ΓΕΡΕΒΑΝ, Αρμενία – Η έξοδος των Αρμενίων έχει σχεδόν αδειάσει το Ναγκόρνο-Καραμπάχ από κατοίκους μετά την επίθεση του Αζερμπαϊτζάν και την εντολή στους μαχητές της αποσχισθείσας περιοχής να αφοπλιστούν, δήλωσε το Σάββατο η αρμενική κυβέρνηση.
Η Ναζέλι Μπαγκντασαριάν, εκπρόσωπος Τύπου του πρωθυπουργού της Αρμενίας Νικολ Πασινιάν, δήλωσε ότι 100.417 άνθρωποι έφτασαν στην Αρμενία από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, το οποίο είχε πληθυσμό περίπου 120.000 κατοίκων πριν το Αζερμπαϊτζάν ανακτήσει την περιοχή με μια αστραπιαία επίθεση την περασμένη εβδομάδα.
Συνολικά 21.043 οχήματα έχουν διασχίσει τη γέφυρα Χάκαρι, η οποία συνδέει την Αρμενία με το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, από την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε η κα Μπαγκντασαριάν, με αποτέλεσμα η κίνηση να μπλοκάρει στις στροφές του ορεινού φιδογυριστού δρόμου, που είναι η μόνη διαδρομή προς την Αρμενία, καθυστερώντας ακόμα και για μέρες τη διέλευση.
Η αποχώρηση άνω του 80% του πληθυσμού του Ναγκόρνο-Καραμπάχ εγείρει ερωτήματα σχετικά με τα σχέδια του Αζερμπαϊτζάν για τον θύλακα που αναγνωρίστηκε διεθνώς ως μέρος της επικράτειάς του. Η αυτονομιστική κυβέρνηση της περιοχής από την αρμενική εθνότητα δήλωσε την Πέμπτη ότι θα αυτοδιαλυθεί μέχρι το τέλος του έτους μετά από τις τριακονταετείς προσπάθειές της για ανεξαρτησία.
Ο κος Πασινιάν ισχυρίστηκε ότι η έξοδος των εθνοτικών Αρμενίων ισοδυναμεί με «άμεση πράξη εθνοκάθαρσης και στέρησης των ανθρώπων από την πατρίδα τους». Το υπουργείο Εξωτερικών του Αζερμπαϊτζάν απέρριψε σθεναρά τον χαρακτηρισμό, λέγοντας ότι η μαζική μετανάστευση των κατοίκων της περιοχής ήταν «προσωπική και ατομική τους απόφαση και δεν έχει καμία σχέση με αναγκαστική μετεγκατάσταση».
Σε μια σχετική εξέλιξη, οι αρχές του Αζερμπαϊτζάν συνέλαβαν την Παρασκευή τον πρώην υπουργό Εξωτερικών της αυτονομιστικής κυβέρνησης του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, τον προεδρικό σύμβουλο Νταβίντ Μπαμπαγιάν, όπως ανακοίνωσε το Σάββατο η Γενική Εισαγγελία του Αζερμπαϊτζάν.
Η σύλληψη του κου Μπαμπαγιάν ακολούθησε τη σύλληψη από τη συνοριοφυλακή του Αζερμπαϊτζάν του πρώην επικεφαλής της αυτονομιστικής κυβέρνησης του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, υπουργού Εξωτερικών Ρουμπέν Βαρντανιάν, ενώ προσπαθούσε να περάσει στην Αρμενία την Τετάρτη.
Οι συλλήψεις φαίνεται να αντικατοπτρίζουν την πρόθεση του Αζερμπαϊτζάν να επιβάλει γρήγορα τον έλεγχό του στην περιοχή μετά τη στρατιωτική επίθεση.
Κατά τη διάρκεια των τριακονταετών συγκρούσεων στην περιοχή, το Αζερμπαϊτζάν και οι αυτονομιστές που υποστηρίζονταν από την Αρμενία έχουν κατηγορήσει ο ένας τον άλλον για στοχευμένες επιθέσεις, σφαγές και άλλες φρικαλεότητες, αφήνοντας τους ανθρώπους και στις δύο πλευρές βαθιά καχύποπτους και φοβισμένους.
Αν και το Αζερμπαϊτζάν δεσμεύτηκε να σεβαστεί τα δικαιώματα των Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, οι περισσότεροι εγκαταλείπουν τη χώρα επειδή δεν εμπιστεύονται τις αρχές του Αζερμπαϊτζάν ότι θα τους συμπεριφερθούν ανθρώπινα ή ότι θα τους εγγυηθούν τη γλώσσα, τη θρησκεία και τον πολιτισμό τους.
