994 συλλήψεις σε όλη τη Γαλλία και 45.000 αστυνομικοί τουλάχιστον συνέβαλαν στον περιορισμό της βίας και των καταστροφικών επεισοδίων που συνεχίστηκαν για 4η νύχτα, μετά από τον θάνατο 17χρονου από πυρά αστυνομικού κατά τη διάρκεια τροχαίου ελέγχου στην πόλη Ναντέρ την Τρίτη.
Ο θάνατος του Ναέλ Μ., αλγερινής καταγωγής, συνέβη την ώρα της πρωινής αιχμής, όταν μετά από άρνησή του να σταματήσει καθ’ υπόδειξη της αστυνομίας το αμάξι που οδηγούσε σε λεωφορειόδρομο, ο ένας από τους δύο αστυνομικούς που τον καταδίωξαν πυροβόλησε από κοντινή απόσταση στο παράθυρο του οδηγού, έχοντας προλάβει το αμάξι του εφήβου, μια Mercedes AMG, σε μποτιλιάρισμα.
Η σφαίρα διαπέρασε το αριστερό του χέρι και το στήθος, δήλωσε ο εισαγγελέας της Ναντέρ Πασκάλ Πρας.
Αυτή είναι η τρίτη φορά φέτος που αστυνομικός στη Γαλλία σκοτώνει πολίτη στη διάρκεια τροχαίου ελέγχου, αριθμός μειωμένος σε σχέση με το ρεκόρ των 13 αντίστοιχων περιστατικών πέρυσι, δήλωσε εκπρόσωπος της γαλλικής αστυνομίας. Το 2021 καταγράφηκαν τρία τέτοια περιστατικά και άλλα δύο το 2020, σύμφωνα με απολογισμό του Reuters, ο οποίος δείχνει ότι η πλειονότητα των θυμάτων από το 2017 και μετά είναι είτε μαύροι είτε αραβικής καταγωγής.
Βία, καταστροφές και συγκρούσεις με την αστυνομία
Μετά από το μοιραίο περιστατικό, η βία ξέσπασε στις πόλεις Μασσαλία, Λυών, Πω, Τουλούζη, Γκρενόμπλ, Στρασβούργο και Λιλ, καθώς και στο Παρίσι.
Στη Ναντέρ, την εργατική πόλη στα δυτικά προάστια του Παρισιού όπου σκοτώθηκε ο Ναέλ την Τρίτη, οι διαδηλωτές πυρπόλησαν αυτοκίνητα, οχύρωσαν δρόμους και εκτόξευσαν βλήματα κατά της αστυνομίας μετά από μια ειρηνική ολονυχτία.
Οι διαδηλωτές έγραψαν «Εκδίκηση για τον Ναέλ» σε κτίρια και καθώς έπεφτε η νύχτα μια τράπεζα πήρε φωτιά πριν τη σβήσουν οι πυροσβέστες και μια επίλεκτη μονάδα της αστυνομίας αναπτύξει ένα τεθωρακισμένο όχημα.
Στο κέντρο του Παρισιού, πολλά καταστήματα παραβιάστηκαν και λεηλατήθηκαν. 14 άτομα συνελήφθησαν και άλλα 16 συνελήφθησαν με κλεμμένα αντικείμενα, αφού έσπασαν τις βιτρίνες καταστημάτων κατά μήκος του εμπορικού δρόμου rue de Rivoli, ανακοίνωσε η αστυνομία του Παρισιού.
Στη Μασσαλία, δεύτερη μεγαλύτερη γαλλική πόλη και σημαντικό λιμάνι της Μεσογείου, η κατάσταση ήταν ιδιαίτερα οξυμένη, με τον Γάλλο υπουργό Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν να στέλνει εκεί ενισχύσεις. Κατά τη διάρκεια συγκρούσεων με νεαρούς, η αστυνομία έριξε χειροβομβίδες δακρυγόνων στο τουριστικό θέρετρο Le Vieux Port, ανέφερε η κύρια εφημερίδα της πόλης La Provence. Η αστυνομία είχε ανακοινώσει στις 02:00 (τοπική ώρα, 03:00 ώρα Ελλάδας) ήδη 88 συλλήψεις.
Κουκουλοφόροι εισέβαλαν σε κατάστημα όπλων και έκλεψαν κυνηγετικά τυφέκια, αλλά όχι πυρομαχικά, σύμφωνα με τις αρχές. Ένας άνδρας συνελήφθη με τυφέκιο που πιθανότατα είχε αρπάξει από συγκεκριμένο κατάστημα, επεσήμανε η αστυνομία.
