Μετά από μήνες διαπραγματεύσεων, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία, στις 27 Ιουλίου, στο Τέρνμπερρυ της Σκωτίας, όπου συναντήθηκαν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, για τις τελικές διαπραγματεύσεις πριν τη λήξη της προσθεμίας που είχε θέσει ο πρώτος για την 1η Αυγούστου.
Παρουσιάζοντας αδρά το πλαίσιο της συμφωνίας, ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι η ΕΕ θα αγοράσει ενέργεια αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ και ότι οι δασμοί στις εισαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των δασμών στις εισαγωγές αυτοκινήτων, θα οριστούν στο 15%.
Ακόμη, η ΕΕ θα επενδύσει επιπλέον 600 δισεκατομμύρια δολάρια πέραν των τρεχουσών επενδύσεών της στις Ηνωμένες Πολιτείες και θα αγοράσει αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό.
Σε περίπτωση μη συμφωνίας, η ΕΕ αντιμετώπιζε την προοπτική δασμών 30% στις περισσότερες εξαγωγές της προς τις ΗΠΑ, όπως είχε ανακοινώσει με επιστολή του προς τη φον ντερ Λάιεν ο Ντόναλντ Τραμπ, στις 12 Ιουλίου, ενώ τον Μάιο οι δασμοί είχαν οριστεί στο 50%.
Σύμφωνα με την αμερικανική κυβέρνηση, ο κύριος λόγος για την επιβολή των δασμών ήταν το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ, το οποίο ανερχόταν σε σχέση με την ΕΕ στα 235,6 δισ. δολάρια, κατά 12,9% αυξημένο από το 2023.
«Το σημείο εκκίνησης ήταν μια ανισορροπία, ένα πλεόνασμα από την πλευρά μας και ένα έλλειμμα από την πλευρά των ΗΠΑ», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια της συνάντησης. «Και θέλαμε να εξισορροπήσουμε τις εμπορικές μας σχέσεις […] έτσι ώστε διατλαντικό το εμπόριο να συνεχίσει να λειτουργεί».
Από την πλευρά του, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι δύο πλευρές «ήθελαν να καταλήξουν σε συμφωνία».
«Αυτές οι διαπραγματεύσεις είχαν ξεκινήσει πριν από μήνες, οπότε ξέραμε σε τι μπαίναμε», σημείωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, προσθέτοντας ότι η συμφωνία ήταν «ικανοποιητική» τόσο για την ΕΕ όσο και για τις ΗΠΑ.
Τόνισε δε ότι πρόκειται για μια «τεράστια συμφωνία με πολλές χώρες» (σ.σ. τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ) και αναγνώρισε ότι «δεν ήταν εύκολο» να επιτευχθεί μια ενιαία συμφωνία μεταξύ όλων τους, ωστόσο χαρακτήρισε τις νέες επενδύσεις της ΕΕ «ουσιαστικές».
«Όλες οι χώρες θα ανοίξουν τις αγορές τους στο εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες με μηδενικούς δασμούς», δήλωσε. «Και συμφώνησαν να αγοράσουν τεράστιες ποσότητες στρατιωτικού εξοπλισμού. Δεν γνωρίζουμε το ακριβές ποσό, αλλά είναι γεγονός ότι κατασκευάζουμε τον καλύτερο στρατιωτικό εξοπλισμό στον κόσμο, οπότε έτσι [πρέπει] να γίνει μέχρι να μας ξεπεράσει κάποιος, κάτι που δεν πρόκειται να συμβεί».
Οι δασμοί για τα αυτοκίνητα θα περιοριστούν επίσης στο 15%. Ωστόσο, οι δασμοί για τον χάλυβα και το αλουμίνιο θα παραμείνουν ως έχουν, επειδή «αυτό είναι παγκόσμιο φαινόμενο», επεσήμανε.
Τα περισσότερα αγαθά της ΕΕ που εξάγονται στις ΗΠΑ υπόκεινται σε δασμούς 10%, με το ποσοστό να διαμορφώνεται στο 25% για τα αυτοκίνητα και στο 50% για τον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λούτνικ δήλωσε ότι εντός δύο εβδομάδων οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ενημερώσουν για τα σχέδιά τους σχετικά με τους δασμούς για τα μικροτσίπ, υποδηλώνοντας ότι αυτό ήταν ένας βασικός λόγος για την επιθυμία της ΕΕ να διαπραγματευτεί με τον Τραμπ.
