Σε πρόσφατη συνέντευξή του στον Τζόρνταν Β. Πίτερσον (Jordan B. Peterson), ο υποψήφιος πρόεδρος Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ (Robert F. Kennedy Jr.) δήλωσε ότι πιστεύει ότι πολλές από τις αιτίες της σεξουαλικής δυσφορίας, ιδίως στα αγόρια, προέρχονται από την έκθεση σε χημικές ουσίες. Συγκεκριμένα, ανέφερε το ευρέως χρησιμοποιούμενο ζιζανιοκτόνο ατραζίνη.
Στη συνέντευξη της 5ης Ιουνίου, ο Πίτερσον και ο Κένεντι συζήτησαν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της προεδρικής υποψηφιότητας του Κένεντι. Όταν η συζήτηση στράφηκε σε περιβαλλοντικά θέματα, ο Κένεντι σημείωσε ότι τα «τεράστια επίπεδα κατάθλιψης» που παρατηρούνται στα σημερινά παιδιά, καθώς και «πολλά από τα φαινόμενα σεξουαλικής δυσφορίας που παρατηρούμε» μπορεί να είναι αποτέλεσμα τοξικών χημικών ουσιών.
«Αυτά τα παιδιά «κολυμπούν» μέσα σε μια «σούπα» τοξικών χημικών ουσιών σήμερα, και πολλά από αυτά είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες», τόνισε ο Κένεντι.
Ο Κένεντι είπε ότι ένα από τα μεγάλα ζητήματα είναι η ατραζίνη, η οποία, όπως λέει, μπορεί να βρεθεί «σε όλη την παροχή νερού». Συνέχισε αναφερόμενος σε μια μελέτη στην οποία αρσενικοί βάτραχοι εκτέθηκαν σε ατραζίνη σε μια δεξαμενή, με αποτέλεσμα τον χημικό ευνουχισμό τους και την αναγκαστική θηλυκοποίησή τους.
Ακόμη πιο ανησυχητικό, σημείωσε ότι η μελέτη διαπίστωσε ότι το 10% των αρσενικών βατράχων μετατράπηκαν σε «πλήρως βιώσιμα θηλυκά, ικανά να παράγουν βιώσιμα αυγά».
«Αν το κάνει αυτό στους βατράχους, υπάρχουν πολλές άλλες ενδείξεις ότι το κάνει και στους ανθρώπους», τόνισε ο Κένεντι.
Η επιστήμη
Η μελέτη στην οποία αναφέρθηκε ο Κένεντι είχε επικεφαλής τον Τάιρον Μπ. Χέις (Tyrone B. Hayes), καθηγητή ολοκληρωμένης βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ. Δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2010 στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences (Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών).
Η μελέτη σημείωνε ότι η ατραζίνη είναι ένα από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φυτοφάρμακα στον κόσμο, καθώς και ο πιο συχνά ανιχνευόμενος παρασιτοκτόνος ρύπος. Αλλοιώνει το υπόγειο, το επιφανειακό και τα πόσιμο νερό και μπορεί να ταξιδέψει μέσω της βροχόπτωσης πάνω από 620 μίλια από το σημείο εφαρμογής του.
Οι συγγραφείς τόνισαν ότι το ζιζανιοκτόνο είναι ένας ισχυρός ενδοκρινικός διαταράκτης, ακόμη και σε χαμηλά επίπεδα. Προηγούμενες μελέτες έδειξαν δυσμενείς επιδράσεις, όπως ερμαφροδιτισμό, μειωμένο όγκο όρχεων και μειωμένη τεστοστερόνη. Το ζιζανιοκτόνο σχετίζεται επίσης τόσο με τον απομαζικοποίηση όσο και με τη θηλυκοποίηση των αρσενικών αμφιβίων.
Η μελέτη εξέτασε τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της ατραζίνης στην αναπαραγωγική λειτουργία σε έναν γενετικά αρσενικό πληθυσμό αφρικανικών νυχοφόρων βατράχων.
Οι αρσενικοί βάτραχοι εκτέθηκαν σε 2,5 μέρη ανά δισεκατομμύριο (ppb) ατραζίνης ξεκινώντας όταν ήταν γυρίνους και συνεχίζοντας για έως και τρία χρόνια μετά τη μεταμόρφωσή τους σε ενήλικα άτομα.
Το 90% των αρσενικών βατράχων που εκτέθηκαν στην ατραζίνη εμφανίζονταν αρσενικά, αλλά υπέφεραν από μειωμένη τεστοστερόνη, μειωμένο μέγεθος αναπαραγωγικών αδένων, μειωμένη παραγωγή σπέρματος, θηλυκοποιημένη ανάπτυξη του λάρυγγα (φωνή), καταστολή της συμπεριφοράς ζευγαρώματος, μειωμένη σπερματογένεση και μειωμένη γονιμότητα.
