Tου Κωνσταντίνου Θ. Τέμπου, Παθολόγος – Ρευματολόγος, Παιδορευματολόγος, Βοτανοθεραπευτής, Ολιστικός Ιατρός
Η αποτελεσματικότητα των βοτάνων στις διάφορες παθήσεις του ανθρώπου έχει διαπιστωθεί συνήθως με την εμπειρία από τη χρήση τους και σε μερικά με μελέτες στα πειραματόζωα και στον άνθρωπο. Για παράδειγμα, μερικά βότανα είναι γνωστά για τη θεραπευτική τους δράση από διάφορες φυλές και πληθυσμούς, όπως οι Κινέζοι, οι Ιάπωνες, οι Ινδιάνοι της Αμερικής για εκατοντάδες ή χιλιάδες χρόνια.
Έχουν αποτέλεσμα τα βότανα στις διάφορες παθήσεις του ανθρώπου; Πώς έχει τεκμηριωθεί αυτό;
Σε σχέση με τα παραδοσιακά φάρμακα, θα ‘λεγε κανείς ότι μειονεκτούν όσον αφορά στις μελέτες που έχουν γίνει, που είναι πολύ λιγότερες και σε μικρότερο αριθμό ατόμων. Έχουν όμως το πλεονέκτημα ότι πολλά βότανα χρησιμοποιούνται από εκατοντάδων έως και χιλιάδων ετών στη θεραπεία των διαφόρων ασθενειών του ανθρώπου. Τα φάρμακα χρησιμοποιούνται μόνο μερικές δεκαετίες. Βότανα ή Φάρμακα: Ιδού η απορία
Βότανα VS Φάρμακα
Τα βότανα (ή φυτικά φάρμακα) προέρχονται από φαρμακευτικά φυτά που μπορούν να χορηγηθούν ως ολόκληρα φυτά, ως μέρη φυτών ή με τη μορφή ενός ή περισσοτέρων συστατικών που εξάγονται με τη βοήθεια διαλυτών για να δώσουν βάμματα, τσάι ή άλλα εκχυλίσματα.
Τα συνθετικά φάρμακα (που η φαρμακευτική βιομηχανία ονομάζει «φαρμακευτικά προϊόντα») συντίθενται χημικά στο εργαστήριο για να παράγουν φάρμακα που δεν απαντώνται στη φύση.
Το ένα τέταρτο των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στις Η.Π.Α. προέρχονται από φυτά (π.χ. οπιούχα, digitalis, Taxol). Αυτό γίνεται με εκχύλιση του δραστικού συστατικού από ένα φυτό, αναδιπλασιασμό της δομής του στο εργαστήριο και παραγωγή αυτού μαζικά.
Τα φυτικά φάρμακα θεωρούνται λιγότερο ισχυρά από τα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Τα τελευταία περιέχουν συνήθως ένα υψηλής συγκέντρωσης δραστικό συστατικό. Σε αντίθεση, τα βότανα μπορεί να έχουν αρκετά δραστικά συστατικά που είναι χημικά παρόμοια. Τα φυτικά συστατικά συνεργάζονται συνεργικά για να συμβάλλουν ή να μειώνουν το θεραπευτικό αποτέλεσμα κάθε μεμονωμένου συστατικού.
Ανεξάρτητα, αν είναι φυσικά ή τεχνητά, τα σημαντικότερα κριτήρια για τη χρήση ενός φαρμάκου είναι η ασφάλεια, η αποτελεσματικότητα και η ποιότητα: η ταυτότητα, η καθαρότητα, η ισχύς και η σταθερότητα.
Μπορούν να συνδυασθούν τα βοτανικά σκευάσματα με τα παραδοσιακά φάρμακα;
Ναι, μπορούν. Π.χ. η μεθοτρεξάτη, ένα φάρμακο για την ρευματοειδή αρθρίτιδα, μπορεί να συνδυασθεί με τη ρίζα της λευκής παιώνιας, για να έχει καλύτερο αποτέλεσμα.
Το 2018, μια συστηματική ανασκόπηση έδειξε ότι σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, η παιώνια (ολικές γλυκοσίδες) σε συνδυασμό με μεθοτρεξάτη είναι περισσότερο αποτελεσματική από την μεθοτρεξάτη μόνη της.
Ο συνδυασμός όμως αυτός πρέπει να γίνεται με προσοχή. Πολλά βότανα αλληλεπιδρούν με φάρμακα, π.χ. όπως τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα για τον καρκίνο, η βαρφαρίνη και η διγοξίνη.
