Αφότου οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την Καμπούλ στις 15 Αυγούστου, τόσο το κινεζικό καθεστώς όσο και οι Ταλιμπάν δήλωσαν ότι προσβλέπουν σε μια σχέση φιλίας. Ωστόσο, οι Κινέζοι δεν έχουν αναγνωρίσει ακόμη τους Ταλιμπάν ως νόμιμη κυβέρνηση, ενώ οι Ταλιμπάν δήλωσαν ότι η Κίνα μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη του Αφγανιστάν.
Ενώ συνεχίζουν να έρχονται αναφορές για Ταλιμπάν που πραγματοποιούν έρευνες από πόρτα σε πόρτα σκοτώνοντας ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων και γυναικών, ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν δίνει συνεντεύξεις αναφερόμενος σε θέματα αμνηστίας, δικαιώματα των γυναικών και ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Ο εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών Χουά Τσουνίνγκ σε συνέντευξη Τύπου στις 19 Αυγούστου φάνηκε να υποστηρίζει το αφήγημα των Ταλιμπάν, λέγοντας ότι «οι Αφγανοί Ταλιμπάν δεν θα επαναλάβουν τα λάθη του παρελθόντος και τώρα είναι πιο διαυγείς και λογικοί».
Πηγή επιβεβαίωσε την Epoch Times ότι οι Ταλιμπάν από την στιγμή της κατάληψης της χώρας πραγματοποιούν έρευνες από πόρτα σε πόρτα ψάχνοντας για διανοούμενους και δημοσιογράφους.
Μέρες πριν από την κατάληψη της πρωτεύουσας από τους Ταλιμπάν, πηγή της Epoch Times με έδρα την Καμπούλ είπε, υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας, ότι μόνο τον Ιούνιο, αναφέρθηκαν 51 στοχευμένες δολοφονίες από «άγνωστους άνδρες» σε όλη τη χώρα.
Οι Ταλιμπάν δεν έχουν αναλάβει την ευθύνη για τις περισσότερες στοχευμένες δολοφονίες -οι οποίες είναι αμάχων- από την υπογραφή της ειρηνευτικής συμφωνίας ΗΠΑ -Ταλιμπάν τον Φεβρουάριο του 2020. Η συμφωνία περιορίζει το είδος των επιθέσεων που μπορούν να πραγματοποιήσουν οι τρομοκράτες, και η στρατηγική της μη ανάληψη ευθύνης των Ταλιμπάν για τις δολοφονίες συνδέεται με τις ειρηνευτικές συνομιλίες σε διπλωματικό επίπεδο, σύμφωνα με άρθρο του Gandhara τον Ιανουάριο.
Σε κάθε περίπτωση, οι αναφορές βίας των Ταλιμπάν δεν απέτρεψαν τις προοπτικές συνεργασίας της Κίνας με τους Ταλιμπάν. Οι ειδικοί λένε ότι οι Κινέζοι έχουν εντείνει τις επαφές τους με τους Ταλιμπάν μετά τις 15 Αυγούστου και οι προετοιμασίες βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη για μια σχέση συμφέροντος.
«Παρέχει διεθνή υποστήριξη στους Ταλιμπάν και πιθανώς υποστήριξη σε θέματα πληροφοριών και εφοδιασμού εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών. Με αυτόν τον τρόπο θέλει να ταπεινώσει περαιτέρω τις Ηνωμένες Πολιτείες και να συμβάλει στην παρακμή τους στην περιοχή», δήλωσε ο Srikanth Kondapalli, καθηγητής Κινέζικων Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Jawaharlal Nehru στο Νέο Δελχί.
«Βραχυπρόθεσμα, η Κίνα είναι πιθανό να παρέχει πλήρης υποστήριξη στους Ταλιμπάν για να καταλάβουν το Αφγανιστάν και να σχηματίσουν μια σταθερή κυβέρνηση», είπε. Η Κίνα είναι σε επικοινωνία με τους Ταλιμπάν μέσω των δικών της στρατιωτικών επαφών, αλλά και μέσω της Υπηρεσίας Πληροφοριών του Πακιστάν (ISI), είπε.
Στις 18 Αυγούστου, το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι δεν είχε ακόμη αναγνωρίσει επίσημα τους Ταλιμπάν ως νόμιμη εξουσία του Αφγανιστάν και ότι η αναγνώριση θα έρθει μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Ιστορικό φιλίας ΚΚΚ-Ταλιμπάν
Η σχέση μεταξύ του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΚ) και των Ταλιμπάν ξεκινάει τη δεκαετία του ‘70 όταν η κινεζική στρατιωτική υπηρεσία εκπαίδευσε τους μουτζαχεντίν στον αγώνα τους εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν, είπε ο Κονταπάλι.
