Η Ολυμπία Οδός, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ICCS) της Αθήνας, παρουσίασε πρόσφατα ένα επαναστατικό ημιαυτόνομο ρομποτικό σύστημα που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη για την αυτόνομη επισκευή λακκούβων και τη σφράγιση ρωγμών.
Αυτή η καινοτομία αποτελεί μέρος του φιλόδοξου ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος HERON, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Horizon 2020 και στοχεύει στην ανάπτυξη ολοκληρωμένων αυτοματοποιημένων συστημάτων για τη συντήρηση οδικών υποδομών.
Το πρόγραμμα HERON: Μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία
Το τετραετές πρόγραμμα HERON (Improved Robotic Platform to perform Maintenance and Upgrading Roadworks: The ΗΕRΟΝ Approach) ξεκίνησε το 2021 με στόχο την επανάσταση στον τομέα της οδικής συντήρησης. Το έργο συνδυάζει τεχνολογίες αιχμής όπως ρομποτική, τεχνητή νοημοσύνη, drone, και επαυξημένη πραγματικότητα για να δημιουργήσει μια ολοκληρωμένη λύση που αντιμετωπίζει τις σύγχρονες προκλήσεις της οδικής ασφάλειας και συντήρησης.
Το ρομπότ, που αναπτύχθηκε από τη Robotnik Automation και άλλους εταίρους της κοινοπραξίας, είναι εξοπλισμένο με προηγμένους αισθητήρες, κάμερες υψηλής ανάλυσης και αλγόριθμους μηχανικής μάθησης που του επιτρέπουν να εντοπίζει, να κατηγοριοποιεί και να επισκευάζει αυτόνομα φθορές στο οδόστρωμα.
Επαυξημένη πραγματικότητα και ανθρώπινη συνεργασία
Ένα από τα πιο καινοτόμα στοιχεία του συστήματος είναι η χρήση επαυξημένης πραγματικότητας για τον απομακρυσμένο έλεγχο του ρομπότ. Οι χειριστές μπορούν να διαχειρίζονται το μηχάνημα από ασφαλή απόσταση, μειώνοντας δραστικά τους κινδύνους έκθεσης των εργαζομένων στην κίνηση και σε επικίνδυνες συνθήκες εργασίας.
Η τεχνολογία αυτή αντιπροσωπεύει μια νέα εποχή στη συνεργασία ανθρώπου-μηχανής, όπου η τεχνητή νοημοσύνη συμπληρώνει και ενισχύει τις ανθρώπινες ικανότητες αντί να τις αντικαθιστά.
Τεχνικές δυνατότητες και καινοτομίες
Το ρομποτικό σύστημα HERON διαθέτει εντυπωσιακές τεχνικές δυνατότητες που το καθιστούν μοναδικό στον κόσμο:
Αυτόνομη ανίχνευση και επισκευή
- Σφράγιση ρωγμών με χρήση εξειδικευμένων υλικών
- Επισκευή λακκούβων μέσω ακριβών αλγορίθμων
- Ανανέωση διαγράμμισης με αυτοματοποιημένα συστήματα βαφής
Συνεργασία με drone
Το σύστημα λειτουργεί σε συνδυασμό με αυτόνομα drone που πραγματοποιούν οπτικούς ελέγχους και παρέχουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για την κατάσταση του οδοστρώματος.
Διαχείριση kυκλοφορίας
Το ρομπότ μπορεί να αναλαμβάνει και βοηθητικές εργασίες όπως η τοποθέτηση και αφαίρεση κώνων κυκλοφορίας, συμβάλλοντας στην ομαλή ροή της κίνησης κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησης.
Οικονομικά και κοινωνικά οφέλη
Η υιοθέτηση της ρομποτικής τεχνολογίας στη συντήρηση δρόμων φέρνει σημαντικά οικονομικά οφέλη. Σύμφωνα με μελέτες, η αυτοματοποίηση μπορεί να εξοικονομήσει τουλάχιστον 3 εκατομμύρια ευρώ ετησίως μόνο από τις εργασίες σφράγισης ρωγμών σε εθνικό επίπεδο.
Επιπλέον, τα συστήματα αυτά προσφέρουν:
- Αυξημένη ασφάλεια για τους εργαζόμενους και τους οδηγούς
- Μείωση κυκλοφοριακών διακοπών κατά 25%
- Αύξηση της διάρκειας ζωής των οδικών υποδομών κατά 30%
- Βελτιωμένους χρόνους απόκρισης στη συντήρηση
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που επενδύει στην ρομποτική συντήρηση δρόμων. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει αναπτύξει το ARRES PREVENT, ένα αυτόνομο σύστημα επισκευής από το Πανεπιστήμιο του Liverpool που μπορεί να εργάζεται κατά 70% ταχύτερα από τους εργάτες.
Παράλληλα, άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα όπως το OMICRON και το InfraROB αναπτύσσουν παρόμοιες τεχνολογίες, δημιουργώντας ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον που οδηγεί σε ταχύτερη καινοτομία.
Παρά τις εντυπωσιακές δυνατότητες, η τεχνολογία αντιμετωπίζει ορισμένες προκλήσεις. Σύμφωνα με τους ερευνητές του έργου, η πλήρης αυτονόμηση του μηχανήματος παραμένει «ακόμα αρκετά μακριά». Οι τρέχουσες δοκιμές επικεντρώνονται στη συλλογή δεδομένων για την περαιτέρω βελτίωση των αλγορίθμων μηχανικής μάθησης.
Στο μέλλον, οι ειδικοί προβλέπουν την ανάπτυξη αυτο-επισκευαζόμενων οδοστρωμάτων που θα χρησιμοποιούν έξυπνα υλικά για την αυτόματη επισκευή μικρών ρωγμών χωρίς εξωτερική παρέμβαση.
Η Ολυμπία Οδός έχει ήδη επιδείξει την προσήλωσή της στην τεχνολογική καινοτομία με την υιοθέτηση του συστήματος «Smart Tunnel», το οποίο χρησιμοποιεί αισθητήρες IoT και τεχνητή νοημοσύνη για προγνωστική συντήρηση σηράγγων. Το σύστημα αυτό έχει ήδη επεκταθεί σε τέσσερις μεγάλες σήραγγες της Περιμετρικής Πατρών, δείχνοντας τη δέσμευση της εταιρείας στην υιοθέτηση τεχνολογιών αιχμής.
