Πολιτική αναταραχή επικρατεί από χθες στην πολιτική σκηνή μετά την κατάθεση πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, την οποία συνυπογράφουν 85 βουλευτές από πέντε κόμματα της αντιπολίτευσης. Η πρόταση κατατέθηκε μεσούσης της προ ημερησίας διατάξεως συζήτησης για το δυστύχημα των Τεμπών, με πρωτοβουλία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη.
Το χρονικό της κρίσης
Η πρόταση δυσπιστίας έρχεται δύο χρόνια μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη που στοίχισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους και στον απόηχο των μαζικών συλλαλητηρίων της 26ης Ιανουαρίου και της 28ης Φεβρουαρίου 2025. Χιλιάδες πολίτες βγήκαν στους δρόμους απαιτώντας δικαιοσύνη για τα θύματα και διαφάνεια στη διερεύνηση των αιτίων του δυστυχήματος.
Στο κείμενο της πρότασης, που συνυπογράφεται από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ (33), του ΣΥΡΙΖΑ (26), της Νέας Αριστεράς (11), της Πλεύσης Ελευθερίας (6), από ανεξάρτητους βουλευτές-προσκείμενους στο Κίνημα Δημοκρατίας (6) και τους ανεξάρτητους Ευάγγελο Αποστολάκη, Ιωάννη Σαρακιώτη και Μπουρχάν Μπαράν, καταγγέλλεται η κυβέρνηση για:
- Εγκληματική ολιγωρία και αδιαφορία πριν το δυστύχημα
- Συγκάλυψη των κυβερνητικών ευθυνών μετά την τραγωδία
- Παράνομη αλλοίωση του τόπου του δυστυχήματος
- Επιλεκτική ενημέρωση των πολιτών
Οι καταγγελίες για το μπάζωμα και τις συνομιλίες
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο κείμενο στις καταγγελίες για αλλοίωση του τόπου του δυστυχήματος («μπάζωμα») και στην επεξεργασία των ηχητικών συνομιλιών που δόθηκαν αρχικά στη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με την πρόταση, «μόλις μερικές ώρες μετά τη σύγκρουση, κάποιοι αφαίρεσαν παράνομα τις συνομιλίες του μοιραίου σταθμάρχη από τον ΟΣΕ και, κατόπιν τεχνικής επεξεργασίας (μοντάζ), τις έδωσαν αλλοιωμένες στη δημοσιότητα».
Η αντιπολίτευση κατηγορεί επίσης την κυβέρνηση ότι επιχείρησε να καθοδηγήσει την κοινή γνώμη προς το αφήγημα του ‘ανθρώπινου λάθους’, αποκρύπτοντας τις υπάρχουσες συστημικές αστοχίες και ελλείψεις στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
Παράλληλα, η αλλοίωση του τόπου του δυστυχήματος φέρεται να έγινε με εντολή κυβερνητικών στελεχών και χωρίς την απαραίτητη άδεια από τις ανακριτικές αρχές, γεγονός που, σύμφωνα με Διάταξη της Εισαγγελέως Εφετών Λάρισας, κατέστησε «δυσχερή, αν όχι αδύνατη» τη συγκέντρωση όλων των αποδεικτικών στοιχείων.
Η ανασφάλεια των σιδηροδρόμων μετά την τραγωδία
Στο 30 σελίδων κείμενο της πρότασης δυσπιστίας τονίζεται ότι, δύο χρόνια μετά την τραγωδία, οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι εξακολουθούν να παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις σε συστήματα ασφαλείας.
Όπως υπογραμμίζεται, «ο ελληνικός σιδηρόδρομος δεν διαθέτει ακόμη ολοκληρωμένο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ελέγχου Αμαξοστοιχιών (ETCS)» ενώ «εξακολουθούν να μην διαθέτουν σήμερα ολοκληρωμένα συστήματα φωτοσήμανσης και τηλεδιοίκησης σε όλες τις γραμμές».
Ακόμη και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, φέρεται να δήλωσε πρόσφατα πως «αν εγγυόμουν την ασφάλεια των επιβατών στα τρένα θα ήμουνα ασυνείδητος», ενώ αναφέρεται ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει παραδεχθεί πως μόλις το 2027 θα είναι «άρτια και ασφαλής» η σιδηροδρομική γραμμή Αθήνα-Θεσσαλονίκη.
Οι αντιδράσεις των κομμάτων
Η κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις σε όλο το πολιτικό φάσμα. Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, η συζήτηση θα διαρκέσει τρεις ημέρες και θα ολοκληρωθεί με ονομαστική ψηφοφορία.
Η στάση των κομμάτων που υπέγραψαν την πρόταση
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, ως πρωτεργάτης της κίνησης, τόνισε ότι «δύο χρόνια μετά το δυστύχημα-έγκλημα των Τεμπών, τα ογκώδη και πρωτοφανή σε συμμετοχή λαϊκά συλλαλητήρια διαμήνυσαν την εδραιωμένη πεποίθηση της κοινωνίας για τις ευθύνες της Κυβέρνησης». Υπογράμμισε επίσης ότι «πρόκειται πλέον για μια απονομιμοποιημένη Κυβέρνηση και έναν απονομιμοποιημένο Πρωθυπουργό».
