Τρεις όρους θέτει το Βέλγιο προκειμένου να συμφωνήσει στη χρήση δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χορήγηση δανείου ύψους 140 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση στις 23 Οκτωβρίου.
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ ντε Βέβερ, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Θα παραμείνω αντίθετος στο δάνειο μέχρι να εξασφαλίσω και τις τρεις εγγυήσεις».
Το Βέλγιο φιλοξενεί την Euroclear, τον χρηματοοικονομικό οργανισμό που διαχειρίζεται τη μερίδα του λέοντος των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, συνολικά 250 δισεκατομμύρια δολάρια ρωσικών assets έχουν παγώσει στην ΕΕ μετά την απαγόρευση συναλλαγών με την Κεντρική Τράπεζα και το υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας, που αποφάσισαν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους μετά την εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
«Υπάρχει η σκέψη να κατασχεθούν αυτά τα ποσά και να δοθούν στην Ουκρανία. Αναζητώ τη νομική βάση για μια τέτοια απόφαση», τόνισε ο ντε Βέβερ φτάνοντας στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
Υπογράμμισε μάλιστα: «Δεν πρόκειται για λεπτομέρεια. Ούτε καν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν αγγίχτηκαν δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα».
Ο Βέλγος πρωθυπουργός διατύπωσε στη συνέχεια τρεις συγκεκριμένες απαιτήσεις εάν προχωρήσει το σχέδιο:
- «Θέλω την πλήρη κοινοτικοποίηση του ρίσκου, διότι πρόκειται για μεγάλο ρίσκο. Θα βρεθούμε αντιμέτωποι με τεράστιες αξιώσεις. Αν προχωρήσουμε, πρέπει να το κάνουμε όλοι μαζί».
- «Ζητούμε εγγυήσεις ότι, αν τελικά τα χρήματα πρέπει να επιστραφούν, θα συμβάλουν όλα τα κράτη μέλη. Οι συνέπειες δεν μπορεί να επιβαρύνουν μόνο το Βέλγιο».
- «Η τρίτη προϋπόθεση είναι να κινηθούμε από κοινού με όλες τις χώρες που διατηρούν δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Η Euroclear είναι ο μοναδικός χρηματοπιστωτικός οργανισμός που προσφέρει τα έκτακτα έσοδά του στην Ουκρανία. Γνωρίζουμε ότι μεγάλες ποσότητες ρωσικού χρήματος υπάρχουν σε άλλα κράτη, τα οποία μέχρι τώρα σιωπούν. Αν προχωρήσουμε, να το κάνουμε συλλογικά. Αυτή είναι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη».
Ο ντε Βέβερ υπογράμμισε πως αν δεν ικανοποιηθούν αυτοί οι, κατά τη γνώμη του, λογικοί όροι, θα προβεί σε κάθε νόμιμη και πολιτική ενέργεια ώστε να αποτρέψει τη σχετική απόφαση.
Προειδοποίησε μάλιστα τους Ευρωπαίους ομολόγους του, λέγοντας: «Εάν τελικά κατασχεθούν τα περιουσιακά στοιχεία για να χρηματοδοτηθεί η Ουκρανία, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα απαντήσει ανάλογα. Δείτε το παράδειγμα της Google, που κηρύχθηκε σε πτώχευση στη Ρωσία και κατασχέθηκε, και πλέον αυτού του είδους η δικαιοδοσία εφαρμόζεται και σε άλλες φιλικές προς τη Ρωσία χώρες».
«Πρέπει να κατανοήσουμε ότι αν πάρουμε τα χρήματα του Πούτιν, θα πάρει τα δικά μας. Επιχειρήσεις ευρωπαϊκών συμφερόντων θα κατασχεθούν στη Ρωσία. Δυτικά κεφάλαια που έχουν παγώσει στη Ρωσία θα κατασχεθούν, ενώ ενδέχεται και άλλες φιλικές προς τη Μόσχα χώρες να πράξουν το ίδιο. Οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί, ώστε να μη γυρίσει το εγχείρημα μπούμερανγκ».
Ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, πάντως, εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα καταφέρουν να κάνουν βήματα προόδου. «Παρά τις ανησυχίες του κύριου ντε Βέβερ, συμμερίζομαι τους προβληματισμούς του, αλλά είμαι βέβαιος ότι θα προχωρήσουμε μπροστά», δήλωσε ο Μερτς φθάνοντας στη σύνοδο στις Βρυξέλλες.
Ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας Πέτερι Όρπο σημείωσε από την πλευρά του: «Οι ανησυχίες του Βελγίου σχετικά με τα παγωμένα ρωσικά assets εξετάζονται με μεγάλη σοβαρότητα, ωστόσο υπάρχει ήδη μια λύση στο τραπέζι που είναι νομικά βιώσιμη και λαμβάνει υπόψη τις βελγικές επιφυλάξεις».
Μέχρι σήμερα, η ΕΕ έχει αξιοποιήσει μόνο τα έσοδα από τους δεσμευμένους ρωσικούς λογαριασμούς. Αν και αρκετοί Ευρωπαίοι στηρίζουν πλέον το σενάριο χρηματοδότησης της Ουκρανίας από τα ίδια τα assets, κράτη-μέλη όπως το Λουξεμβούργο και η Ουγγαρία, αλλά και θεσμοί όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διατυπώνουν επίσης ενστάσεις.
Η Μόσχα προειδοποίησε για επώδυνες συνέπειες σε περίπτωση κατάσχεσης οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου της. «Οποιαδήποτε ενέργεια με ρωσικά assets χωρίς τη συγκατάθεση της Ρωσίας είναι άκυρη βάσει του διεθνούς και συμβατικού δικαίου. Δεν υπάρχει νόμιμος τρόπος να κατασχέσεις κεφάλαια τρίτου χωρίς να πληγεί η τσέπη και το κύρος του κατασχέτοντος», δήλωσε στις 23 Οκτωβρίου η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα.
Σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, «οποιεσδήποτε κατασχετικές πρωτοβουλίες εκ Βρυξελλών θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε επώδυνη απάντηση. Θα κινηθούμε τηρώντας πλήρως την αρχή της αμοιβαιότητας στις διεθνείς σχέσεις, με γνώμονα τα εθνικά μας συμφέροντα και την ανάγκη αποκατάστασης της ζημίας που υφίσταται η Ρωσία».
Με πληροφορίες από το Reuters
