Στους πρώτους εννέα μήνες του 2025, είχαμε μικρού έως μεσαίου μεγέθους πανσελήνους. Αυτό το μοτίβο αλλάζει τώρα, με την πανσέληνο του Οκτωβρίου στις 7 του μηνός να είναι μεγαλύτερη του έτους.
Ως η πλησιέστερη στη φθινοπωρινή ισημερία, ονομάζεται παραδοσιακά στις ΗΠΑ «σελήνη της συγκομιδής» (Harvest Moon), ονομασία που προέρχεται από την αγγλοσαξονική κουλτούρα Η ονομασία αυτή συνήθως εναλλάσσεται μεταξύ της πανσελήνου του Σεπτεμβρίου και αυτής του Οκτωβρίου.
Όταν η πανσέληνος του Οκτωβρίου δεν αντιστοιχεί στη «σελήνη της συγκομιδής», ονομάζεται «σελήνη του κυνηγού», ενώ η εναλλακτική ονομασία της πανσελήνου του Σεπτεμβρίου είναι «σελήνη του καλαμποκιού» – ονομασίες που προέρχονται από τις παραδόσεις των ινδιάνικων φυλών της Βορείου Αμερικής.
Η φετινή πανσέληνος του Οκτωβρίου αναμένεται να είναι υπερμεγέθης, και μπορεί να φαίνεται κατά 8% μεγαλύτερη και κατά 15% φωτεινότερη από πανσελήνους μέσου μεγέθους. Αυτό δεν είναι οπτική ψευδαίσθηση. Συμβαίνει όταν το φεγγάρι βρίσκεται πιο κοντά στη Γη, καθώς η τροχιά του φεγγαριού δεν είναι ακριβώς κυκλική, αλλά ελλειπτική. Έτσι, μερικές φορές είναι πιο κοντά και άλλες πιο μακριά. Όταν το φεγγάρι είναι γεμάτο και τυχαίνει να βρίσκεται κοντά στο περίγειο, τότε έχουμε μια ‘υπερ-σελήνη’.Στην αντίθετη περίπτωση, όταν η πανσέληνος συμβαίνει στο απόγειο, δηλαδή στο πιο μακρινό σημείο από τη γη, έχουμε μια ‘μικροσελήνη΄.
Η αυριανή υπερσελήνη θα είναι η μεγαλύτερη του έτους και, καθώς ο μεγαλύτερος δορυφόρος μας διασχίζει το περίγειό του, θα ακολουθήσουν διαδοχικά δύο ελαφρώς μικρότερες, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο.
Όταν έχουμε στο ουρανό μία υπερσελήνη και είμαστε κοντά στην ισημερία, δημιουργούνται μερικά εντυπωσιακά εφέ: η σελήνη μοιάζει να κρέμεται χαμηλά, κοντά στον ορίζοντα, δίπλα σε κτήρια και δέντρα, και η σύγκριση την κάνουν να φαίνεται ακόμη μεγαλύτερη. Αυτό είναι μια οπτική ψευδαίσθηση, η οποία ονομάζεται «ψευδαίσθηση του φεγγαριού».
Τα φεγγάρια της συγκομιδής φαίνεται να παραμένουν στον βραδινό ουρανό περισσότερο από το σύνηθες, σαν να είναι απρόθυμα να εισέλθουν στην επόμενη φάση τους. Κανονικά, το φεγγάρι δύει περίπου 50 λεπτά αργότερα κάθε βράδυ, καθώς μεταφέρεται από την τροχιά του γύρω από τη Γη – και αυτό είναι που μας δίνει τους σεληνιακούς κύκλους. Αλλά την εποχή της συγκομιδής, το φεγγάρι δύει μόνο 20-25 λεπτά αργότερα κάθε βράδυ (διαφέρει σε διαφορετικά γεωγραφικά πλάτη), σαν να προσφέρει στους αγρότες λίγο παραπάνω φως για να προλάβουν να θερίσουν τη σοδειά τους. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί (με λίγο περίπλοκο τρόπο) από την πρόοδο του φεγγαριού προς τον Βορρά μετά την φθινοπωρινή ισημερία. Αν και το φεγγάρι περιστρέφεται προς μια κατεύθυνση που το κάνει να δύει αργότερα, αυτό αντισταθμίζεται ελαφρώς από το αυξανόμενο ύψος της τροχιάς του. Η ισημερία σηματοδοτεί το μέσον μεταξύ της συντομότερης και της μακρύτερης νύχτας. Πλησιάζουμε στο χειμώνα και τα χειμερινά φεγγάρια ανατέλλουν στο υψηλότερο σημείο.
Τα φεγγάρια της συγκομιδής μπορεί επίσης να λάμπουν με ένα χρυσοκίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα, κάτι που επίσης οφείλεται ότι βρίσκονται χαμηλά, κοντά στον ορίζοντα. Από μια τόσο χαμηλή γωνία, το φως του φεγγαριού πρέπει να διανύσει μεγαλύτερη απόσταση μέσα από την ατμόσφαιρα της Γης για να φτάσει στα μάτια μας. Η διασπορά Rayleigh φιλτράρει τα μικρότερα (μπλε) μήκη κύματος, ενώ οι μεγαλύτερες συχνότητες (κόκκινα και πορτοκαλί χρώματα) περνούν. Ο καπνός και η ατμοσφαιρική ρύπανση τείνουν να ενισχύουν το φαινόμενο.
Υπάρχουν πολλά ακόμη ονόματα για τη «σελήνη της συγκομιδής»: ήταν η «σελήνη της ξήρανσης του ρυζιού» για τους ιθαγενείς της Ντακότα, οι οποίοι προετοίμαζαν το ρύζι τους το φθινόπωρο. Ομοίως, οι Ανισινάαμπε την ονόμαζαν «σελήνη των φθινοπωρινών φύλλων». Οι Κρη, παρατηρώντας τα πουλιά που έφευγαν προς τον νότο, την ονόμαζαν «σελήνη της αποδημίας». Νιώθοντας το κρύο να πλησιάζει, οι Οτζιμπούε και οι Χάιντα χρησιμοποιούσαν ονόματα όπως «σελήνη της παγωνιάς» και «σελήνη του πάγου».
Όποιος χάσει την πανσέληνο του Οκτωβρίου, θα πρέπει να περιμένει μέχρι τις 5 Νοεμβρίου για να δει την επόμενη υπερσελήνη.
