Εγγραφή στο Newsletter της Epoch Times
Της Cora Wang
Μετάφραση: Αλία Ζάε
Με αφορμή την Κινέζικη Πρωτοχρονιά, που γιορτάζεται φέτος στις 11 Φεβρουαρίου, ας γνωρίσουμε λίγα επιπλέον πράγματα για το κινέζικο ημερολόγιο. (ΣτΜ)
Οι τέσσερεις εποχές μάς λένε σε ποια «εκδοχή» της χρονιάς βρισκόμαστε, γνωρίζατε όμως ότι κάθε εποχή περιέχει 6 «υποεποχές», διάρκειας 15 ημερών η κάθε μία; Ήδη από το 139 π.Χ., οι σοφοί της Κίνας είχαν καταγράψει μια ετήσια εποχική αλλαγή, που συνέβαινε γύρω στις 4 Φεβρουαρίου, και την οποία είχαν ονομάσει «Αρχή της άνοιξης».
Ακολουθούν οι «Ανοιξιάτικες βροχές», το «Ξύπνημα των εντόμων», η «Εαρινή ισημερία», το «Λαμπερά και Καθαρά» και η «Βροχή των σπόρων». Το καλοκαίρι, το φθινόπωρο και ο χειμώνας χορεύουν κι αυτά στους δικούς τους ιδιαίτερους ρυθμούς, και θα εξερευνήσουμε και τους 24 στη συνέχεια αυτού του άρθρου. Κάθε υποεποχή διακρίνεται σε τρεις περιόδους, ή «πεντάδες». Κάθε έτος λοιπόν αποτελείται από 72 «πεντάδες».
Αυτός ο αρχαίος και εξεζητημένος υπολογισμός των κύκλων της γης περιέχει τόση σοφία, ώστε ακόμα και στις μέρες μας, οι ασιατικοί λαοί που έχουν απομακρυνθεί εδώ και καιρό από την αγροτική ζωή συνεχίζουν να τον χρησιμοποιούν για τη βελτίωση της διατροφής και της υγείας τους και για να σηματοδοτήσουν σημαντικά γεγονότα. Η αρχαία κινέζικη γνώση για τους ρυθμούς των εποχών περιλαμβάνεται στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο. Όσο κι αν εκσυγχρονιζόμαστε, τα σώματά μας θα είναι πάντα υποσυνείδητα συντονισμένα (ή ασυντόνιστα και δυστυχή) με τους αναπόδραστους ρυθμούς του έτους. Η γνώση των 24 ηλιακών δεκαπενθημέρων μάς βοηθά να είμαστε προετοιμασμένοι για αυτό που επίκειται και να κάνουμε επιλογές εναρμονισμένες με τη φύση.
Οι κλασικές τέσσερεις εποχές δεν είναι παρά η αρχή. Τα ηλιακά δεκαπενθήμερα καταγράφηκαν για πρώτη φορά στο βιβλίο «Χουαϊνάν Ζι» και είναι επίσης σημειωμένα στο εκλειπτικό σε τμήματα 15 μοιρών. Οι περιγραφές των τεσσάρων εποχών που ακολουθούν προέρχονται από το έργο του Γου Τσενγκ «Συνοπτική ερμηνεία των 72 πεντάδων», από τη Δυναστεία Γιουάν (1271-1368 μ.Χ.).
Άνοιξη: η εισαγωγή
Το «Λιτσούν» («Αρχή της άνοιξης») είναι το πρώτο δεκαπενθήμερο του έτους. Οι τρεις πεντάδες του αντικατοπτρίζουν το ανεπαίσθητο ξύπνημα της φύσης: το απαλό αεράκι ζεσταίνει τον ποταμό, τα ψάρια κολυμπούν προς την επιφάνεια του νερού και τα έντομα ξυπνούν από τη νάρκη τους. Το «Γιούσουϊ» («Ανοιξιάτικες βροχές») ακολουθεί: λιώνουν οι πάγοι και ο αέρας γεμίζει με την υγρασία των σταγόνων της βροχής. Οι ενυδρίδες κυνηγούν τα ψάρια που κολυμπούν κόντρα στο ρεύμα του ποταμού, οι αγριόχηνες φεύγουν για τις βορινές τους κατοικίες και οι σπόροι αρχίζουν να ξεπετάγονται.
