Στην Αθήνα ο Αμερικανός «τσάρος» της ενέργειας – Στο τραπέζι η διατλαντική συνεργασία για το LNG

Ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ Νταγκ Μπέργκαμ – ο άνθρωπος που στον Λευκό Οίκο έχει αναλάβει τον ρόλο του «τσάρου» της ενέργειας – βρίσκεται στην Αθήνα για επαφές με την κυβέρνηση και φορείς της αγοράς.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, στην ατζέντα δεσπόζουν οι ροές αμερικανικού LNG προς την Ευρώπη, η αξιοποίηση των ελληνικών υποδομών και η ναυπηγική/ναυτιλιακή συνεργασία. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και επίσκεψη στα Ναυπηγεία Ελευσίνας.

Γιατί τώρα: το πλαίσιο ΗΠΑ-ΕΕ

Η επίσκεψη εντάσσεται στη νέα πολιτική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ, με πρόθεση για αυξημένες προμήθειες αμερικανικών καυσίμων (μεταξύ αυτών LNG) και επενδύσεις έως το τέλος του 2028 – εκτιμώμενη αξία περί τα 750 δισ. δολάρια.

Παράλληλα, η Ευρώπη, αναζητώντας μόνιμη θωράκιση μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, στρέφεται σε πολυετείς συμβάσεις.

Κορυφαίοι παίκτες της αγοράς βλέπουν την ΕΕ να «κλειδώνει» όλο και περισσότερες μακροχρόνιες συμφωνίες για αμερικανικό LNG, με τις ΗΠΑ να καλύπτουν ήδη περίπου το 55% των εισαγωγών LNG της Ευρώπης.

Η Ελλάδα ως πύλη του LNG στη ΝΑ Ευρώπη

Η χώρα μας λειτουργεί ως «ενεργειακή γέφυρα» χάρη σε δύο βασικούς πυλώνες:

• FSRU Αλεξανδρούπολης:

  Σε πλήρη εμπορική λειτουργία, με δυναμικότητα επαναεριοποίησης έως 5,5 δισ. κ.μ. τον χρόνο και σχεδόν πλήρη δέσμευση χωρητικότητας έως το 2030.

  Το έργο τροφοδοτεί οκτώ αγορές της περιοχής και ήδη προσελκύει αμερικανικούς όγκους, μετά τη συμφωνία πενταετίας της Venture Global για επαναεριοποίηση έως 1 εκατ. τόνων ετησίως.

• Ρεβυθούσα (DESFA):

  Το τερματικό της Αττικής συνεχίζει να λειτουργεί ως «ανάσα» ασφάλειας εφοδιασμού, με τις δημοπρασίες για θέσεις εκφόρτωσης και δυναμικότητα επαναεριοποίησης να καταγράφουν ισχυρή ζήτηση για την περίοδο 2025-2030.

Παράλληλα, στον κάθετο διάδρομο προς τα Βαλκάνια, ο διασυνδετήριος αγωγός IGB προχωρά σε έργα για αύξηση της δυναμικότητας από 3 σε 5 δισ. κ.μ./έτος, εξέλιξη-κλειδί για να «ανεβαίνουν» μεγαλύτεροι όγκοι LNG από την Ελλάδα προς Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία και πέρα.

Τι επιδιώκει η αμερικανική πλευρά

Η Ουάσιγκτον, με σημείο αναφοράς την πολιτική ΕΕ-ΗΠΑ για την ενέργεια, στοχεύει σε:

1. Σταθερές ροές LNG με πολυετείς συμβάσεις στην ΕΕ

2. Βαθύτερη διασύνδεση με υποδομές-κόμβους (όπως ελληνικά FSRU/τερματικά)

3. Συνεργασίες σε ναυπηγεία/ναυτιλία για την εφοδιαστική αλυσίδα LNG (δεξαμενόπλοια, υποστήριξη, επισκευές)

Τα σημεία αυτά αναδεικνύονται και από το πρόγραμμα της επίσκεψης στην Αθήνα.

Πόσο ωφελείται η Ελλάδα

• Ρόλος hub: Με Ρεβυθούσα και Αλεξανδρούπολη και μελλοντικές επεκτάσεις δικτύων, η Ελλάδα αυξάνει τον περιφερειακό της ρόλο, άρα και τα έσοδα από μεταφορά/υπηρεσίες.

• Ναυπηγεία & υπηρεσίες: Ενδεχόμενη ελληνοαμερικανική σύγκλιση σε Ελευσίνα και αλλού δημιουργεί προοπτικές για δουλειές υψηλής προστιθέμενης αξίας στη ναυπηγική αλυσίδα του LNG.

• Επενδύσεις & ασφάλεια: Η διεύρυνση των πηγών τροφοδοσίας και των «εξόδων» προς τα βόρεια συντελεί σε σταθερότερες τιμές και μεγαλύτερη ασφάλεια για τη χώρα και την περιοχή.

Οι επαφές και το πολιτικό σήμα

Ο Μπέργκαμ είχε ήδη ανοίξει δίαυλο με την Αθήνα τους προηγούμενους μήνες (συναντήσεις με τον  Έλληνα υπουργό Ενέργειας, Σταύρο Ν. Παπασταύρου, στις ΗΠΑ), προετοιμάζοντας το έδαφος για αναβαθμισμένο πλαίσιο συνεργασίας.

Το μήνυμα από την επίσκεψη είναι διπλό:

• επιβεβαίωση της στρατηγικής σχέσης Αθήνας-Ουάσινγκτον στην ενέργεια,

• «δέσιμο» της Ελλάδας με τον νέο κύκλο μακροχρόνιων συμφωνιών LNG που προκρίνει η Ευρώπη.

Με μια ματιά – οι αριθμοί

• 750 δισ. μέχρι το 2028: εκτιμώμενη «ομπρέλα» προμηθειών/επενδύσεων ΕΕ-ΗΠΑ

• 55%: μερίδιο των ΗΠΑ στις εισαγωγές LNG της Ευρώπης

• 5,5 δισ. κ.μ./έτος: δυναμικότητα FSRU Αλεξανδρούπολης (σχεδόν πλήρης δέσμευση έως το 2030)

• Ρεβυθούσα: υψηλή δέσμευση θέσεων/δυναμικότητας για 2025-2030

• IGB: πορεία επέκτασης στα 5 δισ. κ.μ./έτος