάζουν τα χρήματά τους σε χρυσό — ένα εμπόρευμα που ευδοκιμεί σε περιόδους αστάθειας, είπαν οικονομολόγοι που προειδοποιούν ότι η βιασύνη των ΗΠΑ για τον χρυσό αποξενώνει άλλες χώρες που είναι συνήθως μεγάλοι επενδυτές στο μέταλλο.
Η αστρονομική άνοδος του χρυσού προσελκύει επίσης ομάδες οργανωμένου εγκλήματος, με περισσότερη συμμετοχή στο παράνομο εμπόριο από ποτέ, δήλωσαν αξιωματούχοι επιβολής του νόμου.
Το ρεκόρ του χρυσού ξεκίνησε λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, εξήγησαν οι έμποροι. Οι δασμοί των ΗΠΑ, ιδιαίτερα το 145% στις εισαγωγές από την Κίνα και η ανακοίνωση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για αμοιβαίους δασμούς σε άλλες χώρες, ακολουθούμενη από αναστολή 90 ημερών, άναψαν τις φλόγες της αβεβαιότητας, με την τιμή του χρυσού να αυξάνεται μέρα με τη μέρα.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει πει ότι οι εισαγωγικοί δασμοί, συμπεριλαμβανομένου ενός γενικού 10% σε αγαθά και προϊόντα που εισέρχονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα αναζωπυρώσουν την εγχώρια παραγωγή, θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας για τους Αμερικανούς και θα δημιουργήσουν δισεκατομμύρια δολάρια σε φορολογικά έσοδα.
Οι Αφρικανοί και οι κυβερνήσεις τους απογοητεύτηκαν και εξοργίστηκαν όταν ο Τραμπ τους επέβαλε δασμούς μεταξύ 30 και 50%.
Οι οικονομικές πολιτικές, ωστόσο, αποδεικνύονται ωφέλιμες για τους παραγωγούς χρυσού της Αφρικής, τοποθετώντας δισεκατομμύρια επιπλέον δολάρια στα ταμεία τους, είπαν εμπορικοί αναλυτές.
Η Αφρική παράγει περισσότερο από το ένα τέταρτο του παγκόσμιου χρυσού, ο οποίος το 2024 ήταν παραγωγή άνω των 680 μετρικών τόνων. Η ήπειρος είναι ο μεγαλύτερος περιφερειακός παραγωγός του πολύτιμου μετάλλου, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού (WGC), με κορυφαίους παραγωγούς όπως η Γκάνα, η Νότια Αφρική, το Σουδάν, το Μάλι, η Μπουρκίνα Φάσο και η Τανζανία.
Ο Νοτιοαφρικανός εμπειρογνώμονας ορυκτών Πήτερ Μέιτζορς είπε στην Epoch Times, «Σε περιόδους χάους της αγοράς και παγκόσμιας αβεβαιότητας, οι επενδυτές τρέχουν σε ένα εμπόρευμα που είναι πάντα ένα ασφαλές στοίχημα, και αυτό είναι ο χρυσός».
Ο Κανάγιο Αγάνι, επικεφαλής της εμπορικής χρηματοδότησης στην Africa Export-Import Bank, είπε ότι ο χρυσός είναι ένα περιουσιακό στοιχείο που χρησιμοποιείται συχνά για την αποθήκευση πλούτου.
«Ο πληθωρισμός σε όλο τον κόσμο διαβρώνει την πραγματική αξία του πλούτου. Αντίθετα, ο χρυσός συνήθως διατηρεί ή ακόμη και αυξάνεται σε αξία με την πάροδο του χρόνου. Ο χρυσός έχει αποδειχθεί σταθερό και μάλιστα ανατιμητικό περιουσιακό στοιχείο κατά τη διάρκεια του υψηλού πληθωρισμού», είπε στην Epoch Times.
Ο Σαμ Άνκρα, οικονομολόγος και επενδυτικός στρατηγικός από τη Γκάνα, ο οποίος είναι Διευθύνων Σύμβουλος του Africa Investment Group, είπε στην Epoch Times ότι ένας παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος σημαίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο επενδύουν σε χρυσό, προσπαθώντας να διαφοροποιήσουν τις βάσεις των περιουσιακών τους στοιχείων και να μειώσουν την εξάρτηση από το δολάριο ΗΠΑ.
Ο κύριος αγοραστής χρυσού είναι αυτή τη στιγμή οι Ηνωμένες Πολιτείες, με την «απληστία για χρυσό» της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου να διακόπτει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και να παγώνει άλλους παραδοσιακά μεγάλους αγοραστές, κυρίως στην Ευρώπη, δήλωσε ο Μέιτζορς.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εξαιρέσει τα ορυκτά, συμπεριλαμβανομένου του χρυσού, από δασμούς με βάση ότι είναι απαραίτητα για την εθνική ασφάλεια και την οικονομική ανάπτυξη της Αμερικής.
