Οι εμβοές – το κουδούνισμα ή το βουητό στα αυτιά – επηρεάζει περίπου το 14% των ενηλίκων, με το 2% να βιώνει μια σοβαρή μορφή. Η πάθηση συνδέεται με το στρες και την κατάθλιψη και επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσει σε αυτοκτονία.
Πρόσφατη έρευνα εξέτασε τις σχέσεις μεταξύ διαφόρων ομάδων τροφίμων και των εμβοών και διαπίστωσε ότι ορισμένες υγιεινές τροφές όπως τα φρούτα και εκείνες που περιέχουν φυτικές ίνες, μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο. Άλλες υγιεινές συνήθειες μπορεί επίσης να συμβάλουν.
Τρόφιμα που μειώνουν τον κίνδυνο εμβοών
Η συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο BMJ Open αξιολόγησε οκτώ μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 301.533 άτομα, προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο διάφορα διατροφικά συστατικά σχετίζονται με τον κίνδυνο εμβοών.
Τα συστατικά περιελάμβαναν φρούτα, φυτικές ίνες, λαχανικά, υδατάνθρακες, καφεΐνη, αυγά, ψάρια, κρέας, λίπος, πρωτεΐνες, ζάχαρη και γαλακτοκομικά. Αφού εξέτασαν τα δεδομένα σχετικά με την πρόσληψη τροφής και τη συχνότητα εμφάνισης εμβοών, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι όσο υψηλότερη ήταν η πρόσληψη φρούτων, γαλακτοκομικών προϊόντων, καφεΐνης και φυτικών ινών, τόσο χαμηλότερη ήταν η συχνότητα εμφάνισης εμβοών. Ο μειωμένος κίνδυνος ήταν 35% για τα φρούτα, 17% για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, 10% για την καφεΐνη και 9% για τις φυτικές ίνες.
Παραδόξως, δεν παρατηρήθηκε καμία συσχέτιση των εμβοών με άλλους διατροφικούς παράγοντες όπως τα λαχανικά και τα αυγά. Οι συγγραφείς θεώρησαν ότι η έλλειψη συσχέτισης οφείλεται στον μικρό αριθμό μελετών, καθώς τα λαχανικά και τα αυγά θεωρούνται ευρέως ως υγιεινά τρόφιμα. Είπαν ότι απαιτούνται μελέτες μεγαλύτερης κλίμακας για να προσδιοριστεί η επίδρασή τους.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, τα οφέλη προκύπτουν μάλλον από τις αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες των τεσσάρων προστατευτικών διατροφικών συστατικών που ξεχώρισαν, μαζί με τους ακόλουθους μηχανισμούς:
Φρούτα και λαχανικά: Πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα σημαντικά για τη διατήρηση της υγείας, βελτιώνουν δυνητικά την κυκλοφορία γύρω από το αυτί και ανακουφίζουν τις εμβοές.
Φυτικές ίνες: Οι τροφές που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες συνδέονται με αυξημένη ευαισθησία στην ινσουλίνη, την ορμόνη που ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα. Η χαμηλή ευαισθησία στην ινσουλίνη μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική ποσότητα ινσουλίνης στο αίμα, η οποία μπορεί να διαταράξει το περιβάλλον του εσωτερικού αυτιού.
Φυτικές ίνες και γαλακτοκομικά προϊόντα: Βελτιώνουν τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων, μειώνοντας την πιθανότητα εμφάνισης εμβοών. Η μη φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος συμβάλλει και στη συνεχή μείωση της ροής του αίματος στο αυτί, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη του εσωτερικού αυτιού και εμβοές.
Καφεΐνη: Το εύρημα για την καφεΐνη είναι αμφιλεγόμενο. σύμφωνα με τους συγγραφείς. Παρόλο που η καφεΐνη μπορεί να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης εμβοών λόγω της αγχολυτικής της δράσης, ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι μπορεί να επιδεινώσει τις εμβοές, προκαλώντας ενδεχομένως αϋπνία.
Διατροφή, ενυδάτωση και πυροδοτικοί παράγοντες
Διατροφή
Οι ελλείψεις σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά μπορεί να επιδεινώσουν τις εμβοές, δήλωσε η Κατρίν Γκερβάσιο, εγγεγραμμένη διατροφολόγος και σύμβουλος διατροφής για την WOWMD, μια εταιρεία συμπληρωμάτων διατροφής, στην Epoch Times μέσω email.
