Η οστεοφύτωση είναι λείες, οστέινες εκβλαστήσεις που αναπτύσσονται με την πάροδο του χρόνου κατά μήκος των άκρων των οστών, συνήθως στις αρθρώσεις ή κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης.
Αν και αποτελούν φυσικό μέρος της ανάπτυξης των οστών, μπορούν να βλάψουν τα γύρω οστά, τους μυς, ή τους τένοντες.
Καθώς μεγαλώνουμε, πολλοί άνθρωποι αναπτύσσουν οστεοφύτωση, με την οστεοαρθρίτιδα να είναι μια από τις πιο συχνές αιτίες. Ωστόσο, η οστεοφύτωση συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα και μπορεί να μην απαιτεί θεραπεία. Ορισμένοι φυσικοί τρόποι και στρατηγικές τρόπου ζωής μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση της πάθησης.
Ποια είναι τα συμπτώματα και τα πρώιμα σημάδια της οστεοφύτωσης;
Οι περισσότεροι άνθρωποι με οστεοφύτωση δεν εμφανίζουν συμπτώματα καθώς από μόνη της η οστεοφύτωση δεν είναι επώδυνη. Ωστόσο, η επίδρασή της σε κοντινές δομές όπως οι αρθρώσεις, τα νεύρα και ο νωτιαίος μυελός μπορεί να οδηγήσει σε πόνο.
Ο πόνος στην πλάτη ή τον αυχένα είναι το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα της οστεοφύτωσης.
Γενικά συμπτώματα
Η οστεοφύτωση μπορεί να περάσει απαρατήρητη για χρόνια, αλλά όταν εμφανιστούν συμπτώματα, συχνά προκύπτουν από πίεση σε κοντινά νεύρα, αρθρώσεις, ή μαλακούς ιστούς.
Πόνος: Η οστεοφύτωση μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στην προσβεβλημένη άρθρωση, προκαλώντας πρήξιμο και ευαισθησία. Οι γύρω μύες μπορεί επίσης να επηρεαστούν. Ανάλογα με τη θέση της πάθησης, μπορεί να υπάρχει ένας ελαφρύς πόνος στον αυχένα ή στη μέση όταν στέκεστε ή περπατάτε. Εντονότερος πόνος μπορεί να εμφανιστεί στους γλουτούς, τους μηρούς, τους ώμους ή το κεφάλι.
Αίσθημα ζέστης: Η οστεοφύτωση μπορεί να προκαλέσουν μια αίσθηση ζέστης ή μυρμηγκιάσματος — παρόμοια με τσιμπήματα από βελόνες — στα χέρια ή τα πόδια.
Απώλεια συντονισμού: Η οστεοφύτωση στη σπονδυλική στήλη, ειδικά στον αυχένα, μπορεί να συμπιέσει τα νεύρα και να επηρεάσει την κίνηση, οδηγώντας σε απώλεια συντονισμού σε συγκεκριμένα μέρη του σώματος.
Μυϊκές κράμπες και μούδιασμα: Η συμπίεση ή ο ερεθισμός των κοντινών νεύρων μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκές κράμπες ή μούδιασμα.
Δυσκολία στον έλεγχο της ουροδόχου κύστης: Η σοβαρή νευρική πίεση από οστεοφύτωση μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου.
Ειδικά σημεία εντοπισμού
Οι επιπτώσεις της νόσου ποικίλλουν ανάλογα με το πού σχηματίζεται στο σώμα, με διαφορετικές αρθρώσεις να εμφανίζουν ξεχωριστά σημεία και συμπτώματα.
Πτέρνα: Η οστεοφύτωση της πτέρνας μπορεί να προκαλέσει αυξανόμενο πόνο και ευαισθησία στο κάτω μέρος της πτέρνας, που μπορεί να επιδεινωθεί με την κίνηση ή μετά από μεγάλες περιόδους ανάπαυσης.
Γόνατο: Η οστεοφύτωση του γονάτου μπορεί να οδηγήσει σε πόνο και δυσκολία στην έκταση ή την κάμψη του ποδιού.