Θηλυκοί λειτουργικά βάτραχοι
Είναι σημαντικό ότι μετά την έκθεση στην ατραζίνη, το δέκα τοις εκατό των γενετικών αρσενικών εξελίχθηκε σε πλήρως λειτουργικά θηλυκά με ωοθήκες, που παρήγαγαν βιώσιμα ωάρια.
Δύο από τους βατράχους που μετατράπηκαν σε αρσενικά θηλυκά ζευγαρώθηκαν με αρσενικά ελέγχου και παρήγαγαν απογόνους. Περαιτέρω δοκιμές επιβεβαίωσαν ότι αυτοί οι αρσενικοί βάτραχοι που εκτέθηκαν στην ατραζίνη, αν και τώρα λειτουργικά θηλυκοί (έχουν υποστεί πλήρη θηλυκοποίηση), ήταν στην πραγματικότητα ακόμα χρωμοσωμικά αρσενικοί.
Σε μια κεντρική παρουσίαση του 2018, ο Χέις εξήγησε ότι η έκθεση στην ατραζίνη προκαλεί την ενεργοποίηση ενός ενζύμου που ονομάζεται αρωματάση. Η αρωματάση μετατρέπει τα ανδρογόνα, τα οποία εμπλέκονται στην ανδρική σεξουαλική ανάπτυξη, σε διάφορες μορφές της γυναικείας ορμόνης οιστρογόνου. Στους βατράχους που εκτέθηκαν στην ατραζίνη, η αρωματάση μετέτρεψε την τεστοστερόνη σε οιστρογόνα, οδηγώντας στη θηλυκοποίηση των αρσενικών βατράχων.
Σύμφωνα με τον Χέις, τα θηλαστικά -συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων- δεν θα έχουν την ίδια ακραία αντίδραση παραγωγής ωαρίων με τα ερπετά και τα αμφίβια όταν εκτίθενται στην ατραζίνη. Ωστόσο, σημείωσε ότι η αρωματάση που προκαλείται από την έκθεση στην ατραζίνη προάγει τον καρκίνο του μαστού και τον καρκίνο του προστάτη.
Μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες, μεγάλες εταιρείες ζιζανιοκτόνων
Στην πραγματικότητα, η αρωματάση είναι τόσο σημαντική ως αιτία του καρκίνου του μαστού που μία από τις κορυφαίες θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού είναι ένας μη στεροειδής αναστολέας της αρωματάσης που ονομάζεται Letrozole (Λετροζόλη), δήλωσε ο Hayes.
Ο κατασκευαστής του Letrozol είναι ο φαρμακευτικός γίγαντας Novartis AG.
Είναι ενδιαφέρον ότι σε ένα τοξικολογικό προφίλ του 2003, η (Agency for Toxic Substances and Disease Registry-ATSDR) απαριθμεί τη Novartis Crop Protection, Inc. ως μία από τις έξι εταιρείες που έχουν καταχωρηθεί για την παραγωγή προϊόντων (pdf) που περιέχουν ατραζίνη.
Η Novartis Crop Protection ήταν θυγατρική της Novartis AG. Το 2000, η Novartis διαχώρισε τους τομείς Crop Protection (Φυτοπροστασία) και Seeds (Σπόροι), συγχωνεύοντάς τους με την AstraZeneca Agrochemicals για να σχηματίσει τη Syngenta. Σήμερα, η Syngenta είναι ο κύριος κατασκευαστής της ατραζίνης, σύμφωνα με το Center for Food Safety (Κέντρο για την Ασφάλεια των Τροφίμων). Η Syngenta εξαγοράστηκε από την ChemChina το 2017.
Μια άλλη μελέτη που ανέφερε ο Χέις στην παρουσίασή του δημοσιεύθηκε στο Environmental Health Perspectives (Προοπτικές Περιβαλλοντικής Υγείας) το 1997. Διαπίστωσε ότι οι γυναίκες από το Κεντάκι που εκτέθηκαν σε νερό πηγής με μεσαία έως υψηλά επίπεδα ατραζίνης είχαν στατιστικά σημαντική αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού, σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν έπιναν το μολυσμένο νερό πηγής.
Η μελέτη σημειώνει ότι «τα αποτελέσματα υποδηλώνουν μια σχέση μεταξύ της έκθεσης σε ζιζανιοκτόνα τριαζίνης και του αυξημένου κινδύνου καρκίνου του μαστού, αλλά δεν μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με την αιτιότητα, λόγω των περιορισμών που συνεπάγεται ο σχεδιασμός οικολογικών μελετών».