«Για παράδειγμα, μια ανεπάρκεια Β12, που συνήθως παρατηρείται σε χορτοφάγους και ηλικιωμένους ενήλικες, μπορεί να έχει επίδραση στο ακουστικό νεύρο, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει μια ήδη υπάρχουσα εμβοή», δήλωσε. Τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης είναι πηγές Β12. «Επίσης, τα αντιοξειδωτικά, όπως η βιταμίνη Α, προστατεύουν τα κύτταρα του αυτιού από το οξειδωτικό στρες, οπότε η χαμηλή ποσότητα στη διατροφή μπορεί να παίζει ρόλο.
Επεσήμανε ότι η βιταμίνη Α δεν επιδεινώνει απαραίτητα και άμεσα τις εμβοές, αλλά μπορεί ενδεχομένως να προκαλέσει νευρική βλάβη ή προβλήματα κυκλοφορίας που συμβάλλουν σε αυτές, όταν χρησιμοποιείται σε υπερβολικό βαθμό. Η υπερδοσολογία μπορεί να συμβεί με τη λήψη υψηλών δόσεων συμπληρωμάτων με την πάροδο του χρόνου, αλλά δεν συμβαίνει από την κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε λιποδιαλυτές βιταμίνες. Παραδείγματα τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη Α είναι τα καρότα και οι γλυκοπατάτες.
Μελέτες δείχνουν ότι η ανεπάρκεια μαγνησίου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο βλάβης της ακοής που προκαλείται από θόρυβο. Το μαγνήσιο μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για άτομα με εμβοές που σχετίζονται με το κυκλοφορικό, όπως εκείνα με υψηλή αρτηριακή πίεση ή κακή αγγειακή υγεία, δήλωσε η Μάντισον Ρήντερ, εγγεγραμμένη διαιτολόγος και διευθύντρια κλινικών λειτουργιών στο ModifyHealth.
«Το μαγνήσιο είναι απαραίτητο για τη ροή του αίματος στον κοχλία [του εσωτερικού αυτιού] και βοηθά στη ρύθμιση του γλουταμινικού, ενός νευροδιαβιβαστή που εμπλέκεται στη νευρική σηματοδότηση», δήλωσε στην Epoch Times μέσω email.
«Όταν το γλουταμινικό είναι υπερδραστήριο, μπορεί να υπερδιεγείρει τα ακουστικά νευρικά κύτταρα, οδηγώντας σε εξιτοτοξικότητα, μια διαδικασία που πιστεύεται ότι συμβάλλει στις εμβοές.»
Οι πηγές τροφίμων που είναι πλούσιες σε μαγνήσιο περιλαμβάνουν τα φυλλώδη λαχανικά, τους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους και τα δημητριακά ολικής αλέσεως.
Ενυδάτωση
Η κατανάλωση αρκετών υγρών είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η αφυδάτωση τείνει να επιδεινώνει τα συμπτώματα και τις καταστάσεις που προκαλούν εμβοές, όπως οι λοιμώξεις του αυτιού και η υψηλή αρτηριακή πίεση, σημειώνεται σε ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο Cureus. Η επαρκής ενυδάτωση είναι απαραίτητη για τη βέλτιστη ακοή, καθώς τα αυτιά εξαρτώνται από τα υγρά για τη λειτουργία τους.
Οι ειδικοί συνιστούν 15,5 φλιτζάνια υγρών ημερησίως για τους άνδρες και 11,5 φλιτζάνια για τις γυναίκες. Αυτό μπορεί να προέρχεται από νερό, άλλα ροφήματα ή τρόφιμα.
Παράγοντες
Η ανασκόπηση στο Cureus διαπίστωσε ότι τα ακόλουθα διατροφικά συστατικά μπορούν να προκαλέσουν εμβοές:
Νάτριο (αλάτι): Κοινό συστατικό σε επεξεργασμένα τρόφιμα και σνακ, το νάτριο συστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία και αυξάνει την αρτηριακή πίεση, γεγονός που επιδεινώνει τα συμπτώματα των εμβοών.