Ισχίο: Η οστεοφύτωση του ισχίου μπορεί να μειώσει το εύρος κίνησης και να προκαλέσει πόνο κατά την κίνηση του ισχίου.
Ώμος: Η οστεοφύτωση του ώμου μπορεί να περιορίσει την κίνηση και να προκαλέσει πρήξιμο ή ρήξεις σε μια ομάδα μυών και τενόντων που περιβάλλουν την άρθρωση του ώμου.
Δάχτυλο: Μπορεί να προκληθεί πόνος κατά την κίνηση, με την άρθρωση να φαίνεται διευρυμένη ή οζώδης. Μπορεί επίσης να σχηματιστούν όζοι στις αρθρώσεις.
Ποιες είναι οι αιτίες της οστεοφύτωσης;
Η οστεοφύτωση αποτελεί μέρος της φυσικής αντίδρασης επούλωσης του σώματος.
Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν ή υφίστανται τραυματισμό, ο χόνδρος και άλλα προστατευτικά υλικά των αρθρώσεων χαλάνε, προκαλώντας τριβή των οστών μεταξύ τους. Σε απάντηση, το σώμα δημιουργεί οστικά άκρα, δηλαδή οστεοφύτωση, για να σταθεροποιήσει την άρθρωση και να επιδιορθώσει τη ζημιά.
Υπάρχουν διάφορες αιτίες οστεοφύτωσης, όπως:
Οστεοαρθρίτιδα: Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο κοινή αιτία οστικών άκρων. Καθώς ο χόνδρος στις αρθρώσεις φθείρεται και ο περιβάλλοντας ιστός καταστρέφεται, το σώμα προσπαθεί να επιδιορθώσει την περιοχή δημιουργώντας νέο οστό για να σταθεροποιήσει την άρθρωση. Αυτή η διαδικασία — που καθοδηγείται από τη φλεγμονή και την ενεργοποίηση των κυττάρων που σχηματίζουν τα οστά — οδηγεί στο σχηματισμό οστικών άκρων.
Γήρανση: Καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, οι δίσκοι στη σπονδυλική τους στήλη και οι σύνδεσμοι γύρω από τις αρθρώσεις τους αρχίζουν να φθείρονται και να χαλαρώνουν, μειώνοντας τη σταθερότητα των αρθρώσεων. Το σώμα αντιδρά με πάχυνση των συνδέσμων για να συγκρατεί τα οστά ενωμένα. Με την πάροδο του χρόνου, αυτοί οι σύνδεσμοι μπορεί να αναπτύξουν μικρές οστικές εναποθέσεις, οι οποίες μπορούν να σχηματίσουν οστικά άκρα.
Τραυματισμοί: Οι τραυματισμοί — όπως αυτοί από αθλητικά ή τροχαία ατυχήματα — μπορεί να ωθήσουν το σώμα να παράγει επιπλέον οστικό ιστό για να βοηθήσει στην επούλωση της πληγείσας περιοχής.
Υπερβολική χρήση μιας άρθρωσης: Η επαναλαμβανόμενη καταπόνηση ή η υπερβολική χρήση μιας άρθρωσης από δραστηριότητες όπως τρέξιμο, χορό ή άρση βαρών μπορεί να ασκήσει συνεχή πίεση στην άρθρωση, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη οστικών άκρων.
Κληρονομικότητα: Οι γενετικοί παράγοντες συμβάλλουν επίσης στην πιθανότητα εμφάνισης οστικών άκρων. Εάν ένα άτομο έχει έναν γονέα που παρουσίασε επώδυνη οστεοφύτωση, ο κίνδυνος μπορεί να είναι υψηλότερος. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μια συγγενής πάθηση μπορεί να οδηγήσει σε οστικές άκρες.
Παράγοντες κινδύνου για οστικές άκρες περιλαμβάνουν:
Υπερβολική άσκηση: Η επαναλαμβανόμενη ή έντονη σωματική δραστηριότητα μπορεί να ασκήσει πρόσθετη καταπόνηση στις αρθρώσεις, η οποία μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη οστικών άκρων.