«Σύμφωνα με τον στρατηγό Xiong Guangkai (πρώην αναπληρωτής αρχηγός του Γενικού Επιτελείου PLA), εκατοντάδες Κινέζοι εκπαιδευτές παρείχαν εκπαίδευση, όπλα – AK 47 και πυραύλους Red Arrow – στους μουτζαχεντίν στο Σιντζιάνγκ και σε άλλες γειτονικές περιοχές στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Στα μετασοβιετικά χρόνια, η Κίνα εδραίωσε τις σχέσεις της με τους Ταλιμπάν και την Αλ Κάιντα, συγκεκριμένα με την ομάδα Χεκματιάρ πριν από τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβίου», είπε.
Αναφορές βαθύτερων επαφών μεταξύ των δύο πλευρών άρχισαν εμφανίζονται καθώς η Κίνα πλήρωσε τους Ταλιμπάν για την απόκτηση αμερικανικών λαφύρων και μη εκραγέντων πυρομαχικών. Ένα άρθρο της Guardian τον Οκτώβριο του 2001 ισχυρίζεται ότι η Κίνα πλήρωσε τον Μπιν Λάντεν πολλά εκατομμύρια δολάρια για να αποκτήσει πρόσβαση σε έναν μη εκραγέντα αμερικανικό πύραυλο κρουζ.
Περίπου ένα χρόνο πριν τη δημοσίευση του άρθρου, στα τέλη του 2000, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είχε προτείνει κυρώσεις στους Ταλιμπάν για να τους αναγκάσει να κλείσουν τα στρατόπεδα εκπαίδευσης του Μπιν Λάντεν που βρίσκονταν στα εδάφη του, αλλά η ΛΔΚ απείχε από την ψηφοφορία. Αντ ‘αυτού, έστειλε στρατιωτικό προσωπικό για να υποστηρίξει τους Ταλιμπάν αμέσως μετά την έναρξη των αεροπορικών επιθέσεων των Ηνωμένων Πολιτειών στο Αφγανιστάν, σύμφωνα με το βιβλίο της The Epoch Times, “Πώς το Φάσμα του Κομμουνισμού Ελέγχει τον Κόσμο μας“.
«Ο Κινέζος πρέσβης στο Πακιστάν δέχθηκε τον [ηγέτη των Ταλιμπάν] Μουλά Ομάρ υπό την προϋπόθεση να μην βοηθήσουν τους Ουιγούρους αντί προστασίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τους Ταλιμπάν. Μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβίου, η Κίνα συνέχισε τους δεσμούς της με τους Ταλιμπάν και τον υποστηρικτή τους, ISI του Πακιστάν και διατύπωσε την άποψη ότι η κυβέρνηση της Καμπούλ θα πρέπει να είναι ευρείας βάσης [που σημαίνει ότι οι Ταλιμπάν πρέπει να έχουν θέσεις στην κυβέρνηση] », είπε ο Κονταπάλι.
Επιπλέον, το 2004, οι κινεζικές υπηρεσίες πληροφοριών είχαν χρησιμοποιήσει εικονικές εταιρείες σε χρηματοπιστωτικές αγορές σε όλο τον κόσμο για να βοηθήσουν τον Μπιν Λάντεν να συγκεντρώσει κεφάλαια και να ξεπλύνει χρήματα, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύτηκε στο Association for Asia Research.
Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με τις αναφορές των μέσων ενημέρωσης σχετικά με τις στενές επαφές της Κίνας με τους Ταλιμπάν, ο Κινέζος εκπρόσωπος τις αρνήθηκε σε συνέντευξη Τύπου τον Αύγουστο του 2001.
Ωστόσο, το ενδιαφέρον της Κίνας για το Αφγανιστάν είναι από καιρό γνωστό. Ένα έγγραφο των Kenneth Katzman και Clayton Thomas που δημοσιεύτηκε από την Υπηρεσία Ερευνών του Κογκρέσου το 2017, απαριθμεί τρία κινεζικά συμφέροντα στο Αφγανιστάν. (pdf)
«Η συμμετοχή της Κίνας στο Αφγανιστάν ήταν πρωτίστως η εξασφάλιση πρόσβασης σε αφγανικά ορυκτά και άλλους πόρους, να βοηθήσει το σύμμαχό της Πακιστάν να αποφύγει την περικύκλωση από την Ινδία και να μειώσει την ισλαμιστική αγωνιστική απειλή για την ίδια την Κίνα», δήλωσαν οι Κάτζμαν και Τόμας.
