ΟΥΑΣΙΝΓΚΤΟΝ – Μέσω του προγράμματος Belt and Road Initiative (BRI), η Κίνα έδωσε δισεκατομμύρια δολάρια ως δάνεια σε χώρες χαμηλού εισοδήματος για να βοηθήσει στην κατασκευή τεράστιων έργων υποδομής. Και τώρα με την πανδημία COVID-19, η ανησυχία για μια επικείμενη κρίση χρέους έχει αυξηθεί στις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς οι περισσότερες εξ αυτών έχουν ήδη «σπάσει» υπό το βάρος του τεράστιου χρέους τους προς την Κίνα.
Ξεκινώντας το 2013, το BRI της Κίνας, που αναφέρεται επίσης ως «One Belt, One Road» [Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος] ή «New Silk Road», είναι ένα από τα πιο φιλόδοξα και αμφιλεγόμενα αναπτυξιακά προγράμματα στον κόσμο. Τα τελευταία χρόνια, το πρόγραμμα ονομάζεται πλέον ως «παγίδα χρέους», λόγω των επιθετικών πρακτικών δανεισμού του Πεκίνου.
Το BRI συνέβαλε στη σημαντική συσσώρευση εξωτερικού χρέους σε πολλές χώρες χαμηλού εισοδήματος, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου Διεθνούς Χρηματοδότησης (IIF).
Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, η Κίνα έχει γίνει ένας μεγάλος παγκόσμιος δανειστής, με το οφειλόμενο προς αυτήν χρέος να ξεπερνά τα $5,5 τρισεκατομμύρια το 2019 — περισσότερο από το 6% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, ανέφερε η έκθεση του IIF.
Το BRI έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην καθοδήγηση της δανειοδοτικής δραστηριότητας της Κίνας τα τελευταία χρόνια, καθιστώντας το Πεκίνο τον μεγαλύτερο πιστωτή παγκοσμίως σε χώρες με χαμηλό εισόδημα. Από την έναρξή του, το πρόγραμμα διέθεσε περισσότερα από $730 δισεκατομμύρια σε υπερπόντια επενδυτικά και κατασκευαστικά έργα σε περισσότερες από 112 χώρες, σύμφωνα με την έκθεση.
Μεταξύ των χωρών του BRI, το Τζιμπουτί, η Αιθιοπία, το Λάος, οι Μαλδίβες και το Τατζικιστάν βαθμολογούνται ως «υψηλού κινδύνου ζημίας χρέους» από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), πράγμα που σημαίνει ότι είναι πιθανό να χρεοκοπήσουν ή να αντιμετωπίσουν προβλήματα εξυπηρέτησης του τεράστιου χρέους τους.
Επιπλέον, μια πρόσφατη ακαδημαϊκή μελέτη που δημοσιεύθηκε από το Ινστιτούτο Kiel για την Παγκόσμια Οικονομία υποδηλώνει ότι τα κινεζικά υπερπόντια δάνεια μπορεί να είναι υψηλότερα από αυτά που αναφέρθηκαν. Η μελέτη λέει ότι έως και το 50% των κινεζικών δανείων είναι «κρυμμένα», καθώς δεν αναφέρονται στο ΔΝΤ ή στην Παγκόσμια Τράπεζα. Οι μη διαφανείς πρακτικές δανεισμού της Κίνας ενισχύουν την ευπάθεια του χρέους στις φτωχές χώρες.
Με κίνδυνο πλέον επικείμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης, η Σρι Λάνκα συσσωρεύει επί του παρόντος περισσότερο κινεζικό χρέος. Παρόλο που η χώρα αυτή με τα βαριά χρέη πρέπει να πραγματοποιήσει αποπληρωμή δανείου $4,8 δισεκατομμυρίων φέτος, έχει καταλήξει σε συμφωνία με την Κίνα για επιπρόσθετο δανεισμό τουλάχιστον $1 δισεκατομμυρίου, σύμφωνα με την Nikkei Asian Review.
Η Σρι Λάνκα αναφέρεται συχνά ως σαφές παράδειγμα παγίδευσης σε κινεζικό χρέος και αναγκαστικής παράδοσης στρατηγικών περιουσιακών στοιχείων στην Κίνα. Μια κινεζική κρατική εταιρεία ανέλαβε τον έλεγχο του νότιου λιμανιού Χαμπαντότα της Σρι Λάνκα το 2017 με 99ετή μίσθωση μετά τη χρεοκοπία της χώρας.
«Τα λιμάνια έχουν διπλή χρήση σχεδόν σε κάθε χώρα — πολιτική χρήση καθώς και στρατιωτική χρήση», δήλωσε η Μπόνι Γκλικ, αναπληρώτρια διευθύντρια του Αμερικανικού Οργανισμού Διεθνούς Ανάπτυξης, στο πρόγραμμα American Thought Leaders της Epoch Times.