Ορισμένες ιατρικές παθήσεις: Εκτός από την οστεοαρθρίτιδα και την πελματιαία απονευρωσίτιδα, παθήσεις όπως η σπονδυλική στένωση και η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης οστικών άκρων.
Παχυσαρκία: Καθώς αυξάνεται ο δείκτης μάζας σώματος, η συχνότητα των οστικών άκρων στο κάτω μέρος της πλάτης — ιδιαίτερα στο πίσω μέρος της σπονδυλικής στήλης — τείνει επίσης να αυξάνεται.
Κακή διατροφή: Οι ελλείψεις σε βιταμίνη Ε, βιταμίνη Κ, βιταμίνη Β1, βιταμίνη Β2, νιασίνη και βιταμίνη Β6 μπορεί να συμβάλλουν στον σχηματισμό οστικών άκρων.
Πλατυποδία: Γνωστή και ως ομαλός ποδικός.
Φυσικοθεραπεία
Η φυσικοθεραπεία προσφέρει σημαντικά οφέλη μέσω στοχευμένων ασκήσεων —όπως διατάσεις στις γάμπες, διατάσεις στις πελματιαίες περιτονίες, κάμψεις των δακτύλων και ασκήσεις με λάστιχα αντίστασης— που βελτιώνουν την ευλυγισία, ενισχύουν τη δύναμη και ενισχύουν τη συνολική λειτουργία του ποδιού, ενώ παράλληλα ανακουφίζουν από την πίεση των νεύρων.
Τροποποιήσεις υποδημάτων
Για τη βοήθηση της οστεοφύτωσης πτέρνας, η χρήση παπουτσιών με στήριξη της καμάρας, απορρόφηση κραδασμών και ασφαλή εφαρμογή μπορεί να μειώσει την πίεση στη φτέρνα και να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Τα ειδικά κατασκευασμένα ένθετα παπουτσιών ή τα καλύμματα πτέρνας μπορούν επίσης να παρέχουν στήριξη και να προάγουν την σωστή ευθυγράμμιση, μειώνοντας την πίεση στην πελματιαία περιτονία.
Μια μικρή, τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή έδειξε ότι οι προσαρμοσμένοι πάτοι και τα πολύ λεπτά, εύκαμπτα υποδήματα μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της οστεοφύτωσης πτέρνας σε ορισμένες γυναίκες.
Μποσγουελίνη
Η Μποσγουελίνη είναι ένα εξειδικευμένο εκχύλισμα του Boswellia serrata (ινδικό λιβάνι). Σε μια πιλοτική μελέτη του 2019 που περιελάμβανε 48 άτομα με οστεοαρθρίτιδα γόνατος, οι συμμετέχοντες ανατέθηκαν τυχαία σε Μποσγουελίνη ή εικονικό φάρμακο για 120 ημέρες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η Μποσγουελίνη μείωσε σημαντικά τον πόνο και την ακαμψία και βελτίωσε τη σωματική λειτουργία. Οι ακτινογραφίες επιβεβαίωσαν βελτιώσεις, αποκαλύπτοντας ένα ευρύτερο κενό στην άρθρωση του γόνατος και λιγότερη οστεοφύτωση σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου.
Ποιες είναι οι θεραπείες για την οστεοφύτωση;
Επισκεφθείτε έναν γιατρό εάν παρατηρήσετε ανώμαλη ανάπτυξη, αισθανθείτε πόνο, έχετε αδυναμία στις αρθρώσεις, αισθάνεστε δυσφορία που επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα ή δυσκολεύεστε στο περπάτημα.
Ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασής σας, μπορεί να είναι διαθέσιμες διάφορες επιλογές θεραπείας:
1. Συντηρητικές θεραπείες
Εκτός από τις φυσικές θεραπείες και τις στρατηγικές του τρόπου ζωής, αρκετές άλλες μη χειρουργικές θεραπείες μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου, στη μείωση της φλεγμονής και στη βελτίωση της λειτουργίας των αρθρώσεων σε άτομα με οστεοφύτωση.
Παυσίπονα χωρίς ιατρική συνταγή: Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη ή η ναπροξένη, μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου και στη μείωση της φλεγμονής.
