Η Πολωνία θα δαπανήσει σχεδόν το 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντός της (ΑΕΠ) στην άμυνα το 2026, έναντι 4,7% φέτος, ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Άμυνας.
Η Πολωνία, η οποία είναι ισχυρός υποστηρικτής της γειτονικής Ουκρανίας που δέχεται επίθεση από τη Ρωσία, και η οποία μοιράζεται τα σύνορά της επίσης με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, είναι το μέλος του ΝΑΤΟ που δαπανά το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού της στην άμυνα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ.
Σήμερα, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο διαβεβαίωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα «παραμείνουν» στο ΝΑΤΟ και επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ αναμένουν ότι όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ θα αυξήσουν σημαντικά τις στρατιωτικές τους δαπάνες, διαθέτοντας σε αυτές τουλάχιστον το 5% του ΑΕΠ.
«Το 5% είναι πράγματι ο στόχος που θέλουμε να φθάσουμε ήδη την προσεχή χρονιά, να πλησιάσουμε όλο και πιο πολύ το 5%», δήλωσε ο Πολωνός υπουργός Άμυνας Βλάντισλαβ Κοσίνιακ – Κάμιτς μετά τη σύνοδο των υπουργών Άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Βαρσοβία.
«Και ακόμη και με τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια που έχουμε υπογράψει, πρέπει να διατηρήσουμε ένα υψηλό επίπεδο δαπανών για τα χρόνια που έρχονται», πρόσθεσε.
Καθώς έχει θορυβηθεί από την εισβολή της Ρωσίας στη γειτονική Ουκρανία πριν από τρία χρόνια, η Πολωνία έχει αρχίσει εδώ και χρόνια ένα πρόγραμμα γρήγορου εκσυγχρονισμού του στρατού της, με συμβόλαια αγοράς εξοπλισμού έναντι δισεκατομμυρίων ζλότι κυρίως στις ΗΠΑ και τη Νότια Κορέα.
Μία μεγάλη διεθνής αστυνομική επιχείρηση υπό την καθοδήγηση των γερμανικών αρχών της Βαυαρίας οδήγησε στην εξάρθρωση του Kidflix, μιας από τις μεγαλύτερες διαδικτυακές πλατφόρμες διακίνησης υλικού παιδικής κακοποίησης στον κόσμο, η οποία φιλοξενούσε 1,8 εκατομμύρια χρήστες τα τελευταία τρία χρόνια.
Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε η Europol στις 2 Απριλίου, η έρευνα της Κρατικής Υπηρεσίας Εγκληματολογικής Αστυνομίας της Βαυαρίας και του Κεντρικού Γραφείου Διώξεως Κυβερνοεγκλήματος του Μονάχου, με την υποστήριξη της Europol, έβαλε τέλος στη δράση του ιστότοπου, τον οποίο η αστυνομική υπηρεσία χαρακτήρισε «μία από τις μεγαλύτερες πλατφόρμες παιδεραστίας στον πλανήτη».
Η επιχείρηση με κωδική ονομασία «Operation Stream» πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία αρχών επιβολής του νόμου από 35 χώρες, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Κολομβία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία.
«Το Kidflix δημιουργήθηκε το 2021 από έναν κυβερνοεγκληματία, ο οποίος αποκόμισε μεγάλα οικονομικά οφέλη από τη λειτουργία του, καθώς γρήγορα μετατράπηκε σε δημοφιλή πλατφόρμα μεταξύ των παιδόφιλων», υπογράμμισε η Europol.
Η πλατφόρμα, η οποία λειτουργούσε στο dark web, επέτρεπε στους χρήστες να έχουν πρόσβαση σε υλικό κακοποίησης ανηλίκων, ταξινομώντας το μάλιστα σε συγκεκριμένες κατηγορίες.
Σύμφωνα με τις αρχές, μεταξύ Απριλίου 2022 και Μαρτίου 2025, οπότε και οι διακομιστές του Kidflix κατασχέθηκαν από τη γερμανική και ολλανδική αστυνομία, είχαν συνδεθεί με τον ιστότοπο 1,8 εκατομμύρια διαφορετικοί χρήστες.
72.000 βίντεο παιδικής κακοποίησης
Στον κεντρικό διακομιστή της πλατφόρμας βρέθηκαν 72.000 βίντεο με υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Νέο υλικό ανέβαινε με ανησυχητικά ταχύ ρυθμό: κάθε δύο ώρες προσθέτονταν κατά μέσο όρο επτά νέα βίντεο. Οι χρήστες πλήρωναν αντίτιμο σε κρυπτονομίσματα για να παρακολουθήσουν τα βίντεο.
Μέχρι στιγμής έχουν εντοπιστεί 1.393 ύποπτοι παγκοσμίως, με τους 79 από αυτούς να έχουν ήδη συλληφθεί για διακίνηση και διάδοση παιδικού πορνογραφικού υλικού, ενώ ορισμένοι εξ αυτών θεωρείται ότι συμμετείχαν και οι ίδιοι σε πράξεις κακοποίησης.
Παραμένει άγνωστο αν μεταξύ των συλληφθέντων βρίσκεται και ο ίδιος ο ιδρυτής της πλατφόρμας, ο οποίος δεν έχει ακόμη ταυτοποιηθεί. Η Europol τόνισε πως η έρευνα συνεχίζεται.
«Πλατφόρμα χωρίς σύνορα»
Η εκτελεστική διευθύντρια της Europol, Κάθριν Ντε Μπόλε, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η ψηφιακή διάσταση έχει οδηγήσει σε ταχεία εξέλιξη της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών στο διαδίκτυο, δίνοντας στους δράστες μια πλατφόρμα χωρίς σύνορα για την επιλογή θυμάτων καθώς και τη δημιουργία, αποθήκευση και ανταλλαγή πορνογραφικού υλικού. Αυτά δεν είναι απλώς τεχνικά ζητήματα — υπάρχουν πραγματικά θύματα πίσω από αυτά τα εγκλήματα και είναι παιδιά. Ως κοινωνία, οφείλουμε να δράσουμε άμεσα για την προστασία τους».
Ο επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης της ΕΕ, Μάγκνους Μπρούνερ, ανέφερε πως «η εξάρθρωση αυτής της εγκληματικής οργάνωσης αποδεικνύει με σαφήνεια την αξία των ευρωπαϊκών υπηρεσιών όπως η Europol και ενισχύει το πλάνο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μεγαλύτερη ασφάλεια στην Ευρώπη. Οι εγκληματίες συνεργάζονται διασυνοριακά, άρα πρέπει και εμείς να στηρίζουμε τις αντίστοιχες δυνατότητες των αρχών μας».
Η Europol ανακοίνωσε επίσης πως κατασχέθηκαν περίπου 3.000 ηλεκτρονικές συσκευές και πως βρίσκονται υπό προστασία 39 παιδιά τα οποία είτε έχουν κακοποιηθεί ήδη είτε θεωρείται ότι διατρέχουν άμεσο κίνδυνο.