Το Φεστιβάλ των Φανών πέφτει σε αυτό το δεκαπενθήμερο. Η πρώτη νύχτα με πανσέληνο της χρονιάς σηματοδοτεί την επιστροφή της άνοιξης. Το «Τζίνγκτζε» («Ξύπνημα των εντόμων») είναι το τρίτο ηλιακό δεκαπενθήμερο: ανθίζουν οι ροδακινιές, οι συκοφάγοι κελαηδούν και οι κάμπιες γίνονται πεταλούδες. Σύμφωνα με την κινέζικη παράδοση, την άνοιξη η φύση δείχνει την καλοσύνη, τη γενναιοδωρία και το αγαθό της πρόσωπο σε όλα τα ζωντανά πλάσματα.
Στο «Τσούνφεν» («Εαρινή ισημερία») η μέρα και η νύχτα είναι ίσες και στα δυο ημισφαίρια. Στους ακόλουθους μήνες, στο Βόρειο ημισφαίριο οι ημέρες θα γίνουν μεγαλύτερες και πιο υγρές. Μέσα σε τρεις πεντάδες, τα χελιδόνια έρχονται στο βορρά και φτιάχνουν τις φωλιές τους και καταιγίδες ξεσπούν με αστραπές.
Το όνομα του ηλιακού δεκαπενθήμερου «Τσίνγκμινγκ» σημαίνει «Λαμπερά και καθαρά», γιατί αυτές τις μέρες ο ουρανός είναι καθαρός, ο αέρας φρέσκος και οι αύρες τονωτικές. Είναι η τέλεια εποχή για ανοιξιάτικες εκδρομές. Τα λουλούδια είναι ανθισμένα και ουράνια τόξα εμφανίζονται. Είναι επίσης και ο καιρός του Φεστιβάλ Σκουπίσματος των Τάφων. Την ημέρα του φεστιβάλ, οι άνθρωποι πηγαίνουν στα κοιμητήρια με προσφορές για να τιμήσουν τους νεκρούς συγγενείς τους.
Το «Γκούγιου» («Βροχή των σπόρων») βρίσκεται στο τέλος της άνοιξης. Το όνομά του προέρχεται από το ρητό «Η βροχή τρέφει όλους τους σπόρους». Οι λέμνες φυτρώνουν στις λίμνες, οι κούκοι πετούν, ενώ οι αγρότες ασχολούνται με τα φιντάνια του ρυζιού και με τα ανοιξιάτικα φύλλα του τσαγιού.
Καλοκαίρι: μια δυναμική περίοδος
Στη διάρκεια του «Λίσια» («Αρχή του καλοκαιριού»), ακούγονται οι γρύλοι και οι ακρίδες, βγαίνουν τα σκουλήκια και ωριμάζουν οι νεροκολοκύθες. Στις λαχαναγορές βρίσκει κανείς όλων των ειδών τα πεπόνια. Στο «Σιάομαν» («Φύτρα των σπόρων»), τα γεννήματα έχουν αρχίσει να φουσκώνουν, αλλά δεν έχουν ωριμάσει ακόμα, ενώ κάποια χορτάρια ξεραίνονται κάτω από το δυνατό ηλιόφως.
Το «Μάνγκτζονγκ» («Σπόρος στο αυτί») είναι μια πολυάσχολη εποχή για τους αγρότες: έχουν να σπείρουν το κεχρί και να θερίσουν το κριθάρι και το σιτάρι. Νιώθοντας την υγρασία, ξεπροβάλλουν τα αλογάκια της παναγίας, οι κεφαλάδες (είδος πουλιού) αρχίζουν το τραγούδι και οι ατριχόρνιθες (είδος πουλιού που συγγενεύει με τα ψαρόνια) σιωπούν. Είναι καιρός να αποχαιρετίσουμε τις νεράιδες των λουλουδιών, καθώς πολλά από τα άνθη μαραίνονται. Πλησιάζει όμως το Φεστιβάλ Βάρκας-Δράκου. Αυτήν την περίοδο πέφτει και η μέρα εορτασμού της μνήμης του Τσου Γιουάν, διάσημου διανοητή που εξορίστηκε γιατί πολέμησε τη διαφθορά, κατά την περίοδο των Εμπόλεμων Κρατών (475-221 π.Χ.)1.