«Και με τον τρόπο που η Κίνα χαρτογράφησε τον κόσμο, εξέτασε πολύ στρατηγικά τα πιο πολύτιμα λιμάνια πρώτα και πλησίασε τις χώρες αυτές ανάλογα».
Το ίδιο συνέβη και στη χώρα του Τζιμπουτί στην Ανατολική Αφρική, σημείωσε, όπου η Κίνα δημιούργησε λιμάνι σε επικράτεια που της παραχώρησε το Τζιμπουτί. Η χώρα βρίσκεται στην είσοδο της Ερυθράς Θάλασσας, όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ισχυρά αμυντικά συμφέροντα. Σχεδόν το 10 τοις εκατό των παγκόσμιων εξαγωγών πετρελαίου και το 20 τοις εκατό όλων των εμπορικών αγαθών διέρχονται από την διώρυγα του Σουέζ, περνώντας κοντά από το Τζιμπουτί.
«Το Τζιμπουτί δεν μπόρεσε να πληρώσει το δάνειό του και η Κίνα ελέγχει πλέον τις δραστηριότητες στο λιμάνι του Τζιμπουτί», είπε η Γκλικ, αποκαλώντας το BRI «Μια ζώνη, ένας δρόμος, ένας μονόδρομος προς μη επιλύσιμο χρέος».
Ελάφρυνση χρέους
Τόσο ο Όμιλος της Παγκόσμιας Τράπεζας όσο και το ΔΝΤ προέτρεψαν τις οικονομίες της G-20, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, να παρέχουν ελάφρυνση χρέους στις 76 φτωχότερες χώρες του κόσμου και να τις επιτρέψουν να ανακατευθύνουν κεφάλαια για την καταπολέμηση της πανδημίας.
Η Κίνα έχει υπογράψει το «Πρόγραμμα αναστολής αποπληρωμής χρέους» που συμφωνήθηκε από τα έθνη της G-20, το οποίο παρέχει ένα πάγωμα αποπληρωμής χρέους για τα φτωχότερα έθνη, κατόπιν αιτήματος. Η αναστολή θα διαρκέσει από την 1η Μαΐου έως το τέλος του 2020.
Σύμφωνα με την Γκλικ, η αρχική κινεζική απάντηση στην ελάφρυνση χρέους ήταν θετική.
Αλλά αργότερα, «άρχισαν να θέτουν κάθε είδους προϋποθέσεις για το είδος του χρέους που θα ληφθεί υπόψη για την ελάφρυνση χρέους, προσπαθώντας προσεκτικά να περάσουν την κλωστή στην βελόνα για να αφήσουν το διμερές χρέος» προς την Κίνα εκτός των διαπραγματεύσεων, είπε.
Τα τεράστια κατασκευαστικά έργα του BRI χρηματοδοτούνται κυρίως μέσω ενός ευρέος φάσματος τοπικής αυτοδιοίκησης και κρατικών φορέων της Κίνας.
Η κυβέρνηση Τραμπ διατύπωσε μια σκληρή γραμμή ενάντια στις φιλοδοξίες της Κίνας να αυξήσει το αποτύπωμά της στις αναδυόμενες αγορές και η πανδημία έχει ενισχύσει αυτές τις ανησυχίες.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο είπε ότι ολόκληρος ο κόσμος ξυπνά στις προκλήσεις που θέτει το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα.
«Η Κίνα κυβερνήθηκε από ένα βίαιο, αυταρχικό καθεστώς, ένα κομμουνιστικό καθεστώς, από το 1949. Για αρκετές δεκαετίες, πιστεύαμε ότι το καθεστώς θα γίνει περισσότερο σαν εμάς μέσω εμπορίου, επιστημονικών ανταλλαγών, διπλωματικής προσέγγισης, δίνοντάς τους πρόσβαση στον ΠΟΕ (Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου) ως αναπτυσσόμενο έθνος», είπε σε δημοσιογράφους στις 20 Μαΐου.
«Αυτό δεν συνέβη. Υποτιμήσαμε πολύ τον βαθμό στον οποίο το Πεκίνο είναι ιδεολογικά και πολιτικά εχθρικό προς τα ελεύθερα έθνη».
Ακολουθήστε την Emel στο Twitter: @mlakan
Το γνωρίζατε;
Η Epoch Times είναι η πρώτη και μοναδική εφημερίδα που εκθέτει την πραγματική φύση, τον αντίκτυπο και τον τελικό στόχο του κομμουνισμού. Εξηγούμε τη ζημιά του στα ηθικά μας θεμέλια και στις ανατολικές και δυτικές παραδόσεις. Συζητάμε επίσης τα αποτελέσματα του σοσιαλισμού και τον αντίκτυπό του στην οικονομική και πολιτική σταθερότητα των χωρών.
