Κλιμακούμενη διεθνής πίεση αντιμετωπίζει το Ισραήλ αυτή την εβδομάδα, καθώς βασικοί δυτικοί σύμμαχοι προχωρούν στην αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους, επικαλούμενοι την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα και το αδιέξοδο ως προς την επίτευξη μακροπρόθεσμης πολιτικής λύσης στη σύγκρουση.
Την Τετάρτη, ο Καναδάς έγινε η πλέον πρόσφατη χώρα που γνωστοποίησε πρόθεση για επίσημη αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους, ακολουθώντας το παράδειγμα της Μάλτας και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η διπλωματική αυτή πρωτοβουλία αναμένεται να κορυφωθεί τον Σεπτέμβριο, κατά την 80ή Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, όπου οι προαναφερθείσες χώρες, μαζί με τη Γαλλία, σκοπεύουν να επισημοποιήσουν τις θέσεις τους, εκτός εάν το Ισραήλ ανταποκριθεί σε συγκεκριμένες απαιτήσεις που αφορούν κατάπαυση του πυρός και ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα. Παράλληλα, ζητούν την αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής, δηλαδή τον τερματισμό της διακυβέρνησης της Χαμάς στον θύλακα και την άνευ όρων απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων που κρατούνται από την οργάνωση.
Το Ισραήλ έχει απορρίψει την Πρωτοβουλία των Ευρωπαϊκών Εθνών, υποστηρίζοντας ότι υπονομεύει τις προσπάθειές του για επίτευξη κατάπαυσης του πυρός και δυσχεραίνει τις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των ομήρων.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε: «Η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους υπό τις τρέχουσες συνθήκες απειλεί την ίδια την ύπαρξη του Ισραήλ». Σε απάντηση προς τις ανακοινώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και του Καναδά, το ισραηλινό Υπουργείο Εξωτερικών υποστήριξε ότι πρόκειται για επιβράβευση της Χαμάς, που βλάπτει την προοπτική ειρήνης.
Παράλληλα, αμερικανοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, επέκριναν την πίεση των ευρωπαϊκών χωρών υπέρ της αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σχολίασε την Τρίτη στο Air Force One πως η αναγνώριση θα αποτελούσε ανταμοιβή για τη Χαμάς, προσθέτοντας: «Αν το κάνεις αυτό, ανταμείβεις τη Χαμάς, και θεωρώ πως δεν πρέπει να υπάρξει τέτοια ανταμοιβή. Δεν ανήκω σε αυτή την κατηγορία».
Προώθηση της λύσης των δύο κρατών
Η έναρξη της εβδομάδας σηματοδοτήθηκε από τη σύγκληση υψηλόβαθμων εκπροσώπων στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Παλαιστινιακό.
Με προεδρία από τη Γαλλία και τη Σαουδική Αραβία, η διάσκεψη ανέδειξε τη διεθνώς ευρεία στήριξη στη λύση των δύο κρατών. Παρουσιάστηκε σταδιακό σχέδιο για τον τερματισμό της σύγκρουσης, προβλέποντας την ειρηνική συνύπαρξη ενός αποστρατιωτικοποιημένου παλαιστινιακού κράτους δίπλα στο Ισραήλ.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, καταδίκασε τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου 2023 στο νότιο Ισραήλ, όπου τρομοκράτες της Χαμάς σκότωσαν περίπου 1.200 άτομα και πήραν 251 ομήρους.
Παράλληλα, επέκρινε τη σφοδρότητα της αντίδρασης του Ισραήλ, ζητώντας απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση και άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων.
Σύμφωνα με τα παλαιστινιακά υγειονομικά στοιχεία που ελέγχει η Χαμάς, περισσότεροι από 60.000 έχουν σκοτωθεί στη Γάζα, περιλαμβανομένων στελεχών της οργάνωσης. Τα συγκεκριμένα στοιχεία δεν κατέστη δυνατό να επαληθευτούν ανεξάρτητα από τους δημοσιογράφους της Epoch Times.
Τα κράτη-μέλη του Αραβικού Συνδέσμου, όπως το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος, συντάχθηκαν με τις φωνές υπέρ της λύσης των δύο κρατών. Για πρώτη φορά, ο Αραβικός Σύνδεσμος καταδίκασε και τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου και απαίτησε τον αφοπλισμό της Χαμάς, όπως δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νουέλ Μπαρό στη γαλλική εφημερίδα La Tribune στις 29 Ιουλίου.
Την ίδια ώρα, ο Αραβικός Σύνδεσμος κατηγορεί το Ισραήλ για συνεχιζόμενο «γενοκτονικό πόλεμο» εναντίον αμάχων, γυναικών και παιδιών στη Λωρίδα της Γάζας.
