Τη σύναψη τεσσάρων μακροπρόθεσμων συμφωνιών συνολικής αξίας άνω των 200 δισ. δολαρίων για την προμήθεια αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ανακοίνωσε στις 11 Ιουνίου το υπουργείο Εσωτερικών των ΗΠΑ, σηματοδοτώντας μια νέα σελίδα στη στρατηγική συνεργασία μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ιαπωνίας στον ενεργειακό τομέα. Η σύμβαση αυτή προβλέπει εξαγωγές έως και 5,5 εκατ. τόνων LNG ετησίως στην ιαπωνική εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας JERA Co. Inc., στα πλαίσια τεσσάρων 20ετών συμβολαίων που, σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου, εκτιμάται ότι θα προσθέσουν περισσότερα από 200 δισ. δολάρια στο αμερικανικό ΑΕΠ και θα υποστηρίξουν πάνω από 50.000 θέσεις εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με ανάλυση της S&P Global.
Οι συμφωνίες αυτές έρχονται την ώρα που στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη οι εφοδιαστικές αλυσίδες ενέργειας αναβαθμίζονται λόγω νέων γεωπολιτικών δεδομένων, αλλά και μετά την προσδοκώμενη αύξηση της αμερικανικής παραγωγικής ικανότητας LNG κατά 50% χάρη στην κατασκευή τριών νέων εγκαταστάσεων εξαγωγής την προσεχή περίοδο. Η JERA, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG παγκοσμίως, παίζει στρατηγικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια της Ιαπωνίας, μιας χώρας άκρως εξαρτημένης από εισαγόμενα καύσιμα μετά το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα το 2011.
Σύμφωνα με την επίσημη τοποθέτηση του υπουργείου Εσωτερικών, «οι συμφωνίες αυτές υπογραμμίζουν τις προσπάθειες του προέδρου Τραμπ να απελευθερώσει την αμερικανική παραγωγή LNG και το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η βιομηχανία LNG στην ενίσχυση της αμερικανικής οικονομίας και τη διασφάλιση της παγκόσμιας ενεργειακής ασφάλειας». Επικαλούμενο στοιχεία της S&P Global, το αμερικανικό υπουργείο Εσωτερικών επισημαίνει τη συμβολή των νέων συμφωνιών στην απασχόληση και το ΑΕΠ της χώρας, ενισχύοντας περαιτέρω τη θέση των ΗΠΑ ως βασικής παγκόσμιας δύναμης στις ενεργειακές εξαγωγές.
Από την πλευρά της, η Ιαπωνία προσεγγίζει τη συμφωνία ως αποφασιστικό βήμα προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα του εφοδιασμού της με φυσικό αέριο μακροπρόθεσμα. Ο ρόλος της JERA, που λειτουργεί ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG διεθνώς και συμμετέχει στη διαμόρφωση τιμών στην Ασία, ενδυναμώνεται περαιτέρω με την πρόσβαση σε αμερικανικές προμήθειες, εν μέσω έντονου διεθνούς ανταγωνισμού και γεωπολιτικής αβεβαιότητας όσον αφορά στις πηγές ενέργειας.
Η συμφωνία εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αμερικανικής στρατηγικής για την ανάδειξη του LNG ως κυρίαρχης εξαγωγικής δραστηριότητας και μέσου άσκησης οικονομικής και διπλωματικής ισχύος. Υπενθυμίζεται ότι τα τελευταία χρόνια οι ΗΠΑ έχουν καταστεί ένας από τους τρεις μεγαλύτερους εξαγωγείς LNG παγκοσμίως, συμβάλλοντας στη διαφοροποίηση των διεθνών ενεργειακών ροών ιδίως μετά την κρίση στην Ουκρανία και τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Για τις ΗΠΑ, η επέκταση των εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου λειτουργεί ως μοχλός στήριξης τόσο της βιομηχανικής απασχόλησης όσο και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Παράλληλα, καθιστά την Ουάσιγκτον καθοριστική για την ενεργειακή αυτάρκεια των συμμάχων της στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, εκτοπίζοντας παραδοσιακούς προμηθευτές και ενισχύοντας τις διατλαντικές ενεργειακές συμμαχίες. Για την Ιαπωνία, η μακροπρόθεσμη εξασφάλιση αμερικανικού LNG μειώνει την εξάρτηση από λιγότερο σταθερές ή πολιτικώς φορτισμένες αγορές, όπως η Μέση Ανατολή ή η Ρωσία.
Ωστόσο, περιβαλλοντικές ανησυχίες για τη ραγδαία αύξηση εξορυκτικών δραστηριοτήτων και εξαγωγών LNG παραμένουν σημαντικές, τόσο εσωτερικά στις ΗΠΑ όσο και διεθνώς, με τα κινήματα για την κλιματική αλλαγή να απαιτούν πιο φιλόδοξες ενεργειακές μεταρρυθμίσεις.
Η ιστορική συμφωνία ΗΠΑ–Ιαπωνίας για το LNG αντανακλά τη σημασία της ενεργειακής ασφάλειας στην εποχή των γεωπολιτικών μετασχηματισμών, ενισχύοντας ταυτοχρόνως την οικονομική και διπλωματική επιρροή των Ηνωμένων Πολιτειών. Η μακροχρόνια σταθερότητα εφοδιασμού που εξασφαλίζεται για την Ιαπωνία —και εν γένει για την Ασία— υπογραμμίζει τον κρίσιμο ρόλο των ενεργειακών συνεργασιών στο νέο διεθνές περιβάλλον, θέτοντας ταυτόχρονα νέα ερωτήματα ως προς τη βιώσιμη ενεργειακή ανάπτυξη και την ισορροπία μεταξύ οικονομικών, περιβαλλοντικών και γεωστρατηγικών προτεραιοτήτων.
