Η ρητίνη του δέντρου βοσβελλία, γνωστή και ως λιβάνι (frankincense), εξετάζεται σήμερα για τις πιθανές ευεργετικές της ιδιότητες στην αντιμετώπιση του καρκίνου, του άσθματος, της αρθρίτιδας, του άγχους και του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου. Οι παθήσεις αυτές αφορούν μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού άνω των 35 ετών, ιδίως στις δυτικές χώρες.
Η βοσβελλία είναι ένα μικρό δέντρο που ευδοκιμεί σε άνυδρες περιοχές όπως το Ομάν, η Αιθιοπία και η Σομαλία. Όταν χαραχθεί ο φλοιός του, εκκρίνει μια ρητίνη που χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια τόσο σε τελετουργίες όσο και σε ιατρικές πρακτικές. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι την αποκαλούσαν «δάκρυα του Ώρου» και τη χρησιμοποιούσαν στην ταρίχευση και στη θρησκευτική καύση. Στην αρχαία Ελλάδα και Ρώμη, το λιβάνι χρησιμοποιούνταν ευρέως σε ναούς και στο εμπόριο.
Την εποχή της Καινής Διαθήκης, η ρητίνη αυτή είχε υψηλή αξία και περιλαμβανόταν μεταξύ των πολύτιμων δώρων που προσέφεραν οι Μάγοι. Πέρα από τη χρήση της σε θυμιάματα, η βοσβελλία χρησιμοποιούνταν και για θεραπευτικούς σκοπούς.
Ιστορικές και παραδοσιακές ιατρικές χρήσεις
Ιστορικές αναφορές αποδίδουν στη βοσβελλία ιδιότητες που σχετίζονται με την επούλωση τραυμάτων, την αντιμετώπιση αιμορραγιών, λοιμώξεων και ψυχικών διαταραχών. Ο Πέρσης ιατροφιλόσοφος Αβικέννας, τον 11ο αιώνα, υποστήριζε ότι βοηθά σε λοιμώξεις του ουροποιητικού, σε διαταραχές μνήμης και σε ψυχικές παθήσεις.
Στην ινδική Αγιουρβέδα, η βοσβελλία χρησιμοποιείται παραδοσιακά για την ανακούφιση από αρθρίτιδα, άσθμα και πεπτικά έλκη. Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, εφαρμόζεται εξωτερικά σε τραύματα και παρασκευάζεται σε φαρμακευτικά σκευάσματα. Στην Αιθιοπία θεωρείται φυσικό καταπραϋντικό, ενώ στην Κένυα χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση εσωτερικών αιμορραγιών.
Σύγχρονες επιστημονικές έρευνες
Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική κοινότητα έχει αρχίσει να μελετά συστηματικά τις ιδιότητες της βοσβελλίας. Το βασικό ενεργό συστατικό της, το β-βοσβελλικό οξύ, έχει αποδειχθεί ότι αναστέλλει τη δράση του ενζύμου 5-λιποξυγενάση, που εμπλέκεται στις φλεγμονώδεις διεργασίες. Η δράση αυτή σχετίζεται με τη μείωση των συμπτωμάτων σε ασθένειες όπως το άσθμα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η νόσος του Κρον.
Άλλο συστατικό της, η ακετάτη ινσενσόλης (incensole acetate), εμφανίζει ιδιότητες που συμβάλουν στην αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης. Σε πειράματα με ζώα έχει καταγραφεί μείωση της φλεγμονής, βελτίωση της εγκεφαλικής λειτουργίας μετά από τραύμα, καθώς και αύξηση της κινητικότητας σε περιπτώσεις αρθρικών παθήσεων.
Κλινικές μελέτες σε ανθρώπους βρίσκονται σε εξέλιξη, εστιάζοντας στη χρήση της βοσβελλίας για τη μείωση των δεικτών φλεγμονής, την ανακούφιση από τον πόνο και τη βελτίωση της ψυχικής κατάστασης. Πρώιμα αποτελέσματα δείχνουν βελτίωση σε ασθενείς με φλεγμονώδεις νόσους των αρθρώσεων, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και ήπιας μορφής αγχώδεις διαταραχές.
Εμπορική χρήση και διαθεσιμότητα
Η βοσβελλία διατίθεται σήμερα σε μορφή συμπληρωμάτων διατροφής, αλοιφών και εκχυλισμάτων. Σε πολλές περιπτώσεις, τα πλήρη εκχυλίσματα ρητίνης παρουσιάζουν υψηλότερη αποτελεσματικότητα από τα απομονωμένα δραστικά συστατικά.
Παράλληλα με τις φαρμακευτικές χρήσεις, η ρητίνη της βοσβελλίας εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σε θρησκευτικές τελετές, ιδιαίτερα στον Χριστιανισμό, καθώς και στην αρωματοθεραπεία και στην παραγωγή φυσικών καλλυντικών.
Της Nicole James
Η Nicole James είναι ανεξάρτητη δημοσιογράφος με έδρα την Αυστραλία και συνεργάζεται με την εφημερίδα The Epoch Times. Έχει διακριθεί ως συγγραφέας διηγημάτων, αρθρογράφος και επιμελήτρια. Κείμενά της έχουν δημοσιευθεί σε μέσα όπως The Sydney Morning Herald, Sun-Herald, The Australian, The Sunday Times και The Sunday Telegraph. Είναι κάτοχος πτυχίου Επικοινωνίας με ειδίκευση στη δημοσιογραφία και δύο μεταπτυχιακών τίτλων, εκ των οποίων ο ένας αφορά τη δημιουργική γραφή.
