Η παλαιότερη συλλογή προϊστορικών οστέινων εργαλείων αποκαλύπτει ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου ήταν πιθανότατα ικανοί για πιο προηγμένη σκέψη ένα εκατομμύριο χρόνια νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Η μελέτη των εργαλείων παρουσιάζεται σε δημοσίευση στο περιοδικό Nature.
Στο φαράγγι Ολντουβάι, στη βόρεια Τανζανία, μια περιοχή που φημίζεται για τη μακρά ιστορία σημαντικών ανακαλύψεων σχετικών με την προέλευση του ανθρώπου, εντοπίστηκε μια συλλογή 27 οστών, διαμορφωμένων σε εργαλεία χειρός πριν από ενάμισι εκατομμύριο χρόνια. Τα οστά προέρχονται κυρίως από μεγάλα θηλαστικά, όπως ελέφαντες και ιπποπόταμους. Τα εργαλεία, που φτάνουν σε μήκος μέχρι και τα 38 εκατοστά, είναι κατασκευασμένα αποκλειστικά από τα οστά των άκρων των ζώων, τα οποία είναι τα πιο πυκνά και ισχυρά. Αν και δεν είναι ξεκάθαρο σε τι ακριβώς χρησίμευαν τα εργαλεία, συμπεραίνεται λόγω του συνολικού σχήματος, του μεγέθους και των αιχμηρών άκρων τους ότι είναι πιθανό να χρησιμοποιήθηκαν για την επεξεργασία σφαγίων ζώων για τροφή.
Πρόκειται για την πρωιμότερη συλλογή οστέινων εργαλείων που έχει βρεθεί ποτέ και καταδεικνύει ότι τέτοια εργαλεία παράγονταν συστηματικά νωρίτερα από ό,τι πίστευαν οι αρχαιολόγοι. Πριν από αυτό το εύρημα, υπήρχαν ελάχιστες ενδείξεις για την ευρεία κατασκευή οστέινων εργαλείων πριν από περίπου 500.000 χρόνια και τα εργαλεία αυτά είχαν εντοπιστεί μόνο σποραδικά και σε μεμονωμένες περιπτώσεις και ποτέ με τρόπο που να υποδηλώνει ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου τα παρήγαγαν συστηματικά.
Αντίθετα, οι ενδείξεις για τα λίθινα εργαλεία χρονολογούνται τουλάχιστον 3,3 εκατομμύρια χρόνια πριν. Ο τρόπος κατασκευής των οστέινων εργαλείων δείχνει ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου (Hominins- Ανθρωπίνοι) είχαν προηγμένη κατανόηση της τέχνης της κατασκευής εργαλείων και μπορούσαν να προσαρμόσουν τις δεξιότητες που είχαν στην επεξεργασία της πέτρας σε μια νέα πρώτη ύλη. Αυτό το γεγονός καταδεικνύει ένα σημαντικό πνευματικό άλμα και θα μπορούσε να υποδηλώνει, όπως σημειώνουν οι ερευνητές, ότι οι πρόγονοι των ανθρώπων εκείνη την εποχή διέθεταν μεγαλύτερο επίπεδο γνωστικών δεξιοτήτων και ανάπτυξης του εγκεφάλου από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες.
Δεν είναι σαφές ποιο είδος ανθρώπινου προγόνου κατασκεύασε τα εργαλεία, ωστόσο είναι γνωστό ότι εκείνη την εποχή ο Homo erectus και ο Paranthropus boisei ήταν κάτοικοι της περιοχής.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:
https://www.nature.com/articles/s41586-025-08652-5
Της Μ.Κουζινοπούλου
