ΑΓΚΥΡΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ – Η επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του τουρκικού κοινοβουλίου έδωσε τη συγκατάθεσή της στην αίτηση της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ την Τρίτη, φέρνοντας την μέχρι πρότινος ανένταχτη σκανδιναβική χώρα πιο κοντά στην ένταξη στη δυτική στρατιωτική συμμαχία.
Το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από τη γενική συνέλευση του τουρκικού κοινοβουλίου για το τελευταίο στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας στην Τουρκία. Δεν έχει οριστεί καμία ημερομηνία.
Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, έχει καθυστερήσει την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας για περισσότερο από ένα χρόνο, κατηγορώντας τη χώρα ότι είναι πολύ επιεικής απέναντι σε ομάδες που η Άγκυρα θεωρεί απειλή για την ασφάλειά της, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων μαχητών και των μελών ενός δικτύου που η Άγκυρα κατηγορεί για ένα αποτυχημένο πραξικόπημα το 2016.
Η επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων του τουρκικού κοινοβουλίου άρχισε να συζητά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ τον περασμένο μήνα. Όμως η συνεδρίαση αναβλήθηκε αφού νομοθέτες από το κυβερνών κόμμα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατέθεσαν πρόταση για αναβολή με το σκεπτικό ότι ορισμένα ζητήματα χρειάζονται περισσότερες διευκρινίσεις και ότι οι διαπραγματεύσεις με τη Σουηδία δεν είχαν «ωριμάσει» αρκετά.
Την Τρίτη, η επιτροπή συνέχισε τις διαβουλεύσεις της και η μεγάλη πλειοψηφία των νομοθετών της επιτροπής ψήφισε υπέρ της αίτησης της Σουηδίας για ένταξη.
Ενημερώνοντας τα μέλη της επιτροπής πριν από την ψηφοφορία, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μπουράκ Ακκαπάρ αναφέρθηκε στα βήματα που έχει λάβει η Σουηδία για να ικανοποιήσει τα τουρκικά αιτήματα, συμπεριλαμβανομένης της άρσης των περιορισμών στις πωλήσεις αμυντικής βιομηχανίας και της τροποποίησης των αντιτρομοκρατικών νόμων με τρόπους που «κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί πριν από πέντε ή έξι χρόνια».
«Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι οι σουηδικές αρχές θα εκπληρώσουν αμέσως όλα τα αιτήματά μας. Πρόκειται για μια διαδικασία, και αυτή η διαδικασία απαιτεί μακροπρόθεσμη και συνεπή προσπάθεια», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να παρακολουθεί την πρόοδο της Σουηδίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Τομπάιας Μπίλστρομ χαιρέτισε την απόφαση της επιτροπής σε μήνυμα που αναρτήθηκε στο X, την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης παλαιότερα γνωστή ως Twitter.
«Το επόμενο βήμα είναι να ψηφίσει το κοινοβούλιο επί του θέματος. Ανυπομονούμε να γίνουμε μέλος του ΝΑΤΟ», έγραψε στο Χ.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ χαιρέτισε επίσης την εξέλιξη, λέγοντας ότι υπολογίζει στην Τουρκία και την Ουγγαρία «να ολοκληρώσουν πλέον τις επικυρώσεις τους το συντομότερο δυνατό. Η ένταξη της Σουηδίας θα κάνει το ΝΑΤΟ ισχυρότερο».
Η Ουγγαρία έχει επίσης σταματήσει την υποψηφιότητα της Σουηδίας, υποστηρίζοντας ότι Σουηδοί πολιτικοί έχουν δηλώσει «απροκάλυπτα ψέματα» σχετικά με την κατάσταση της δημοκρατίας της Ουγγαρίας. Η Ουγγαρία δεν έχει ανακοινώσει πότε μπορεί να γίνει η επικύρωση της χώρας.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο κ. Ερντογάν είχε συνδέσει ανοιχτά την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με την έγκριση από το αμερικανικό Κογκρέσο του τουρκικού αιτήματος για την αγορά 40 νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 και κιτ για τον εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος στόλου της Τουρκίας.
Ο κ. Ερντογάν επέκρινε επίσης τον Καναδά και άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ για την επιβολή του εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.
Ο Λευκός Οίκος έχει υποστηρίξει το τουρκικό αίτημα για τα F-16, αλλά υπάρχει αντίθεση στο Κογκρέσο στις στρατιωτικές πωλήσεις προς την Τουρκία.
Η Σουηδία και η Φινλανδία εγκατέλειψαν τις παραδοσιακές τους θέσεις περί στρατιωτικής μη προσήλωσης για να αναζητήσουν προστασία υπό την ομπρέλα ασφαλείας του ΝΑΤΟ, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Η Φινλανδία προσχώρησε στη συμμαχία τον Απρίλιο, αποτελώντας το 31ο μέλος του ΝΑΤΟ, αφού το κοινοβούλιο της Τουρκίας επικύρωσε την υποψηφιότητα της σκανδιναβικής χώρας.
Το ΝΑΤΟ απαιτεί την ομόφωνη έγκριση όλων των υφιστάμενων μελών για την επέκτασή του και η Τουρκία και η Ουγγαρία είναι οι μόνες χώρες που έχουν κρατήσει στάση αναμονής.
Οι καθυστερήσεις έχουν απογοητεύσει άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ, οι οποίοι έσπευσαν να δεχτούν τη Σουηδία και τη Φινλανδία στη συμμαχία.
