Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προχώρησε το Σάββατο στην κήρυξη μονομερούς πασχαλινής εκεχειρίας στην Ουκρανία, δίνοντας εντολή στις ρωσικές δυνάμεις να σταματήσουν τις εχθροπραξίες από τις 6 το απόγευμα, ώρα Μόσχας, έως τα μεσάνυχτα της Κυριακής, όπως γνωστοποίησε το Κρεμλίνο.
«Σκεπτόμενοι ανθρωπιστικά, η ρωσική πλευρά προχωρά σε πασχαλινή εκεχειρία», τόνισε ο Πούτιν κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Κρεμλίνο με τον επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου, Βαλέρι Γκερασίμοφ. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι οι ρωσικές δυνάμεις οφείλουν να παραμείνουν σε ετοιμότητα για την αντιμετώπιση πιθανών παραβιάσεων από την ουκρανική πλευρά.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε την εξαγγελία ως προσχηματική, επισημαίνοντας ότι οι ρωσικές επιθέσεις συνεχίζονται. «Στις 17:15, εντοπίστηκαν ρωσικά επιθετικά drones στον ουρανό μας», ανέφερε σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσθέτοντας πως οι ουκρανικές δυνάμεις συνεχίζουν επιχειρήσεις στις ρωσικές περιοχές Κουρσκ και Μπελγκορόντ.
Η ανακοίνωση της εκεχειρίας σημειώνεται σε μια περίοδο που η αμερικανική διπλωματία για την ειρήνευση βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι, με την Ουάσιγκτον να εκφράζει έντονη δυσφορία για τη στασιμότητα στις διαπραγματεύσεις.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει δεσμευτεί να μεσολαβήσει για άμεσο τερματισμό της σύρραξης εφόσον εκλεγεί, δήλωσε την Παρασκευή ότι θα αποσύρει εντελώς τις αμερικανικές προσπάθειες διαμεσολάβησης αν και οι δύο πλευρές δεν επιδείξουν ουσιαστική διάθεση για διάλογο μέσα στις επόμενες ημέρες. «Αν για κάποιον λόγο κάποια από τις δύο πλευρές δυσκολεύει υπερβολικά τη διαδικασία, απλώς θα πούμε: “Είστε ανόητοι, είστε απαίσιοι άνθρωποι” και θα την αφήσουμε στην άκρη», ανέφερε κατά τη διάρκεια τελετής στον Λευκό Οίκο. «Ελπίζω να μην χρειαστεί να φτάσουμε εκεί.»
Νωρίτερα την ίδια μέρα, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο αποχώρησης από τις συνομιλίες, μετά τις συναντήσεις του στο Παρίσι με Ευρωπαίους και Ουκρανούς αξιωματούχους. «Πρέπει πολύ σύντομα—και μιλώ για μερικές μέρες—να διαπιστώσουμε αν υπάρχει εφικτή λύση τις αμέσως επόμενες εβδομάδες», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Οι δηλώσεις του Ρούμπιο αποτυπώνουν το αυξανόμενο κλίμα απαισιοδοξίας στην κυβέρνηση Τραμπ, που εκτιμά πως η περαιτέρω αμερικανική εμπλοκή ίσως καταστεί μάταιη αν δεν υπάρξει σύντομα πρόοδος.
Παρά το ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ συνεχίζονται τόσο σε διπλωματικό επίπεδο όσο και μέσω ειδικών απεσταλμένων, απτές συμφωνίες παραμένουν μακρινές. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, παραδέχτηκε την Παρασκευή ότι «οι επαφές είναι αρκετά δύσκολες», τονίζοντας ωστόσο πως η Ρωσία «παραμένει δεσμευμένη στην επίλυση της σύγκρουσης, διασφαλίζοντας παράλληλα τα συμφέροντά της και παραμένει ανοικτή στο διάλογο».
Η Μόσχα συνεχίζει να προβάλλει σκληρές απαιτήσεις για την επίλυση, μεταξύ των οποίων η αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας σε τέσσερις κατεχόμενες ουκρανικές περιοχές και εγγυήσεις ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ. Το Κίεβο, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι σύμμαχοι του καθώς και υψηλόβαθμα στελέχη της αμερικανικής διοίκησης απορρίπτουν τους όρους αυτούς ως όροι παράδοσης.
Στις 14 Απριλίου, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ επιβεβαίωσε πως, παρά τη συνέχιση των συνομιλιών με τις ΗΠΑ, δεν έχει υπάρξει συμφωνία ούτε καν για τα βασικά σημεία μιας ενδεχόμενης εκεχειρίας.
Παρά το αδιέξοδο, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος κατά την επίσκεψή του στη Ρώμη την Παρασκευή, λέγοντας πως η Ουάσινγκτον θεωρεί ότι «υπάρχουν ενδιαφέρουσες εξελίξεις» από το τελευταίο 24ωρο των διαπραγματεύσεων, προσθέτοντας ότι η διακυβέρνηση Τραμπ βλέπει «με θετικό μάτι τη δυνατότητα να φτάσουμε στο τέλος του πολέμου… ίσως και σύντομα».
Την ίδια στιγμή, το Κίεβο επιχειρεί να ενισχύσει τις σχέσεις του με την Ουάσινγκτον μέσω συμφώνου οικονομικής συνεργασίας. Στις 17 Απριλίου, Ουκρανοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν την υπογραφή μνημονίου με τις ΗΠΑ για την από κοινού ανάπτυξη των ορυκτών πόρων της Ουκρανίας—μια συμφωνία που ο Τραμπ χαρακτήρισε «δρόμο προς την ειρήνη», ευθυγραμμίζοντας τα αμερικανικά οικονομικά συμφέροντα με την Ουκρανική μεταπολεμική ανασυγκρότηση.
Η επικείμενη συμφωνία αναμένεται να προσφέρει στις ΗΠΑ πρόσβαση στα κρίσιμα ορυκτά της Ουκρανίας, ενώ θα δημιουργήσει επενδυτικό ταμείο για τη μεταπολεμική ανοικοδόμηση της χώρας. Ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμιχάλ αναμένεται εντός της επόμενης εβδομάδας στην Ουάσινγκτον για να οριστικοποιήσει τη συμφωνία.
Ο πόλεμος, που διανύει πλέον το τέταρτο έτος του, συνεχίζει να αφήνει βαρύτατο αποτύπωμα. Αλληλοκατηγορίες για παραβίαση εκεχειριών –όπως της αμερικανικής μεσολάβησης στη Μαύρη Θάλασσα και της απαγόρευσης επιθέσεων σε ενεργειακές υποδομές– δοκιμάζουν περαιτέρω το ελάχιστο υπόλοιπο εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο πλευρών.
Με την συμβολή του Άνταμ Μόροου.