Επομένως, όσοι παίρνουν παραδοσιακά φάρμακα π.χ. για μια καρδιοπάθεια και θέλουν να πάρουν και ένα βοτανικό σκεύασμα π.χ. για τα «αρθριτικά» πρέπει να παίρνουν τη γνώμη του θεράποντα γιατρού τους, δηλ. του καρδιολόγου ή του βοτανοθεραπευτή.
Φυσικά Συμπληρώματα
Αν και οι επίσημες ιατρικές αναφορές λείπουν, πολλοί άνθρωποι που εξαρτώνται από φυσικά συμπληρώματα για να θεραπεύσουν ορισμένες παθήσεις ορκίζονται ότι είναι πραγματικά αποτελεσματικά. Ο λόγος είναι ότι τα συστατικά των προϊόντων αυτών είναι φυσικά. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν επιβλαβείς χημικές ουσίες ή πρόσθετα σ’ αυτά. Επιπλέον, οι αρνητικές παρενέργειες αυτών των φυσικών συμπληρωμάτων είναι ακόμη μικρότερες από ό,τι σε σύγκριση με εκείνες που αναφέρθηκαν σε φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή.
Ένα άλλο πλεονέκτημα των βοτάνων είναι ότι κοστίζουν λιγότερο. Η μέση τιμή συνταγής φαρμάκων είναι περίπου 50 ευρώ για την προμήθεια ενός μήνα. Από την άλλη πλευρά, τα φυσικά συμπληρώματα κοστίζουν λιγότερο. Αυτό σας εξοικονομεί αρκετά χρήματα.
Επίσης, πολλοί γιατροί και άλλοι ιατρικοί επαγγελματίες αρχίζουν να αναγνωρίζουν την αξία και την αποτελεσματικότητα ορισμένων φυσικών συμπληρωμάτων.
Ένα φάρμακο που βγαίνει στην αγορά δεν ξέρει κανείς το μέλλον του. Μπορεί να αποδειχθεί τοξικό και να αποσυρθεί από την αγορά. Ενώ για τα βότανα είναι όλα γνωστά και οι παρενέργειές τους είναι γνωστές από χιλιάδων ετών. Δεν μπορεί δηλαδή ένα βότανο να αποδειχθεί τοξικό ή επιβλαβές. Κάθε βότανο έχει μελετηθεί δια πυρός και σιδήρου δια μέσου των αιώνων.
Φάρμακα που έχουν αποσυρθεί από την αγορά λόγω παρενεργειών
Το «ξεκαθάρισμα» των φαρμάκων έχει γίνει τα τελευταία 40 χρόνια. Τα βότανα έχουν «ξεκαθαρισθεί» (εάν είναι δηλαδή επιβλαβή) εδώ και χιλιάδες χρόνια. Μια μελέτη εντόπισε 462 φαρμακευτικά προϊόντα που έχουν αποσυρθεί από την αγορά μεταξύ των ετών 1953 και 2013, κυρίως λόγω ηπατοτοξικότητας.
Περίπου το 8% των εισαγωγών στα Νοσοκομεία των ΗΠΑ οφείλεται σε παρενέργειες των συνθετικών φαρμάκων. Περίπου 100.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο στην Αμερική λόγω της τοξικότητας των φαρμάκων. Αυτό σημαίνει ότι οι θάνατοι από τα φάρμακα στις Η.Π.Α. είναι τουλάχιστον τριπλάσιοι από τους θανάτους από μεθυσμένους οδηγούς. Κάθε χρόνο, επίσης, χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν από υποτιθέμενα «ασφαλή» φάρμακα που διατίθενται στο εμπόριο χωρίς ιατρική συνταγή.
* Σε κάθε περίπτωση, παρόλο που τα φαρμακευτικά φυτά χρησιμοποιούνται ευρέως και θεωρούνται ασφαλή, είναι σημαντικό να μη δοκιμάζετε βοτανικά σκευάσματα χωρίς ενημέρωση, γιατί κάποια μπορούν να αποδειχθούν τοξικά. Οι δηλητηριάσεις από φαρμακευτικά φυτά συνήθως οφείλονται σε εσφαλμένη αναγνώριση των φυτών με την μορφή στην οποία πωλούνται. Σε εσφαλμένη προετοιμασία και διαχείριση από ανεπαρκώς εκπαιδευμένο προσωπικό.
Πηγή: www.naturanrg.gr
