Από την 1η Ιουλίου 2025, τίθεται σε υποχρεωτική εφαρμογή η πλήρης ηλεκτρονική τιμολόγηση για όλες τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες στην Ελλάδα. Η μετάβαση εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας ψηφιοποίησης των φορολογικών διαδικασιών και της ενίσχυσης της διαφάνειας στις οικονομικές συναλλαγές.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Nepa Economic Consulting, Κώστα Πατήρη, η μετάβαση προς την καθολική ηλεκτρονική τιμολόγηση κινείται σε ορθή κατεύθυνση, ωστόσο συνοδεύεται από σημαντικές τεχνικές και οικονομικές προκλήσεις, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Όπως επισημαίνει, η αυτοματοποίηση και η διαφάνεια που επιδιώκονται μέσω του νέου καθεστώτος προϋποθέτουν την ύπαρξη τεχνολογικών υποδομών και επαρκούς προετοιμασίας, στοιχεία που δεν είναι ακόμη πλήρως εξασφαλισμένα στην αγορά.
Ο ίδιος υπογραμμίζει την ανάγκη για υποστηρικτικά μέτρα, όπως η δημιουργία ειδικών μηχανισμών ή προγραμμάτων χρηματοδότησης, ενδεικτικά μέσω του ΕΣΠΑ, ώστε να υποστηριχθεί η ομαλή ένταξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο νέο ψηφιακό πλαίσιο.
Επιπλέον, ο κος Πατήρης επισημαίνει το δυσμενές δημοσιονομικό περιβάλλον στο οποίο συντελείται η αλλαγή, κάνοντας αναφορά σε ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, ανέρχονται σε περίπου 3,7 δισ. ευρώ. Όπως αναφέρει, οι καθυστερήσεις πληρωμών επηρεάζουν ιδιαίτερα τους προμηθευτές του τομέα της Υγείας και επιχειρήσεις που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη ρευστότητα. Παράλληλα, επισημαίνει ότι το τραπεζικό σύστημα δεν παρέχει επαρκή στήριξη στην παρούσα φάση, και τονίζει τη σημασία της έγκαιρης τήρησης των όρων πληρωμής.
Αναφερόμενος στη συνεργασία μεταξύ δημοσίων φορέων, σημειώνει ότι, παρότι οι επιχειρηματικές πληροφορίες συγκεντρώνονται σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες όπως το MyData και το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ), παραμένουν περιπτώσεις στις οποίες δημόσιοι οργανισμοί, όπως η Τράπεζα της Ελλάδος, ζητούν ξεχωριστά στοιχεία. Υπογραμμίζει ότι η απουσία ενοποιημένης πλατφόρμας δημιουργεί επαναλαμβανόμενες υποχρεώσεις για τις επιχειρήσεις και παρατείνει τις διαδικασίες.
Αναφορικά με την εφαρμογή του Νόμου 4990/2022, ο οποίος ενσωματώνει την Οδηγία (ΕΕ) 2019/1937 για την προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του ενωσιακού δικαίου, ο Κώστας Πατήρης επισημαίνει ότι πρόκειται για μία εξέλιξη που ενισχύει τους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου και λογοδοσίας σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
Ο Νόμος 4990/2022, ο οποίος ενσωματώνει την ευρωπαϊκή Οδηγία για την προστασία προσώπων που καταγγέλλουν παραβάσεις του δικαίου της Ένωσης, προβλέπει την υποχρεωτική λειτουργία εσωτερικών διαύλων αναφοράς σε οργανισμούς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που απασχολούν πάνω από 50 εργαζομένους. Στόχος του νόμου είναι να διασφαλίσει ότι τέτοιες καταγγελίες μπορούν να υποβάλλονται και να εξετάζονται με τρόπο ασφαλή και θεσμικά κατοχυρωμένο. Ο Κώστας Πατήρης επισημαίνει ότι η εφαρμογή του συγκεκριμένου πλαισίου αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα για την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας στο εργασιακό και επιχειρηματικό περιβάλλον.
Τέλος, αναφερόμενος στο ζήτημα της επαγγελματικής επάρκειας των λογιστικών γραφείων, ο Κώστας Πατήρης απορρίπτει τη διάκριση μεταξύ «μικρών» και «μεγάλων» σχημάτων, υπογραμμίζοντας ότι καθοριστικό κριτήριο αποτελεί η ποιότητα της παρεχόμενης εργασίας και όχι το μέγεθος. Όπως τονίζει, όλα τα λογιστικά γραφεία, ανεξαρτήτως κλίμακας, χρειάζονται πρόσβαση σε κατάλληλα εργαλεία και υποστήριξη, προκειμένου να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις απαιτήσεις του ψηφιακού μετασχηματισμού.
Η υποχρεωτική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα στη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, ωστόσο η επιτυχία της υλοποίησης αναμένεται να εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την τεχνική υποστήριξη, την επάρκεια των ψηφιακών υποδομών και τη διαλειτουργικότητα των δημόσιων πληροφοριακών συστημάτων.