Κατά το «Σιατζί» («Θερινό ηλιοστάσιο»), στο Βόρειο ημισφαίριο έχουμε τη μεγαλύτερη ημέρα και τη μικρότερη νύχτα, και τα γεννήματα βρίσκονται στην πλήρη ακμή τους. Το «Σιάοσου» («Μικρή ζέστη») είναι μια εποχή ζεστή μεν αλλά όχι καυτή. Οι πυγολαμπίδες και οι γρύλοι ζουζουνίζουν στο ευχάριστο αεράκι και αετοί πετούν ψηλά. Συγκριτικά, το «Ντάσου» («Μεγάλη ζέστη»), που ακολουθεί, είναι μια πολύ πιο θερμή περίοδος. Οι άνθρωποι πηγαίνουν εκδρομές ή για κολύμπι και τρώνε γλυκά, δροσιστικά καρπούζια. Σύμφωνα με την παράδοση, το ξερό γρασίδι μπορεί να μεταμορφωθεί σε πυγολαμπίδες αν το καλοκαίρι είναι υγρό. Αυτή η λαϊκή δοξασία μάς θυμίζει τον κύκλο της ζωής.
Φθινόπωρο: εποχή γαλήνης
Το «Λίτσιου» («Αρχή του φθινοπώρου») πέφτει όταν το γιανγκ υποχωρεί και το γιν αναπτύσσεται. Σημαίνει πιο δροσερό καιρό, την ωρίμανση της συγκομιδής και τον θόρυβο των τζιτζικιών. Το «Τσούσου» («Τέλος της ζέστης») σηματοδοτεί το τέλος του καλοκαιριού. Η θερμοκρασία πέφτει μετά από κάθε φθινοπωρινή βροχή, οι αετοί κυνηγούν άλλα πουλιά και το κεχρί ωριμάζει.
Από την πρώτη μέρα του «Μπάιλου» («Λευκή πάχνη»), το γιν κυριαρχεί. Στη διάρκεια της νύχτας, οι υδρατμοί μετατρέπονται σε μικροσκοπικούς κρυστάλλους, που λάμπουν στην πρωινή λιακάδα. Τα πουλιά μαζεύουν τροφή για τον χειμώνα ενώ οι αγριόχηνες και τα χελιδόνια μεταναστεύουν νότια.
Στο «Τσίουφεν» («Φθινοπωρινή ισημερία»), ο ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον ισημερινό κι έτσι και τα δυο ημισφαίρια έχουν φως για την ίδια ποσότητα χρόνου. Από εκείνο το σημείο, στο Βόρειο ημισφαίριο η μέρα σταδιακά μειώνεται ενώ η νύχτα μεγαλώνει. Ο ήχος του κεραυνού ακούγεται πιο απαλά, το νερό παγώνει, τα έντομα επιστρέφουν στις φωλιές τους και η χλωρίδα και η πανίδα μαραζώνουν. Σε αυτό το δεκαπενθήμερο, οι οικογένειες γιορτάζουν το Φεστιβάλ του Mεσοφθινοπώρου θαυμάζοντας το φεγγάρι και τρώγοντας τα «κέικ του φεγγαριού» (mooncakes).
To «Χάνλου» («Κρύα πάχνη») είναι ο καιρός που η πάχνη γίνεται τόσο κρύα που σχεδόν παγώνει. Αυτή είναι η καλύτερη περίοδος να απολαύσουμε την πλούσια σε χρώματα και σχήματα ποικιλία των χρυσάνθεμων2. Στο «Σουάνγκτζιάνγκ» («Ο ερχομός της παγωνιάς»), η πάχνη παγώνει. Καθώς το γιανγκ υποχωρεί ακόμα περισσότερο, τα δέντρα ρίχνουν τα φύλλα τους, τα έντομα πέφτουν σε χειμερία νάρκη και οι λύκοι βγαίνουν για κυνήγι.