Συνολικά στην πλατφόρμα Kidflix ανέβηκαν και κυκλοφόρησαν 91.000 βίντεο συνολικής διάρκειας 6.288 ωρών.
Προσφέροντας επιπλέον κίνητρα, οι διαχειριστές της πλατφόρμας έδιναν στους χρήστες «διακριτικά» (tokens) για όσους ανέβαζαν νέο πορνογραφικό υλικό, επιτρέποντας τη δωρεάν πρόσβαση σε άλλα βίντεο.
Συλλήψεις και στη Βρετανία
Σε παράλληλη ανακοίνωσή της, η Βρετανική Εθνική Υπηρεσία Εγκλήματος (NCA) γνωστοποίησε ότι έλαβε από τις γερμανικές αρχές πληροφορίες για 63 άτομα στη Βρετανία που πλήρωναν με κρυπτονομίσματα για πρόσβαση στο Kidflix. Τριάντα από αυτούς τους υπόπτους έχουν ήδη συλληφθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Νιλ Κίπινγκ, ανώτερο στέλεχος της NCA, τόνισε: «Χάρη στη συνεργασία μας με τις αρχές της Γερμανίας και τη Europol, έκλεισε ένας επικίνδυνος ιστότοπος που φιλοξενούσε δεκάδες χιλιάδες βίντεο παιδικής κακοποίησης. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε διεθνώς, ώστε να καταστρέψουμε αυτές τις εγκληματικές πλατφόρμες και να προστατεύσουμε αποτελεσματικά τα παιδιά».
Το μουσείο Mauritshuis [Μαουρίτσχαους], στη Χάγη, διαθέτει μια εξαιρετική συλλογή της Χρυσής Εποχής της ολλανδικής ζωγραφικής . Για μεγάλο χρονικό διάστημα, το κόσμημα της συλλογής του ήταν το «Κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι» του Γιοχάννες Βερμέερ. Όλα άλλαξαν το 2013, με τη δημοσίευση του μυθιστορήματος της Ντόνα Ταρτ «Η καρδερίνα», το οποίο έγινε μπεστ σέλερ και κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ, που πήρε τον τίτλο του από έναν πίνακα του Ολλανδού καλλιτέχνη του 17ου αιώνα Κάρελ Φαμπρίτσιους.
Η «Καρδερίνα» αποτελεί μέρος της συλλογής του Μαουρίτσχαους από το 1896. Αν και από καιρό έχαιρε της εκτίμησης των ειδικών, ήταν ελάχιστα γνωστός στο ευρύ κοινό πριν από την επιτυχία του ομώνυμου μυθιστορήματος. Τώρα, οι επισκέπτες συρρέουν στο μουσείο για να τον δουν.
Μαθητής του Ρέμπραντ
Κάρελ Φαμπρίτσιους, «Nεαρός άνδρας με γούνινο σκούφο και περικεφαλαία» (πιθανότατα αυτοπροσωπογραφία), 1654. Λάδι σε καμβά. Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου. (Public Domain)
Ο Κάρελ Φαμπρίτσιους (1622-1654) ήταν ένας από τους κορυφαίους Ολλανδούς καλλιτέχνες της εποχής του. Η έκταση της ιδιοφυΐας του παραμένει άγνωστη για δύο λόγους: επειδή σκοτώθηκε σε ηλικία μόλις 32 ετών και επειδή έχει χαθεί μεγάλο μέρος του έργου του. Ακόμα και έτσι, ωστόσο, αναγνωρίζεται ως ο πιο ταλαντούχος μαθητής του Ρέμπραντ και πηγή έμπνευσης για τον Βερμέερ.
Ο Φαμπρίτσιους γεννήθηκε στην πόλη Μιντενμπέμστερ, βόρεια του Άμστερνταμ. Πιθανότατα, οφείλει την πρώτη του καλλιτεχνική διδασκαλία στον πατέρα του, κληρικό, δάσκαλο, αλλά και περιστασιακά ζωγράφο. Το 1641, ο 19χρονος Φαμπρίτιους μετακομίζει στο Άμστερνταμ, όπου περνάει περίπου 20 μήνες κοντά στον Ρέμπραντ, ως εκπαιδευόμενος και ίσως και ως βοηθός του.
Κάρελ Φαμπρίτσιους, «Άποψη του Ντελφτ, με τον πάγκο ενός πωλητή μουσικών οργάνων», 1652. Λάδι σε καμβά κολλημένο σε πάνελ καρυδιάς. 15 x 30 εκ. Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνο.( Public Domain)
Στη συνέχεια, ο Φαμπρίτσιους επέστρεψε στη γενέτειρά του για αρκετά χρόνια. Οι πρώιμοι ιστορικοί πίνακές του αντικατοπτρίζουν το ύφος του Ρέμπραντ, με θαρραλέες πινελιές, σκούρα χρώματα και δραματικό φωτισμό. Αργότερα ο Φαμπρίτσιους ανέπτυξε τη δική του καλλιτεχνική φωνή. Πολλά από τα μεταγενέστερα έργα του απεικονίζουν σκοτεινές φιγούρες σε ανοιχτόχρωμο φόντο, με έντονα χρώματα, ψυχρό φωτισμό, καθώς και συνδυασμούς λεπτών βερνικιών με μετρημένο impasto (παχιές εφαρμογές χρώματος) για βάθος και υφή.
Ο νεαρός καλλιτέχνης ενδιαφερόταν επίσης για τα οπτικά εφέ, τα οποία εξερεύνησε τόσο στο αστικό τοπίο όσο και στο πορτρέτο. Όσον αφορά την «Άποψη του Ντελφτ, με τον πάγκο ενός πωλητή μουσικών οργάνων», η γενική συναίνεση μεταξύ των ιστορικών τέχνης είναι ότι ο πίνακας δημιουργήθηκε με την πρόθεση να τοποθετηθεί σε ένα κουτί προβολής. Οι θεατές θα τον κοιτούσαν μέσα από έναν φακό ή ένα ματάκι, έχοντας την ψευδαίσθηση μιας τρισδιάστατης θέασης.
Σε έναν κατά τα άλλα συμβατικό πίνακα, το «Πορτρέτο του Αβραάμ ντε Πόττερ, εμπόρου μεταξιού από το Άμστερνταμ», ο Φαμπρίτισους εισάγει ένα trompe l’oeil, μία οφθαλμαπάτη: Ο εικονιζόμενος είναι τοποθετημένος μπροστά από έναν σοβατισμένο τοίχο στον οποίο υπάρχει ένα καρφί. Το καρφί είναι ζωγραφισμένο με τέτοια αληθοφάνεια που δίνει την εντύπωση ότι προεξέχει από τον καμβά.
