Σημαντικό και διευρυνόμενο κίνδυνο για το Ηνωμένο Βασίλειο συνιστά το Ιράν, όπως αναφέρεται σε έκθεση που δημοσίευσαν Βρετανοί βουλευτές την Πέμπτη, με την κυβέρνηση να χαρακτηρίζεται ανεπαρκώς προετοιμασμένη απέναντι σε αυτή τη νέα πραγματικότητα.
Η Επιτροπή Πληροφοριών και Ασφάλειας του Κοινοβουλίου τονίζει ότι η απειλή από την Τεχεράνη εκτείνεται από φυσικές επιθέσεις και πιθανές δολοφονίες αντιφρονούντων και Εβραίων ως την κατασκοπεία, τις κυβερνοεπιθέσεις και τη διαρκή προσπάθεια ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.
Αν και η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ισλαμική Δημοκρατία δεν συνιστά απειλή του ίδιου μεγέθους με εκείνη της Ρωσίας ή της Κίνας, ο πρόεδρος της Επιτροπής, λόρδος Κέβιν Τζόουνς, σχολίασε: «Η απειλή υφίσταται σε όλο το φάσμα των κινδύνων που μας απασχολούν».
Η έκθεση διαπιστώνει ακόμη ότι η κυβερνητική πολιτική έναντι του Ιράν χαρακτηρίζεται από προσήλωση στη διαχείριση κρίσεων, εξαιτίας της ανησυχίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, παραμερίζοντας άλλες σοβαρές πτυχές.
Ο Άλι Ανσάρι, καθηγητής Ιρανικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Σαιντ Άντριους, ο οποίος συμμετείχε στην εκπόνηση της έκθεσης, υποστηρίζει: «Δεν νομίζω ότι η λέξη ‘στρατηγική’ έχει ακουστεί τελευταία στους κύκλους των υπευθύνων χάραξης πολιτικής, τουλάχιστον όσον αφορά το Ιράν. Κανείς δεν λέει: ‘Ποιος είναι ο σκοπός; Ποιο είναι το συνολικό στρατηγικό πλαίσιο; Πού θέλουμε να βρισκόμαστε σε 20 ή 15 χρόνια; Πώς θα φτάσουμε εκεί;’».
Σύμφωνα με την έκθεση, το Ιράν αντιλαμβάνεται τη Βρετανία – την οποία αποκαλεί «πονηρή αλεπού» – ως «σημαντικό αντίπαλο, αν και δευτερεύοντα σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία», δηλαδή χώρες που αντιτίθενται στις αξίες της Ισλαμικής Δημοκρατίας και επιδιώκουν αλλαγή καθεστώτος.
Ως βασικούς στρατηγικούς στόχους της Τεχεράνης έναντι του Λονδίνου προσδιορίζει:
- Τον περιορισμό της βρετανικής στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή.
- Την υπονόμευση των σχέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ.
- Την εξασθένηση των δεσμών ασφαλείας του Ηνωμένου Βασιλείου στη Μέση Ανατολή.
- Τη φίμωση της κριτικής απέναντι στο Ιράν, είτε αυτή εκφράζεται απευθείας από το Λονδίνο είτε από κατοίκους του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ανάμεσα στις προτάσεις της επιτροπής συγκαταλέγεται η σύσταση προς τη βρετανική κυβέρνηση να εξετάσει διεξοδικά το ενδεχόμενο να καταχωρίσει τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης ως τρομοκρατική οργάνωση, στα πρότυπα της απόφασης για την αλ Κάιντα, τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ.
Οι Φρουροί Ισλαμικής Επανάστασης έχουν ήδη χαρακτηριστεί ως απαγορευμένη οργάνωση από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και τη Σουηδία.
Η έκθεση αναφέρει ακόμη ότι από τις αρχές του 2022 έως τον Αύγουστο του 2023 σημειώθηκαν 15 αποτυχημένες ή μεθοδευμένες απόπειρες δολοφονίας ή απαγωγής με τη στήριξη του Ιράν, εναντίον Βρετανών πολιτών ή ατόμων που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αν και δεν παρουσιάστηκαν στοιχεία για την περίοδο μετά τον Αύγουστο του 2023, η επιτροπή επιμένει ότι οι συστάσεις της παραμένουν επίκαιρες, ενώ μετέπειτα εξελίξεις δείχνουν να επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες.
Τον Μάρτιο, το Λονδίνο ανακοίνωσε ότι θα απαιτεί από το ιρανικό κράτος να εγγράφει κάθε δραστηριότητά του που σχετίζεται με την άσκηση πολιτικής επιρροής στη Βρετανία, τοποθετώντας την Τεχεράνη στο υψηλότερο επίπεδο επιτήρησης, με αφορμή την κλιμακούμενη επιθετικότητα.
Τον Δεκέμβριο, δύο Ρουμάνοι κατηγορήθηκαν όταν δημοσιογράφος ιρανικής καταγωγής που εργάζεται σε ιρανόφωνο μέσο ενημέρωσης στο Λονδίνο δέχθηκε επίθεση με μαχαίρι στο πόδι, ενώ τον Ιούνιο, τρεις Ιρανοί προσήχθησαν στο δικαστήριο κατηγορούμενοι για υποστήριξη της ιρανικής υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών και συνωμοσία για βίαιες πράξεις κατά δημοσιογράφων.
Η πρεσβεία του Ιράν στο Λονδίνο απέρριψε τα ευρήματα της έκθεσης, χαρακτηρίζοντάς την γεμάτη «αβάσιμους, πολιτικά υποκινούμενους και εχθρικούς ισχυρισμούς».
Σε ανακοίνωσή της, η πρεσβεία δήλωσε ότι «απορρίπτει κατηγορηματικά όλους τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται στις σχετικές ενότητες και τους θεωρεί αβάσιμους, ανεύθυνους και ενταγμένους σε ένα ευρύτερο μοτίβο διαστρέβλωσης, με σκοπό τη δυσφήμηση των νόμιμων περιφερειακών και εθνικών συμφερόντων του Ιράν».
Η πρεσβεία προσθέτει ότι «η υπόνοια πως το Ιράν ενέχεται ή υποστηρίζει πράξεις φυσικής βίας, κατασκοπείας ή κυβερνοεπιθέσεων στο βρετανικό έδαφος ή κατά βρετανικών συμφερόντων στο εξωτερικό απορρίπτεται στο σύνολό της».