Παρόλο που η Κίνα λέει ότι δεν θέλει να εμπλακεί σε εσωτερικά θέματα άλλων χωρών, το καθεστώς του ΚΚΚ «δημιουργούσε σφήνες» μεταξύ της κυβέρνησης της Καμπούλ και των Ταλιμπάν.
«Την τελευταία δεκαετία, η Κίνα προετοίμασε το έδαφος για την αναζωπύρωση των Ταλιμπάν μέσω ατομικών επαφών, επεμβάσεων του ΟΗΕ, πολυμερούς υποστήριξης μέσω της διαδικασίας της Κωνσταντινούπολης, συναντήσεων στην Ντόχα, προσκαλώντας τους Ταλιμπάν στο Πεκίνο, το Ουρούμτσι και το Σιαν, μια τετραμερής σχέση με το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Τατζικιστάν και άλλους», είπε.
Ο Μπρεντ Ε. Χάφμαν, σκηνοθέτης του “Saving Mes Aynak”, ένα ευρέως καταξιωμένο ντοκιμαντέρ γυρισμένο σε έναν βουδιστικό χώρο 5000 ετών, κοντά στην Καμπούλ, που βρίσκεται μέσα στα όρια ενός ορυχείου χαλκού για το οποίο η Κίνα ενδιαφέρεται εδώ και καιρό, είπε στην Epoch Times ότι η επίσκεψη υψηλόβαθμων ηγετών των Ταλιμπάν στο Πεκίνο μετά από πρόσκληση έχει ξεκινήσει εδώ και μια δεκαετία σχεδόν.
«Η κινεζική κρατική εταιρεία εξόρυξης MCC αγόρασε τα δικαιώματα εξόρυξης για 100 δισεκατομμύρια δολάρια στο Mes Aynak του Αφγανιστάν το 2007, που βρίσκεται στην επαρχία Λογκάρ, σε μια περιοχή κοντά στα προπύργια των Ταλιμπάν. Στο παρελθόν, οι Ταλιμπάν επιτέθηκαν στο Mes Aynak με ρουκέτες και νάρκες και το 2018 ένας Αφγανός αρχαιολόγος σκοτώθηκε όταν το όχημά του έπεσε πάνω σε νάρκη καθώς έφτανε στο σημείο», δήλωσε ο Χάφμαν. Οι Αφγανοί αρχαιολόγοι που εργάζονταν στον χώρο απειλούνταν συνεχώς από τους Ταλιμπάν, είπε, και τώρα μετά τις 15 Αυγούστου φοβούνται για τη ζωή τους.
«Η Κίνα ευελπιστεί να συνεργαστεί με τους Ταλιμπάν για την εξόρυξη στο Mes Aynak χωρίς περιορισμούς που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς», είπε.
Ο Chunying σε συνέντευξη Τύπου στις 17 Αυγούστου, είπε ότι το ΚΚΚ «διατήρησε επαφή και επικοινωνία με τους Αφγανούς Ταλιμπάν με βάση τον πλήρη σεβασμό της κυριαρχίας του Αφγανιστάν και τη βούληση όλων των παρατάξεων στη χώρα και έπαιξε εποικοδομητικό ρόλο στην προώθηση της πολιτικής διευθέτησης του αφγανικού ζητήματος».
Το μέλλον των σχέσεων ΚΚΚ-Ταλιμπάν
Ο Frank Lehberger, Σινολόγος και ανώτερος ερευνητής στο Ίδρυμα Usanas με έδρα την Ινδία, δήλωσε στην Epoch Times μέσω email ότι η σχέση των Αφγανών Ταλιμπάν και του ΚΚΚ θα είναι μια σχέση συμφέροντος, αλλά το ΚΚΚ θα προσπαθήσει να το παρουσιάσει ως στενή στρατηγική συνεργασία.
«Το ΚΚ Κίνας χρειάζεται ένα σχετικά σταθερό Αφγανιστάν για τα σχέδιά του σχετικά με το BRI [Belt and Road Initiative]. Οι Ταλιμπάν θα μπορούσαν να το επιτύχουν εάν δεν εμπλακούν σε έναν παρατεταμένο εμφύλιο πόλεμο στο Αφγανιστάν με γενοκτονικές πράξεις εναντίον σιιτικών ή τουρκμενικών μειονοτήτων, που όλα θα συνεπαγόταν ένοπλη επέμβαση των Τούρκων ή των Ιρανών», δήλωσε ο Γερμανός Lehberger.
