Δευτέρα, 24 Φεβ, 2025
Δεξαμενές εξάτμισης λιθίου. (Claudia Morales / REUTERS)

Βολιβία: Συμβόλαιο-παγίδα για το λίθιο με Κίνα και Ρωσία

Διαδηλώσεις και πολιτικές εντάσεις για μια αμφιλεγόμενη συμφωνία που γεννά ερωτήματα

Έντονες αντιδράσεις έχουν ξεσπάσει στη Βολιβία σχετικά με τις νέες συμβάσεις που υπέγραψαν οι αρχές με κινεζικές και ρωσικές εταιρείες για την εκμετάλλευση των τεράστιων αποθεμάτων λιθίου της χώρας. Οι τοπικές κοινότητες διαμαρτύρονται για συμφωνίες που δεν προσφέρουν οφέλη στους πολίτες και δημιουργούν δυσανάλογο οικονομικό ρίσκο για τη Βολιβία.

Σύμφωνα με νομικούς και ειδικούς σε θέματα φυσικών πόρων, η κρατική εταιρεία ενέργειας YLB προχώρησε σε μία «καταστροφική» συμφωνία. Η ανακοίνωση της κυβέρνησης για τη σύμπραξη με την εταιρεία CBC Investment Limited από το Χονγκ Κονγκ και τη ρωσική Uranium One Group έγινε στις 26 Νοεμβρίου 2024, ωστόσο τα συμβόλαια δεν δημοσιοποιήθηκαν άμεσα, γεγονός που προκάλεσε υποψίες, ιδίως στους κατοίκους της περιοχής Ποτοσί, όπου θα επεκταθούν οι εξορυκτικές δραστηριότητες.

Το περιεχόμενο των συμβολαίων

Η συμφωνία με την Κίνα προβλέπει τη δημιουργία δύο νέων εργοστασίων και την ετήσια παραγωγή 35.000 τόνων ανθρακικού λιθίου. Παράλληλα, η ρωσική πλευρά στοχεύει στην εξόρυξη 14.000 τόνων ετησίως. Ο διευθύνων σύμβουλος της YLB, Όμαρ Αλαρκόν, ανέφερε ότι η σύμβαση διασφαλίζει την κυριότητα των εγκαταστάσεων από την YLB, η οποία θα λαμβάνει το 51% των εσόδων, ενώ θα έχει τον πλήρη έλεγχο της εμπορίας του προϊόντος.

Ωστόσο, τα πλήρη στοιχεία των συμβολαίων με τη Ρωσία δεν έχουν δημοσιοποιηθεί, προκαλώντας περαιτέρω ανησυχίες. Το τοπικό ειδησεογραφικό μέσο El Deber αποκάλυψε ορισμένες λεπτομέρειες τον Σεπτέμβριο του 2024, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με τη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας από την Uranium One Group πίσω στη Βολιβία και τον οικονομικό κίνδυνο που αναλαμβάνει η YLB.

Όταν οι λεπτομέρειες της σύμβασης με την Κίνα έγιναν γνωστές, ακολούθησαν διαδηλώσεις, με τους πολίτες να απαιτούν την ακύρωσή της και να επικρίνουν τη διοίκηση του προέδρου Λουίς Άρσε.

Οικονομικοί όροι και αμφιλεγόμενες ρυθμίσεις

Η σύμβαση δίνει στην Κίνα το δικαίωμα εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων για 36 χρόνια, με δυνατότητα επέκτασης στα 42. Επιπλέον, η Βολιβία είναι υποχρεωμένη να καλύψει το κόστος ενέργειας και τις δαπάνες εξαγωγής και καθαρισμού του λιθίου. Παράλληλα, η Κίνα έχει το δικαίωμα να αποχωρήσει από τη συμφωνία ανά πάσα στιγμή, ενώ αν η Βολιβία επιδιώξει ακύρωση, θα πρέπει να επιστρέψει τις επενδύσεις με τόκο 12%.

Το Ποτοσί, μία από τις φτωχότερες περιοχές της χώρας, θα λαμβάνει μόλις το 3% των εσόδων, ενώ το 48% θα καταλήγει στην YLB. Επιπλέον, το κόστος παραγωγής εκτιμάται στα 30.000 δολάρια ανά τόνο, τη στιγμή που η τρέχουσα τιμή του λιθίου στην αγορά κυμαίνεται γύρω στα 10.000 δολάρια ανά τόνο, προκαλώντας απορίες για την οικονομική βιωσιμότητα της συμφωνίας.