Κάρελ Φαμπρίτσιους, «Πορτρέτο του Αβραάμ ντε Πόττερ, εμπόρου μεταξιού του Άμστερνταμ», 1649. Λάδι σε καμβά, 68 x 55 εκ.. Rijksmuseum, Άμστερνταμ. (Public Domain)
Το trompe l’oeil ή οπτική ψευδαίσθηση χρονολογείται από την αρχαιότητα – οι πρώτες τοιχογραφίες με αυτήν την τεχνική βρέθηκαν σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην Πομπηία και το Ηράκλειο. Ο όρος προέρχεται από τα γαλλικά και μεταφράζεται κυριολεκτικά ως «ξεγελάω/παραπλανώ το μάτι». Το να κάνεις ένα δισδιάστατο αντικείμενο να φαίνεται αληθινό είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για έναν καλλιτέχνη. Οι ζωγραφικοί πειραματισμοί με το trompe l’oeil ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς στη δεκαετία του 1600, ιδίως στις Κάτω Χώρες, και ο Φαμπρίτσιους ήταν ένας από τους πιο επιδέξιους καλλιτέχνες της οφθαλμαπάτης.
Το 1650, ο Φαμπρίτσιους μετακόμισε στην πόλη Ντελφτ, όπου πέρασε το υπόλοιπο της σύντομης ζωής του. Οι ειδικοί της τέχνης πιστεύουν ότι ένα σημαντικό μέρος της παραγωγής του αποτελούνταν από τοιχογραφίες για ιδιωτικά σπίτια, οι οποίες με την πάροδο του χρόνου καλύφθηκαν. Μόνο 12 έως 13 πίνακές του σώζονται από ολόκληρη την καριέρα του. Το πιο διάσημο έργο του, η «Καρδερίνα», χρονολογείται από τη διαμονή του στο Ντελφτ και ζωγραφίστηκε τη χρονιά του θανάτου του, το 1654.
Ένας μικρός θησαυρός
Οι καρδερίνες είναι μικρά ωδικά πουλιά που απαντούν στην Ευρώπη και αλλού. Έχουν μαύρα φτερά με κίτρινες ρίγες και ένα κόκκινο μπάλωμα δίπλα στα μάτια και το ράμφος. Σύμφωνα με τον μύθο, η κηλίδα αυτή έγινε από το αίμα του Χριστού, όταν πετάχτηκε ένα αγκάθι από το στεφάνι που φορούσε, την ώρα που ανέβαινε τον Γολγοθά. Γι’ αυτό, στην ιστορία της τέχνης, οι καρδερίνες εμφανίζονται σε θρησκευτικούς πίνακες που απεικονίζουν το θείο βρέφος ως προάγγελοι των Παθών.
Στην Ολλανδία του 17ου αιώνα, οι καρδερίνες ήταν δημοφιλείς επιλογές για κατοικίδια και διδάσκονταν κόλπα. Ένα συνηθισμένο ήταν να αντλούν το πόσιμο νερό με ένα φλιτζάνι σε μέγεθος δαχτυλήθρας και ένα άλλο να ανοίγουν μόνες τους το κουτί με την τροφή τους.
Ο Φαμπρίτσιους απεικόνισε την καρδερίνα του αλυσοδεμένη σε ένα τέτοιο κουτί, στηριγμένο σε έναν ασβεστωμένο τοίχο. Αυτός ο περιορισμός είναι δυνητικά ένα ηθικολογικό μήνυμα σχετικά με την οικογενειακή ζωή και τη φυγή.
Κάρελ Φαμπρίτσιους, «Η καρδερίνα», 1654. Λάδι σε πάνελ, 33 x 22 εκ. Μαουρίτσχαους, Χάγη. (Public Domain)
Ο Φαμπρίτσιους συλλαμβάνει την ουσία της χνουδωτής μορφής του πουλιού με ελάχιστες πινελιές. Τα κίτρινα φτερά έγιναν με την προσθήκη του χρώματος πάνω στο μαύρο. Στη συνέχεια, ο καλλιτέχνης χρησιμοποίησε τη λαβή του πινέλου του για να ξύσει το υγρό ακόμα χρώμα, τεχνική που έμαθε από τον Ρέμπραντ.
Η αληθοφάνεια του γύψινου τοίχου του φόντου, όπως στο πορτρέτο του Αβραάμ ντε Πόττερ, οφείλεται στην εφαρμογή του χρώματος με μαχαίρι παλέτας. Η «Καρδερίνα» είναι ζωγραφισμένη σε ένα μικρό παχύ πάνελ, που έχει κοπεί από ένα μεγαλύτερο, γεγονός που έχει οδηγήσει σε εικασίες σχετικά με τον σκοπό του πίνακα. Μπορεί να αποτελούσε μέρος ενός κλουβιού για πουλιά ή πόρτας σε μια κόγχη τοίχου ή κάλυμμα εγκιβωτισμένου πίνακα ζωγραφικής.
Η έκρηξη στο Ντελφτ
Έγκμπερτ βαν ντερ Πόελ, «Μια ματιά στο Ντελφτ, μετά την έκρηξη του 1654», 1654. Λάδι σε ξύλο δρυός. Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου. (Public Domain)
Το πρωί της 12ης Οκτωβρίου 1654, η δημοτική αποθήκη πυρίτιδας του Ντελφτ, που περιείχε περίπου 90.000 κιλά υλικού εξερράγη. Σχεδόν το ένα τρίτο της πόλης καταστράφηκε, περισσότεροι από 500 άνθρωποι σκοτώθηκαν και χιλιάδες τραυματίστηκαν. Η καταστροφή αποτυπώθηκε σε έναν πίνακα που φιλοτεχνήθηκε αργότερα την ίδια χρονιά από τον Έγκμπερτ βαν ντερ Πόελ.
Εκείνη τη μοιραία ημέρα του Οκτωβρίου, ο Φαμπρίτσιους εργαζόταν στο εργαστήριό του, που βρισκόταν κοντά στην αποθήκη. Τραυματίστηκε σοβαρά από την έκρηξη και τελικά πέθανε από τα τραύματά του. Οι μελετητές πιστεύουν ότι μεγάλο μέρος του έργου του φυλασσόταν στο στούντιο και καταστράφηκε από την έκρηξη.
Η αποκατάσταση του έργου «Η καρδερίνα» από το Μουσείο Μαουρίτσχαους, το 2003, αποκάλυψε ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Μικρές φθορές που έγιναν διακριτές οδήγησαν στη θεωρία ότι βρισκόταν ανάμεσα στα συντρίμμια του στούντιο. Κατά τη διάρκεια της προσπάθειας συντήρησης, ο πίνακας εξετάστηκε με αξονική τομογραφία – ήταν ο πρώτος πίνακας που υποβλήθηκε σε τέτοια ανάλυση.
Αφαιρέθηκε το παλιό και βρώμικο κίτρινο βερνίκι και ανακτήθηκε το αρχικό ανοιχτόχρωμο φόντο. Το Μουσείο έγραψε: «Οι ακτίνες Χ και η υπέρυθρη απεικόνιση έδειξαν ότι η κάτω κούρνια προστέθηκε εκ των υστέρων, πάνω από το λευκό φόντο, αναμφίβολα για να ενισχυθεί το εφέ trompe-l’oeil».