Η Νέα Αριστερά, μέσω της βουλευτή Θεοπίστης Πέρκα, κατηγόρησε την κυβέρνηση για «αλαζονική, καθεστωτική νοοτροπία», τονίζοντας ότι «αντί να απολογείται για το έγκλημα των Τεμπών για το οποίο έδειξε κυνική αδιαφορία, μοιράζει τις δικές της ευθύνες στην Αντιπολίτευση». Χαρακτηριστικά δήλωσε: «Η κυνική σας αδιαφορία, η εγκληματική σας παραμέληση στο σιδηροδρομικό δίκτυο, το πάμε και όπου βγει, έγινε ο κανόνας της πολιτικής σας. Ανακαλύψατε σήμερα το βαθύ κράτος, μόνο που εσκεμμένα σας διαφεύγει ότι εσείς το εγκαθιδρύσατε».
Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, ο πρόεδρος Σωκράτης Φάμελλος επέκρινε την κυβέρνηση για «συστηματική προσπάθεια συγκάλυψης», κατηγορώντας την ότι «έχει μετατρέψει τη διερεύνηση της τραγωδίας σε προσωπική υπόθεση αυτοπροστασίας του πρωθυπουργού».
Η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, υποστήριξε ότι «η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει απωλέσει κάθε δικαίωμα να διαχειρίζεται τις τύχες του ελληνικού λαού», τονίζοντας ότι «δύο χρόνια μετά το έγκλημα των Τεμπών, ο απολύτως υπεύθυνος Κυριάκος Μητσοτάκης προσπαθεί να αποποιηθεί κάθε ευθύνη, εμπαίζοντας προκλητικά τον ελληνικό λαό».
Οι θέσεις των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης
Από την πλευρά της Ελληνικής Λύσης, ο Παράσχος Παπαδάκης χαρακτήρισε την πρόταση «βεβιασμένη κίνηση» που γίνεται «για εντυπωσιασμό και άγρα ψήφων», ενώ παράλληλα κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «παίζει επικίνδυνα παιχνίδια» και προσπαθεί να μείνει στην εξουσία «ενώ η κοινωνία δεν τη θέλει». Με καυστικό τρόπο απευθύνθηκε στην κυβέρνηση λέγοντας: «Απορώ γιατί η κυβέρνηση μαλώνει την Αντιπολίτευση, γιατί σηκώνει τους τόνους. Εδώ σας έχουν κάνει δύο δώρα, πήρανε δηλαδή ένα πλυντήριο, σας βάλανε μέσα, σας ξεπλύνανε και τους μαλώνετε και από πάνω αντί να τους πείτε ευχαριστώ».
Το ΚΚΕ, μέσω του βουλευτή Νίκου Καραθανασόπουλου, δήλωσε πως θα υπερψηφίσει την πρόταση, τονίζοντας ωστόσο ότι δεν θα γίνει «πλυντήριο για να ξεπλυθούν οι ευθύνες των κομμάτων που συνυπογράφουν την πρόταση δυσπιστίας, γιατί αποτελούν μέρος του εγκλήματος των Τεμπών».
Ο βουλευτής του κόμματος «Νίκη», Σπύρος Τσιρώνης, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «συμπαρασύρει στην πτώση της, που νιώθει ότι έρχεται, τη δημοκρατία». Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Μπαζώνετε τους θεσμούς, παίζετε επικίνδυνα παιχνίδια και δεν αντιλαμβάνεστε το εκκωφαντικό μήνυμα που σας στέλνει η κοινωνία. Βάζετε τη χώρα στη πιο λάθος πλευρά της ιστορίας. Πρέπει η ίδια η κυβέρνηση να αποτελέσει ιστορία του παρελθόντος».
Ο βουλευτής των «Σπαρτιατών», Ιωάννης Κόντης, έκανε λόγο για «πολιτική απατεωνιά με αλληλοκατηγορίες μεταξύ κυβέρνησης και κομμάτων της Αντιπολίτευσης για ευθύνες που είναι διαχρονικές». «Η πρόταση δυσπιστίας γίνεται για να δείξουμε ότι κάτι γίνεται, ενώ ξέρω ότι θα δυναμώσω, θα συσπειρώσω την κυβέρνηση. Δεν πήρατε το οργισμένο μήνυμα της κοινωνίας που δεν εμπιστεύεται το πολιτικό σύστημα. Δεν σας θέλει. Μην πετάτε τη σφεντόνα ο ένας στον άλλο. Μόνο όσοι έχουν δίκαιο μπορεί να φωνάζουν για το τραγικό δυστύχημα και αυτοί είναι μόνο οι γονείς και οι συγγενείς των 57 θυμάτων των Τεμπών», τόνισε με έμφαση.
Η αντίδραση της κυβέρνησης
Από την πλευρά της κυβέρνησης, κύκλοι του Μεγάρου Μαξίμου χαρακτήρισαν την πρόταση δυσπιστίας «πολιτικό αντιπερισπασμό» που στοχεύει να συσκοτίσει τις «διαχρονικές ευθύνες όλων των κυβερνήσεων» για την κατάσταση των σιδηροδρόμων. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υποστήριξε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη «να φτάσει η διερεύνηση μέχρι τέλους» και ότι «ήδη έχουν ληφθεί μέτρα για τη θωράκιση του σιδηροδρομικού δικτύου», προσθέτοντας ότι «η αντιπολίτευση επενδύει πολιτικά στον ανθρώπινο πόνο».