2. Προηγμένες θεραπείες
Αυτές οι θεραπείες συνήθως προορίζονται για άτομα με επίμονα ή σοβαρά συμπτώματα.
Θεραπεία με κρουστικά κύματα: Χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για την προώθηση της επούλωσης και τη μείωση του πόνου
Ενέσεις κορτικοστεροειδών: Μειώνει προσωρινά τον πόνο και το πρήξιμο, αλλά μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον ιστό με επαναλαμβανόμενη χρήση.
Πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια: Χρησιμοποιεί τα αιμοπετάλια του ίδιου του ασθενούς για να υποστηρίξει την επιδιόρθωση των ιστών και να προωθήσει την επούλωση.
Θεραπείες με ραδιοσυχνότητες: Χρησιμοποιεί μη επεμβατικές τεχνικές που μπορεί να είναι αποτελεσματικές για έως και έξι μήνες, ιδιαίτερα για ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στις ενέσεις.
3. Χειρουργική επέμβαση
Η χειρουργική επέμβαση για οστεοφύτωση θεωρείται έσχατη λύση όταν άλλες θεραπείες αποτυγχάνουν, καθώς ενέχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο μεταξύ όλων των επιλογών. Η χειρουργική προσέγγιση εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και τις ατομικές περιστάσεις, όπως:
Χειρουργική αφαίρεση οστικών άκρων: Η επιδιόρθωση οστικών άκρων περιλαμβάνει την αφαίρεση της περίσσειας οστού. Ο γιατρός κάνει μία ή περισσότερες μικρές τομές κοντά στην προς αφαίρεση δομή και χρησιμοποιεί εξειδικευμένα εργαλεία για την εξαγωγή της. Αυτή η διαδικασία μπορεί να πραγματοποιηθεί χρησιμοποιώντας έναν φωτιζόμενο σωλήνα προβολής που ονομάζεται αρθροσκόπιο ή μέσω ανοιχτής χειρουργικής επέμβασης με μεγαλύτερη τομή.
Χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης άρθρωσης: Η οστεοφύτωση μπορεί να αντιμετωπιστεί κατά την επιδιόρθωση ή την αντικατάσταση της άρθρωσης σε περιπτώσεις όπου η οστεοαρθρίτιδα έχει προκαλέσει σημαντική βλάβη και παραμόρφωση. Παραδείγματα περιλαμβάνουν αντικαταστάσεις ισχίου και γόνατος.
Οι ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες περιλαμβάνουν:
Διαδερμική φασιοτομή: Γίνεται μια μικρή τομή για την απελευθέρωση της σφιχτής περιτονίας.
Ενδοσκοπική φασιοτομή: Χρησιμοποιείται ένα εργαλείο με καθοδήγηση κάμερας για την απελευθέρωση της σφιχτής περιτονίας.
Απομάκρυνση περιτονίας: Ο κατεστραμμένος ιστός της περιτονίας αφαιρείται χειρουργικά.
4. Βελονισμός
Πολλές κριτικές υποδεικνύουν ότι ο βελονισμός μπορεί να είναι μια αποτελεσματική συμπληρωματική ή ολοκληρωμένη θεραπεία για τη διαχείριση του πόνου.
Μια μελέτη του 2015 — η πρώτη γνωστή περίπτωση στην ιατρική βιβλιογραφία χρήσης βελονισμού ως μοναδική θεραπεία για οστεοφύτωση πτέρνας — διαπίστωσε ότι ο βελονισμός είναι αποτελεσματικός στη διάλυση της οστικής ανάπτυξης. Στην περίπτωση αυτή, μια γυναίκα 38 ετών που είχε πόνο στη φτέρνα για πέντε χρόνια υποβλήθηκε σε 38 συνεδρίες βελονισμού σε διάστημα έξι μηνών. Μετά τον πρώτο μήνα βελονισμού, ο πόνος της άρχισε να βελτιώνεται και οι ακτινογραφίες έδειξαν ότι η οστεοφύτωση πτέρνας είχε εξαφανιστεί. Δεν αναφέρθηκαν παρενέργειες. Οι ερευνητές πρότειναν ότι ο βελονισμός θα μπορούσε να αποτελέσει μια πιθανή θεραπεία για οστεοφύτωση πτέρνας, αν και τόνισαν την ανάγκη για τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές για να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητά του.