Στη Λυών και τη Γκρενόμπλ συγκρούσεις σημειώθηκαν με ομάδες νεαρών, πολλοί από τους οποίους φορούσαν κουκούλες και πετούσαν αντικείμενα εναντίον της αστυνομίας, η οποία απάντησε με δακρυγόνα.
Βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχναν πολυάριθμες πυρκαγιές σε ολόκληρη τη χώρα, μεταξύ άλλων σε μια αποθήκη λεωφορείων σε ένα προάστιο βόρεια του Παρισιού και σε ένα τραμ στην ανατολική πόλη της Λυών.
Κατάσταση έκτακτης ανάγκης και «αίσθημα ευθύνης»
Καθώς τα επεισόδια επεκτάθηκαν σε πολλές γαλλικές πόλεις και οξύνονταν σε ένταση, συζητήθηκε ακόμα και η επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Ο Νταρμανέν δήλωσε στο χθεσινό δελτίο ειδήσεων του TF1: «Δεν αποκλείουμε τίποτα, θα δούμε τι θα επιλέξει ο πρόεδρος της Δημοκρατίας». Κατά τη διάρκεια της νύχτας δήλωσε ότι τα επεισόδια είναι μικρότερης έντασης.
Το υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη ανακοινώσει την ανάπτυξη «επιπλέον ειδικών μονάδων» της αστυνομίας και της χωροφυλακής. Ελαφρά τεθωρακισμένα της χωροφυλακής χρησιμοποιήθηκαν και στη διάρκεια της χθεσινής νύκτας.
Στη Μασσαλία, οι αρχές απαγόρευσαν τις διαδηλώσεις που είχαν οριστεί για την Παρασκευή και ενθάρρυναν τα εστιατόρια να κλείσουν νωρίς τους εξωτερικούς χώρους. Είπαν ότι όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς θα σταματήσουν στις 7 μ.μ. Αρκετές πόλεις επέβαλαν νυκτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας.
Η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα εξετάσει όλες τις επιλογές για να σταματήσει την «απαράδεκτη» βία.
Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε την Τετάρτη ότι ο πυροβολισμός είναι ασυγχώρητος. Καθώς συγκαλούσε την έκτακτη συνεδρίασή του, καταδίκασε επίσης τις ταραχές. Αργότερα, ζήτησε από τις οικογένειες να επιδείξουν υπευθυνότητα, υπογραμμίζοντας ότι το ένα τρίτο των συλληφθέντων τη νύχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή «ήταν νέοι, μερικές φορές πολύ μικρής ηλικίας».
Ο κ. Μακρόν ζήτησε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να αφαιρέσουν “τα πιο ευαίσθητα” πλάνα από τις ταραχές και να αποκαλύψουν τις ταυτότητες των ατόμων που υποδαυλίζουν τη βία, δηλώνοντας ότι αναμένει να δείξουν «αίσθημα ευθύνης», αναφερόμενος κυρίως στο Snapchat και το TikTok μέσω των οποίων οργανώνονται «βίαιες συγκεντρώσεις» και τα οποία προκαλούν «ένα είδος μιμητισμού της βίας».
Η εκπρόσωπος του Snapchat, Ρέιτσελ Ρακούζεν, δήλωσε στο Associated Press (AP) ότι η εταιρεία έχει εντείνει τη διαχείρισή της από την Τρίτη, προκειμένου να εντοπίσει περιεχόμενο που σχετίζεται με τις ταραχές στη Γαλλία και να ενεργήσει αναλόγως.
«Η βία έχει καταστροφικές συνέπειες και έχουμε μηδενική ανοχή σε περιεχόμενο που προωθεί ή υποκινεί το μίσος ή τη βίαιη συμπεριφορά σε οποιοδήποτε μέρος του Snapchat», δήλωσε η Ρακούζεν. «Προληπτικά περιορίζουμε αυτού του είδους το περιεχόμενο και όταν το βρίσκουμε, το αφαιρούμε και λαμβάνουμε τα κατάλληλα μέτρα. Επιτρέπουμε το περιεχόμενο που αναφέρεται στα γεγονότα με αντικειμενικό τρόπο.»