Ασπαρτάμη: Αυτό το τεχνητό γλυκαντικό είναι δυνητικά τοξικό για τον εγκέφαλο και το εσωτερικό αυτί – ιδιαίτερα σε θερμά περιβάλλοντα και με παρατεταμένη χρήση.
Ζάχαρη: Προβλήματα με τον μεταβολισμό του σακχάρου, όπως υψηλά επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα, μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα, ενώ η τήρηση μιας διαβητικής δίαιτας μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα σε ορισμένα άτομα.
Ανθυγιεινά λίπη: Τα τρανς και τα κορεσμένα λίπη μειώνουν την κυκλοφορία και τη ροή του αίματος, αυξάνοντας δυνητικά τη σοβαρότητα των εμβοών. Οι τροφικές πηγές υγιεινών λιπαρών περιλαμβάνουν τα αβοκάντο, τους ξηρούς καρπούς και τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολωμός.
«Η διατροφή από μόνη της δεν θεραπεύει τις εμβοές, αλλά η πρόσληψη περισσότερων θρεπτικών συστατικών και η μείωση των εκλυτικών παραγόντων θα βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων», δήλωσε η Γκερβάσιο.
Παχυσαρκία και εμβοές
Η παχυσαρκία συνήθως συνοδεύεται από συστηματική φλεγμονή και το υπερβολικό βάρος συμβάλλει σε καταστάσεις όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης, σύμφωνα με τον Ρος Κάσινγκ, κλινικό ακουολόγο και διευθύνοντα σύμβουλο της Live Better Hearing + Balance.
«Αυτό μπορεί να διαταράξει την κυκλοφορία στα αυτιά και ενδεχομένως να επιδεινώσει τις εμβοές», δήλωσε στην Epoch Times μέσω email. «Η απώλεια βάρους μέσω ισορροπημένης διατροφής και τακτικής σωματικής δραστηριότητας μπορεί να μειώσει τη σοβαρότητα των εμβοών, βελτιώνοντας γενικά την υγεία και την κυκλοφορία».
Μια κλινική δοκιμή που δημοσιεύθηκε στο Clinical Nutrition ESPEN σημείωσε ότι η περίσσεια λιπώδους ιστού αυξάνει τα συμπτώματα και τη σοβαρότητα των εμβοών. Οι ερευνητές αξιολόγησαν τον αντίκτυπο της απώλειας βάρους στην πάθηση, χωρίζοντας μια ομάδα 46 ατόμων με παχυσαρκία και εμβοές σε τρεις ομάδες. Μια ομάδα συμμετείχε σε ασκήσεις και διατροφικές παρεμβάσεις για την απώλεια βάρους, μια άλλη ομάδα συμμετείχε σε διατροφικές παρεμβάσεις αλλά όχι σε ασκήσεις, και μια τρίτη ομάδα (ελέγχου) δεν συμμετείχε σε τίποτα από τα δύο.
Οι βαθμολογίες της σοβαρότητας των εμβοών μειώθηκαν περισσότερο σε όσους έχασαν 5% ή περισσότερο του βάρους τους από ό,τι σε όσους έχασαν λιγότερο από 5%. Η ομάδα συνδυασμού άσκησης και δίαιτας παρουσίασε μείωση της σοβαρότητας των εμβοών και βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Άλλες συνήθειες και παράγοντες
Οι ακόλουθοι μη διατροφικοί παράγοντες επηρεάζουν τη σοβαρότητα και τον επιπολασμό των εμβοών:
Χρήση ουσιών και φαρμάκων
«Οι καπνιστές, νυν και πρώην, έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν εμβοές», δήλωσε ο Τοντ Νίκολς, ωτορινολαρυγγολόγος στο Κοινοτικό Νοσοκομείο Memorial του Πανεπιστημίου Υγείας της Βιρτζίνια.
«Επιπλέον, ορισμένα συνταγογραφούμενα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των αντιβιοτικών, των αντικαρκινικών φαρμάκων, των διουρητικών, των φαρμάκων κατά της ελονοσίας και ορισμένων αντικαταθλιπτικών, μπορεί να προκαλέσουν εμβοές ή να αυξήσουν τη σοβαρότητά τους. Η χρήση μαριχουάνας για μη ιατρικούς λόγους έχει επίσης συσχετιστεί με αυξημένο επιπολασμό εμβοών.»