Πώς επηρεάζει η νοοτροπία την οστεοφύτωση;
Η νοοτροπία σας —συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων στρες και της συναισθηματικής στάσης— μπορεί να επηρεάσει την αντίληψη του πόνου, τη φλεγμονή και την επούλωση, τα οποία μπορεί να επηρεάσουν τα συμπτώματα της οστεοφύτωσης.
Νοοτροπία και αντίληψη πόνου: Μια δυνατή νοοτροπία μπορεί να αυξήσει την ανοχή στον πόνο και να μειώσει την αντιληπτή δυσφορία. Κάποιος με θετική στάση μπορεί να αισθάνεται λιγότερο πόνο από την οστεοφύτωση σε σύγκριση με κάποιον που αναμένει ότι ο πόνος θα επιδεινωθεί. Η εστίαση στον πόνο μπορεί να προκαλέσει την ενίσχυση των σημάτων πόνου στον εγκέφαλο, κάνοντας τα συμπτώματα να γίνονται πιο έντονα.
Στρες και φλεγμονή: Μια νοοτροπία υψηλού στρες αυξάνει την κορτιζόλη — μια ορμόνη που συνδέεται με τη φλεγμονή και την φθορά των αρθρώσεων. Η αυξημένη φλεγμονή μπορεί να επιδεινώσει την αρθρίτιδα, η οποία συμβάλλει στον σχηματισμό οστεοφύτωσης. Τα άτομα με προληπτική νοοτροπία μπορεί να είναι πιο ανοιχτά σε πρακτικές όπως ο διαλογισμός, η βαθιά αναπνοή και η ενσυνειδητότητα για να βοηθήσουν στη μείωση της κορτιζόλης, στη μείωση της φλεγμονής και στην ανακούφιση του πόνου.
Νοοτροπία και κίνηση: Μια νοοτροπία που βασίζεται στον φόβο — πιστεύοντας ότι η κίνηση θα επιδεινώσει τον πόνο— μπορεί να οδηγήσει σε αδράνεια, η οποία μπορεί να αυξήσει τη μυϊκή δυσκαμψία και να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Μια θετική νοοτροπία ενθαρρύνει την κινητικότητα και η διατήρηση της δραστηριότητας με ασκήσεις χαμηλής έντασης — όπως το περπάτημα, το κολύμπι ή οι εκτάσεις — μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της λειτουργίας των αρθρώσεων και στην πρόληψη της δυσκαμψίας.
Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της οστεοφύτωσης;
Πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν:
Στένωση τρήματος: Οστεοφύτωση που αναπτύσσεται στο τρήμα — μικρά ανοίγματα μεταξύ των σπονδυλικών δίσκων και των αρθρώσεων — μπορούν να περιορίσουν αυτούς τους χώρους και να ασκήσουν πίεση στα κοντινά νεύρα.
Συμπίεση νεύρων: Η οστεοφύτωση μπορεί να πιέσει τα νεύρα, προκαλώντας νευροπάθεια και οδηγώντας σε πόνο, μούδιασμα ή αδυναμία κατά μήκος της διαδρομής του νεύρου.
Κάλοι: Η οστεοφύτωση στο πόδι μπορεί να προκαλέσει πίεση και τριβή, η οποία μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη κάλων.
Χαλαρά σώματα: Μια οστεοφύτωση που σπάει μπορεί να γίνει ένα χαλαρό σώμα που κινείται μέσα στην άρθρωση ή σφηνώνεται στην επένδυση της άρθρωσης. Αυτά τα χαλαρά σώματα μπορούν να προκαλέσουν «κλείδωμα» της άρθρωσης, καθιστώντας δύσκολη την κίνηση. Η αίσθηση κλειδώματος μπορεί να εμφανίζεται και να εξαφανίζεται.