«Η καρδερίνα» του Κάρελ Φαμπρίτσιους πριν (α) και μετά (δ) την αποκατάσταση. (Public Domain)
Μετά τον θάνατο του Φαμπρίτσιους, το έργο του έπεσε στην αφάνεια, όπως συνέβη και με τον Βερμέερ. Ο Βερμέερ, το έργο του οποίου εξερευνούσε την ηρεμία και το φως στη λογική του Φαμπρίτσιους, ανακαλύφθηκε εκ νέου στα μέσα του 19ου αιώνα από τον Γάλλο κριτικό τέχνης Θεόφιλο Τορέ-Μπύργκερ (Théophile Thoré-Bürger). Ο Τορέ-Μπύργκερ προώθησε τον Φαμπρίτσιους, αρχικά χάρις στην «Καρδερίνα», την οποία ανακάλυψε σε μια ιδιωτική συλλογή. Παλιότερα, τα έργα του Φαμπρίτσιους αποδίδονταν συνήθως στον Ρέμπραντ.
Οι ιστορικοί τέχνης αναρωτιούνται αν θα είχε ξεπεράσει τον Ρέμπραντ και τον Βερμέερ ο Φαμπρίτσιους, αν είχε ζήσει περισσότερο. Ως καλλιτέχνης του οποίου η καριέρα διήρκεσε μόλις 12 χρόνια, ο Φαμπρίτσιους άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του στην ιστορία της τέχνης.
Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντρικσεν, μεταβαίνει την Τετάρτη στη Γροιλανδία, ξεκινώντας μια επίσκεψη τριών ημερών, με στόχο να ενδυναμώσει την εμπιστοσύνη προς τις τοπικές αρχές, την ώρα που η Ουάσινγκτον επαναλαμβάνει ότι ενδιαφέρεται για τον έλεγχο της τεράστιας αυτής περιοχής στην Αρκτική.
Η επίσκεψη της κα. Φρέντρικσεν αποφασίστηκε λίγο μετά την πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζ. Ντ. Βανς σε αμερικανική στρατιωτική βάση στην Γροιλανδία, η οποία συνοδεύτηκε από επικρίσεις κατά της Κοπεγχάγης για αδιαφορία απέναντι στον τοπικό πληθυσμό.
Η Γροιλανδία, ένα τεράστιο νησί με πλούσια κοιτάσματα ορυκτών και μεγάλη στρατηγική σημασία, έχει χαρακτηριστεί από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ως περιοχή εξαιρετικής σημασίας για την ασφάλεια των ΗΠΑ.
Παρά το γεγονός ότι γεωγραφικά ανήκει στη Βόρεια Αμερική και είναι περίπου τρεις φορές μεγαλύτερη από το Τέξας, η Γροιλανδία παραμένει μέρος του Βασιλείου της Δανίας.
Η κα. Φρέντρικσεν θα συναντηθεί με τον νέο ηγέτη της Γροιλανδίας, Γενς-Φρέντρικ Νίλσεν, μετά τις πρόσφατες εκλογές που οδήγησαν στον σχηματισμό μιας νέας κυβέρνησης συνασπισμού.
Επιπλέον, η πρωθυπουργός θα συνομιλήσει με τα νέα μέλη του Naalakkersuisut (του κυβερνητικού συμβουλίου της Γροιλανδίας), στο πλαίσιο της επίσκεψής της, που πρόκειται να ολοκληρωθεί στις 4 Απριλίου.
Η κα. Φρέντρικσεν δήλωσε σε σχετική κυβερνητική ανακοίνωση: «Προσδοκώ την συνέχιση της στενής και αμοιβαία εποικοδομητικής συνεργασίας μεταξύ Γροιλανδίας και Δανίας μαζί με τον Γενς-Φρέντρικ Νίλσεν και την υπόλοιπη κυβέρνηση της Γροιλανδίας. Η Γροιλανδία μόλις ολοκλήρωσε μια θετική δημοκρατική διαδικασία και σχημάτισε μια ευρεία κυβέρνηση. Σέβομαι απεριόριστα τον τρόπο που ο λαός και οι πολιτικοί της Γροιλανδίας διαχειρίζονται την αυξημένη πίεση που ασκείται στη χώρα τους.»
Από την πλευρά του, ο κ. Νίλσεν χαιρέτισε την επικείμενη επίσκεψη της Δανής πρωθυπουργού, σημειώνοντας στις 31 Μαρτίου ότι η Δανία παραμένει «ο στενότερος εταίρος της Γροιλανδίας». Στην ατζέντα των συνομιλιών θα βρεθούν θέματα που αφορούν τη μελλοντική συνεργασία μεταξύ των δύο πρωτευουσών, Νουκ και Κοπεγχάγης.
Τα τελευταία χρόνια, η Γροιλανδία, με πληθυσμό περίπου 57.000 κατοίκων, προετοιμάζεται σταδιακά για μια μελλοντική ανεξαρτησία από τη Δανία, κάτι που αντανακλά το αίσθημα πολλών κατοίκων ότι στο παρελθόν οι Γροιλανδοί δεν έτυχαν δίκαιης μεταχείρισης υπό δανέζικη διοίκηση.
Ωστόσο, οι πρόσφατες προτάσεις της κυβέρνησης Τραμπ περί ενδεχόμενης προσάρτησης του νησιού, χωρίς να αποκλείεται η χρήση ακόμα και στρατιωτικών μέσων, έχουν προκαλέσει ανησυχία τόσο στους Γροιλανδούς όσο και στους Δανούς.
Η νέα κυβέρνηση της Γροιλανδίας έχει δηλώσει ότι επιθυμεί να επιβραδύνει τη διαδικασία ανεξαρτητοποίησης. Σύμφωνα με δηλώσεις του κ. Νίλσεν στο Reuters στις 31 Μαρτίου, η Γροιλανδία θα εργαστεί εντονότερα με την Κοπεγχάγη μέχρι να είναι σε θέση να εκπληρώσει τη μεγάλη της επιθυμία για κυριαρχία και κρατική αυτοτέλεια.
Παράλληλα, επισήμανε πως η Γροιλανδία επιθυμεί μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού με τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Η συζήτηση για προσάρτηση ή απόκτηση της Γροιλανδίας χωρίς σεβασμό προς την κυριαρχία της δεν είναι αποδεκτή. Ας ξεκινήσουμε με σεβασμό και ας οικοδομήσουμε μια ουσιαστική συνεργασία», τόνισε.
Τη μεγαλύτερη συμπάθεια προς τις αμερικανικές βλέψεις έχει εκφράσει το κόμμα Naleraq, που υποστηρίζει την ταχεία πορεία προς ανεξαρτησία, το οποίο όμως έμεινε εκτός του κυβερνητικού συνασπισμού.