«Θα σας αφήσω να περιμένετε δύο εβδομάδες μέχρι να ανακοινώσετε το σχέδιό σας», είπε ο Λούτνικ στον Τραμπ. «Αλλά θα επαναφέρουμε την παραγωγή μικροτσίπ στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Λίγες ημέρες πριν τη συνάντηση, στις 24 Ιουλίου, τα κράτη-μέλη της ΕΕ ψήφισαν την έγκριση αντιμέτρων ύψους 109 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αμερικανικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων της σόγιας, των αμυγδάλων, των αυτοκινήτων και των φαρμακευτικών προϊόντων, τα οποία θα τίθεντο σε ισχύ στις 7 Αυγούστου σε περίπτωση μη συμφωνίας.
Μέχρι τώρα, η κυβέρνηση Τραμπ έχει συνάψει προσωρινές εμπορικές συμφωνίες με την Ιαπωνία, την Κίνα, την Ινδονησία, τις Φιλιππίνες και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η συμφωνία με την Ιαπωνία περιλαμβάνει δασμό 15% στις ιαπωνικές εισαγωγές και δέσμευση από την Ιαπωνία να ανοίξει τις αγορές της στα αμερικανικά προϊόντα και να επενδύσει 550 δισεκατομμύρια δολάρια στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Β. Κορκίδης: Διαχειρίσιμη η συμφωνία για τους δασμούς που κατέληξαν ΗΠΑ και ΕΕ
«Θέλουμε να πιστεύουμε πως η συμφωνία επιβολής δασμών στα επίπεδα του 15% είναι μια διαχειρίσιμη κατάσταση και ελπίζουμε πως δεν θα δημιουργήσει απώλειες στο διμερές εμπόριο ΗΠΑ και ΕΕ.»
Αυτό σημείωσε, μεταξύ άλλων, σε δήλωσή του ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς Βασίλης Κορκίδης.
Αναλυτικά, ο κος Κορκίδης δήλωσε τα εξής: «Η ανακοίνωση ότι οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξαν σε συμφωνία για τους δασμούς, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης που είχε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σίγουρα φέρνει ανακούφιση και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
»Στο διεθνές εμπόριο, η όποια συμφωνία, είναι πάντα καλύτερη από καμία συμφωνία και τη μονομερή επιβολή μέτρων και αντίμετρων. Το γεγονός ότι συμφωνήθηκε να επιβάλλεται ένας γενικός δασμός 15% σε όλα τα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων και των αυτοκινήτων, είναι ένα στοιχείο που επαναφέρει την ισορροπία στις αμερικανοευρωπαϊκές εμπορικές σχέσεις και φαίνεται να ικανοποιεί τα δύο μέρη. Ωστόσο, οι δασμοί στον χάλυβα και το αλουμίνιο παραμένουν στο 50%, ενώ δεν είναι ξεκάθαρο εάν τελικά θα υπαχθούν σε ξεχωριστούς δασμούς τα φαρμακευτικά προϊόντα και οι ημιαγωγοί. Η συμφωνία προβλέπει επίσης ότι η ΕΕ θα αγοράσει αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό και ενέργεια συνολικού ύψους 750 δισ. δολαρίων, ενώ παράλληλα θα κάνει σημαντικές επενδύσεις 600 δισ. δολαρίων.
»Η ευρωπαϊκή πλευρά κάνει λόγο για μια εμπορική συμφωνία ‘all inclusive’ μεταξύ των δύο μεγάλων εμπορικών εταίρων που φέρνει σταθερότητα. Ανεξάρτητα με τις λεπτομέρειες και τις εξαιρέσεις, είναι σημαντικό πως μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις η συμφωνία επιτεύχθηκε σε λιγότερο από μία εβδομάδα πριν από την προθεσμία της 1ης Αυγούστου και της επιβολής υψηλότερων δασμών που θα είχαν σοβαρές επιπτώσεις. Θέλουμε να πιστεύουμε πως η συμφωνία επιβολής δασμών στα επίπεδα του 15% είναι μια διαχειρίσιμη κατάσταση και ελπίζουμε πως δεν θα δημιουργήσει απώλειες στο διμερές εμπόριο ΗΠΑ και ΕΕ.»
Του Jacob Burg
Με τη συμβολή των Austin Alonzo, Travis Gillmore και ΑΠΕ ΜΠΕ