Διαταραχές του στροφικού μανικετίου: Η οστεοφύτωση στον ώμο —συχνά από επαναλαμβανόμενη χρήση— μπορεί να πιάσουν τους τένοντες του στροφικού μανικετίου και να συμβάλουν σε τραυματισμούς ή εκφύλιση του στροφικού μανικετίου.
Πώς διαγιγνώσκονται οι οστεοφυτώσεις;
Η οστεοφύτωση φαίνεται μέσω κλινικής αξιολόγησης, η οποία περιλαμβάνει διάφορα βήματα:
Ιατρικό ιστορικό
Η περιγραφή των συμπτωμάτων και του ιατρικού ιστορικού του ασθενούς αποτελεί σημαντικό μέρος της διάγνωσης οστεοφύτωσης.
Κλινική εξέταση
Ο γιατρός θα αξιολογήσει την άρθρωση και τον περιβάλλοντα ιστό, καθώς ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να γίνουν αισθητές ενώ άλλες όχι. Η εξέταση περιλαμβάνει ψηλάφηση ή άγγιγμα συγκεκριμένων περιοχών, οπτική εξέταση και αξιολόγηση του κύκλου βάδισης για σημάδια οιδήματος, μώλωπα ή πόνου στη φτέρνα. Μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί δοκιμή εύρους κίνησης για την αξιολόγηση της ευελιξίας της άρθρωσης.
Αφού εξετάσει το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και πραγματοποιήσει μια κλινική εξέταση, ο γιατρός θα προσπαθήσει να αποκλείσει άλλες παθήσεις με παρόμοια συμπτώματα αλλά διαφορετικές αιτίες.
Εξετάσεις
Απεικόνιση: Ένας γιατρός μπορεί να ζητήσει πρόσθετες διαγνωστικές απεικονιστικές εξετάσεις, όπως ακτινογραφίες, αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία, για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση και να αξιολογήσει τα προσβεβλημένα οστά και αρθρώσεις. Οι ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται συχνά για την επισήμανση των οστικών αλλαγών, ειδικά όταν υπάρχουν συμπτώματα οστεοφύτωση ή αρθρίτιδας.
Ηλεκτροαγώγιμες δοκιμές: Οι ηλεκτροαγώγιμες δοκιμές μετρούν την έκταση και τη σοβαρότητα του τραυματισμού του νωτιαίου νεύρου και μπορούν να χρησιμοποιηθούν εάν υπάρχει υποψία νευρικής εμπλοκής.
Πώς μπορώ να αποτρέψω την οστεοφύτωση;
Ενώ η οστεοφύτωση που προκαλείται από αρθρίτιδα μπορεί να μην μπορεί να προληφθεί, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα, όπως:
Φορώντας κατάλληλα υποδήματα: Τα παπούτσια με φαρδύ δάχτυλο, στήριξη της καμάρας και αντικραδασμική προστασία μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της πίεσης και της τριβής που συμβάλλουν στον σχηματισμό οστικών άκρων. Οι υποστηρικτικοί πάτοι μπορεί επίσης να είναι χρήσιμοι, ιδιαίτερα για άτομα με πλατυποδία.
Χρήση χοντρών καλτσών: Οι χοντρές κάλτσες μπορούν να μειώσουν την τριβή από τα παπούτσια, η οποία μπορεί να αυξήσει την τριβή των οστών και να συμβάλει σε οστεοφύτωση.
Ασκήσεις με βάρη: Οι ασκήσεις με βάρη — όπως το περπάτημα ή το ανέβασμα σκάλας — βοηθούν στη διατήρηση ισχυρών οστών και υποστηρίζουν την υγεία των αρθρώσεων.
Διατήρηση υγιούς βάρους: Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους μειώνει την καταπόνηση των αρθρώσεων, γεγονός που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο σχηματισμού οστικών άκρων.
Λήψη προληπτικών μέτρων: Εάν παρατηρήσετε πόνο στις αρθρώσεις, πρήξιμο ή δυσκαμψία, συμβουλευτείτε έναν γιατρό έγκαιρα για να διαχειριστείτε την αρθρίτιδα και να βοηθήσετε στην πρόληψη των οστικών άκρων.