Μόνο τον Ιανουάριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες εισήγαγαν χρυσό αξίας 344 εκατομμυρίων δολαρίων από τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό της Αφρικής, τη Νότια Αφρική, σύμφωνα με την υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης στην Ουάσιγκτον.
Ο Μέιτζορς είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρόκειται να εισάγουν ποσότητες ρεκόρ χρυσού από τη Νότια Αφρική το 2025.
«Οι εξαγωγές χρυσού της Νότιας Αφρικής προς την Αμερική για ολόκληρο το 2024 είχαν αξία λιγότερο από 700 εκατομμύρια δολάρια, επομένως βρισκόμαστε σε τροχιά προς πρωτοφανείς εξαγωγές», είπε.
Ο Τραμπ έχει βάλει στο στόχαστρο τη Νότια Αφρική σε πολλά εκτελεστικά διατάγματα από τότε που επανήλθε στον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου, κατηγορώντας την Πρετόρια για πολιτικές που κάνουν διακρίσεις κατά των λευκών και ότι συντάσσεται με τους εχθρούς της Αμερικής.
Ο ίδιος σταμάτησε την ετήσια οικονομική βοήθεια 440 εκατομμυρίων δολαρίων στη μεγαλύτερη οικονομία της ηπείρου.
Το 2024, οι εξαγωγές της Νότιας Αφρικής στις Ηνωμένες Πολιτείες, κυρίως χρυσού και άλλων ορυκτών, αποτιμήθηκαν σε 8,21 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων COMTRADE των Ηνωμένων Εθνών για το διεθνές εμπόριο.
Οι εξαγωγές χρυσού από τη Γκάνα, τον μεγαλύτερο παραγωγό της Αφρικής και τον έκτο μεγαλύτερο στον κόσμο, με παραγωγή 130 μετρικών τόνων το 2024, αυξήθηκαν κατά 53,2% πέρυσι στα 11,64 δισεκατομμύρια δολάρια, με χρυσό αξίας σχεδόν 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων να πηγαίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τον Ιανουάριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες εισήγαγαν επίσης χρυσό από τον Καναδά (1,1 δισεκατομμύρια δολάρια), την Ελβετία (575 εκατομμύρια δολάρια), το Μεξικό (414 εκατομμύρια δολάρια) και την Αυστραλία (404 εκατομμύρια δολάρια), ανέφερε η υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης.
Τα στοιχεία που δόθηκαν από το WGC στα τέλη Φεβρουαρίου έδειξαν ότι περισσότεροι από 600 μετρικοί τόνοι, ή σχεδόν 20 εκατομμύρια ουγγιές χρυσού, έχουν μεταφερθεί σε θησαυροφυλάκια στο Commodities Exchange Center (COMEX) στη Νέα Υόρκη από τον Δεκέμβριο του 2024, με κύριους αγοραστές τις τράπεζες, τους επενδυτές και τους εμπόρους των ΗΠΑ.
«Οι αλυσίδες ανεφοδιασμού έχουν διαταραχθεί εξαιτίας αυτής της τεράστιας συσσώρευσης, δηλαδή με τις Ηνωμένες Πολιτείες να εισάγουν χρυσό πριν από πιθανούς δασμούς», δήλωσε ο Τζον Ρηντ του WGC τον Φεβρουάριο.
Το Συμβούλιο είπε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν το μεγαλύτερο εθνικό απόθεμα χρυσού στον κόσμο με διαφορά, με 8.133,46 μετρικούς τόνους, ακολουθούμενες από τη Γερμανία (3.352), την Ιταλία (2.452), τη Γαλλία (2.437) και την Κίνα (3.000).
Ο Ρίτσαρντ Μουμπίλου, σύμβουλος ορυκτών και εμπορικός αναλυτής στην Pearl Precious Metals στην Ουγκάντα, είπε ότι η αμερικανική ζήτηση για χρυσό σημαίνει ότι άλλες χώρες που συνήθως διαθέτουν τεράστια αποθέματα πολύτιμου μετάλλου, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελβετία, έχουν δει τα αποθέματά τους να μειώνονται.
Κάποιοι στην Ευρώπη έχουν κατηγορήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι «στραγγίζουν» τα αποθέματά τους σε χρυσό και έχουν προτείνει ότι η «αποθησαύριση» του πολύτιμου μετάλλου στη Νέα Υόρκη θα προκαλέσει παγκόσμια έλλειψη.
