ΓΙΟΧΑΝΕΣΜΠΟΥΡΓΚ – Είναι θέμα χρόνου να μετατραπεί το μπλοκ των χωρών BRICS σε μια «Νέα Παγκόσμια Τάξη» που θα υπονομεύσει και θα ανταγωνιστεί τις δυτικές δυνάμεις σε διάφορα μέτωπα, μεταξύ άλλων σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο, λένε αναλυτές.
Η 15η σύνοδος κορυφής των χωρών BRICS – Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότιος Αφρική – ξεκίνησε στο Γιοχάνεσμπουργκ στις 22 Αυγούστου, με την πιθανή επέκταση του οργανισμού να βρίσκεται στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης.
Οι BRICS αντιπροσωπεύουν ήδη το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού και σχεδόν το ένα τρίτο της παγκόσμιας οικονομίας. Αλλά θέλουν περισσότερα.
«Η επέκταση των BRICS είναι ένα από τα θέματα προς συζήτηση και οι υπουργοί Εξωτερικών των BRICS συναντώνται για να χαράξουν μια πορεία προς τα εμπρός όσον αφορά την επέκταση. Μια οριστική δήλωση σχετικά με την επέκταση θα γίνει προς το τέλος της συνόδου κορυφής», δήλωσε η υπουργός Διεθνών Σχέσεων της Νοτίου Αφρικής, Ναλέντι Πάντορ.
Η ίδια δήλωσε στην Epoch Times: «Ζούμε σε έναν εξελισσόμενο κόσμο και θέλουμε οι BRICS να είναι στην πρώτη γραμμή ενός νέου κινήματος που έχει σχεδιαστεί για να εκπροσωπεί τα συμφέροντα των αναπτυσσόμενων χωρών και του παγκόσμιου Νότου. Οι πολυμερείς οργανισμοί που υπάρχουν σήμερα ενεργούν ως επί το πλείστον προς το συμφέρον των προνομιούχων εθνών. Είναι καιρός για αλλαγή. Θέλουμε έναν δίκαιο και ισότιμο κόσμο.»
Η Κίνα, η Ρωσία και η Νότιος Αφρική τάσσονται σαφώς υπέρ της προσθήκης νέων μελών, έτσι ώστε οι BRICS να αντιπροσωπεύουν αυτό που ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει αποκαλέσει «πολυπολικό κόσμο», ικανό να «σπάσει τη δυτική ηγεμονία».
Η Ινδία αντιστέκεται στην επέκταση, ενώ η Βραζιλία δεν έχει πάρει ακόμα θέση, σύμφωνα με Νοτιοαφρικανούς αξιωματούχους των BRICS που μίλησαν στην Epoch Times.
«Δεν μας εκπλήσσει το γεγονός ότι η Ινδία δεν θέλει την επέκταση των BRICS, επειδή η Ινδία είναι πλέον σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών και η Ινδία έχει επίσης πολλά προβλήματα με την Κίνα, το βλέπουμε αυτό στις συνεχείς συνοριακές διαμάχες μεταξύ των δύο», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους.
«Έρχεται η ώρα για την Ινδία να διαλέξει πλευρά.»
Ο καθηγητής Ντάνι Μπράντλοου, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο για την Προώθηση των Υποτροφιών του Πανεπιστημίου της Πρετόρια, μιλούσε τακτικά με ανώτερους αξιωματούχους των BRICS κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους σχετικά με τη διεύρυνση της ομάδας.
«Αυτό που έχω ακούσει είναι ότι οι αναβαθμισμένοι BRICS θα έφερναν επανάσταση στην παγκόσμια οικονομία, αποκτώντας σημαντική επιρροή έναντι παραδοσιακών δυνάμεων όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Δυτική Ευρώπη», δήλωσε στην Epoch Times.
Αρκετοί εμπειρογνώμονες των BRICS, συμπεριλαμβανομένου του Κογκολέζου οικονομολόγου Πάτρικ Λουκούσα, ο οποίος συμμετέχει στη σύνοδο κορυφής, δήλωσαν στην Epoch Times ότι προβλέπουν ότι η πρώτη ομάδα νέων μελών θα επιλεγεί με βάση τη «στρατηγική τους αξία» και την ικανότητά τους να εκπροσωπούν «περιοχές» του παγκόσμιου Νότου.
