Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επιβεβαίωσαν στις 2 Σεπτεμβρίου την ενίσχυση της συνεργασίας τους κατά τη διάρκεια διμερούς συνάντησης, την ώρα που η Gazprom ανακοίνωνε νέα συμφωνία για την κατασκευή μεγάλου αγωγού φυσικού αερίου που θα συνδέει τις δύο χώρες.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου, ο Πούτιν χαρακτήρισε τον Σι «καλό φίλο» και σημείωσε ότι οι σχέσεις Μόσχας-Πεκίνου έχουν φτάσει σε «πρωτοφανές επίπεδο». Από την πλευρά του, ο Σι υπογράμμισε ότι οι δεσμοί της Κίνας με τη Ρωσία αποτελούν διεθνές πρότυπο που έχει «αντέξει στις αλλαγές του κόσμου», όπως μετέδωσε το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών.
Ο Κινέζος ηγέτης φέρεται επίσης να δήλωσε ότι το Πεκίνο είναι πρόθυμο να διατηρήσει στενές υψηλού επιπέδου επαφές με τη Μόσχα, να στηρίξει την ανάπτυξη των δύο χωρών και να συντονίζει εγκαίρως τις θέσεις του σε ζητήματα «καίριων συμφερόντων». Κατά τη συνάντηση υπεγράφησαν περισσότερες από είκοσι διμερείς συμφωνίες που καλύπτουν τομείς όπως η ενέργεια, η αεροδιαστημική και η τεχνητή νοημοσύνη.
Ο επικεφαλής της Gazprom, Αλεξέι Μίλλερ, ανακοίνωσε ότι η εταιρεία κατέληξε σε συμφωνία με την China National Petroleum Corp. για την προμήθεια έξι επιπλέον δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως, τα οποία θα μεταφέρονται μέσω του υφιστάμενου αγωγού Power of Siberia, χωρητικότητας 38 δισ. κυβικών μέτρων, σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Παράλληλα, γνωστοποίησε την υπογραφή δεσμευτικού μνημονίου για την κατασκευή του Power of Siberia 2, με δυνατότητα μεταφοράς έως 50 δισ. κυβικών μέτρων αερίου ετησίως προς την Κίνα μέσω Μογγολίας. Όπως ανέφερε, οι τιμές για την Κίνα θα είναι χαμηλότερες σε σχέση με εκείνες για τους Ευρωπαίους πελάτες.
Το Πεκίνο, ωστόσο, δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει τη συμφωνία. Σε ερώτηση που τέθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου, εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών απέφυγε να σχολιάσει το έργο, λέγοντας ότι οι δύο χώρες «προχωρούν πάντα σε πραγματιστική συνεργασία σε όλους τους τομείς, περιλαμβανομένης της ενέργειας». Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι από τις 15 Σεπτεμβρίου οι Ρώσοι πολίτες θα μπορούν να εισέρχονται στην Κίνα απλώς με το διαβατήριο τους, χωρίς να απαιτείται βίζα για διάστημα έως 30 ημερών, στο πλαίσιο μονοετούς πιλοτικού προγράμματος.
Μετά τη συνάντηση, οι δύο ηγέτες είχαν κοινή εμφάνιση στο συγκρότημα Τζονγκνανχάι, την κατοικία του Σι. Η Μόσχα και το Πεκίνο επαναλαμβάνουν συχνά τη «χωρίς όρια» συνεργασία που είχαν ανακηρύξει τον Φεβρουάριο του 2022, λίγο πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Παράλληλα, Ηνωμένες Πολιτείες και ΝΑΤΟ κατηγορούν την Κίνα ότι παρέχει στη Ρωσία υλικά διπλής χρήσης, όπως εργαλεία και ημιαγωγούς, συμβάλλοντας στην ανασυγκρότηση της αμυντικής της βιομηχανίας.