Ο καθηγητής Πέτερ Βίγκο Γιάκομπσεν από τη Δανική Ακαδημία Άμυνας σημείωσε ότι οι προθέσεις της κυβέρνησης Τραμπ μπορεί τελικά να γυρίσουν εναντίον του, ωθώντας τα μετριοπαθέστερα πολιτικά κόμματα της Γροιλανδίας πιο κοντά στην Κοπεγχάγη. «Ο Τραμπ φοβίζει τους περισσότερους Γροιλανδούς, οι οποίοι δεν τον εμπιστεύονται», δήλωσε ο Γιάκομπσεν στο Associated Press.
Κατά την επίσκεψή του σε αμερικανική βάση στις 28 Μαρτίου, ο αντιπρόεδρος Βανς κατηγόρησε ανοιχτά τη Δανία ότι δεν προστατεύει επαρκώς τη Γροιλανδία, προσθέτοντας πως οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να παρέχουν καλύτερη ασφάλεια στο νησί.
Η Φρέντρικσεν απάντησε χαρακτηρίζοντας τις δηλώσεις Βανς «άδικες», τονίζοντας ότι είναι αποκλειστικά δικαίωμα των Γροιλανδών να καθορίσουν το μέλλον τους.
Δημοσκοπήσεις δείχνουν πως οι περισσότεροι Γροιλανδοί επιθυμούν ανεξαρτησία, αλλά πολλοί εκφράζουν επιφυλάξεις για μια πολύ γρήγορη διαδικασία, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία απορρίπτει ενδεχόμενη ένωση με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι δικηγόροι των Ιρλανδών, Πολωνών και Αμερικανού ακτιβιστών υποστηρίζουν πως οι κατηγορίες βασίζονται σε δίκες που δεν έχουν ακόμη καταλήξει.
Οι γερμανικές αρχές δρομολογούν διαδικασίες απέλασης εναντίον τεσσάρων αλλοδαπών πολιτών, τριών από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σχετικά με αδικήματα που φέρονται να διέπραξαν κατά τη διάρκεια φιλοπαλαιστινιακών διαδηλώσεων στο Βερολίνο.
Στις 31 Μαρτίου, το ειδησεογραφικό μέσο The Intercept ανέφερε τα ονόματα των τεσσάρων ατόμων που έχουν γίνει στόχος διαδικασιών απέλασης: Πρόκειται για τον Αμερικανό πολίτη Κούπερ Λόνγκμποτομ, την Πολωνή Κάσια Βλάστσικ, καθώς και τους Ιρλανδούς Σέιν Ο’ Μπράιεν και Ρομπέρτα Μάρεϊ. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, όλοι τους κατηγορούνται ότι υποστηρίζουν τη Χαμάς, οργάνωση χαρακτηρισμένη ως τρομοκρατική στη Γερμανία, και συνεπώς η δράση και υποστήριξή της είναι παράνομες εκεί.
Η Epoch Times δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα τους παραπάνω ισχυρισμούς.
Οι δικηγόροι που έχουν αναλάβει την υπόθεση χαρακτηρίζουν τις κατηγορίες «αβάσιμες».
Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορούν να απελάσουν πολίτες άλλων κρατών της ΕΕ για λόγους δημόσιας ασφάλειας ή δημόσιας τάξης, ωστόσο αυτό συμβαίνει μόνο στις περιπτώσεις που μπορούν να αποδείξουν ότι τα άτομα πράγματι αποτελούν σοβαρή απειλή για τη χώρα.
Σύμφωνα με τη βρετανική δικηγορική εταιρεία Beltrami and Company, μια χώρα-μέλος μπορεί να αποφασίσει απέλαση πολίτη της ΕΕ που διαθέτει δικαίωμα μόνιμης διαμονής (το οποίο αποκτάται μετά από τουλάχιστον πέντε χρόνια συνεχούς παραμονής στη χώρα), αποκλειστικά λόγω «σοβαρών ζητημάτων δημόσιας τάξης και ασφάλειας».
Εκπρόσωπος του Γερουσιαστικού Τμήματος Εσωτερικών Υποθέσεων και Αθλητισμού του Βερολίνου, που έχει υπό την ευθύνη του τη μετανάστευση, ανέφερε μέσω email στην Epoch Times ότι το Μάρτιο η τοπική Υπηρεσία Μετανάστευσης (LEA) εξέδωσε αποφάσεις για διακοπή της παραμονής των παραπάνω τεσσάρων προσώπων. Οι αποφάσεις συνδέονται άμεσα με συμβάντα που έλαβαν χώρα στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου τον Οκτώβριο του 2024. Πιο συγκεκριμένα, γίνεται λόγος για έφοδο βίαιης και κουκουλοφόρας ομάδας σε πανεπιστημιακό κτίριο, όπου καταγράφηκαν σοβαρές ζημιές σε εγκαταστάσεις και βανδαλισμοί με γκράφιτι σχετικά με την ισραηλινο-παλαιστινιακή διένεξη, καθώς και άλλα αδικήματα.
«Από όσο γνωρίζουμε, η ποινική διαδικασία είναι ακόμη εν εξελίξει. Περισσότερες πληροφορίες δεν μπορούν να δοθούν για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων», ανέφερε ο εκπρόσωπος.
Η αρμόδια γερμανική αρχή επεσήμανε ότι η έκδοση τέτοιων μέτρων απέλασης εξετάζεται αποκλειστικά εντός του πλαισίου των σχετικών νομικών διατάξεων. Για πολίτες της ΕΕ, εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις του άρθρου 6 του Νόμου περί Ελεύθερης Κυκλοφορίας της ΕΕ.
Η αρμόδια γερμανική αρχή δεν ανέφερε κάτι σχετικό με κατηγορίες περί υποστήριξης στη Χαμάς.
Η Epoch Times επικοινώνησε με το European Legal Support Center (ELSC), που εκπροσωπεί τους διαμαρτυρόμενους, ζητώντας σχόλιο. Ο Αλεξάντερ Γκόρσκι, δικηγόρος του ELSC ειδικευμένος στο ποινικό και μεταναστευτικό δίκαιο, δήλωσε στην Irish Times ότι οι κατηγορίες είναι «αβάσιμες» και βασίζονται σε εκκρεμείς πιθανές καταδίκες που δεν έχουν ακόμη τελεσιδικήσει. Ο ίδιος τόνισε πως ο πήχης για τέτοιου είδους αποφάσεις απέλασης είναι ιδιαίτερα υψηλός: «Το παράλογο στην υπόθεση είναι ότι σε κανένα από τα άτομα που θίγονται—και από τους τέσσερις οι τρεις είναι πολίτες χωρών της ΕΕ—δεν υπάρχει καμία καταδικαστική απόφαση μέχρι στιγμής. Ούτε μία».
Οι υποθέσεις συγκρίνονται σε ορισμένα μέσα ενημέρωσης με τις πρόσφατες πολιτικές του Αμερικανού πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος στις 10 Μαρτίου ανακοίνωσε επικείμενες συλλήψεις και απελάσεις ατόμων που θεωρούνται «συμπαθούντες τρομοκρατικές οργανώσεις». Η ανακοίνωση Τραμπ έγινε αφότου συνελήφθη στις ΗΠΑ Παλαιστίνιος φοιτητής και μόνιμος κάτοικος της χώρας που είχε συμμετάσχει σε φιλοπαλαιστινιακές κινητοποιήσεις στο Πανεπιστήμιο Columbia.