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της EPA, η ατραζίνη είναι χημικά συγγενής με δύο άλλα ζιζανιοκτόνα, τη σιμαζίνη και την προπαζίνη, τα οποία μαζί ονομάζονται τριαζίνες.
Ο Χέις υπογράμμισε ότι η μελέτη του δεν ήταν μια μεμονωμένη μελέτη, αλλά μάλλον ένα ολοκληρωμένο σύνολο ερευνών.
Στην πραγματικότητα, 22 ανεξάρτητες ερευνητικές μελέτες, που διεξήχθησαν σε 12 διαφορετικές χώρες, εξέτασαν τις επιπτώσεις της έκθεσης στην ατραζίνη σε διάφορα είδη, όπως ψάρια, ερπετά, αμφίβια, θηλαστικά και πτηνά.
Αυτές οι μελέτες ανέφεραν με συνέπεια παρόμοια ευρήματα, συμπεριλαμβανομένης της απουσίας παραγωγής σπέρματος, της αποαρσενικοποίησης και της θηλυκοποίησης ως αποτέλεσμα της έκθεσης στην ατραζίνη, είπε.
Οι 22 επιστήμονες συνεργάστηκαν και ενοποίησαν τα δεδομένα τους, δημοσιεύοντάς τα σε μια εργασία με τίτλο «Demasculinization and Feminization of Male Gonads by Atrazine: Consistent Effects Across Vertebrate Classes» (Αποαρσενικοποίηση και θηλυκοποίηση των αρσενικών γονάδων από την ατραζίνη: Συγκλίνουσες επιδράσεις σε όλες τις κατηγορίες σπονδυλωτών) τον Οκτώβριο του 2011 στο «The Journal of Steroid Biochemistry and Molecular Biology» (Περιοδικό Στεροειδών Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας).
Γνωστές βλάβες που αναφέρθηκαν από τους οργανισμούς των ΗΠΑ
Το 2003, επτά χρόνια πριν από τη μελέτη του Χέις, εκδόθηκε από την ATSDR ένα λεπτομερές τοξικολογικό προφίλ της ατραζίνης (pdf). Ο οργανισμός αποτελεί μέρος του Υπουργείου Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ (U.S. Department of Health and Human Services).
Στην έκθεση αναφέρονταν μελέτες που έδειχναν ότι η ατραζίνη επηρεάζει την υγεία με διάφορους τρόπους: «Ένας από τους κύριους τρόπους με τους οποίους η ατραζίνη μπορεί να επηρεάσει την υγεία σας είναι η μεταβολή του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το αναπαραγωγικό σύστημα», αναφέρεται.
«Η ατραζίνη έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί αλλαγές στα επίπεδα ορμονών στο αίμα των ζώων που επηρεάζουν την ικανότητα αναπαραγωγής», συνεχίζει η έκθεση. «Ορισμένες από τις συγκεκριμένες επιδράσεις που παρατηρήθηκαν στα ζώα δεν είναι πιθανό να εμφανιστούν στα ζώα λόγω των βιολογικών διαφορών μεταξύ των ανθρώπων και αυτών των τύπων ζώων. Ωστόσο, η ατραζίνη μπορεί να επηρεάσει το αναπαραγωγικό σύστημα στον άνθρωπο με διαφορετικό μηχανισμό».
«Η ατραζίνη προκάλεσε επίσης βλάβες στο συκώτι, στα νεφρά και στην καρδιά στα ζώα- είναι πιθανό η ατραζίνη να προκαλέσει αυτές τις επιδράσεις και στον άνθρωπο», προειδοποίησε η έκθεση, αν και παραδέχθηκε ότι η πιθανότητα αυτή δεν έχει μελετηθεί.
72 εκατομμύρια λίβρες ετησίως
Η έκθεση σημείωσε την ευρεία χρήση της ατραζίνης στις Ηνωμένες Πολιτείες, αν και πρόκειται για ζιζανιοκτόνο περιορισμένης χρήσης, που σημαίνει ότι δεν είναι διαθέσιμο στο ευρύ κοινό.
Ένα υπόμνημα της Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος (Environmental Protection Agency-EPA) σχετικά με τη χρήση της ατραζίνης, που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2022, σημείωνε ότι το ζιζανιοκτόνο είναι καταχωρημένο για χρήση σε γεωργικές καλλιέργειες, συμπεριλαμβανομένου του καλαμποκιού αγρού, του γλυκού καλαμποκιού, του ζαχαρόχορτου, του ζαχαροκάλαμου, των καρυδιών μακαντέμια και της γκουάβα. Είναι επίσης καταχωρημένο για μη γεωργικές χρήσεις, όπως σε φυτώρια ή καλλωπιστικές φυτείες, χλοοτάπητες και δικαιώματα διέλευσης (εξαιρουμένων των άκρων των δρόμων). Στο υπόμνημα σημειώνεται ότι το καλαμπόκι, το γλυκό καλαμπόκι, το σόργο (ζαχαρόχορτο) και το ζαχαροκάλαμο είναι οι πιο σημαντικές περιοχές γεωργικής χρήσης για το χημικό.