Σε αυτή τη βάση, είπε ο κος Λουκούσα, οι πιο «δυνατοί» υποψήφιοι για ένταξη είναι η Αργεντινή, η οποία μαζί με τη Βραζιλία θα εκπροσωπούσε τη Λατινική Αμερική – η Νικαράγουα στην Κεντρική Αμερική – η Αλγερία, η Αίγυπτος, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για να εκπροσωπήσουν τους Άραβες στη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή – η Νιγηρία και η Σενεγάλη, που μαζί με τη Νότιο Αφρική θα ενεργούσαν για την υποσαχάρια Αφρική – το Αφγανιστάν, το Καζακστάν και η Ρωσία στην Κεντρική Ασία – και η Ινδονησία και η Ταϊλάνδη, που μαζί με την Ινδία θα εκπροσωπούσαν τη Νοτιοανατολική Ασία.
«Είναι σημαντικό ότι όλες αυτές οι χώρες είναι μέλη της κινεζικής πρωτοβουλίας “Μια ζώνη, ένας δρόμος” (BRI) και όλες συσφίγγουν τους δεσμούς τους με την Κίνα και τη Ρωσία, ορισμένες ακόμη και στρατιωτικά», δήλωσε ο κος Λουκούσα.
«Η Κίνα θα εκπροσωπεί φυσικά την Ανατολική Ασία, σε μια νέα μορφή των BRICS.»
Ο κος Μπράντλοου δήλωσε ότι οι διευρυμένοι BRICS θα μπορούσαν να κατέχουν συλλογικά σχεδόν το 50% όλων των γνωστών αποθεμάτων πετρελαίου και το 60% όλων των γνωστών αποθεμάτων φυσικού αερίου.
Επίσης, «θα αντιπροσώπευαν περισσότερο από τον μισό παγκόσμιο πληθυσμό», πρόσθεσε.
Ο Κρις Ντεβονσάιρ-Ελις, οικονομολόγος της Dezan Shira and Associates, ενός πολυεθνικού ομίλου που προσφέρει υπηρεσίες σε επενδυτές στην Ασία, δήλωσε ότι ένας οργανισμός BRICS που θα περιελάμβανε τα σημερινά μέλη συν τα έθνη που ανέφερε ο κος Λουκούσα θα ήταν «τρομερός».
«Το συνδυασμένο ΑΕΠ τους με τα σημερινά δεδομένα θα ανερχόταν σε περίπου 30 τρισεκατομμύρια δολάρια, γεγονός που θα καθιστούσε την οικονομία τους σημαντικά μεγαλύτερη από την οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών και διπλάσια από εκείνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα 14,5 τρισεκατομμύρια δολάρια», δήλωσε ο κος Ντεβονσάιρ-Ελις στην Epoch Times.
Ο επικεφαλής αξιωματούχος των BRICS στη Νότια Αφρική Ανίλ Σουκλάλ δήλωσε στην Epoch Times ότι οι υπουργοί Εξωτερικών των BRICS θα συζητήσουν αυτή την εβδομάδα τα κριτήρια που θα χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό της επιλογής των πρόσθετων μελών.
Ο κος Ντεβονσάιρ-Ελις αναμένει ότι ένα «βασικό κριτήριο» θα είναι η κατοχή μεγάλου όγκου φυσικών πόρων.
«Φυσικά, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, αλλά είναι πιθανό οι BRICS να γίνουν ο κύριος κάτοχος σχεδόν όλων των παγκόσμιων πόρων. Αυτοί θα περιλαμβάνουν πολύτιμα μέταλλα, σπάνια ορυκτά, ενεργειακούς πόρους όπως ο άνθρακας και η ηλιακή ενέργεια, γεωργική γη, ξυλεία, αλιεία και πόσιμο νερό», δήλωσε.
Ο κος Λουκούσα ανέφερε ότι με βάση τις χώρες που έχουν υπογράψει συμφωνίες για την πρωτοβουλία «Μία ζώνη, ένας δρόμος» και έχουν επίσης πολύ στενούς δεσμούς με την Κίνα και τη Ρωσία, μελλοντικά πιθανοί υποψήφιοι για ένταξη στη «νέα τάξη πραγμάτων» θα μπορούσαν να είναι η Κόστα Ρίκα, το Ελ Σαλβαδόρ, η Γουατεμάλα, η Ονδούρα και ο Παναμάς στη Νότια Αμερική, οι Βολιβία, Χιλή, Κούβα, Ισημερινός, Περού, Ουρουγουάη και Βενεζουέλα στην Κεντρική Αμερική, το Αζερμπαϊτζάν στην περιοχή του Καυκάσου, οι Μογγολία, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν στην Κεντρική Ασία και το Πακιστάν, η Σρι Λάνκα και το Βιετνάμ στη Νοτιοανατολική Ασία.