Η πρώτη ύλη για την παραγωγή ανθρακικού λιθίου. (Gaston Brito Miserocchi/Getty Images)

 

Αντιδράσεις και νομικές επιπτώσεις

Οι επικριτές των συμφωνιών προειδοποιούν ότι η Βολιβία μπορεί να καταλήξει να πληρώνει υπέρογκα ποσά για την ακύρωσή τους, ενώ εκφράζονται και υποψίες ότι μπορεί να αποτελούν βιτρίνα για ξέπλυμα χρήματος. Αντίστοιχα φαινόμενα έχουν καταγραφεί στο παρελθόν, όπως στην υπόθεση του πρώην υπουργού Αρτούρο Κάρλος Μουρίγιο Πρίγικ, ο οποίος το 2022 δήλωσε ένοχος για συνωμοσία με σκοπό το ξέπλυμα χρήματος.

Οι αντιδράσεις απέναντι στη συμφωνία είναι έντονες. Στις 14 Φεβρουαρίου, ο πρόεδρος της Πολιτικής Επιτροπής του Ποτοσί, Αλμπέρτο Πέρεζ, ανακοίνωσε σειρά απεργιών και διαδηλώσεων, ενώ στους δρόμους εμφανίστηκαν πανό με το σύνθημα «Το λίθιο ανήκει στους Βολιβιανούς».

Στο μεταξύ, ο πρώην πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Μεταλλείων της Βολιβίας, Έκτορ Κόρδοβα, τόνισε ότι οι συμβάσεις θέτουν την τιμή πώλησης του λιθίου μεταξύ 26.000 και 29.000 δολαρίων ανά τόνο, πολύ υψηλότερα από την τρέχουσα αγοραία τιμή, γεγονός που μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας.

Το πολιτικό παρασκήνιο και η προεκλογική συγκυρία

Η συγκυρία των εξελίξεων δεν περνά απαρατήρητη, καθώς η κυβέρνηση του Άρσε βρίσκεται αντιμέτωπη με εκλογές τον Αύγουστο. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι νέες συμφωνίες μπορεί να αποτελούν μέσο για τη δημιουργία οικονομικών αποθεμάτων από κυβερνητικούς αξιωματούχους πριν από την πιθανή αποχώρησή τους από την εξουσία.

Το ιστορικό των αμφιλεγόμενων οικονομικών συμφωνιών στη Βολιβία ενισχύει την καχυποψία, ενώ πολλοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η υπόθεση θυμίζει προηγούμενες περιπτώσεις διαχείρισης των φυσικών πόρων της χώρας, όπως ο λεγόμενος «Πόλεμος του Αερίου» του 2003.

Ο νομικός Μπενχαμίν Τόρρες υποστηρίζει ότι υπάρχει νομική βάση για την ακύρωση των συμβάσεων βάσει του νόμου 221, ο οποίος προβλέπει ποινές φυλάκισης έως και 10 ετών για δημόσιους αξιωματούχους που υπογράφουν επιζήμιες για το κράτος συμβάσεις. Ο ίδιος θεωρεί ότι ο νόμος ισχύει και για τον ίδιο τον πρόεδρο Άρσε.

Καθώς η συμφωνία αναμένει την έγκριση της Γερουσίας, οι κοινωνικές αναταραχές αυξάνονται, με τους πολίτες να απαιτούν διαφάνεια και λογοδοσία από την κυβέρνηση.

Της Autumn Spredemann

Πως μπορείτε να μας βοηθήσετε ώστε να συνεχίσουμε να σας κρατάμε ενημερωμένους

Ποιος είναι ο λόγος που χρειαζόμαστε την βοήθειά σας για την χρηματοδότηση του ερευνητικού ρεπορτάζ μας; Επειδή είμαστε ένας ανεξάρτητος οργανισμός ειδήσεων που δεν επηρεάζεται από καμία κυβέρνηση, εταιρεία ή πολιτικό κόμμα. Από την ημέρα που ξεκινήσαμε, έχουμε έρθει αντιμέτωποι με προσπάθειες αποσιώπησης της αλήθειας κυρίως από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Αλλά δεν θα λυγίσουμε. Η ελληνική έκδοση της Epoch Times βασίζεται ολοκληρωτικά στις γενναιόδωρες συνεισφορές σας για να διατηρήσει την παραδοσιακή δημοσιογραφία ζωντανή και υγιή στην Ελληνική γλώσσα. Μαζί, μπορούμε να συνεχίσουμε να διαδίδουμε την αλήθεια.

ΣΧΕΤΙΚΑ

Σχολιάστε