Μεταξύ 2013 και 2017, χρησιμοποιήθηκαν στη γεωργία κατά μέσο όρο 72 εκατομμύρια λίβρες ατραζίνης ετησίως.
Η έκθεση της ATSDR σημείωσε ότι η ατραζίνη έχει τη δυνατότητα να μεταφερθεί μέσω του αέρα ή να παρασυρθεί από το έδαφος με τη βροχή, βρίσκοντας τελικά το δρόμο της σε κοντινά ρέματα, λίμνες και άλλες υδάτινες οδούς. Επιπλέον, μπορεί να διεισδύσει σε βαθύτερα στρώματα του εδάφους και να μολύνει τα υπόγεια ύδατα. Επιπλέον, τα φυτά που αναπτύσσονται σε αυτές τις περιοχές μπορούν να απορροφήσουν την ατραζίνη.
Μόλις η ατραζίνη εισέλθει σε ρέματα, υδάτινες οδούς ή υπόγεια ύδατα, τείνει να παραμείνει για παρατεταμένες περιόδους λόγω της αργής διάσπασής της στο νερό.
Σύμφωνα με έκθεση του Market Watch του Ιουνίου 2023, το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς ατραζίνης εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 1.916,9 εκατομμύρια δολάρια το 2022. Προβλέπεται ότι θα αυξηθεί σε 2.342,7 εκατομμύρια δολάρια έως το 2028.
Βιολογική αξιολόγηση της EPA για το 2021
Τον Νοέμβριο του 2021, η EPA εξέδωσε την οριστικοποιημένη έκδοση της Βιολογικής Αξιολόγησης (Biological Evaluation-BE) των ζιζανιοκτόνων ατραζίνη, γλυφοσάτη και σιμαζίνη, εξετάζοντας τους πιθανούς κινδύνους για τα απειλούμενα και απειλούμενα είδη από τα εν λόγω ζιζανιοκτόνα.
Η αξιολόγηση διεξήχθη στο πλαίσιο νομικής συμφωνίας μεταξύ του Κέντρου για τη Βιολογική Ποικιλότητα (Center for Biological Diversity) και της EPA.
Η ΒΕ διαπίστωσε ότι και τα τρία ζιζανιοκτόνα είναι «πιθανό να επηρεάσουν αρνητικά» είδη που περιλαμβάνονται στον νόμο για τα απειλούμενα είδη ή τα καθορισμένα ενδιαιτήματά τους.
Η EPA ανακοίνωσε το 2021 ότι η ατραζίνη και η σιμαζίνη απαγορεύονται στη Χαβάη, την Αλάσκα και τα αμερικανικά εδάφη.
Επιπλέον, η ατραζίνη δεν θα χρησιμοποιείται πλέον «στις άκρες των δρόμων, στις εκτάσεις του προγράμματος Conservation Reserve Program (Πρόγραμμα Διατήρησης Βιότοπων), στα κωνοφόρα δέντρα, συμπεριλαμβανομένων των φυτεύσεων χριστουγεννιάτικων δέντρων, στην ξυλεία και στις δασικές εκτάσεις, καθώς και στο μίσχανθο και σε άλλες πολυετείς καλλιέργειες βιοενέργειας», σύμφωνα με την ανακοίνωση της EPA.
Εκπρόσωπος της Syngenta απάντησε στην Epoch Times σχετικά με ερωτήσεις για την ασφάλεια της ατραζίνης. Η απάντηση ανέφερε ότι το ζιζανιοκτόνο χρησιμοποιείται κυρίως για τον έλεγχο ζιζανίων σε καλλιέργειες καλαμποκιού, σόργου και ζαχαροκάλαμου.
«Τα ζιζανιοκτόνα είναι ζωτικής σημασίας εργαλεία που βοηθούν τους αγρότες να διαχειρίζονται τα ζιζάνια και να αυξάνουν σημαντικά τις αποδόσεις των καλλιεργειών, ενώ παράλληλα μειώνουν την ποσότητα της κατεργασίας του εδάφους, γεγονός που αποτρέπει τη διάβρωση του εδάφους και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και βελτιώνει το περιβάλλον των υδάτων και της άγριας ζωής», συνεχίζεται.
«Η ατραζίνη έχει μελετηθεί εκτενώς τα τελευταία 50 χρόνια. Σχεδόν 7.000 μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι ασφαλής για τον άνθρωπο και το περιβάλλον και έχει εγκριθεί από διεθνείς οργανισμούς και κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο».
Από την Christy Prais