Χειμώνας: ώρα σοβαρότητας
Κατά τη διάρκεια του «Λίντονγκ» («Αρχή του χειμώνα») το νερό αρχίζει να μετατρέπεται σε πάγο, το έδαφος σκληραίνει και οι φασιανοί ψάχνουν για αχιβάδες στις λίμνες. Είναι καιρός κατάλληλος για ζεστά φαγητά και τονωτικά, που μας προετοιμάζουν για την ψυχρότητα του χειμώνα: κοτόσουπα, σούπα πάπιας με τζίντζερ, βραστή προβατίνα και άλλα παρόμοια. Το «Σιάοσουε» («Μικρό χιόνι») αγκαλιάζει τη χειμερινή αδράνεια και το ξεκίνημα της περιόδου των χιονιών. Το «Ντάσουε» («Μεγάλο χιόνι») προαγγέλλει το βαρύτερο χιόνι, ενώ τα πουλιά του χειμώνα σιωπούν3.
Στο «Ντονγκτζί» («Χειμερινό ηλιοστάσιο»), το γιν αρχίζει να ελαττώνεται και το γιανγκ να ανεβαίνει επιτρέποντας στα ανοιξιάτικα νερά να κυλήσουν. Τα ελάφια, που σχετίζονται με το γιν στην κινέζικη παράδοση, ρίχνουν τα κέρατά τους εκείνη την περίοδο. Τα αρχαία χρόνια, οι άνθρωποι πίστευαν ότι η άνοιξη θα έρθει 81 ημέρες μετά από το πέσιμο των κεράτων των ελαφιών.
Το «Σιάοχαν» («Μικρό Κρύο») είναι η εποχή του διαπεραστικού κρύου. Οι αγριόχηνες αρχίζουν να πετούν προς τον βορρά, τα χελιδόνια φτιάχνουν τις φωλιές τους για να προετοιμαστούν για την καινούρια χρονιά και οι φασιανοί κράζουν από μακρινά χωράφια. Το «Ντάχαν» («Μεγάλο κρύο») είναι το τελευταίο ηλιακό δεκαπενθήμερο του έτους. Η παγωνιά δεν εμποδίζει τους ανθρώπους να γιορτάσουν την Κινέζικη Πρωτοχρονιά. Κολλούν δίστιχα στις πόρτες τους και αγοράζουν καινούρια πράγματα για το σπίτι. Αν και τα ποτάμια είναι ακόμα παγωμένα, τα κλωσόπουλα αρχίζουν να βγαίνουν από τα αυγά και οι μητέρες τους προσπαθούν να τα προστατεύσουν από τους αετούς.
Τα 24 ηλιακά δεκαπενθήμερα μας βοηθούν να νιώσουμε την ομορφιά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε διαφορετικής εποχής και τις λεπτές αποχρώσεις των εναλλαγών τους.
Αυτό το άρθρο γράφτηκε από την Κόρα Γουάνγκ και μεταφράστηκε στα αγγλικά από τους Αν Τσαν και Μπρετ Τσουντά. Αναδημοσιεύεται με την άδεια του Elite Magazine.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Για περισσότερες πληροφορίες για το Φεστιβάλ Βάρκας-Δράκου και τον Τσου Γιουάν, μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο «Το Φεστιβάλ Βάρκας-Δράκου: μια γιορτή για την αρμονία και τη χαρά» (Έποκ Τάιμς, 18 Ιουνίου 2020). (ΣτΜ)
2. Δείτε το άρθρο της Κόρα Γουάνγκ «Χρυσάνθεμο: σύμβολο δύναμης, προσαρμοστικότητας και ανθεκτικότητας» (Έποκ Τάιμς, 31 Οκτωβρίου 2020). (ΣτΜ)
3. Στο πρωτότυπο, «winter-crying birds», «τα πουλιά που ακούνε το κλάμα του χειμώνα». Τέτοια είναι η σουσουράδα, ο κοκκινολαίμης, η κεδρότσιχλα, κ.ά. (ΣτΜ)
Ακολουθήστε μας στο Telegram @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο SafeChat @epochtimesgreece
