Κεντρικό σημείο της νέας εμπορικής συμφωνίας του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με το Βιετνάμ είναι ένας μεγάλος δασμός 40% σε αγαθά μετάβασης μέσω της ασιατικής χώρας.
Η μετάβαση μέσω τρίτης χώρας είναι μια εμπορική στρατηγική που χρησιμοποιείται από χώρες για να αποφύγουν δασμούς και άλλα εμπορικά εμπόδια. Συνήθως, προϊόντα από μια χώρα αποστέλλονται σε μια άλλη όπου υπόκεινται σε ελάχιστη επεξεργασία, ανασυσκευάζονται ή τους τοποθετείται νέα ετικέτα για να φαίνονται ότι κατασκευάστηκαν στη δεύτερη χώρα.
Το κινεζικό καθεστώς εδώ και καιρό χρησιμοποιεί αυτήν την πρακτική για να αποφύγει εμπορικούς περιορισμούς των ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας το Βιετνάμ και άλλες χώρες ως διαμέσους για τα αγαθά του. Αυτό ουσιαστικά επιτρέπει στην Κίνα ικανή να αποφύγει υψηλότερους δασμούς.
«Μία από της κύριες μεθόδους αποφυγής [που χρησιμοποίησε η Κίνα] ήταν η μεταφόρτωση», είπε στην Epoch Times ο Ρόμπερτ Καχατρυάν, διευθύνων της Freight Right Global Logistics.
«Όταν οι ΗΠΑ έθεσαν σε ισχύ τους δασμούς της Παραγράφου 301 σε κινεζικά προϊόντα, ύψους εκατοντάδων δισεκατομμύριων δολαρίων, οι Κινέζοι κατασκευαστές αντέδρασαν και δεν αποδέχτηκαν το κόστος.»
Ο Τραμπ έχει υπογράψει εκτελεστικές εντολές για εφαρμογή ενιαίων δασμών σε όλα τα κινεζικά προϊόντα που εισέρχονται στις Ηνωμένες Πολιτείες, βάσει ανησυχιών για την εθνική ασφάλεια και της κρίσης φαιντανύλης. Αν και οι δύο πλευρές έφτασαν σε μερική εμπορική συμφωνία τον Ιούνιο, οι δασμοί της Παραγράφου 301 παραμένουν σε ισχύ.
Οι εκτιμήσεις διαφέρουν, αλλά Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι οι εξαγωγές της Κίνας μέσω τρίτων χωρών αντιστοιχούν σε σημαντικά ποσά.
Ο εμπορικός σύμβουλος του Λευκού Οίκου Πήτερ Ναβάρρο εκτιμά ότι το ένα τρίτο των βιετναμέζικων προϊόντων που εξάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι στην πραγματικότητα κινεζικά προϊόντα. Το Πεκίνο αναμένεται να στείλει τεράστιες ποσότητες εγχώριων αγαθών — όπως ρούχα, ηλεκτρονικά και έπιπλα — στο Βιετνάμ.
«Το Βιετνάμ πουλά σε εμάς $15 για κάθε $1 που τους πουλάμε, και περίπου $5 από αυτά είναι κινεζικά προϊόντα που έρχονται μέσω Βιετνάμ. Τους κολλάνε μια ετικέτα ‘Κατασκευασμένο στο Βιετνάμ’ και τα στέλνουν εδώ», είπε ο Ναβάρρο σε συνέντευξη που παραχώρησε τον Απρίλιο στο Fox News.
Ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λάτνικ, ενώπιον βουλευτών στην Επιτροπή Απόδοσης Κονδυλίων της Γερουσίας τον Ιούνιο, ανέφερε ότι το Βιετνάμ είναι «απλώς μία διαδρομή για [να φτάσει] η Κίνα [στις Ηνωμένες Πολιτείες].»
Η θαλάσσια μεταφόρτωση μέσω τρίτου είναι η πιο κοινή μορφή, αλλά τα αγαθά μπορεί να μεταφερθούν και μέσω μεγάλων κέντρων αεροπορικών μεταφορών. Η χρήση πολλαπλών οδών — η μεταφορά εμπορευμάτων μέσω πλοίων, σιδηροδρόμων και φορτηγών — είναι πιθανή.
