Το Πεκίνο παρεμβαίνει σε μία επικείμενη πώληση λιμενικών δικαιωμάτων από εταιρεία με έδρα το Χονγκ Κονγκ σε αμερικανικό επιχειρηματικό κοινοπρακτικό σχήμα υπό την ηγεσία της BlackRock, σύμφωνα με ειδικό για την Κίνα.
Η συμφωνία που ανακοινώθηκε στις 4 Μαρτίου αφορά 43 λιμάνια σε 23 χώρες. Ωστόσο, δύο λιμάνια – το Μπαλμπόα και το Κριστόμπαλ – λαμβάνουν δυσανάλογη προσοχή επειδή βρίσκονται στη Διώρυγα του Παναμά.
Ο πωλητής, η CK Hutchinson, ανήκει στον Λι Κα-σινγκ, έναν εμβληματικό δισεκατομμυριούχο από το Χονγκ Κονγκ. Για δεκαετίες, οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ θαύμαζαν την επιτυχία του και τον αποκαλούσαν «Σούπερμαν». Ως μετανάστης από την ηπειρωτική Κίνα, ο Λι έχτισε την αυτοκρατορία του πουλώντας πλαστικά λουλούδια και στη συνέχεια μεταπήδησε στην αγορά ακινήτων, τις τηλεπικοινωνίες και τη ναυτιλία.
Επίθεση από τα φιλοκινεζικά μέσα
Τώρα, εξαιτίας της συμφωνίας, ο 96χρονος μεγιστάνας χαρακτηρίζεται προδότης που «πούλησε τη χώρα και ολόκληρο τον κινεζικό πληθυσμό» και «γονάτισε δειλά» μπροστά στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Μεταξύ 13 και 19 Μαρτίου, η φιλοκινεζική εφημερίδα του Χονγκ Κονγκ Ta Kung Pao δημοσίευσε περισσότερα από 10 κύρια άρθρα και σχόλια, επιπλήττοντάς τον. Τα άρθρα συμβούλευαν επιπλέον όλους τους επιχειρηματίες να σταθούν στο πλευρό του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας (ΚΚΚ) σε κρίσιμα ζητήματα. Άρθρο της 13ης Μαρτίου ανέφερε ότι η συμφωνία θα μπορούσε να επηρεάσει το εξωτερικό εμπόριο της Κίνας και την Πρωτοβουλία «Ο Νέος Δρόμος του Μεταξιού», τη γεωπολιτική επένδυση υποδομών της Κίνας ύψους 1 τρισ. δολαρίων παγκοσμίως.
Το Γραφείο Εργασίας για το Χονγκ Κονγκ και το Μακάο, ο αντιπρόσωπος του ΚΚΚ στο Χονγκ Κονγκ, αναδημοσίευσε τρία από τα άρθρα της Ta Kung Pao στην επίσημη ιστοσελίδα του.
Όταν ρωτήθηκε για την κριτική σε συνέντευξη Τύπου στις 18 Μαρτίου, ο διευθύνων σύμβουλος του Χονγκ Κονγκ, Τζον Λι, επανέλαβε τις δηλώσεις του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών ότι η κυβέρνησή του ήθελε οι ξένες κυβερνήσεις να «παρέχουν ένα δίκαιο και σωστό περιβάλλον» για τις επιχειρήσεις του Χονγκ Κονγκ και ότι ήταν «κατά οποιασδήποτε χρήσης εξαναγκασμού ή πίεσης στο διεθνές εμπόριο». Πρόσθεσε ότι οποιεσδήποτε συναλλαγές πρέπει να ακολουθούν τους κινεζικούς νόμους και κανονισμούς.
