Σαφή συμφωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ όσον αφορά τις ανησυχίες για παραβίαση των εμπορικών κανόνων και την επιρροή της Κίνας στις παγκόσμιες αγορές εξέφρασε πρόσφατα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Κατά τη διάρκεια συνόδου της G7 στις 16 Ιουνίου, η φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Σε αυτό το σημείο, ο Ντόναλντ έχει δίκιο, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα». Υπογράμμισε ότι «συμφωνούμε, το σημερινό διεθνές εμπορικό σύστημα δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε. Λείπουν σαφέστατα οι απαραίτητες δικλίδες ασφαλείας».
Η φον ντερ Λάιεν σημείωσε ακόμη πως οι σημαντικότερες προκλήσεις δεν αφορούν μόνο το εμπόριο μεταξύ των μελών της G7, εξηγώντας ότι τα προβλήματα έχουν τις ρίζες τους στην είσοδο της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2001. «Η Κίνα συνεχίζει να αυτοπροσδιορίζεται ως αναπτυσσόμενη χώρα. Αυτό δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτό. Ενώ οι υπόλοιποι άνοιξαν τις αγορές τους, η Κίνα επικεντρώθηκε στη διάβρωση της προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας και στις τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις, επιδιώκοντας να κυριαρχήσει στη βιομηχανική παραγωγή και τις εφοδιαστικές αλυσίδες παγκοσμίως. Αυτό δεν είναι ανταγωνισμός της αγοράς, είναι σκόπιμη στρέβλωση και υπονομεύει τους τομείς μεταποίησής μας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Επισημαίνοντας το οικονομικό εκτόπισμα των οικονομιών της G7, η πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε: «Οι οικονομίες της G7 αντιπροσωπεύουν το 45% του παγκόσμιου ΑΕΠ και πάνω από το 80% των εσόδων από πνευματική ιδιοκτησία. Αυτό αποτελεί μοχλό πίεσης, εφόσον τον αξιοποιήσουμε από κοινού».
Σε κλίμα διαρκών εμπορικών εντάσεων, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαπραγματεύεται με τον Τραμπ το ενδεχόμενο επιβολής δασμών ύψους 50% στα ευρωπαϊκά προϊόντα, που προγραμματίζεται για τις 9 Ιουλίου. Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον βρίσκονται ήδη σε καθεστώς αμοιβαίων δασμών: 25% στον ευρωπαϊκό χάλυβα, αλουμίνιο και αυτοκίνητα, ενώ για τα περισσότερα υπόλοιπα προϊόντα ισχύουν αντικριστοί δασμοί 10%.
Παράλληλα, η ΕΕ αντιμετωπίζει όλο και σοβαρότερες προκλήσεις και από την Κίνα, κυρίως λόγω της εισροής φθηνών ηλεκτρικών οχημάτων, κάτι στο οποίο είχε ήδη αναφερθεί προειδοποιητικά η φον ντερ Λάιεν τον Σεπτέμβριο του 2023. Όπως είχε επισημάνει, αυτές οι τιμές είναι τεχνητά χαμηλές λόγω γενναίων κρατικών επιδοτήσεων. Σε απάντηση, τον Οκτώβριο του 2024 τα κράτη-μέλη της ΕΕ ψήφισαν την επιβολή σημαντικών δασμών στα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα και συμφώνησαν να συζητηθούν κατώτατα όρια τιμών για τις συγκεκριμένες εισαγωγές.
Έρευνες για τις κινεζικές πρακτικές αποκάλυψαν αθέμιτους περιορισμούς στην πρόσβαση ευρωπαϊκών εταιρειών ιατρικών συσκευών σε δημόσιες συμβάσεις. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο, η κινεζική κυβέρνηση εφαρμόζει πολιτικές που ευνοούν εγχώριους κατασκευαστές. «Το κινεζικό καθεστώς έχει υιοθετήσει ένα πολυεπίπεδο σύστημα νομικών μέτρων και πολιτικών ώστε να πριμοδοτεί τους Κινέζους κατασκευαστές ιατρικών συσκευών έναντι των ξένων ανταγωνιστών», επισημαίνεται στην έκθεση.
Η ΕΕ και η Κίνα παραμένουν βυθισμένες σε συνεχόμενες διαφορές στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, όπως φαίνεται και από απόρριψη πρόσφατης ευρωπαϊκής προσφυγής για καταστρατήγηση των πνευματικών δικαιωμάτων σε πατέντες τεχνολογίας τηλεπικοινωνιών από την Κίνα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ευρωπαϊκού Επιμελητηρίου Εμπορίου, το επιχειρηματικό κλίμα στην Ευρώπη βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό λόγω εντεινόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, αβεβαιότητας για την κινεζική οικονομία και επίμονου αποπληθωρισμού. Ο πρόεδρος του επιμελητηρίου Γενς Έσκαλουντ τόνισε: «Η αβεβαιότητα που προκαλούν οι κλιμακούμενες εμπορικές και γεωπολιτικές εντάσεις βαραίνει τη σκέψη τόσο των ευρωπαϊκών όσο και των κινεζικών επιχειρήσεων».
Με την συμβολή των Γκάι Μπέρκελ και Reuters