«Και αν οι Ταλιμπάν δεν ακολουθήσουν τα επεκτατικά αντανακλαστικά τους στην προσπάθεια να αρπάξουν γη ή να αποσταθεροποιήσουν γειτονικά καθεστώτα υπέρ της Μόσχας στην Κεντρική Ασία (Τατζικιστάν, Ουζμπεκιστάν, κλπ)…, κάτι που θα προκαλούσε τον Πούτιν», είπε. Υπάρχουν σενάρια όπου οι Ταλιμπάν θα υποκύψουν για να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες του ΚΚΚ, είπε.
«Όσο η ηγεσία του ΚΚ Κίνας πληρώνει γρήγορα τα ποσά ξένου συναλλάγματος και παρέχει όλες τις επενδύσεις υποδομής που θέλουν οι Αφγανοί-Ταλιμπάν και εφόσον το ΚΚΚ δεν εμποδίζει το αυξανόμενο εξαγωγικό εμπόριο παράνομων ναρκωτικών από το Αφγανιστάν που ελέγχεται από τους Ταλιμπάν στην Ευρώπη (που ωφελεί Αφγανιστάν-Ταλιμπάν και βοηθά στην αποδυνάμωση των λεγόμενων δύσπιστων στην Ευρώπη), τότε οι Ταλιμπάν θα είναι ‘καλοί’ με την Κίνα», είπε.
Σε αυτό το σενάριο, οι Ταλιμπάν θα αγνοήσουν τον τρόπο με τον οποίο το ΚΚΚ αντιμετωπίζει τους Μουσουλμάνους στην Κίνα και θα διώξει τους υπόλοιπους Ουιγούρους και άλλους μουσουλμάνους αυτονομιστές στο έδαφος του Αφγανιστάν και στα σύνορά του κοντά στον πέρασμα Wakhan που συνορεύει με την επαρχία Σιντζιάνγκ στην Κίνα, σύμφωνα με τον Lehberger.
«Αλλά αν το ΚΚΚ δεν είναι πρόθυμο ή αδυνατεί να παράσχει την αναμενόμενη οικονομική βοήθεια εγκαίρως ή αν η Κίνα κάνει κάτι που δεν ευχαριστήσει τους Ταλιμπάν, τότε οι Ταλιμπάν θα δαγκώσουν πολύ γρήγορα τα κινεζικά χέρια που τους ταΐζουν», είπε.
Ο Αχμάντ Ρασίντ Σαλίμ, μπεστ-σέλερ συγγραφέας, ηγέτης κοινότητας και ακαδημαϊκός που ερευνά και διδάσκει πάνω σε τομείς των Ισλαμικών Σπουδών, της Φαρσικής λογοτεχνίας και του Αφγανιστάν στην Καλιφόρνια είπε στην Epoch Times τηλεφωνικά ότι η ανακοίνωση συνεργασίας της Κίνας με τους Ταλιμπάν θα πρέπει να ανησυχήσει τον κόσμο.
«Η Κίνα είναι γνωστή για το καταπιεστικό της σύστημα και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – που σχετίζονται με στρατόπεδα συγκέντρωσης, βασανιστήρια και την εξαφάνιση των Μουσουλμάνων Ουιγούρων και τη διαγραφή του πολιτισμού και της κληρονομιάς τους», δήλωσε ο Σαλίμ, προσθέτοντας ότι η Κίνα θέλει να αξιοποιήσει τους φυσικούς πόρους του Αφγανιστάν.
«Όσο το κυβερνών καθεστώς επιτρέπει στις κινεζικές εταιρείες να εκμεταλλεύονται τους πόρους, η Κίνα δεν νοιάζεται τι κάνουν στον πληθυσμό ή πόσο καταπιεστική είναι η εξουσία τους».
Ο Χάφμαν είπε ότι όταν η Κίνα αρχίσει να σκάβει, υπό την προστασία των Ταλιμπάν, στο ανοικτό ορυχείο χαλκού στο Mes Aynak, θα καταστρέψει μια ανεκτίμητη παγκόσμια κληρονομιά για πάντα.
Η αξία των μεταλλευτικών πόρων του Αφγανιστάν εκτιμάται σε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, συμπεριλαμβανομένων των σπάνιων γαιών των οποίων οι αλυσίδες εφοδιασμού είναι κυρίαρχος η Κίνα.
