Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Παρασκευή ότι είναι ανοιχτός σε μια συμφωνία που θα παρέχει στις Ηνωμένες Πολιτείες πρόσβαση στα τεράστια κοιτάσματα σπάνιων γαιών και κρίσιμων ορυκτών της Ουκρανίας, με αντάλλαγμα τη συνέχιση της στρατιωτικής βοήθειας στον πόλεμο της χώρας του με τη Ρωσία.
«Αν μιλάμε για μια συμφωνία, τότε ας κάνουμε μια συμφωνία», δήλωσε ο Ζελένσκι στους δημοσιογράφους του Reuters σε συνέντευξη που παραχώρησε στις 7 Φεβρουαρίου στο Κίεβο, τονίζοντας ότι η Ουκρανία θα απαιτήσει εγγυήσεις ασφαλείας από τους συμμάχους της ως μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας για την προμήθεια κρίσιμων ορυκτών και σπάνιων γαιών.
Ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο στις 3 Φεβρουαρίου ότι επεδίωκε να συνάψει συμφωνία με τον Ζελένσκι για την εξασφάλιση σπάνιων γαιών με αντάλλαγμα τη συνέχιση της οικονομικής στήριξης της Ουκρανίας στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο.
Τα μέταλλα σπάνιων γαιών, 17 βασικά στοιχεία, διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην τροφοδοσία της σύγχρονης τεχνολογίας, από τους κινητήρες ηλεκτρικών οχημάτων έως τα συστήματα καθοδήγησης πυραύλων. Ελλείψει πρακτικών υποκατάστατων, η διασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού για τα στοιχεία αυτά αποτελεί προτεραιότητα για τον Τραμπ, καθώς η ενίσχυση της αμερικανικής μεταποιητικής βάσης αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησής του.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο στις 7 Φεβρουαρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι σχεδιάζει να συναντήσει τον Ζελένσκι την επόμενη εβδομάδα, πιθανώς στην Ουάσιγκτον, για συνομιλίες σχετικά με τη σύγκρουση Ρωσίας και Ουκρανίας. Ο Τραμπ δήλωσε ότι οι συζητήσεις θα περιλαμβάνουν το αίτημα προς την Ουκρανία για σπάνιες γαίες και άλλα κρίσιμα ορυκτά με αντάλλαγμα την παροχή οικονομικής βοήθειας προς το Κίεβο για να συνεχίσει να αντιστέκεται στη ρωσική εισβολή.
Σε απάντηση, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι ελπίζει οι συνομιλίες να οδηγήσουν σε μια διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία.
«Οι επόμενες εβδομάδες μπορεί να είναι πολύ εντατικές σε επίπεδο διπλωματίας και θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να είναι ένα διάστημα αποτελεσματικό και παραγωγικό. Εκτιμούμε πάντα τη συνεργασία με τον πρόεδρο Τραμπ», δήλωσε ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στο X στις 7 Φεβρουαρίου. «Σχεδιάζουμε επίσης συναντήσεις και συνομιλίες σε επίπεδο ομάδων. Αυτή τη στιγμή, οι ουκρανικές και οι αμερικανικές ομάδες επεξεργάζονται τις λεπτομέρειες. Μια σταθερή, διαρκής ειρήνη θα γίνει πιο πιθανή».
Ο Τραμπ δήλωσε επίσης την Παρασκευή ότι σχεδιάζει να μιλήσει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να μεσολαβήσει για μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας. «Είναι ένας γελοίος πόλεμος», δήλωσε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι «θα ήθελε πολύ να βοηθήσει» να επέλθει ειρήνη στην περιοχή.
Η προθυμία του Ζελένσκι να συνάψει συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς το «Σχέδιο Νίκης» του περιλαμβάνει μια ρητή προσφορά στους στρατηγικούς εταίρους για «κοινή προστασία των κρίσιμων πόρων της χώρας», μαζί με μια προσφορά για την εξαγωγή και χρήση αυτών των βασικών στοιχείων.
Στο Κίεβο, ο Ζελένσκι δήλωσε στο Reuters ότι περίπου τα μισά από τα κοιτάσματα σπάνιων γαιών της Ουκρανίας βρίσκονταν υπό ρωσική κατοχή, με το ποσοστό αυτό να πέφτει σε λιγότερο από το 20% όταν υπολογίζονται όλοι οι τεράστιοι ορυκτοί πόροι της χώρας. Η Ουκρανία κατέχει τα μεγαλύτερα αποθέματα τιτανίου στην Ευρώπη – ζωτικής σημασίας για την αεροπορική και διαστημική βιομηχανία – και ουρανίου, ζωτικής σημασίας για την πυρηνική ενέργεια και τα όπλα, επεσήμανε.
«Οι Αμερικανοί βοήθησαν περισσότερο, και επομένως οι Αμερικανοί θα πρέπει να κερδίσουν τα περισσότερα», δήλωσε ο Ζελένσκι για την αμερικανική βοήθεια προς την Ουκρανία εν μέσω της ρωσικής εισβολής. «Πρέπει να έχουν αυτή την προτεραιότητα και θα την έχουν. Θα ήθελα να μιλήσω και για αυτό με τον πρόεδρο Τραμπ».
Ο Τραμπ δήλωσε την Παρασκευή ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη δεσμεύσει περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια δολάρια για την άμυνα της Ουκρανίας, ενώ οι ευρωπαϊκές συνεισφορές υπολείπονται σε περίπου 100 δισεκατομμύρια δολάρια.