Την επικείμενη έναρξη των εργασιών για δημιουργία του Πάρκου Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος στην πλατεία Ελευθερίας, ανακοίνωσε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης, σε εκδήλωση μνήμης στον Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό, μετά την Πορεία Μνήμης για τη συμπλήρωση 82 χρόνων από την αναχώρηση του πρώτου συρμού για το στρατόπεδο Άουσβιτς – Μπιρκενάου όπου θανατώθηκαν 50.000 Θεσσαλονικείς Εβραίοι.
«Η ανέγερση του Μουσείου Ολοκαυτώματος και η δημιουργία του Πάρκου Μνήμης στην Πλατεία Ελευθερίας είναι το ελάχιστο οφειλόμενο χρέος τιμής της πόλης σε αυτούς που μαρτύρησαν και σε αυτούς που επέστρεψαν», επισήμανε ο δήμαρχος.
«Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω που στους επόμενους μήνες ξεκινούν πλέον οι εργασίες του έργου. Μετά από μια καθυστέρηση η οποία προήλθε προφανώς όχι από δική μας ολιγωρία, αλλά από την αντιδικία των αναδόχων, που έλυσαν πριν από μία εβδομάδα τις διαφορές τους στα ελληνικά δικαστήρια, πλέον τρέχουμε να προλάβουμε ώστε στους επόμενους λίγους μήνες στην Πλατεία Ελευθερίας να έχει εγκατασταθεί το συνεργείο του αναδόχου που θα ξεκινήσει τις εργασίες», επισήμανε ο κ. Αγγελούδης.
Η Πορεία Μνήμης, που συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Θεσσαλονίκης, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, το ΑΠΘ, το ΠΑΜΑΚ και το ΔΙΠΑΕ ξεκίνησε στις 11.30 από την Πλατεία Ελευθερίας και κατέληξε στον Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό. Στην κεφαλή της, κρατώντας το πανό με τις λέξεις «Ποτέ Ξανά» βρέθηκαν —μεταξύ άλλων— ο πρέσβης του Ισραήλ, ο υφυπουργός Εσωτερικών (τομέας Μακεδονίας Θράκης) Κωνσταντίνος Γκιουλέκας, οι γενικοί πρόξενοι ΗΠΑ Τζέρι Ισμαήλ, της Γερμανίας Μόνικα Φρανκ, της Γαλλίας Ζαν Λικ Λαβό, εκπρόσωποι της κυβέρνησης, των κομμάτων του ελληνικού κοινοβουλίου, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης και οι πρυτάνεις των πανεπιστημίων της πόλης.
Πλήθος κόσμου ακολούθησε κρατώντας λευκά μπαλόνια με τις λέξεις «Ποτέ Ξανά». Μετά τις ομιλίες ακολούθησε μουσικό πρόγραμμα από την ορχήστρα του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του ΠΑΜΑΚ, ενώ η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος και την εναπόθεση λουλουδιών και αναμένων κεριών στις ράγες από όπου 82 χρόνια πριν αναχώρησε ο πρώτος συρμός για το στρατόπεδο Άουσβιτς – Μπιρκενάου.
Ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και του Μουσείου Ολοκαυτώματος Ελλάδος, Δαυίδ Σαλτιέλ ανέφερε στον χαιρετισμό του ότι «χάθηκαν 50.000 ψυχές, αλλά σήμερα είμαστε εδώ —και κάθε χρόνο περισσότεροι— για να τιμήσουμε αυτούς που χάθηκαν άδικα, που φορτώθηκαν στα τρένα που δεν υπήρχε γυρισμός» Εξέφρασε δε τη βεβαιότητα πως «η Πλατεία Ελευθερίας θα γίνει ένα πάρκο μνήμης, όπου ο κόσμος θα μπορεί να περπατήσει, τα παιδάκια να παίξουν, να θυμηθούν αυτό που συνέβη πριν 82 χρόνια».
Αναφερόμενος στο Μουσείο Ολοκαυτώματος σημείωσε ότι πως «θα είναι ένα κέντρο μελέτης και ένας φάρος κατά του ρατσισμού και του αντισημιτισμού» και «το μόνο σίγουρο είναι ότι εμείς είμαστε εδώ για να κάνουμε όλα αυτά πραγματικότητα». Σχετικά με τη συμμετοχή των πανεπιστημίων της πόλης στη διοργάνωση της Πορείας Μνήμης υπογράμμισε τη συμβολή τους στη σχέση της Κοινότητας με τους νέους, τους φοιτητές και το μέλλον.
Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Στέλιος Κατρανίδης επισήμανε ότι «είμαστε εδώ με απόλυτη συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι εκπληρώνουμε χρέος βαρύ όχι μόνο έναντι των θυμάτων του Ολοκαυτώματος, αλλά και έναντι της ιστορίας», καθώς «τα γεγονότα που ξεκίνησαν στις 15 Μαρτίου του 43 μας υποδεικνύουν με τραγικό τρόπο πού οδηγεί το μίσος για τον άνθρωπο, η απαξίωση του άλλου, του γείτονα, του διαφορετικού». Παρατήρησε δε ότι «σήμερα ζούμε ξανά σε μια εποχή που επανεμφανίζονται φαινόμενα ρατσισμού, ακραίων διακρίσεων, καταπάτησης της ελευθερίας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου, φαινόμενα που ξαναθυμίζουν τη βαρβαρότητα στην οποία οδηγεί τον άνθρωπο ο φανατισμός και το μίσος».
Ο πρύτανης του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος Σταμάτης Αγγελόπουλος ανέφερε πως «το Ολοκαύτωμα ίσως είναι το μοναδικό και πρέπει να είναι το μοναδικό τέτοιο γεγονός στην ιστορία του κόσμου», καθώς «ποτέ στην ταραγμένη ιστορία της ανθρωπότητας δεν είχε δημιουργηθεί ένας οργανωμένος μηχανισμός με σκοπό τη μαζική δολοφονία ανθρώπων με τόσο αποτελεσματικό τρόπο».
«Αμέσως μετά από την κατάληψη της Ελλάδας από τους Γερμανούς, η αρχαία κι ακμαία εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης αφανίστηκε. Το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, των δικών μας Εβραίων, δοκιμάζει τα όρια της λογικής», σημείωσε ο κ. Αγγελόπουλος, επισημαίνοντας ότι «ο μόνος τρόπος να αναμετρηθούμε μαζί του είναι να αποδεχτούμε ότι θα είναι πάντα κομμάτι της ιστορίας μας, αυτού που είμαστε». «Το Ολοκαύτωμα δεν πρέπει να μείνει στην ιστορία σαν ένα ιστορικό γεγονός, ένα τραγικό γεγονός του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Θα πρέπει να διδάσκεται διαχρονικά. Γι αυτό και είναι σημαντική η ανέγερση του Μουσείου Ολοκαυτώματος, καθώς και η μετατροπή της Πλατείας Ελευθερίας σε πάρκο μνήμης», υπογράμμισε.
Ο πρέσβης του Ισραήλ, Νόαμ Κατς, μίλησε για το βαθύ τραύμα που συνιστά το ότι «η ακμάζουσα εβραϊκή ζωή, η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης, εξαφανίστηκε σχεδόν ολοκληρωτικά σε μια πόλη που κάποτε ήταν γνωστή ως ‘Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων’ και ‘Madre de Israel’», επισημαίνοντας ότι «σήμερα κάνουμε κάτι περισσότερο από το να θρηνούμε», καθώς «τιμούμε την επιβίωση και την ανθεκτικότητα».