Μετά από έξι χρόνια αυτονομιστικών αγώνων που έληξαν το 1994, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το Ναγκόρνο-Καραμπάχ περιήλθε υπό τον έλεγχο των δυνάμεων των εθνοτικών Αρμενίων, με την υποστήριξη της Αρμενίας. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια ενός πολέμου έξι εβδομάδων το 2020, το Αζερμπαϊτζάν πήρε πίσω τμήματα της περιοχής στα όρη του νότιου Καυκάσου μαζί με τα γύρω εδάφη που οι αρμενικές δυνάμεις είχαν διεκδικήσει νωρίτερα.
Τον Δεκέμβριο, το Αζερμπαϊτζάν απέκλεισε τον διάδρομο Λάτσιν, τον μοναδικό δρόμο που συνδέει το Ναγκόρνο-Καραμπάχ με την Αρμενία, κατηγορώντας την αρμενική κυβέρνηση ότι τον χρησιμοποιεί για παράνομες αποστολές όπλων στις αυτονομιστικές δυνάμεις της περιοχής.
Αποδυναμωμένες από τον αποκλεισμό και με την ηγεσία της Αρμενίας να αποστασιοποιείται από τη σύγκρουση, οι αρμενικές δυνάμεις στην περιοχή συμφώνησαν να καταθέσουν τα όπλα λιγότερο από 24 ώρες μετά την έναρξη της επίθεσης του Αζερμπαϊτζάν. Ξεκίνησαν συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν Μπακού και των αυτονομιστικών αρχών του Ναγκόρνο-Καραμπάχ για την «επανένταξη» της περιοχής στο Αζερμπαϊτζάν.
Της Lilit Demuryan
Το Αζερμπαϊτζάν αντικρούει κάθε κατηγορία περί βιαιοπραγιών κατά του άμαχου πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ
Το Αζερμπαϊτζάν αντικρούει κάθε κατηγορία περί «εθνοκάθαρσης» στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και διαβεβαιώνει τους κατοίκους του θύλακα ότι είναι ελεύθεροι να επιλέξουν αν θα φύγουν ή θα μείνουν, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Χικμέτ Χατζίεφ, σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Αζέρου προέδρου Ιλχάμ Αλίεφ.
Πάνω από τα τρίτα τέταρτα των κατοίκων του θύλακα – τουλάχιστον 100.000 από τους 120.000 – έχουν ήδη φύγει φτάνοντας στην Αρμενία, αφότου το Μπακού εξαπέλυσε στρατιωτική επιχείρηση για να ανακτήσει τον έλεγχο του θύλακα.
Κατ’ επανάληψη ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν έχει κατηγορήσει το Μπακού ότι διεξάγει μια «εθνοκάθαρση» στον θύλακα.
Δέκα ημέρες μετά τη στρατιωτική του νίκη, το Μπακού τονίζει ότι ο αζέρικος στρατός «δεν έχει εισέλθει» στο Στεπάνακερτ, την «πρωτεύουσα» του θύλακα, όπου μέσα ενημέρωσης εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση.
«Σκοπίμως δεν έχουμε τοποθετήσει σημαίες του Αζερμπαϊτζάν, γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ακόμη άμαχοι και γνωρίζουμε τους φόβους τους», δήλωσε ο Χατζίεφ σε συνέντευξή του στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Ενώ το Γερεβάν καταγγέλλει «παράνομες συλλήψεις» και οι κάτοικοι τράπηκαν σε φυγή φοβούμενοι αντίποινα, το Μπακού ισχυρίζεται ότι έχει συλλάβει «5-6 αξιωματούχους» τους οποίους κατηγορεί για «εγκλήματα πολέμου» και ότι «δεν έχει πάρει κανέναν αιχμάλωτο».
«Γνωρίζουμε ότι οι Αρμένιοι και διεθνή μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι θα συλλάβουμε όλους τους στρατιώτες. Αν παραδώσουν τα όπλα, είναι ελεύθεροι και έχουν την επιλογή να φύγουν για τη Δημοκρατία της Αρμενίας», τόνισε ο Χατζίεφ.
Παράλληλα ανέφερε ότι οι πόρτες είναι ανοιχτές τόσο για την Αρμενία όσο και για το Αζερμπαϊτζάν για ένα πρόγραμμα «επανένταξης» που έχουν θέσει σε εφαρμογή οι αρχές για όσους θέλουν να μείνουν.
«Η πλειοψηφία των κατοίκων λέει ότι δεν μπορούν να ζήσουν υπό τη σημαία του Αζερμπαϊτζάν, μπορώ να το σεβαστώ αυτό, ακόμα κι αν δεν δικαιολογείται», υποστήριξε ο Αζέρος αξιωματούχος.
Ερωτηθείς για τη φυγή της πλειονότητας των Αρμενίων αμάχων κατοίκων από τον θύλακα, ο Χατζίεφ απέρριψε τον όρο «εθνοκάθαρση», εκτιμώντας ότι οι άνθρωποι επέλεξαν ελεύθερα να φύγουν, τονίζοντας ότι δεν έχει καταγραφεί «το παραμικρό συμβάν βίας» από τον Σεπτέμβριο.
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