Ο Νίκος Καβάλης, διευθύνων σύμβουλος της ευρωπαϊκής εταιρείας συμβούλων ορυκτών Metals Focus, δήλωσε στην Financial Times στα τέλη Μαρτίου ότι το Λονδίνο, που συχνά αποκαλείται τερματική αγορά χρυσού, έχει βιώσει μεγάλο αντίκτυπο από τη στροφή στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Καθώς η αγορά μετατοπίζει τα αποθέματα χρυσού από τα ιδιωτικά θησαυροφυλάκια του Λονδίνου στα θησαυροφυλάκια COMEX, η διαθεσιμότητα μετάλλου σε ιδιωτικά θησαυροφυλάκια στο Λονδίνο μειώνεται», είπε.
Ο Μουμπίλου είπε ότι άλλοι μεγάλοι αγοραστές αφρικανικού χρυσού το 2024 ήταν η Πολωνία, η Τουρκία, η Ινδία και η Κίνα.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, οι σημαντικότεροι αγοραστές μέχρι στιγμής το 2025, μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ήταν το Ουζμπεκιστάν, η Κίνα, το Καζακστάν, η Πολωνία, η Ινδία, η Τσεχία και το Κατάρ.
Η δημοτικότητα του χρυσού σημαίνει ότι η παραγωγή στην Αφρική ανθεί, αλλά ορισμένες περιοχές έχουν προχωρήσει ταχύτερα από άλλες για να εισπράξουν χρήματα, είπε ο Μέιτζορς.
Στη Δυτική Αφρική, μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες εξόρυξης στον κόσμο πραγματοποιούν επενδύσεις σε χώρες όπως η Ακτή Ελεφαντοστού και η Γουινέα, οι οποίες μέχρι τώρα δεν ήταν τεράστιοι παίκτες στον τομέα του χρυσού.
Ο καθηγητής Τζίλμπερτ Γκαντιαγκάλα, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο Wits στο Γιοχάνεσμπουργκ, δήλωσε στην Epoch Times: «Όπως έχουν τα πράγματα, ορισμένοι Αφρικανοί παραγωγοί χρυσού θα χτυπηθούν με υψηλούς δασμούς από την κυβέρνηση Τραμπ, όπως το 31% στη Νότια Αφρική. Αυτό τους έκανε να σκεφτούν: ‘Τι θα λέγατε να προσφέρουμε στον Τραμπ κάποια καλύτερη διαδρομή προς τον χρυσό μας ως διαπραγματευτικό χαρτί για να μειώσουν τους δασμούς, όπως να δώσουμε στους Αμερικανούς δικαιώματα εξόρυξης;’»
Η υψηλή τιμή του χρυσού ανοίγει επίσης άλλες, πιο σκοτεινές, πόρτες.
«Πολύς από τον χρυσό που εισέρχεται στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες αγορές έχει εξορυχθεί παράνομα», είπε ο Μέιτζορς. «Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εισάγουν τον περισσότερο αφρικανικό χρυσό, νόμιμο και παράνομο, και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ο χρυσός πλένεται και στη συνέχεια εξάγεται σε όλο τον κόσμο».
Ο Τζαλέλ Τσέλμπα, επικεφαλής του Μηχανισμού της Αφρικανικής Ένωσης για την Αστυνομική Συνεργασία, είπε ότι έχει σημειωθεί «σημαντικό άλμα» στον αριθμό των διεθνών και αφρικανικών ομάδων οργανωμένου εγκλήματος που εμπλέκονται στο παράνομο εμπόριο χρυσού και στη διακίνηση χρυσού.
«Οι εγκληματίες εκμεταλλεύονται την υψηλή τιμή· πηγαίνουν όπου είναι τα χρήματα», είπε στην Epoch Times. «Οι ομάδες επικεντρώνονται λιγότερο σε εγκλήματα όπως το λαθρεμπόριο ανθρώπων και το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και μετακινούν πόρους προς τον παράνομα εξορυσσόμενο χρυσό από χώρες όπως η ΛΔΚ (Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό), η CAR (Κεντροαφρικανική Δημοκρατία) και το Σουδάν, όπου υπάρχει [ένοπλη] σύγκρουση και ανομία».
Ο Γουίλιαμ Σόμμερς, ένας μεσίτης που ειδικεύεται στα πολύτιμα μέταλλα στο Χρηματιστήριο του Γιοχάνεσμπουργκ, δήλωσε στην Epoch Times ότι οι αγοραστές «δεν ενδιαφέρονται πραγματικά» από πού προέρχεται ο χρυσός.
«Είναι μια φρενίτιδα—απλά ανόητο», είπε. «Εάν αυτό συνεχιστεί για τα επόμενα χρόνια, δεν ξέρω πού θα καταλήξει. Εννοώ, δεν υπάρχει αρκετός χρυσός στο έδαφος για να το διατηρήσει.»
του Darren Taylor