Στρες
«Το στρες μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τις εμβοές, επειδή πυροδοτεί την αντίδραση «μάχη ή φυγή» του οργανισμού, η οποία μπορεί να αυξήσει την αδρεναλίνη, μία από τις ορμόνες του στρες, και να κάνει το ακουστικό σας σύστημα υπερευαίσθητο», δήλωσε ο Κάσινγκ. Η αντίδραση μάχης ή φυγής αναφέρεται στις φυσιολογικές επιδράσεις που συμβαίνουν όταν ένα άτομο αντιμετωπίζει μια αντιληπτή απειλή.
Συνιστά δε παρεμβάσεις όπως διαλογισμό της ενσυνειδητότητας, τεχνικές χαλάρωσης και γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) για βέλτιστη διαχείριση του στρες και μείωση του ανασταλτικού αντίκτυπου που μπορεί να έχουν οι εμβοές στην καθημερινή ζωή.
Ενσυνειδητότητα σημαίνει την πλήρη παρουσία στη στιγμή και όχι την υπερβολική αντίδραση σε γεγονότα που συμβαίνουν στο περιβάλλον. Οι τεχνικές χαλάρωσης μπορεί να συνίστανται σε βαθιές αναπνοές ή οπτικοποίηση, όπως η δημιουργία νοητικών εικόνων ειρηνικών σκηνών. Η CBT επικεντρώνεται στην αλλαγή των αρνητικών ή δυσλειτουργικών σκέψεων και συμπεριφορών.
Άσκηση
«Η άσκηση είναι σημαντική για δύο λόγους», δήλωσε ο Κάσινγκ. «Βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία, η οποία ενισχύει τη ροή του αίματος στο εσωτερικό αυτί και ενδεχομένως μειώνει την ένταση των εμβοών. Η άσκηση αυξάνει επίσης την παραγωγή ενδορφινών, ένα όφελος που βελτιώνει τη διάθεση και μειώνει την αντιλαμβανόμενη σοβαρότητα των εμβοών».
Ωστόσο, προειδοποίησε ότι οι δραστηριότητες που προκαλούν υπερβολική καταπόνηση, ειδικά στον αυχένα ή το σαγόνι, όπως η άρση βαρέων βαρών, μπορεί να ενισχύσουν προσωρινά τις εμβοές, λόγω της μυϊκής έντασης ή της αλλαγής πίεσης.
Τα άτομα με εμβοές θα πρέπει επίσης να αποφεύγουν την αεροβική γυμναστική και αθλήματα όπως το μπάσκετ, το ποδόσφαιρο και το τρέξιμο, επειδή μπορεί να μετακινήσουν κρυστάλλους μέσα στο αυτί και να επιδεινώσουν τα συμπτώματα, σύμφωνα με την ανασκόπηση στο περιοδικό Cureus.
Ύπνος
«Η ποιότητα του ύπνου είναι ένας σημαντικός παράγοντας, επειδή ο κακός ύπνος εντείνει το στρες, το οποίο μπορεί να κάνει τις εμβοές ακόμη πιο ενοχλητικές», δήλωσε ο Κάσινγκ. «Αλλά και οι ίδιες οι εμβοές μπορεί να διαταράξουν τον ύπνο, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο».
Η τήρηση ορισμένων συνηθειών όπως ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου και ο λευκός θόρυβος, μπορεί να είναι χρήσιμη, είπε. Τα μηχανήματα θορύβου παίζουν φυσικούς ήχους, όπως π.χ. τον ήχο του ανέμου που φυσά μέσα από τα δέντρα, οι οποίοι βοηθούν στη χαλάρωση.
«Οι διάφορες συνήθειές μας δεν προκαλούν ή θεραπεύουν άμεσα τις εμβοές, αλλά επηρεάζουν σημαντικά τη σοβαρότητα τους, οπότε η υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων και τη συνολική βελτίωση της ποιότητας ζωής», επεσήμανε.
«Εάν κάποιος παλεύει με εμβοές, συνιστάται μια διαβούλευση με έναν ακουολόγο. Σε συνεργασία με άλλους επαγγελματίες υγείας, μπορεί να παρέχουν τις καλύτερες μεθόδους διαχείρισης αυτού του προβλήματος.»
Της Mary West