Οι ταραχές αναβίωσαν μνήμες από τρεις εβδομάδες πανεθνικών ταραχών το 2005 που ανάγκασαν τον τότε πρόεδρο Ζακ Σιράκ να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Εκείνο το κύμα βίας είχε ξεσπάσει στο προάστιο Clichy-sous-Bois του Παρισιού μετά από τον θάνατο δύο νεαρών ανδρών που σκοτώθηκαν από ηλεκτροπληξία σε υποσταθμό ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ κρύβονταν από την αστυνομία.
Σήμερα η κηδεία του Ναέλ
Στη Ναντέρ, την περιοχή του Παρισιού από όπου καταγόταν ο Ναέλ και όπου σκοτώθηκε, οι κάτοικοι ετοιμάζονται σήμερα για την κηδεία του νεαρού.
«Το Σάββατο 1η Ιουλίου θα είναι για την οικογένεια του Ναέλ μια ημέρα περισυλλογής», έγραψαν οι δικηγόροι της οικογένειας, ζητώντας από τα μέσα ενημέρωσης να μην παραστούν στην κηδεία.
Ο Γιασίν Μπουζρού, ένας από τους δικηγόρους της οικογένειας, δήλωσε στο Associated Press ότι θέλουν να διωχθεί ο αστυνομικός για δολοφονία αντί για ανθρωποκτονία από αμέλεια και θέλουν η έρευνα να ανατεθεί σε άλλη περιοχή, επειδή φοβούνται ότι οι ερευνητές της Ναντέρ δεν θα είναι αμερόληπτοι.
Ο δικηγόρος του αστυνομικού Λωράν-Φρανκ Λιενάρ δήλωσε ότι ο πελάτης του ζήτησε από την οικογένεια του θύματος να τον συγχωρήσει. Είπε ότι ο αξιωματικός είχε στοχεύσει προς τα κάτω προς το πόδι του οδηγού, αλλά ταρακουνήθηκε, με αποτέλεσμα να πυροβολήσει προς το στήθος του.
«Έπρεπε να τον σταματήσει, αλλά προφανώς [ο αξιωματικός] δεν ήθελε να σκοτώσει τον οδηγό», δήλωσε ο Λιενάρ στην τηλεόραση BFM, προσθέτοντας ότι ο πελάτης του κρατείται, προκειμένου να καταλαγιάσουν οι ταραχές.
Οι δηλώσεις της Εισαγγελίας
Ο τοπικός εισαγγελέας δήλωσε ότι ο αστυνομικός που εμπλέκεται στους πυροβολισμούς τέθηκε υπό επίσημη έρευνα για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως και θα κρατηθεί προληπτικά στη φυλακή.
Σύμφωνα με το νομικό σύστημα της Γαλλίας, το να τίθεται κάποιος υπό επίσημη έρευνα είναι παρόμοιο με το να του απαγγέλλονται κατηγορίες στις αγγλοσαξονικές δικαιοδοσίες.
«Ο εισαγγελέας θεωρεί ότι δεν πληρούνται οι νομικές προϋποθέσεις για τη χρήση του όπλου», δήλωσε ο εισαγγελέας Πασκάλ Πρας σε συνέντευξη Τύπου.
Ο κ. Πρας πρόσθεσε ότι ο αστυνομικός παραδέχτηκε ότι πυροβόλησε θανατηφόρα, λέγοντας στους ερευνητές ότι ήθελε να αποτρέψει μια καταδίωξη με αυτοκίνητο, φοβούμενος ότι ο ίδιος ή κάποιο άλλο άτομο θα τραυματιζόταν, αφού ο έφηβος φέρεται να διέπραξε αρκετές τροχαίες παραβάσεις.
Ο Ναέλ ήταν γνωστός στην αστυνομία, καθώς είχε και παλαιότερα αποτύχει να συμμορφωθεί με τις επιταγές του κώδικα οδικής κυκλοφορίες, δήλωσε ο κ. Πρας.
Ο μέχρι τώρα επίσημος απολογισμός
Σύμφωνα με το γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών, «79 αστυνομικοί και χωροφύλακες τραυματίστηκαν», περίπου 1.350 οχήματα πυρπολήθηκαν, 234 κτίρια πυρπολήθηκαν ή υπέστησαν ζημιές και περίπου 2.560 πυρκαγιές σημειώθηκαν σε δημόσιους χώρους,
Οι πρεσβείες των ΗΠΑ και της Μ. Βρετανίας εξέδωσαν προειδοποιήσεις προς τους πολίτες τους αναφορικά με τις ταραχές, την Πέμπτη και την Παρασκευή αντίστοιχα.
Με πληροφορίες από το Reuters και το Associated Press.
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
