Φανταστείτε μια κατάσταση κατά την οποία κάποια οντότητα μπαίνει στο σώμα σας, το κυριεύει και το ελέγχει, ενώ εσείς αισθάνεστε αυτό που συμβαίνει, χωρίς να μπορείτε να αντιδράσετε.
Αυτή η τρομακτική κατάσταση προβληματίζει τους ανθρώπους για αιώνες. Στους αρχαίους πολιτισμούς υπήρχε η ιδέα της «κατοχής» του ανθρώπινου σώματος από δαίμονα ή πνεύμα, που κυριεύει ένα άτομο και το κάνει να συμπεριφέρεται με τρομακτικό τρόπο. Στη γενιά μας, σε αυτόν τον ρόλο φανταζόμαστε πλάσματα όπως τους «πράσινους» από τη φανταστική σειρά βιβλίων «Animorphs» – εξωγήινα παρασιτικά μαλάκια που διεισδύουν στη συνείδηση των ανθρώπων και τους αιχμαλωτίζουν. Το αίσθημα της αδυναμίας όταν χάνουμε τον έλεγχο είναι υλικό για πολλά έργα τρόμου.
Ωστόσο, αυτή η κατάσταση φαίνεται να έχει και ένα πλεονέκτημα: την έλλειψη ευθύνης. Εξάλλου, η ελεύθερη βούληση και η δυνατότητα επιλογής περιλαμβάνουν μεγάλη ευθύνη, κρίση, αμφιβολίες, τύψεις και ενοχές. Ενώ, όταν δεν υπάρχει επιλογή, δεν υπάρχει ούτε ευθύνη. Δε χρειάζεται να σκεφτόμαστε τίποτα, δε χρειάζεται να κάνουμε σχέδια για το μέλλον ούτε να βασανιζόμαστε από μεγάλα ηθικά διλήμματα. Και επειδή δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα ούτως ή άλλως, σηκώνουμε τα χέρια ψηλά και ακολουθάμε αμέριμνοι αυτά που συμβαίνουν.
Για να παραμείνουμε αμέριμνοι και να απολαμβάνουμε όσα συμβαίνουν, αυτά πρέπει να είναι σε γενικές γραμμές ευχάριστα και σύμφωνα με τη θέλησή μας.
Αν υποθέσουμε ότι κάποιο ον – εξωγήινη οντότητα, δαίμονας ή τεχνητή νοημοσύνη – μπορεί να κυριαρχήσει πλήρως στο σώμα μας και να ελέγξει τη ζωή μας, πρέπει να θεωρήσουμε, βάσει των παραπάνω, ότι αυτό το πλάσμα θα είναι εξαιρετικά φιλικό και ότι θα μπορεί να μας οδηγήσει σε επιτεύγματα που θα μας ήταν πολύ δύσκολο να πετύχουμε. Θα μπορεί να ανταπεξέρχεται σε διάφορες προκλήσεις, να εκτελεί εργασίες που απαιτούν μεγάλη ικανότητα και να δημιουργεί υπέροχες ανθρώπινες σχέσεις με όλους τους γύρω μας. Θα μπορέσει να μας βρει τον ιδανικό σύντροφο και να διατηρήσει μια υποδειγματική σχέση και οικογενειακή ζωή. Θα μπορέσει, επίσης, να πετύχει σε όποιο επάγγελμα, τέχνη ή τομέα θέλουμε. Δεν έχει ελαττώματα όπως τεμπελιά, θυμό, ζήλια, υπερηφάνεια κλπ, έτσι παίρνει πάντα τις σωστές αποφάσεις. Επιπλέον, θα κρατά το σώμα μας σε εξαιρετική φόρμα μέσω της φυσικής άσκησης, της σωστής διατροφής κ.ο.κ – όλα αυτά που εμείς αναβάλλουμε ή αμελούμε να κάνουμε λόγω νωθρότητας.
Εν ολίγοις , απλά επιλέγετε το μονοπάτι που θέλετε στη ζωή και θα το εκπληρώσει για εσάς. Φυσικά θα βλέπετε, θα νιώθετε και θα ζείτε όλα όσα κάνει μέσα από το σώμα σας.