Το Πεκίνο κινήθηκε με αποστολή στο Χονγκ Κονγκ
Ο Αλεξάντερ Λιάο, ειδικός για την Κίνα και συνεργάτης της Epoch Times, δήλωσε ότι οι εσωτερικές πηγές του από το ΚΚΚ στο Πεκίνο τού είπαν ότι ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ είναι θυμωμένος με τη συμφωνία που εξήρε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στην ομιλία του για την Κατάσταση της Ένωσης στις 3 Μαρτίου. Ως αποτέλεσμα, ο Λιάο είπε ότι ο Ντινγκ Σουεξιάνγκ, μέλος της Μόνιμης Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΚ και αντιπρωθυπουργός της Κίνας, έστειλε ειδική ομάδα εργασίας στο Χονγκ Κονγκ στις 15 Μαρτίου για να εξετάσει προσεκτικά τη συμφωνία για τη Διώρυγα του Παναμά.
Ο Λιάο μεγάλωσε στο στρατιωτικό σύστημα της Κίνας και είχε προηγουμένως τοποθετηθεί στο Χονγκ Κονγκ ως έμπειρος δημοσιογράφος για περισσότερο από μια δεκαετία. Έχει μάθει ότι αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Χονγκ Κονγκ δεν αισθάνονται άνετα να ασκούν πίεση σε μια επιχειρηματική συμφωνία, κάτι που το Χονγκ Κονγκ δεν συνήθιζε να κάνει. Επομένως, η ομάδα του Πεκίνου ηγείται της προσπάθειας, είπε.
Είπε στην Epoch Times ότι η εκστρατεία δυσφήμησης της Ta Kung Pao εναντίον του Λι και οι ενέργειες του Γραφείου του ΚΚΚ στο Χονγκ Κονγκ έγιναν με οδηγίες της αποστολής του Πεκίνου.
Ωστόσο, το ΚΚΚ έχει περιορισμένη επιρροή στον Λι, είπε.
Αν και η CK Hutchinson, η ναυαρχίδα επιχείρηση του Λι, είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ, είναι εγγεγραμμένη στα νησιά Κέιμαν. Την τελευταία δεκαετία, το μερίδιο της επιχείρησής της στην ηπειρωτική χώρα και το Χονγκ Κονγκ έχει συρρικνωθεί σε λίγο περισσότερο από 10%. Ο Λι θα βάλει στην τσέπη περίπου 19 δισ. δολάρια από τη συμφωνία, η οποία τιμολογεί τη συναλλαγή σε περίπου 14 φορές τα κέρδη του 2024, υψηλότερα από το μέσο βιομηχανικό εύρος των 8 ή 11 φορών.
Ο νόμος για την εθνική ασφάλεια ως πιθανό εργαλείο πίεσης
Ο Λιάο είπε ότι ένα εργαλείο που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η τοπική κυβέρνηση είναι ο νόμος για την εθνική ασφάλεια του Χονγκ Κονγκ. Λόγω του ασαφούς ορισμού της εθνικής ασφάλειας και της διάταξης ότι ο νόμος ισχύει για άτομα τόσο εντός όσο και εκτός του Χονγκ Κονγκ, χιλιάδες ακτιβιστές υπέρ της δημοκρατίας διαμαρτυρήθηκαν εναντίον του το 2020. Παρ’ όλα αυτά, το Πεκίνο επέβαλε τον νόμο στην πρώην βρετανική αποικία το ίδιο έτος.
Το Πεκίνο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτόν τον νόμο για να ασκήσει αντίποινα κατά του Λι. Ωστόσο, κατά την άποψη του Λιάο, οι συνέπειες των αντιποίνων θα μπορούσε να αποτελέσουν ανεπανόρθωτο πλήγμα για την κινεζική οικονομία, διότι ένα τέτοιο προηγούμενο θα είχε αποτρεπτικό αποτέλεσμα στους επιχειρηματίες του Χονγκ Κονγκ και τους ξένους επενδυτές.
Η στρατηγική σημασία της Διώρυγας του Παναμά
Η Διώρυγα του Παναμά είναι ένα στρατηγικό σημείο με κρίσιμο ρόλο στα στρατιωτικά και οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ, αφού χρησιμεύει ως ζωτικό πέρασμα για πολεμικά πλοία και φορτία μεταξύ του Ατλαντικού και του Ειρηνικού Ωκεανού.