Σε ανάρτηση του στο Truth Social, ο Τραμπ εξήρε τις αρμόδιες υπηρεσίες ασφαλείας για τη σύλληψη του Μαχμούτ Καλίλ, χαρακτηρίζοντάς τον «ριζοσπάστη ξένο φιλο-Χαμάς φοιτητή» και προειδοποίησε πως έπονται πολυάριθμες ακόμα συλλήψεις, στοχεύοντας όσους επιδίδονται σε «τρομοκρατικές, αντισημιτικές και αντιαμερικανικές πρακτικές» στα πανεπιστήμια της χώρας.
Σύμφωνα με την οργάνωση Student Workers of Columbia, ο Καλίλ είχε μεσολαβήσει σε διαπραγματεύσεις μεταξύ φοιτητών και διοίκησης του Πανεπιστημίου Columbia την περασμένη άνοιξη, ώστε να τερματιστούν οι διαμαρτυρίες. Η δικηγόρος του Έιμι Γκριρ δήλωσε πως οι πράκτορες της Υπηρεσίας Μετανάστευσης (ICE) συνέλαβαν τον Καλίλ στην φοιτητική του κατοικία.
Κίνδυνος εμπορικού πολέμου, η Γροιλανδία, η Ουκρανία: ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο μεταβαίνει σήμερα στις Βρυξέλλες εν μέσω όξυνσης της έντασης μεταξύ των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ και των Ευρωπαίων.
Η επίσκεψη Ρούμπιο, ο οποίος πρόκειται να συμμετάσχει αύριο και την Παρασκευή σε σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών των χωρών μελών του ΝΑΤΟ, ξεκινά την ημέρα κατά την οποία ο Αμερικανός πρόεδρος θα ανακοινώσει τους νέους δασμούς που πρόκειται να επιβάλει η Ουάσινγκτον ακόμη και σε παραδοσιακούς συμμάχους της.
Παράλληλα ο Τραμπ αυξάνει την πίεση στους Ευρωπαίους, καλώντας τους να δαπανήσουν περισσότερα χρήματα για την άμυνά τους και να αναλάβουν περισσότερες ευθύνες στον πόλεμο στην Ουκρανία, παρά το γεγονός ότι τους έχει αποκλείσει από τις άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουκρανών και Αμερικανών από τη μία και Ρώσων και Αμερικανών από την άλλη.
Η αμερικανική επίθεση αφορά και το πολιτικοϊδεολογικό πεδίο, με τον Τραμπ, τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς και τον συνεργάτη του Αμερικανού προέδρου, τον δισεκατομμυριούχο Ίλον Μασκ, να βάλλουν κατά των ευρωπαϊκών δημοκρατιών.
Η ομιλία του Βανς στη διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια στα μέσα Φεβρουαρίου παραμένει στη μνήμη των Ευρωπαίων. Τότε είχε δηλώσει ότι «σε όλη την Ευρώπη η ελευθερία της έκφρασης, φοβάμαι, ότι υποχωρεί».
Στις Βρυξέλλες ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών αναμένεται να αναφερθεί «στην αύξηση των επενδύσεων των συμμάχων στην άμυνα και στην εδραίωση μιας διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία», επεσήμανε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο Ρούμπιο θα αναφερθεί επίσης στην κοινή απειλή που αποτελεί η Κίνα για την ευρωατλαντική συμμαχία και τη συμμαχία της περιοχής Ινδίας- Ειρηνικού στη διάρκεια της συνάντησής του με εκπροσώπους ασιατικών χωρών, καθώς και στις προετοιμασίες για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη το καλοκαίρι.
Εκτός από τον Καναδά, τον οποίο ο Τραμπ αντιμετωπίζει συχνά σαν να είναι «η 51η πολιτεία των ΗΠΑ», καμία χώρα μέλος του ΝΑΤΟ δεν μοιάζει να είναι τόσο στο στόχαστρο του Αμερικανού προέδρου όσο η Δανία.
Ο Ρούμπιο θα έχει την ευκαιρία, σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών της Δανίας, να συναντηθεί με τον Δανό ομόλογό του Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, εν μέσω έντασης μεταξύ της Κοπεγχάγης και της Ουάσινγκτον με αφορμή τη Γροιλανδία, την οποία θέλει να αποκτήσει ο Τραμπ.
Η στάση των ΗΠΑ προς την Ουκρανία ώθησε τους Ευρωπαίους να επανεξετάσουν τη δέσμευση της Ουάσινγκτον προς την ασφάλεια στην ήπειρο, με τη Γερμανία να υιοθετεί ένα τεράστιο σχέδιο επενδύσεων στο πλαίσιο του οποίου προβλέπονται μεγάλες δαπάνες για την άμυνα.
Έπειτα από τρία χρόνια πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας ο Τραμπ φιλοδοξεί να τερματίσει τις συγκρούσεις και για τον λόγο αυτό έσπασε τη διπλωματική απομόνωση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Όμως οι διαπραγματεύσεις καθυστερούν.
Η κυβέρνηση της Ουγγαρίας προωθεί σχέδιο νόμου το οποίο προβλέπει πως θα αφαιρείται προσωρινά η υπηκοότητα από κάποιους πολίτες με διπλή εθνικότητα — το οποίο αναμένεται να περάσει με άνεση.
Το κείμενο, εισηγητής του οποίου είναι βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, στοχεύει ανθρώπους που θα κρίνεται πως εγείρουν «απειλή» για το κράτος.
Επικριτές της κυβέρνησης του Όρμπαν χαρακτηρίζουν το νομοσχέδιο ως νέο εργαλείο καταστολής με σκοπό τη φίμωση αντιπάλων της κυβέρνησης.
Το νομοσχέδιο διευκρινίζει πως η υπηκοότητα θα μπορεί να αφαιρείται μόνο εάν η δεύτερη δεν είναι ευρωπαϊκή, δηλαδή εκείνη άλλης χώρας μέλους της ΕΕ, της Ελβετίας, του Λιχτενστάιν, της Νορβηγίας ή της Ισλανδίας.
Το μέτρο θα εφαρμόζεται αν κάποιος συμπεραίνεται πως προωθεί σκοπούς ξένης χώρας ή οργάνωσης, ή εγείρει απειλή για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια.
Ιδιαιτερότητα του σχεδίου νόμου είναι πως η αφαίρεση της υπηκοότητας θα έχει εφαρμογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ως και 10 ετών, κατά περίπτωση.
Γενικά, στη νομοθεσία άλλων κρατών, η υπηκοότητα είτε αφαιρείται διά βίου ή αποκηρύσσεται οικειοθελώς.
