Αεροπορικές επιδρομές εξαπέλυσε το Ισραήλ σε ιρανικό έδαφος τις πρώτες πρωινές ώρες της 13ης Ιουνίου, σε μια ενέργεια που ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια της χώρας του. Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, δήλωσε ότι ξεκίνησε η επιχείρηση «Rising Lion», μια στοχευμένη στρατιωτική επιχείρηση με σκοπό την αντιμετώπιση της ιρανικής απειλής που, όπως υποστήριξε, απειλεί την ίδια την επιβίωση του Ισραήλ.
Ο Νετανιάχου ανέφερε πως η Τεχεράνη έχει ήδη συγκεντρώσει επαρκείς ποσότητες εμπλουτισμένου σε υψηλά ποσοστά ουρανίου για την κατασκευή εννέα πυρηνικών κεφαλών, και ότι θα μπορούσε να παράξει την πρώτη της κεφαλή μέσα σε λίγους μήνες. Διαμήνυσε ότι οι ισραηλινές επιχειρήσεις θα συνεχιστούν «για όσες ημέρες χρειαστεί» προκειμένου να εξαλειφθεί αυτή η απειλή.
Το εύρος των καταστροφών δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί ανεξάρτητα προς το παρόν, ωστόσο ο ισραηλινός στρατός υποστήριξε πως βασίστηκε σε υψηλής ακρίβειας πληροφορίες για την επιλογή στόχων που σχετίζονται με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Ο Νετανιάχου δήλωσε επίσης ότι επλήγη η βασική ιρανική εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στην Νατάνζ, καθώς και ένα πρόσωπο το οποίο περιέγραψε ως τον επικεφαλής Ιρανό επιστήμονα στον τομέα των πυρηνικών όπλων. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας επιβεβαίωσε ότι η Νατάνζ ήταν μεταξύ των στοχευμένων εγκαταστάσεων. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός προσέθεσε ότι πραγματοποιήθηκαν επίσης επιθέσεις κατά του πυρήνα του ιρανικού προγράμματος βαλλιστικών πυραύλων.
Σύμφωνα με την ιρανική κρατική τηλεόραση, νεκρός από ισραηλινή επίθεση στην Τεχεράνη είναι και ο στρατηγός Χοσεΐν Σαλαμί, επικεφαλής των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης.
Προετοιμασία για αντίποινα στην ισραηλινή επικράτεια
Καθώς εξελίσσονταν οι ισραηλινές επιθέσεις, ο στρατός άρχισε να καλεί τους πολίτες να αναζητήσουν καταφύγιο, εν αναμονή ιρανικών αντιποίνων. Ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου, αντιστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ, δήλωσε ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί απόλυτη επιτυχία και προειδοποίησε πως οι συνέπειες μπορεί να διαφέρουν από προηγούμενες εμπειρίες.
Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο, το Ιράν είχε εξαπολύσει καταιγισμό πυραύλων κατά του Ισραήλ, ως αντίποινα για την ισραηλινή αεροπορική επιδρομή που προκάλεσε τον θάνατο του Ιρανού στρατηγού Αμπάς Νιλφορουσάν και του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, στον Λίβανο, καθώς και για την επιχείρηση που είχε ως αποτέλεσμα τη δολοφονία του επικεφαλής της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στην Τεχεράνη.
Το πρωί της Παρασκευής, ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, δήλωσε ότι το Ισραήλ «πρέπει να περιμένει αυστηρή τιμωρία», προσθέτοντας ότι «το σιωνιστικό καθεστώς ετοίμασε για τον εαυτό του ένα πικρό και επώδυνο τέλος με αυτό το έγκλημα, και θα το λάβει σίγουρα».
Οι ΗΠΑ αρνούνται κάθε ανάμειξη
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωσε ότι το Ισραήλ ενήργησε μονομερώς και ότι η Ουάσιγκτον δεν συμμετείχε στις επιθέσεις. Τόνισε πως προτεραιότητα των ΗΠΑ παραμένει η προστασία των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή. Παρότι διέψευσε οποιαδήποτε εμπλοκή, ανέφερε πως Ισραηλινοί αξιωματούχοι είχαν ενημερώσει την Ουάσιγκτον για την πεποίθησή τους ότι η επίθεση ήταν αναγκαία για την εθνική τους άμυνα.