ΗΠΑ και Ισραήλ δεν συμμετείχαν στη διάσκεψη του ΟΗΕ, με την εκπρόσωπο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τάμι Μπρους να αποκαλεί τις συνομιλίες «επικοινωνιακό τρικ» που παρεμβάλλεται σε λεπτές διπλωματικές προσπάθειες για τερματισμό της σύγκρουσης.
Όπως δήλωσε, η διάσκεψη το μόνο που θα πετύχει είναι να παρατείνει τον πόλεμο, να ενισχύσει τη Χαμάς, να δώσει επιβράβευση στην παρεμπόδιση και να υπονομεύσει πραγματικές προσπάθειες για ειρήνη.
Ο πρέσβης του Ισραήλ στον ΟΗΕ, Ντάνι Ντανίν, καταδίκασε την προσέγγιση του Οργανισμού, κατηγορώντας τον ότι διευκολύνει την τρομοκρατία και εγκαταλείπει τις δεσμεύσεις του.
Ο ίδιος επέμεινε ότι προτού συζητηθεί το μέλλον, πρέπει να ληφθούν άμεσες ενέργειες. «Πρώτα πρέπει να επιστρέψουν όλοι οι όμηροι. Πρέπει να διασφαλίσουμε πως η Χαμάς δεν θα έχει καν τη δυνατότητα να απειλεί Ισραηλινούς και Παλαιστινίους. Μόνο τότε θα έρθει η ώρα να μιλήσουμε για ένα καλύτερο και ασφαλέστερο αύριο για όλους μας», τόνισε χαρακτηριστικά.
Πρόσθετη πίεση από την Ολλανδία
Την Τρίτη, η Ολλανδία απαγόρευσε την είσοδο στη χώρα στους ισραηλινούς υπουργούς Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και Μπεσαλέλ Σμότριτς, κατηγορώντας τους για υποκίνηση βίας στη Γάζα.
Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Ντικσχόφ, προανήγγειλε ότι η χώρα θα προωθήσει και ευρύτερα ευρωπαϊκά μέτρα, ακόμα και εμπορικές κυρώσεις, προκειμένου να εντείνει την πίεση προς το Ισραήλ. Από την πλευρά της ισραηλινής διπλωματίας, ο πρέσβης Μόντι Ιφριάμ χαρακτήρισε την κίνηση ιστορικό λάθος που ενθαρρύνει τη Χαμάς, απομακρύνοντας την ειρήνευση.
Ανθρωπιστική βοήθεια
Παρά τη διεθνή πίεση, το Ισραήλ υπεραμύνεται της συνέχισης των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα ως απολύτως αναγκαίων για τον αφοπλισμό της Χαμάς και τη διασφάλιση του μέλλοντος της χώρας. Απορρίπτει, επίσης, τις κατηγορίες για ανθρωπιστική καταστροφή, που διατυπώνονται από τη διεθνή κοινότητα και ανθρωπιστικές οργανώσεις εν μέσω αυξανόμενης φωνής στην Ευρώπη να ενταθούν οι προσπάθειες ελάφρυνσης του πληθυσμού.
Ο ΟΗΕ επισημαίνει πως η ανθρωπιστική πρόσβαση στη Γάζα παραμένει εξαιρετικά περιορισμένη, με κομβόι βοήθειας να παρεμποδίζονται ή να υφίστανται λεηλασίες.
Το Ισραήλ απορρίπτει τις κατηγορίες αξιωματούχων του ΟΗΕ και οργανισμών υπό την αιγίδα του, όπως η ουδέτερη Πλατφόρμα Κατάστασης Επισιτιστικής Ασφάλειας (IPC), για λιμό στη Γάζα.
Υποστηρίζει ότι το IPC αγνοεί δεδομένα που έχει παράσχει το Ισραήλ και παραλείπει να αναγνωρίσει βελτιώσεις στην παράδοση βοήθειας, όπως διεύρυνση σημείων διέλευσης, ρίψεις βοηθείας, κινητά νοσοκομεία και ιδιωτικές πρωτοβουλίες.
Την Τετάρτη, το Σώμα Συντονισμού Κυβερνητικών Δραστηριοτήτων στα Εδάφη, που υπάγεται στον ισραηλινό στρατό, ανακοίνωσε πως πάνω από 200 φορτηγά βοήθειας παραλήφθηκαν και διανεμήθηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη και διεθνείς οργανισμούς στις 29 Ιουλίου.
Επιπλέον, πάνω από 220 φορτηγά είχαν εισέλθει στη Γάζα και ανέμεναν διανομή, ενώ εκατοντάδες ακόμη εκκρεμούσαν για τη διανομή τους από τον ΟΗΕ. Η διανομή συνδέεται με τακτική παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων που ξεκίνησε από την Κυριακή.