Το νομοσχέδιο εκτιμάται πως έχει στο στόχαστρο κυρίως πρόσωπα με υπηκοότητα των ΗΠΑ και της Ουγγαρίας, που μπορεί για παράδειγμα να εργάζονται σε οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η αφαίρεση της υπηκοότητας θα επέτρεπε την απέλαση των προσώπων-στόχων· με βάση την κείμενη νομοθεσία, δεν επιτρέπεται η απέλαση Ούγγρων πολιτών.
Η ΕΕ, που θεωρεί ότι η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και το κράτος δικαίου υφίστανται επίθεση στην Ουγγαρία, έχει παγώσει μέρος των κεφαλαίων που δικαιούται η Βουδαπέστη από ευρωπαϊκά ταμεία.
Η Γερμανία αναπτύσσει στρατεύματα στη Λιθουανία, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας για την ενίσχυση της ετοιμότητας του ΝΑΤΟ και για την ανάληψη αυξημένου ηγετικού ρόλου εντός της συμμαχίας. Η αποστολή αυτή αποτελεί την πρώτη μόνιμη ξένη στρατιωτική παρουσία της Γερμανίας από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αν και στο παρελθόν έχει συμμετάσχει σε μη μόνιμες εξωτερικές αποστολές, όπως στον πόλεμο στο Αφγανιστάν υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, Μπόρις Πιστόριους, τόνισε σε δήλωσή του ότι η αποστολή αυτή σηματοδοτεί μια ιστορική καμπή για τη συμμαχία του ΝΑΤΟ και τον ρόλο της Γερμανίας σε αυτήν. «Με αυτή τη μάχιμη ταξιαρχία, αναλαμβάνουμε ηγετική ευθύνη στη συμμαχία εδώ, στη ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ» ανέφερε.
Η νέα ταξιαρχία, που περιλαμβάνει περίπου 5.000 άτομα και 2.000 οχήματα, βρίσκεται σε φάση προγραμματισμού από το 2023. Στόχος της είναι η αποτροπή περαιτέρω ρωσικής επιθετικότητας στην περιοχή, ενώ παράλληλα μεταφέρει ορισμένες αμυντικές ευθύνες από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ευρώπη. Οι τρεις μονάδες που συμμετέχουν περιλαμβάνουν ένα μηχανοκίνητο τάγμα, ένα τάγμα αρμάτων μάχης και επιπρόσθετα μάχιμα και υποστηρικτικά στοιχεία που θα συνεργάζονται με μια πολυεθνική μάχιμη ομάδα.
Η χρήση της πολυεθνικής μάχιμης ομάδας έγκειται στις Δυνάμεις Ενισχυμένης Παρουσίας του ΝΑΤΟ, οι οποίες έχουν αναπτυχθεί σε Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία και Πολωνία από το 2017, ως απάντηση στις ρωσικές υποστηριζόμενες επιχειρήσεις κατά της Ουκρανίας. Το νέο τμήμα θα υποστηρίζεται επίσης από μια γερμανική τεθωρακισμένη ταξιαρχία πεζικού, η οποία θα υπηρετεί σε εφεδρική ιδιότητα, έτοιμη να αναπτυχθεί στη Λιθουανία σε περιόδους κρίσης. Η γερμανική μονάδα αναμένεται να φτάσει στην πλήρη επιχειρησιακή της ικανότητα μέχρι το 2027.
Η Λιθουανία, μαζί με άλλα έθνη στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, έχει αυξήσει σημαντικά τις αμυντικές της δαπάνες ως απάντηση στις αντιληπτές απειλές από τη Ρωσία, από λιγότερο από 1% του ΑΕΠ της σε σχεδόν 3% από την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014. Η χώρα σχεδιάζει να επεκτείνει περαιτέρω τις δαπάνες αυτές στο 5-6% του ΑΕΠ έως το 2030.
Γεωπολιτικά, η Λιθουανία βρίσκεται σε εύθραυστη θέση, καθώς συνορεύει με τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ και τη Λευκορωσία, η οποία φιλοξενεί μερικά από τα πυρηνικά όπλα της Μόσχας. Ως εκ τούτου, η λιθουανική ηγεσία επιδιώκει ενεργά να ενισχύσει την παρουσία του ΝΑΤΟ στο έδαφός της, ενώ αυξάνει τις δικές της αμυντικές ικανότητες, περιλαμβάνοντας τη χρηματοδότηση νέων γερμανικών στρατιωτικών εκπαιδευτικών υποδομών.
Επιπλέον, η Γερμανία προσπαθεί να καθησυχάσει την Ουάσιγκτον ότι οι Ευρωπαϊκές δυνάμεις του ΝΑΤΟ μπορούν να αναλάβουν μεγαλύτερο ρόλο στην ηγεσία και την ασφάλεια της συμμαχίας. Πέρυσι, η ηγεσία του ΝΑΤΟ ανακοίνωσε τη δημιουργία μιας νέας στρατιωτικής διοίκησης στη Γερμανία, υπό την ηγεσία ενός τριών αστέρων αξιωματικού του ΝΑΤΟ από ευρωπαϊκό έθνος, με ευθύνη την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό ορισμένων ουκρανικών στρατευμάτων και προετοιμασία τους για πιθανή ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Ως τώρα, η Ουκρανία δεν θεωρείται επίσημα υποψήφια για ένταξη στο ΝΑΤΟ λόγω της έλλειψης εδαφικής ακεραιότητας και της ανάγκης για ομόφωνη στήριξη από όλα τα 32 μέλη του ΝΑΤΟ.
Αυτή η εξέλιξη μαρτυρεί μια σημαντική στροφή στη στρατηγική και τη συνεργασία του ΝΑΤΟ, με στόχο την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας απέναντι σε αυξανόμενες εντάσεις με τη Ρωσία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ελπίζει πως ο αναμενόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, θα εγκρίνει παραδόσεις πυραύλων κρουζ Taurus στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις ώστε να χρησιμοποιηθούν στον πόλεμο με τη Ρωσία.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με την απερχόμενη επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας Ανναλένα Μπέρμποκ στο Κίεβο την Τρίτη, ο Ζελένσκι ρωτήθηκε από δημοσιογράφο αν αναμένει πως ο συντηρητικός επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας θα αποφασίσει άμεσα σχετικά με τους πυραύλους κρουζ αυτού του τύπου —οι οποίοι, επισήμως τουλάχιστον, έχουν βεληνεκές κάπου 500 χιλιομέτρων— μόλις αναλάβει την εξουσία.
«Θα δουλέψουμε γι’ αυτό», απάντησε ο Ουκρανός πρόεδρος, σημειώνοντας πως βρίσκονται σε εξέλιξη συνομιλίες, αποφεύγοντας πάντως να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες. Όταν πιέστηκε να πει αν ελπίζει πως οι παραδόσεις θα γίνουν, διαβεβαίωσε πως «ναι, φυσικά (…) Είναι κάτι παραπάνω από ελπίδα».