«Αυτό θα είχε αφάνταστες επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο και την οικονομία», δήλωσε ο κος Μπράντλοου. «Για να μην αναφέρουμε τις αλυσίδες εφοδιασμού. Θα σήμαινε μια σεισμική μετατόπιση στα πάντα. Ο κόσμος θα ήταν κυριολεκτικά ένα διαφορετικό μέρος – είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο.»
Ο κος Σουκλάλ έχει τονίσει ότι οι BRICS δεν είναι και «δεν θα είναι ποτέ» μια «αντιδυτική ένωση».
Ωστόσο, αντέτεινε ο κος Μπράντλοου, όταν χώρες όπως η Λευκορωσία, η Κούβα, το Ιράν, η Συρία και η Ζιμπάμπουε δείχνουν να ενδιαφέρονται να ενταχθούν, είναι «δύσκολο να αποφύγουμε να σχηματίσουμε μια τέτοια ιδέα».
«Η Κίνα και η Ρωσία, ειδικότερα, και μερικές φορές η Νότια Αφρική, δεν κρύβουν ότι πιστεύουν ότι οι BRICS θα πρέπει να αποτελέσουν ένα μοντέλο εξέγερσης ενάντια σε αυτό που θεωρούν ότι είναι η δυτική κυριαρχία υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών, που εκπροσωπείται από θεσμούς όπως τα Ηνωμένα Έθνη και η Παγκόσμια Τράπεζα», σχολίασε.
Ο κος Λουκούσα δήλωσε ότι η «αντίσταση» της Ινδίας και η «διστακτικότητα» της Βραζιλίας σχετικά με την επέκταση, πιθανότατα θα ανακόψουν τις προσπάθειες για την εισαγωγή νέων μελών.
«Η Ινδία κινείται όλο και περισσότερο προς την Αμερική και δεν θέλει να είναι μέρος σε κάτι που προκαλεί άσχημα συναισθήματα στην Ουάσιγκτον», είπε.
«Η Βραζιλία θεωρεί δεδομένο ότι θα πρέπει να υπάρξουν πλήρεις προϋποθέσεις ή να έχει δημιουργηθεί η κατάλληλη δομή, για να γίνει κατανοητό πώς θα γίνει αυτή η επέκταση. Η Βραζιλία είναι μία από εκείνες τις χώρες που πιστεύουν ότι η προσθήκη πολλών νέων μελών θα οδηγούσε μάλλον στην αποδυνάμωση των BRICS.»
Η κα Πάντορ δήλωσε ότι μόνο οι χώρες που θα μπορούσαν να «προωθήσουν την αναπτυξιακή ατζέντα των BRICS» θα μπορούσαν να εξεταστούν ως μέλη.
Ο κος Λουκούσα δήλωσε ότι είναι «αμφίβολο» αν θα ληφθεί επίσημη απόφαση σχετικά με πιθανά νέα μέλη αυτή την εβδομάδα, δεδομένης της αντίστασης της Ινδίας και των δισταγμών της Βραζιλίας.
«Οι BRICS είναι περισσότερο από πιθανό να εκδώσουν μια ευρεία δήλωση ότι έχει επιτευχθεί συναίνεση ότι το μπλοκ θα πρέπει να επεκταθεί και αυτό θα φωτίσει το δρόμο προς την επέκταση στο μέλλον.»
Ο ίδιος δήλωσε ότι η αύξηση των μελών θα ωφελήσει την ομάδα BRICS.
«Θα καταστήσει εφικτή την πραγματοποίηση περισσότερων εμπορικών συναλλαγών, θα επιτρέψει σε περισσότερες χώρες να ενταχθούν στη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα (NDB – New Development Bank – χρηματοδοτικός μηχανισμός των BRICS). Είδαμε ότι η Σαουδική Αραβία επιθυμεί να γίνει μέλος αυτής της τράπεζας.»
Ο κος Λουκούσα δήλωσε ότι η NDB σύντομα θα ανταγωνιστεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα, «εάν οι πλουσιότερες αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Κίνα, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αρχίσουν να ρίχνουν χρήματα σε αυτήν».
Ο κος Ντεβονσάιρ-Έλις δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη επικεντρώθηκαν στον πόλεμο στην Ουκρανία και στην επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία και την Κίνα – εν μέρει για να περιορίσουν τις δραστηριότητες της τελευταίας στον τεχνολογικό τομέα – ενώ συνέβαινε μια «πολύ πιο σημαντική αλλαγή στη γεωπολιτική, το παγκόσμιο εμπόριο και τις αλυσίδες εφοδιασμού».
«Μια [αλλαγή] που θα έχει “πολύ πιο βαθιές επιπτώσεις”, με τη μορφή της επικείμενης επέκτασης των BRICS.»
Του Darren Taylor
Επιμέλεια: Αλία Ζάε