Εμπορικές συνομιλίες
Ωστόσο, αν και το Ανόι είναι η κύρια εστίαση, το Βιετνάμ δεν είναι η μόνη χώρας μεταφόρτωσης που χρησιμοποιεί η Κίνα — κάτι που περιπλέκει περαιτέρω τις εμπορικές συζητήσεις.
«Ανοίγουν κέντρα μεταφόρτωσης αγαθών όπου υπάρχει λιμένας και συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που μπορούν αν χρησιμοποιήσουν», επεσήμανε στην Epoch Times ο Μάρτυ Μπάουερ, διευθυντής πωλήσεων και συνεταιρισμών στην πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου Omnisend.
Είναι γνωστό ότι το κινεζικό καθεστώς εκμεταλλεύεται επίσης την Καμπότζη, την Ινδονησία, το Λάος, την Ταϊβάν και την Ταϊλάνδη για μεταφόρτωση ανταλλακτικών αυτοκινήτων, ηλεκτρονικών, μηχανών και πολλών άλλων αντικειμένων. Το Μεξικό αποτελεί μία ακόμα κρίσιμη χώρα, ενώ άλλες όπως ο Καναδάς, το Ισραήλ και η Σρι Λάνκα έχουν εμπλακεί ελάχιστα.
Όσο περισσότερο προσπαθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες να πολεμήσουν την Κίνα σε αυτόν τον τομέα τόσο περισσότερες εταιρείες θα έχουν δευτερεύουσες δραστηριότητες τελικά, παρατηρεί ο Μπάουερ.
«Αν η διοίκηση πατάξει τη μεταφόρτωση, ίσως δημιουργήσει βραχυπρόθεσμη ενόχληση [στην πρακτική], αλλά θα μπορούσε επίσης να επιταχύνει τις κινεζικές επενδύσεις στην νοτιοανατολική Ασία και τη Λατινική Αμερική», είπε.
Μια πρόσφατη ανάλυση δεδομένων εμπορίου του Ινστιτούτου Brookings αποκάλυψε ότι κινεζικές εξαγωγές σε αγορές της Νοτιοανατολικής Ασίας αυξήθηκαν σημαντικά πριν την εφαρμογή των δασμών των ΗΠΑ, ωθώντας τη διοίκηση Τραμπ να κάνει τη μεταφόρτωση κρίσιμο μέρος των εμπορικών συμφωνιών.
«Αγαθά που μεταφορτώνονται μέσω τρίτου για να αποφύγουν υψηλότερο δασμό θα υπόκεινται σε αυτόν τον υψηλότερο δασμό», έγραψε ο Τραμπ σε επιστολές προς εμπορικούς εταίρους, και ανήρτησε μετά στην πλατφόρμα Truth Social.
Το Λάος, για παράδειγμα, θα επιβαρυνθεί με δασμό 40%, ενώ οι Καμπότζη και Ταϊλάνδη με 36%.
«Οι φόροι σε κάποια ασιατικά έθνη καθαρά δείχνουν την Κίνα — λόγω της μεταφόρτωσης», είπε στην Epoch Times η Ιπέκ Οζκαρντέσκαγια, αναλύτρια στη Swissquote Bank, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Χώρες που εμπλέκονται στην πρακτική θα χρειάζεται να αποφασίσουν εάν η μεταφόρτωση αξίζει τον κόπο, έχοντας υπ’ όψιν τους νέους υψηλούς δασμούς — και την πορεία πάνω σε ένα διπλωματικά τεντωμένο σχοινί.
Ειδικοί λένε ότι ακόμα κι αν τα μεταφορτωμένα αγαθά δεν συνεισφέρουν σημαντικά στο εγχώριο κέρδος, οι βιετναμέζικες εταιρείες θα έχουν όφελος παρόλα αυτά από υπηρεσίες τελωνείων, μεταφορές και αποθήκες συνδεδεμένες με τη διαχείριση και τη μεταφόρτωση των αποστολών.