Αναφερθείσα στις παραδόσεις των πυραύλων αυτών, η Μπέρμποκ περιορίστηκε να πει ότι ως απερχόμενη υπουργός Εξωτερικών δεν μπορεί να κάνει υποθέσεις για την πολιτική της επόμενης κυβέρνησης. Θύμισε πάντως ότι οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) του Μερτς έχουν αναφερθεί επανειλημμένα στην ανάγκη που υπάρχει ο ουκρανικός στρατός να προμηθευτεί όπλα μεγαλύτερου βεληνεκούς.
Τον Φεβρουάριο, ο Φρίντριχ Μερτς άφησε ανοικτό το ζήτημα, επισημαίνοντας ωστόσο πως η Ουκρανία πρέπει να έχει στη διάθεσή της συστήματα που χρειάζεται για να αμυνθεί, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων κρουζ.
«Είτε πρόκειται για τους Taurus ή για κάποιο άλλο σύστημα, θα πρέπει να το δούμε και να συντονιστούμε με τους Ευρωπαίους συμμάχους μας», ανέφερε. Ταυτόχρονα, τόνισε πως η Γερμανία δεν πρέπει να γίνει «μέρος του πολέμου».
Ο απερχόμενος καγκελάριος των Σοσιαλδημοκρατών (SPD), Όλαφ Σολτς, αντιτάχθηκε επανειλημμένα σε παραδόσεις των πυραύλων χαμηλής παρατηρησιμότητας (MBDA/Saab Bofors Dynamics) στον ουκρανικό στρατό, επικαλούμενος ανησυχίες πως η απόφαση θα οδηγούσε σε κλιμάκωση.
Ο Μερτς έχει δηλώσει πως ελπίζει η κυβέρνηση «μεγάλου συνασπισμού» που εννοεί να σχηματίσει να έχει ορκιστεί και αναλάβει την εξουσία στη Γερμανία περί τα μέσα του Απριλίου.
Σημαντική πτώση σημείωσαν οι αποδόσεις των ουκρανικών κυβερνητικών ομολόγων αυτή την εβδομάδα, καθώς αμβλύνονται οι προσδοκίες για μια γρήγορη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το ομόλογο της Ουκρανίας σε δολάρια με λήξη το 2036 κατέγραψε πτώση 3 σεντς φτάνοντας στα 54 σεντς ανά δολάριο, ενώ τον Φεβρουάριο είχε αγγίξει τα 70 σεντς, όταν ξεκίνησαν οι συνομιλίες ΗΠΑ-Ρωσίας στη Σαουδική Αραβία.
Οι επενδυτές προετοιμάζονται για μακροχρόνια σύγκρουση
«Η αγορά αρχίζει να εκτιμά ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», δήλωσε στο Reuters στις 31 Μαρτίου ο Καάν Νάζλι, διαχειριστής χαρτοφυλακίων αναδυόμενων αγορών στην Neuberger Berman, η οποία διαθέτει ουκρανικό χρέος.
Η ανάκαμψη των ουκρανικών ομολόγων τους προηγούμενους μήνες στηρίχθηκε στις υποσχέσεις του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να φέρει εις πέρας τις προσπάθειες για τον τερματισμό της τρίχρονης σύγκρουσης με τη Ρωσία. Τον Φεβρουάριο διεξήχθησαν κρίσιμες συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία μεταξύ υψηλόβαθμων αξιωματούχων των ΗΠΑ και της Ρωσίας, όπου συζητήθηκαν πιθανοί τρόποι τερματισμού της σύγκρουσης.
Τον Μάρτιο, οι ΗΠΑ μεσολάβησαν για μια προσωρινή κατάπαυση του πυρός, με Ρωσία και Ουκρανία να συμφωνούν να μην πραγματοποιούν επιθέσεις στις αντίστοιχες ενεργειακές υποδομές. Ωστόσο, η κατάσταση παραμένει τεταμένη καθώς οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις της συμφωνίας.
Εντεινόμενη ένταση και κατηγορίες
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοδίμιρ Ζελένσκι, η Ρωσία εκτόξευσε πάνω από 1.000 drones μέσα σε μία εβδομάδα κατά ουκρανικών στόχων. Από την άλλη πλευρά, η Μόσχα κατηγορεί το Κίεβο για επιθέσεις σε ρωσικές ενεργειακές εγκαταστάσεις με χρήση drones και πυραύλων.
Οι ελπίδες για την κατάπαυση του πυρός υποχώρησαν περαιτέρω μετά τις δηλώσεις του Τραμπ στις 30 Μαρτίου, όπου φάνηκε να επιρρίπτει ευθύνες στη Ρωσία για τη συνέχιση των εχθροπραξιών. «Αν η Ρωσία και εγώ δεν καταφέρουμε να επιτύχουμε συμφωνία για τη διακοπή της αιματοχυσίας, και αν θεωρώ ότι η Ρωσία φέρει την ευθύνη, τότε θα επιβάλω δευτερογενείς δασμούς σε όλο το πετρέλαιο που εξάγει η Ρωσία», προειδοποίησε.
Σε νεότερες δηλώσεις, ο Τραμπ ανέφερε πως παρά τις δυσκολίες, υπάρχει πρόοδος, «βήμα βήμα».
Σύνθετες διπλωματικές διαπραγματεύσεις και οικονομικές πιέσεις
Παράλληλα, διαπραγματεύσεις διεξάγονται για μια συμφωνία μεταλλευμάτων μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ που έχει προκαλέσει ένταση. Η Ουκρανία έχει δεχθεί πιέσεις να παραχωρήσει τα έσοδα από τους φυσικούς της πόρους για την εξόφληση χρεών πολέμου προς τις ΗΠΑ. Ο Ζελένσκι φέρεται να προσπάθησε να αποσύρει τη συμμετοχή της χώρας του από τη συμφωνία, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του Τραμπ. «Αν συνεχίσει να αποσύρεται, θα έχει σοβαρά προβλήματα», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Αντρίι Σιμπίχα, τόνισε πως το Κίεβο σκοπεύει να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ ώστε να επιτευχθεί μια αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία.
Η Ρωσία, μέσω του εκπροσώπου της Προεδρίας, Ντμίτρι Πεσκόφ, υπογράμμισε πως, παρά την πολυπλοκότητα της κατάστασης, συνεχίζονται οι επαφές με την Ουάσιγκτον, με στόχο την εξεύρεση λύσης.
«Τα θέματα που συζητούμε σχετικά με την κρίση στην Ουκρανία απαιτούν πρόσθετη προσπάθεια και συνεχή επεξεργασία», δήλωσε ο Πεσκόφ στις 1 Απριλίου.
Πρόκληση για σταθερότητα
Η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα και οι καθυστερήσεις στις διπλωματικές πρωτοβουλίες ασκούν πιέσεις τόσο στην ουκρανική οικονομία όσο και στην ευρύτερη γεωπολιτική σκηνή. Καθώς η σύγκρουση φαίνεται να παρατείνεται, το κόστος για τις εμπλεκόμενες χώρες, καθώς και για την παγκόσμια ενεργειακή πολιτική, συνεχώς αυξάνεται.
