Σε μια υπόθεση-ορόσημο για την προστασία της ιδιωτικότητας, σώμα ενόρκων στην Καλιφόρνια επιδίκασε στις 6 Μαΐου στη Meta αποζημίωση σχεδόν 168 εκατ. δολαρίων εις βάρος της ισραηλινής εταιρείας κατασκοπευτικού λογισμικού NSO Group.
Η υπόθεση ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2019, όταν WhatsApp και Facebook, θυγατρικές της Meta, προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη εναντίον της NSO Group. Στη μήνυση ισχυρίστηκαν ότι, το διάστημα Απριλίου-Μαΐου 2019, η NSO εκμεταλλεύτηκε την πλατφόρμα του WhatsApp για να υποκλέψει δεδομένα από περίπου 1.400 κινητές συσκευές, παρακολουθώντας ανυποψίαστους χρήστες.
Τον Δεκέμβριο του 2024, το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο Βόρειας Καλιφόρνιας καταδίκασε την NSO για παραβίαση του αμερικανικού νόμου περί ηλεκτρονικής απάτης και κακόβουλης χρήσης συστημάτων, για παράβαση σχετικής πολιτειακής νομοθεσίας της Καλιφόρνια και για παράβαση συμβολαίου.
Το σώμα των ενόρκων αποφάσισε στις 6 Μαΐου την επιβολή χρηματικής αποζημίωσης στη Meta ύψους 444.719 δολαρίων και την καταβολή προστίμου ύψους 167,3 εκατ. δολαρίων, δηλώνοντας πως η Meta απέδειξε «πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η NSO ενήργησε με δόλο, καταπίεση ή απάτη» παραβιάζοντας τη νομοθεσία της Καλιφόρνιας περί πρόσβασης σε ηλεκτρονικά δεδομένα.
Η αγωγή του WhatsApp επικεντρωνόταν στο διαβόητο Pegasus, το κατασκοπευτικό λογισμικό της NSO που μπορεί να εγκατασταθεί εξ αποστάσεως σε Android, iOS και BlackBerry, παρέχοντας πλήρη έλεγχο – από μηνύματα μέχρι τοποθεσία – σε οποιονδήποτε το χειρίζεται.
Η WhatsApp ισχυρίστηκε ότι το Pegasus φυτεύτηκε σκόπιμα σε συσκευές χρηστών, με τα συλλεγόμενα δεδομένα να διοχετεύονται όχι μόνο στην NSO, αλλά και στους πελάτες της.
Από την πλευρά της, με προσφυγή τον Απρίλιο του 2020, η NSO αρνήθηκε τις κατηγορίες, ισχυριζόμενη ότι η δίωξη συγχέει τις πράξεις της εταιρείας με εκείνες πελατών της, όπως κρατικών υπηρεσιών. Η NSO δήλωσε ότι το Pegasus πωλείται αποκλειστικά σε κυβερνήσεις, προσφέροντας μόνο τεχνική υποστήριξη. Υποστήριξε δε πως η ίδια δεν εγκαθιστά ποτέ το λογισμικό σε συσκευές και ότι απαγορεύει συμβατικά τη χρήση του λογισμικού της σε μη εμπλεκόμενα σε εγκληματικές ενέργειες άτομα.
Η Meta χαιρέτισε με ικανοποίηση την ετυμηγορία, σημειώνοντας σε ανακοίνωσή της πως «η σημερινή δικαστική απόφαση σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα για την ιδιωτικότητα και την ασφάλεια, καθώς αποτελεί την πρώτη νίκη κατά της ανάπτυξης και χρήσης παράνομου λογισμικού κατασκοπείας που απειλεί την ασφάλεια και τα δικαιώματα όλων».
Απαντώντας στην απόφαση, ο Γκιλ Λάινερ, αντιπρόεδρος επικοινωνίας της NSO, δήλωσε στην Epoch Times: «Η τεχνολογία μας διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην αποτροπή σοβαρών εγκλημάτων και τρομοκρατικών επιθέσεων, προστατεύοντας και ζωές Αμερικανών. Αυτή η διάσταση δυστυχώς δεν εξετάστηκε από τους ένορκους.»
Το Access Now, διεθνής οργάνωση προάσπισης ψηφιακών δικαιωμάτων, επίσης χαιρέτισε την απόφαση, υπενθυμίζοντας ότι εδώ και έξι χρόνια πιέζει για τέτοιου είδους λογοδοσία. Όπως ανέφερε ο Μάικλ Ντε Ντόρα, υπεύθυνος πολιτικής στις ΗΠΑ για το Access Now, «η απόφαση στέλνει ηχηρό μήνυμα προς τις εταιρείες λογισμικού κατασκοπείας ότι το να στοχοποιούν ανθρώπους δια μέσου αμερικανικών πλατφορμών θα έχει πλέον βαρύ κόστος».
Υπενθυμίζεται ότι το Νοέμβριο του 2021, το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου ενέταξε την NSO Group και τρεις ακόμη εταιρείες στη λίστα οντοτήτων που θεωρούνται απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, καταδεικνύοντας την αυξανόμενη ανησυχία γύρω από τις δραστηριότητές τους.