Πώς θα σας φαινόταν μια τέτοια συμφωνία, υποθέτοντας ότι ήταν δια βίου και ότι η οργάνωση ήταν απολύτως αξιόπιστη; Αν και θα χάσετε την ανεξαρτησία σας και την ικανοποίηση που προέρχεται από την προσπάθεια και την υπέρβαση των δυσκολιών, θα απαλλαγείτε από πολλές ταλαιπωρίες, συμπεριλαμβανομένου του βάρους της ευθύνης, και θα ζήσετε μια ιδανική ζωή, την οποία οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να έχουν μόνο στα όνειρά τους. Δεν είναι μια καλή συμφωνία;
Εάν εξακολουθείτε να αισθάνεστε άβολα με την ιδέα να χάσετε μόνιμα τον έλεγχο του σώματός σας, τι θα λέγατε για ένα ελαφρώς διαφορετικό σενάριο: ένα τσιπ θα εμφυτευθεί στον εγκέφαλό σας και θα μπορείτε να επιλέξετε πότε θα του δώσετε τον έλεγχο και πότε όχι. Η ταινία μεγάλου μήκους Upgrade περιγράφει μια παρόμοια πραγματικότητα. Ένας ήρωας που έχει εμφυτευμένο ένα τσιπ στο σώμα του μπορεί να το διατάξει να “αναλάβει τον έλεγχο” όταν χρειάζεται, όπως όταν πρέπει να πολεμήσει μια ομάδα κακοποιών: τότε το τσιπ θα ενεργοποιήσει το σώμα του σαν να ήταν εκπαιδευμένος νίντζα. Θα είναι επίσης δυνατό να διαθέτει το τσιπ διάφορες λειτουργίες κι έτσι να γίνεστε μαχητής, οδηγός, εκπαιδευτής, μάγειρας κ.ο.κ., επιτρέποντάς του να ενεργοποιεί το σώμα σας κατά περίπτωση ώστε να εκτελεί αυτές τις εργασίες αντί για εσάς. Σε μια τέτοια πραγματικότητα, ο ρόλος του ίδιου του ατόμου θα μειωθεί, αλλά θα μπορεί ακόμα να επιλέγει πότε θα παίρνει το τιμόνι στα χέρια του.
Αυτό ακούγεται κάπως πιο καθησυχαστικό, αλλά ο φόβος να εγκαταλείψουμε τον έλεγχο του σώματος και του μυαλού μας, ακόμη και για σύντομες χρονικές περιόδους, παραμένει. Αυτό εγείρει ένα ενδιαφέρον ερώτημα: από πού πηγάζει ο φόβος μας για την κατάληψη του σώματός μας από ξένους; Δεν θα φοβόμασταν όλα αυτά τα πιθανά σενάρια αν δεν είχαμε το δώρο της ελεύθερης βούλησης και επιλογής στη φυσική μας κατάσταση. Η ελεύθερη βούληση και επιλογή είναι η ικανότητά μας να ελέγχουμε και να χειριζόμαστε το σώμα μας όπως επιθυμούμε, να σκεπτόμαστε ανεξάρτητα από τους άλλους και να σχηματίζουμε τη δική μας γνώμη για οποιαδήποτε κατάσταση. Αυτός είναι ο λόγος που η ιδέα της εξωτερικής ‘εξαγοράς’ μάς φαίνεται τόσο τρομακτική.
Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η ελεύθερη βούληση είναι μια ψευδαίσθηση. Ότι το σώμα μας ελέγχεται στην πραγματικότητα από ανεξέλεγκτες παρορμήσεις και δυνάμεις της φύσης, ότι παρασυρόμαστε όπως τα σύννεφα από τους ανέμους και ότι η ελεύθερη βούληση και επιλογή αποτελούν ψευδαίσθηση . Σύμφωνα με αυτήν την ντετερμινιστική προσέγγιση, βρισκόμαστε ήδη σε μια μη αναστρέψιμη κατάσταση ‘αυτόματου πιλότου’: ολόκληρη η πορεία της ζωής μας υπαγορεύεται εκ των προτέρων και ούτε οι δισταγμοί ούτε οι τύψεις μας έχουν νόημα, πράγμα που σημαίνει ότι δεν φέρουμε καμία ευθύνη.
Το ίδιο το γεγονός ότι αυτή η ιδέα φαίνεται τόσο περίεργη και διαχωρισμένη από την υπαρξιακή μας εμπειρία είναι ένας καλός λόγος να την απορρίψουμε. Αν φοβόμαστε την πιθανότητα να καταληφθεί το σώμα μας από κάποιο πνεύμα ή έναν εξωγήινο, είναι επειδή πιστεύουμε ότι έχουμε ελεύθερη βούληση και τη δυνατότητα να επιλέγουμε ελεύθερα. Ακόμη και οι άνθρωποι που ισχυρίζονται ότι είναι ντετερμινιστές συμπεριφέρονται σαν να έχουν ελεύθερη επιλογή. Δεν έχουμε ακούσει ακόμη για έναν ντετερμινιστή να ρίχνει από απροσεξία κάποιον κάτω, και μετά να σηκώνει αδιάφορα τους ώμους λέγοντας: «Τι να κάνω, ήταν πέρα από τις δυνάμεις μου».
Στο βιβλίο του Incognito (Ινκόγκνιτο, 2019), ένα βιβλίο για την έρευνα του εγκεφάλου, ο Ντέηβιντ Ήγκλμαν [David Eagleman’ περιγράφει τη σύγχρονη τάση να αντιμετωπίζουμε τα εγκλήματα με το σκεπτικό πως οι ενέργειες ενός ατόμου δεν είναι υπό τον έλεγχό του. Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, θα είναι δύσκολη η διατήρηση μιας κοινωνίας που απαιτεί ηθική και δικαιοσύνη από τα μέλη της. Είναι καίριο να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την αρχή της ελευθερίας της βούλησης και της επιλογής, μαζί με την ευθύνη που συνεπάγονται, αντί να τις αποφεύγουμε λέγοντας: «Δεν φταίω εγώ».
Του Δρος Moshe Reth
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο αποτελούν απόψεις του συγγραφέα και δεν αντανακλούν απαραίτητα τις απόψεις της Epoch Times.