Κάθε χρόνο, η Διώρυγα του Παναμά διαχειρίζεται φορτία αξίας 270 δισ. δολαρίων, που αντιπροσωπεύουν το 5% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου, με περισσότερο από το 70% αυτού του εμπορίου να συνδέεται με λιμάνια των ΗΠΑ. Το κανάλι ήταν υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ μέχρι το 1999, όταν η κυριαρχία του μεταφέρθηκε στον Παναμά σύμφωνα με συνθήκη του 1977 που υπέγραψε ο πρόεδρος Τζίμι Κάρτερ.
Η Συνθήκη Κάρτερ-Τορίχος του 1977 απαιτεί «μόνιμη ουδετερότητα» της Διώρυγας, διασφαλίζοντας ότι καμία χώρα δεν υφίσταται διακρίσεις και ότι κανένα πλοίο δεν ενεργεί εχθρικά. Σύμφωνα με τη συμφωνία, εάν η ουδετερότητα κινδυνεύσει, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να χρησιμοποιήσουν στρατιωτική δύναμη για να την υπερασπιστούν.
Η παρέμβαση Τραμπ και η αμερικανική στάση
Μετά την ανάληψη των καθηκόντων του τον Ιανουάριο, ο Τραμπ αμφισβήτησε την ουδετερότητα. Ισχυρίστηκε ότι η Διώρυγα λειτουργούσε υπό το κινεζικό καθεστώς και ορκίστηκε να παρέμβει, προκαλώντας διαψεύσεις από το Πεκίνο και τον Παναμά.
«Η Κίνα λειτουργεί τη Διώρυγα του Παναμά», είπε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια της εναρκτήριας ομιλίας του. «Και δεν τη δώσαμε στην Κίνα. Τη δώσαμε στον Παναμά, και την παίρνουμε πίσω».
Το 1997, η CK Hutchinson απέκτησε τα δικαιώματα διαχείρισης των δύο λιμανιών στα δύο άκρα τη Διώρυγας του Παναμά για 25 χρόνια. Το 2021, η συμφωνία ανανεώθηκε έως το 2047.
Κατά την ανακοίνωση της πιο πρόσφατης συμφωνίας, η εταιρεία δήλωσε ότι επρόκειτο για καθαρά επιχειρηματική συναλλαγή, άσχετη με τα πρόσφατα πολιτικά νέα γύρω από την πλωτή οδό.
Γεωπολιτική αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κίνας
Ο Λιάο είπε ότι οι πιθανότητες να γίνει αγοραστής μία κινεζική εταιρεία είναι μικρές και ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να πιέσει τον Παναμά να καταστήσει τα λιμενικά δικαιώματα μη διαθέσιμα σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Εάν συμβεί αυτό, ο Λι δεν θα μπορεί πλέον να πουλήσει τα δικαιώματα. Εάν τα δικαιώματα ανακληθούν μετά τη συμφωνία, ο Κινέζος αγοραστής θα καταλήξει με τίποτα.
Κατά την άποψη του Λιάο, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά το ΚΚΚ να κερδίσει την πάλη εξουσίας για τη Διώρυγα του Παναμά, επειδή αν συνέβαινε αυτό, η Ουάσιγκτον θα έχανε την εξουσία της στον κόσμο — κάτι που αντιβαίνει στην ατζέντα του Τραμπ .
Επομένως, το περισσότερο που θα μπορούσε να επιτύχει το ΚΚΚ θα ήταν να αποτρέψει άλλους Κινέζους επιχειρηματίες από το να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Λι, σύμφωνα με τον Λιάο.
«Η συμφωνία για τη Διώρυγα του Παναμά είναι απλώς ένα προοίμιο στην αντιπαράθεση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΚΚΚ», πρόσθεσε. «Στο μέλλον, πολλά σημαντικά στρατηγικά περιουσιακά στοιχεία παγκοσμίως θα υπόκεινται σε παρόμοιες διαμάχες. Τότε θα ξεκινήσει επίσημα μία εποχή συγκρούσεων.»