Παραμένει ασαφές σε ποιο βαθμό η αμερικανική κυβέρνηση είχε προειδοποιηθεί για την επικείμενη επιχείρηση.
Ήδη από τις 11 Ιουνίου, η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Βαγδάτη είχε ξεκινήσει τη μείωση του προσωπικού της. Στις 12 Ιουνίου, λίγες μόλις ώρες πριν από την έναρξη της επιχείρησης «Rising Lion», η πρεσβεία στο Ιράκ απηύθυνε προειδοποίηση προς τους Αμερικανούς πολίτες να αποφεύγουν τα ταξίδια στη χώρα, ενώ η πρεσβεία στο Ισραήλ διέταξε το προσωπικό να αποχωρήσει από τις περιοχές του Τελ Αβίβ, της Ιερουσαλήμ και της Μπερ Σεβά μέχρι νεοτέρας.
Κατά τη διάρκεια τελετής υπογραφής νομοσχεδίου, στις 12 Ιουνίου, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ρωτήθηκε αν επίκειται επίθεση από το Ισραήλ. Απέφυγε να δώσει σαφή απάντηση, λέγοντας πως δεν μπορεί να τη χαρακτηρίσει «επικείμενη», αλλά φάνηκε να υπονοεί πως ήταν πιθανή.
Μετά τις επιθέσεις, ο Ρούμπιο ανέφερε πως η αμερικανική κυβέρνηση προχώρησε σε πρόσθετα μέτρα προστασίας των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή και διατηρεί επαφή με τους περιφερειακούς εταίρους. Προειδοποίησε, τέλος, ότι το Ιράν δεν θα πρέπει να στοχοποιήσει αμερικανικά συμφέροντα ή προσωπικό.
Αντιδράσεις Αμερικανών πολιτικών
Η επιχείρηση «Rising Lion» προκάλεσε μικτές αντιδράσεις μεταξύ των Αμερικανών νομοθετών.
Ο γερουσιαστής Τομ Κόττον (R-Ark.) χαιρέτισε την ισραηλινή ενέργεια, υποστηρίζοντας ότι το Ιράν ευθύνεται για τον θάνατο χιλιάδων Αμερικανών και πως επιδιώκει την κατασκευή πυρηνικών όπλων και πυραύλων ικανών να πλήξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Στηρίζουμε το Ισραήλ πλήρως, μέχρι τέλους», έγραψε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.
Ο γερουσιαστής Ρικ Σκοτ (R-Fla.) εξέφρασε την ελπίδα να προστατευθούν οι Αμερικανοί στην περιοχή και να στεφθεί με επιτυχία η ισραηλινή επιχείρηση. Κάλεσε μάλιστα όλους τους Αμερικανούς να προσευχηθούν για την ασφάλεια των αμερικανικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή και την επιτυχία του Ισραήλ στην αντιμετώπιση ενός «πρωταγωνιστή της κρατικής τρομοκρατίας» και κοινής απειλής, όπως χαρακτήρισε το Ιράν.
Από την άλλη πλευρά, ο γερουσιαστής Τζακ Ρηντ (D-R.I.), επικεφαλής της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας, εκτίμησε ότι η απόφαση του Ισραήλ να επιτεθεί στο Ιράν αποτελεί επικίνδυνη κλιμάκωση που απειλεί να προκαλέσει ευρύτερη ανάφλεξη στην περιοχή και επεσήμανε ότι τίθενται σε κίνδυνο όχι μόνο αθώοι πολίτες, αλλά και η συνολική σταθερότητα της Μέσης Ανατολής.
Ο βουλευτής Χοακίν Κάστρο (D-Texas) χαρακτήρισε την ισραηλινή επίθεση «καθαρή υπονόμευση» των προσπαθειών της κυβέρνησης Τραμπ να συγκρατήσει τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν μέσω διπλωματικών μέσων.
Των Ryan Morgan και Joseph Lord
