ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ – Μετά τη συνάντησή του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο το απόγευμα της Τρίτης, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να αναλάβουν την ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας.
Επαυξάνοντας την προηγούμενη πρότασή του, με την οποία παρότρυνε τους κατοίκους της Γάζας να αναζητήσουν ασφάλεια σε μέρη όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, ο πρόεδρος Τραμπ πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ μπορούν να «αναλάβουν τη Λωρίδα της Γάζας και να κάνουν τη δουλειά» της ανοικοδόμησης που χρειάζεται να γίνει εκεί, επισημαίνοντας ότι η επιστροφή στο παλαιότερο status quo είναι αδιέξοδη:
«Θα μας ανήκει και θα είμαστε υπεύθυνοι για την αποσυναρμολόγηση όλων των επικίνδυνων βομβών που δεν έχουν εκραγεί και άλλων όπλων που βρίσκονται στην περιοχή. Θα ισοπεδώσουμε την περιοχή και θα ξεφορτωθούμε όλα τα κατεστραμμένα κτίρια. Απλώς θα την ισοπεδώσουμε και θα δημιουργήσουμε μια οικονομική ανάπτυξη που θα παρέχει απεριόριστο αριθμό θέσεων εργασίας και διαμονής για τους κατοίκους της περιοχής.
»Κάντε ουσιαστική δουλειά. Κάντε κάτι διαφορετικό. Δεν μπορείτε απλώς να γυρίσετε [στο πώς ήταν]. Αν πισωγυρίσετε, [τα πράγματα] θα ξαναγίνουν με τον ίδιο τρόπο που γίνονται εδώ και εκατό χρόνια.»
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τα μελλοντικά του σχέδια για τη Γάζα, ο Τραμπ είπε ότι οι Παλαιστίνιοι θα μπορούν να ζουν εκεί, όπως και οι Εβραίοι, οι Άραβες και άλλοι λαοί της Μέσης Ανατολής.
«Είναι για όλους», είπε. «Δεν θέλω να είμαι χαριτωμένος. Δεν θέλω να είμαι εξυπνάκιας, αλλά [θα μπορούσε να γίνει] η Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής. Θα είναι κάτι το θαυμάσιο.»
Δήλωσε, επίσης, ότι έχει προωθήσει την ιδέα σε άλλους ηγέτες της Μέσης Ανατολής και ότι «τους αρέσει πολύ».
«Έχω την αίσθηση ότι παρά το γεγονός ότι αυτοί [οι Παλαιστίνιοι] λένε όχι, έχω την αίσθηση ότι ο βασιλιάς στην Ιορδανία και ο πρόεδρος στην Αίγυπτο θα ανοίξουν τις καρδιές τους και θα μας δώσουν το είδος της γης που χρειαζόμαστε για να το κάνουμε αυτό και οι άνθρωποι να μπορούν να ζήσουν αρμονικά και ειρηνικά», είπε.
Οι ηγέτες της Αιγύπτου και της Ιορδανίας έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους στην πρόταση του Τραμπ να δεχθούν οι χώρες τους περισσότερους Παλαιστίνιους πρόσφυγες προκειμένου να «καθαρίσει» εντελώς η Γάζα και να εξασφαλιστεί η ειρήνη στην εμπόλεμη περιοχή.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τον αντίκτυπο [που θα είχε η πρόταση του] στην προοπτική της ειρηνευτικής λύσης δύο κρατών, ο Τραμπ δήλωσε ότι «δεν έχει να κάνει με δύο κράτη ή ένα κράτος ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση. Σημαίνει ότι θέλουμε να δώσουμε στους ανθρώπους μια ευκαιρία [να φτιάξουν τη] ζωή [τους]. Δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία [να έχουν μια καλή] ζωή, η ζωή στη Λωρίδα της Γάζας είναι μία κόλαση, μία φρίκη. Η Χαμάς έχει κάνει [τα πράγματα] τόσο άσχημα, τόσο κακά, τόσο επικίνδυνα, τόσο άδικα για τους ανθρώπους [εκεί]», είπε.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση δημοσιογράφου, ο Τραμπ φάνηκε να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της εβραϊκής κυριαρχίας στη Σαμάρεια – βιβλική και ισραηλινή ονομασία για το βόρειο τμήμα της Δυτικής Όχθης.
«Το συζητάμε αυτό με πολλούς από τους εκπροσώπους σας […] και στους ανθρώπους αρέσει η ιδέα, αλλά δεν έχουμε πάρει ακόμη θέση επ’ αυτού. Αλλά θα πάρουμε», πρόσθεσε, αναφέροντας ότι επίκειται ανακοίνωση για το θέμα μέσα στις επόμενες τέσσερεις εβδομάδες.