Ενώ το κινεζικό καθεστώς έχει επιδιώξει να τοποθετηθεί ως ουδέτερος παράγοντας καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, έχει αναδειχθεί σε βασικό στήριγμα της ρωσικής οικονομίας εν καιρώ πολέμου, αγοράζοντας πετρέλαιο και άλλα αγαθά.
Πριν από τις διμερείς συνομιλίες, οι Σι και Πούτιν είχαν τριμερή συνάντηση με τον πρόεδρο της Μογγολίας Χουρελσούχ Ουχνάα. Ο Πούτιν ανέφερε ότι οι τρεις χώρες είναι «καλοί γείτονες» με πολλά κοινά, ενώ ο Σι κάλεσε σε βαθύτερη συνεργασία, με έμφαση στην ανάπτυξη διασυνοριακών υποδομών και ενεργειακών έργων, αλλά και στην επέκταση των συναλλαγών σε τοπικά νομίσματα με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από το δολάριο.
Ο Πούτιν βρίσκεται στην Κίνα για μια τετραήμερη επίσκεψη, την οποία ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ χαρακτήρισε ως ασυνήθιστο γεγονός για τα εξωτερικά ταξίδια του Ρώσου προέδρου, σύμφωνα με το TASS.
Η πρώτη στάση του Πούτιν ήταν στην Τιαντζίν, όπου συμμετείχε στη σύνοδο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (Shanghai Cooperation Organization – SCO). Στη φετινή σύνοδο συμμετείχαν περισσότεροι από είκοσι ηγέτες χωρών εκτός Δύσης, ανάμεσά τους ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν και ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος είχε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με Σι και Πούτιν.
Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσσεντ χαρακτήρισε τη σύνοδο «κυρίως επιφανειακή», εκφράζοντας την άποψη ότι η Ινδία, ως η πολυπληθέστερη δημοκρατία του κόσμου, έχει αξίες πιο κοντινές με τις ΗΠΑ και την Κίνα παρά με τη Ρωσία.
Ο Πούτιν αναμένεται να παρακολουθήσει τη στρατιωτική παρέλαση στις 3 Σεπτεμβρίου για τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου το Πεκίνο θα παρουσιάσει τα πιο σύγχρονα οπλικά του συστήματα και ο Σι θα απευθύνει ομιλία από την Πύλη της Τιενανμέν.
Παρά την επίδειξη ενότητας από τον Πούτιν και τον Σι, αναλυτές έχουν δηλώσει ότι η συνεργασία τους φαίνεται να έχει όρια.
Αυτά τα όρια έγιναν εμφανή όταν η Κίνα διαβεβαίωσε τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη ότι δεν υποστηρίζει πλήρως τις πολεμικές ενέργειες της Ρωσίας εν μέσω των πιέσεων από τη Δύση, δήλωσε ο Κλάους Σουνγκ, αναλυτής στη γερμανική δεξαμενή σκέψης Mercator Institute for China Studies (MERICS), σε άρθρο που δημοσιεύθηκε τον Μάιο.
Όταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ συνεργάζεται άμεσα με τον Πούτιν, η Κίνα τείνει να επιβεβαιώνει τη συνεργασία χωρίς όρια με τη Ρωσία, με στόχο να αποτρέψει τη Μόσχα από το να έρθει πιο κοντά στην κυβέρνηση Τραμπ, σύμφωνα με τον Σουνγκ, ο οποίος ειδικεύεται στην παγκόσμια στρατηγική της Κίνας.
Χρησιμοποίησε δε μία κινέζικη παροιμία για να περιγράψει τη συνεργασία των δύο χωρών: «Μοιράζονται το ίδιο κρεβάτι, με παρόμοια αλλά διαφορετικά όνειρα».
«Η ‘χωρίς όρια’ συνεργασία τους έχει σαφώς όρια που καθορίζονται από τις μεταβαλλόμενες γεωπολιτικές πραγματικότητες που διαμορφώνονται από τις αντίστοιχες σχέσεις τους με τη Δύση, ανεξάρτητα από το αν είναι ενωμένες ή όχι», δήλωσε ο Σουνγκ.
Της Dorothy Li