Η κυβέρνηση του Βιετνάμ προσπαθεί να σταματήσει τη μεταφόρτωση αγαθών προς τις ΗΠΑ και άλλους εμπορικούς εταίρους, σύμφωνα με έγγραφα που είδε το Reuters. Υπό την καθοδήγηση του υπουργείου Εμπορίου, αξιωματούχοι εμπορίου και τελωνείων, καθώς και άλλες υπηρεσίες, πήραν εντολή να φέρουν εις πέρας αυστηρούς ελέγχους εργοστασίων και επίβλεψης των ετικετών «κατασκευασμένο στο Βιετνάμ».
Δεν αποκλείεται δε η εγκατάλειψη της πρακτικής της μεταφόρτωσης να ενέχει και κάποιο κέρδος για το Βιετνάμ, κυρίως λόγω του πλεονεκτήματος των δασμών και της μεταφοράς των λειτουργιών ξένων εταιρειών στην αγορά της νοτιοανατολικής Ασίας. Τα τελευταία χρόνια, έχει εξελιχθεί σε ένα μεγάλο κέντρο κατασκευής και συναρμολόγησης.
«Αυτό είναι ένα σημαντικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, που δημιουργεί ελπίδα και προσδοκίες για δουλειά», είπε ο υπουργός Οικονομικών του Βιετνάμ Νγκεν Βαν Τανγκ σε συνάντηση υπουργών στις 2 Ιουλίου, μετά την ανακοίνωση της εμπορικής συμφωνίας ΗΠΑ-Βιετνάμ.
Το αν κι άλλα κράτη θα αποδεχθούν αυτούς τους όρους, όπως το Βιετνάμ, αναμένεται να φανεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Προκλήσεις για τους Αμερικανούς εισαγωγείς
Η Κίνα θα μπορούσε να συναντήσει σημαντικά εμπόδια αν ο Λευκός Οίκος επιβάλλει αυστηρότερες διατάξεις σε διμερείς εμπορικές συμφωνίες «μέσω υποχρεωτικών ελέγχων προέλευσης, υποχρεώσεων σήμανσης αλυσίδας εφοδιασμού ή επιβεβαίωσης πριν την αποστολή», σύμφωνα με τον Καχατρυάν.
«Πολλοί από τους εξαγωγείς βασίζονται σε αυτά τα κόλπα για να είναι ανταγωνιστικοί στην αγορά των ΗΠΑ», είπε. «Η διατάραξη αυτών των οδών θα έχει μάλλον ως αποτέλεσμα ένα κύμα είτε πραγματικής εξόδου επιχειρήσεων — πλήρης μεταφορά κατασκευής έξω από την Κίνα — ή συστολή της αλυσίδας εφοδιασμού, που θα έχει επιπτώσεις σε όλη τη Νοτιοανατολική Ασία επίσης.»
Την ίδια στιγμή, εγχώριες εταιρείες θα χρειαστεί επίσης να υπερβούν εμπόδια, αν σχεδιάζουν να συνεχίσουν να αγοράζουν ξένα αγαθά.
Σε περίπτωση που η διοίκηση Τραμπ εντείνει την καταστολή της μεταφόρτωσης, οι Αμερικανοί εισαγωγείς θα υποχρεωθούν σε σχολαστικό έλεγχο της αλυσίδας εφοδιασμού τους, προκειμένου να αποφύγουν παραβάσεις εξ αμελείας. Ο στενότερος έλεγχος θα μπορούσε επίσης να αυξήσει το κόστος και να οδηγήσει σε καθυστερήσεις στην παράδοση.
Επιχειρήσεις ήδη προετοιμάζονται να ενισχύσουν τις πρακτικές εισαγωγών τους στα «πάντα, από το να ζητούν έγγραφα ελέγχου εργοστασίων έως το να χρησιμοποιούν συσκευές [τύπου Internet of Things] για να ελέγχουν την προέλευση», ανέφερε ο Καχατρυάν.
«Αν η επιβολή του νόμου για τη μεταφόρτωση γίνει πολιτική προτεραιότητα ξανά, δεν θα επηρεαστεί μόνο η Κίνα — ολόκληρο το οικοσύστημα των εισαγωγών θα νιώσει τις επιπτώσεις έμμεσα.»
Το 2024, το Βιετνάμ κέρδισε περίπου $137 δισεκατομμύρια από εξαγωγές αγαθών στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια αύξηση της τάξης του 19% από το 2023, σύμφωνα με το Γραφείο του Αντιπροσώπου του Αμερικανικού Εμπορίου.