Ο Τραμπ και ο Νετανιάχου – ο πρώτος ξένος ηγέτης που επισκέφθηκε τον Τραμπ μετά τη δεύτερη ορκωμοσία του πριν από 15 ημέρες – δέχθηκαν ερωτήσεις αφού συναντήθηκαν για περίπου μία ώρα και συζήτησαν για την τρέχουσα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, την ανταλλαγή ομήρων, τις προσπάθειες του Ιράν να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα, την εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία και πολλά άλλα, μετά τον 16μηνο πόλεμο του Ισραήλ σε επτά μέτωπα με εντολοδόχους του ισλαμικού καθεστώτος του Ιράν.
Ο Τραμπ αναφέρθηκε επανειλημμένα στην καταστροφή της Γάζας, χαρακτηρίζοντάς την ως τόπο «θανάτου και καταστροφής» και «καθημαγμένο τόπο» γεμάτο ερείπια, κτήρια που κλονίζονται και βόμβες που δεν έχουν εκραγεί.
Ο Τραμπ προέβη και σε άλλες εκτελεστικές ενέργειες σχετικά με τη Μέση Ανατολή την Τρίτη. Υπέγραψε εκτελεστικά διατάγματα με τα οποία απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών και τη UNRWA, την παλαιστινιακή υπηρεσία αρωγής την οποία κατηγόρησε ότι διοχέτευε χρήματα στη Χαμάς.
Επιπλέον, ανανέωσε τις κυρώσεις κατά του Ιράν, τις οποίες είχε θεσπίσει κατά την πρώτη του θητεία, και οι οποίες ανατράπηκαν από την κυβέρνηση Μπάιντεν.
Μίλησε με θερμά λόγια για τη σχέση του με τον Νετανιάχου, τον οποίο αποκαλούσε με το παρατσούκλι «Μπίμπι», καθώς και για τον σεβασμό του για όσα έχει επιτύχει στρατιωτικά το Ισραήλ, παρά τις συχνές αντιδράσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν.
«Το έχω ξαναπεί και θα το ξαναπώ: είστε ο μεγαλύτερος φίλος που είχε ποτέ το Ισραήλ στον Λευκό Οίκο», ανταπέδωσε τις φιλοφρονήσεις ο Νετανιάχου, εκφράζοντας τον θαυμασμό του για όσα έχει καταφέρει ο Τραμπ μέσα σε μόλις δύο εβδομάδες θητείας, όπως τις ιστορικές Συμφωνίες του Αβραάμ – στις οποίες τέσσερα αραβικά έθνη συμφώνησαν και αναγνώρισαν το Ισραήλ – μέσα σε μόλις τέσσερεις μήνες το 2020:
«Στην πρώτη σας θητεία, αναγνωρίσατε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και μεταφέρατε την αμερικανική πρεσβεία εκεί. Αναγνωρίσατε την κυριαρχία του Ισραήλ στα Υψίπεδα του Γκολάν. Αποσυρθήκατε από την καταστροφική πυρηνική συμφωνία με το Ιράν. Θυμάμαι όταν μιλήσαμε γι’ αυτήν, είπατε: “Αυτή είναι η χειρότερη συμφωνία που έχω δει ποτέ. Είμαι εκλεγμένος. Θα αποχωρήσω από αυτήν”. Και αυτό ακριβώς κάνατε.»
Η συνάντηση έρχεται στα μέσα μιας εκεχειρίας έξι εβδομάδων μεταξύ του Ισραήλ και της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς, με ανταλλαγή λίγων ισραηλινών ομήρων με εκατοντάδες Παλαιστίνιους που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές – πολλοί από τους οποίους είναι τρομοκράτες που εκτίουν ισόβια για δολοφονίες.
Πριν από τη διμερή συνάντηση, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Μίχαελ Βαλτς και ο Ειδικός Απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή Στηβ Γουίτκοφ υπέδειξαν ότι η ανοικοδόμηση της Γάζας θα διαρκέσει χρόνια.
«Νομίζω ότι ο πρόεδρος Τραμπ το βλέπει αυτό από ανθρωπιστική άποψη», δήλωσε ο Βαλτς στους δημοσιογράφους.
«Έχετε αυτούς τους ανθρώπους που κάθονται κυριολεκτικά πάνω σε χιλιάδες πυρομαχικά που δεν έχουν εκραγεί σαν σωροί από μπάζα. Κάποια στιγμή, πρέπει να το δούμε ρεαλιστικά. Πώς θα ανοικοδομήσουμε τη Γάζα;» ρώτησε. «Μιλάμε για 10-15 χρόνια, πριν οι άνθρωποι μπορέσουν να επιστρέψουν».
Η κυβέρνηση Τραμπ δεν υπαγόρευσε την αρχική ειρηνευτική συμφωνία, δήλωσε ο Γουίτκοφ, γεγονός που συνέβαλε στο πρόβλημα. Η τρίτη φάση, η οποία αφορά την ανοικοδόμηση της Γάζας δεν μπορεί να προχωρήσει με τον τρόπο που περιγράφεται στη συμφωνία που προήλθε από την κυβέρνηση Μπάιντεν, επεσήμανε, η οποία έχει πενταετές χρονοδιάγραμμα.
«Είναι πρακτικά αδύνατο», δήλωσε ο Γουίτκοφ.
Των Dan M. Berger και Emel Akan