Πριν από λίγο καιρό, εγώ και η κόρη μου συζητούσαμε για την εκπαίδευση, ενώ δύο από τα παιδιά της, η Καρολίνα, 12 ετών, και ο Ντάνιελ, 10 ετών, έτρωγαν πρωινό στο τραπέζι της κουζίνας. Εγώ θρηνούσα για την πτώση των προτύπων στα σχολεία των ΗΠΑ, δημόσια και ιδιωτικά. Η κόρη μου συμφώνησε ως ένα βαθμό, αλλά μετά είπε: «Τα παιδιά έχουν έναν πολύ καλό καθηγητή γεωγραφίας».
Κοίταξα την Καρολίνα και τον Ντάνιελ. «Το Τσαντ βρίσκεται στη βορειοδυτική Αφρική», προθυμοποιήθηκε ο Ντάνιελ. «Η Λιβύη και η Αίγυπτος βρίσκονται στη βόρεια Αφρική», πρόσθεσε η Καρολίνα. Μέσα σε ένα λεπτό περίπου, ανακάλυψα ότι μελετούσαν τις χώρες «-στάν» και μπορούσαν να εντοπίσουν την Ουκρανία σε μια μικρή υδρόγειο σφαίρα. Όταν ρώτησα για τις πρωτεύουσες, η Καρολίνα είπε: «Το Νέο Δελχί είναι η πρωτεύουσα της Ινδίας» και ο Ντάνιελ: «Της Νότιας Κορέας είναι η Σεούλ ».
Ενθουσιάστηκα! «Ναι, ναι!», αναφώνησα, «αυτό ακριβώς έλεγα! Τα παιδιά μπορούν να μάθουν αυτά τα πράγματα! Εσείς οι δύο ξέρετε πιθανώς περισσότερη παγκόσμια γεωγραφία από το 90% των Αμερικανών, συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μου». Κοίταξα την κόρη μου και είπα: «Πρέπει να συναντήσω τη δασκάλα τους και να μάθω πώς το κάνει αυτό».
Και τη συνάντησα.
Βασικό βιογραφικό
Όταν μιλήσαμε τηλεφωνικά στα μέσα Μαρτίου, έμαθα ότι η Ρεβέκκα Χάφμαν από το Σκράντον της Πενσυλβάνια είχε πάρει το προπτυχιακό της δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Ντέλαγουερ και στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακό δίπλωμα στη φυσικοθεραπεία. Κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους σπουδών της γνώρισε τον μελλοντικό της σύζυγο, τον Φίλιπ Χάφμαν, ο οποίος ασκεί την εσωτερική παθολογία. Είναι γονείς επτά παιδιών. Ο μεγαλύτερος, 24 ετών, είναι παντρεμένος και έχει μια κόρη και άλλο ένα παιδί στα σκαριά. Ο μικρότερος είναι 10 ετών.
Αν και η κα Χάφμαν διατήρησε ενεργή την άδεια φυσικοθεραπείας της, μόλις έγινε μητέρα άφησε αυτή τη δουλειά και επικεντρώθηκε στα παιδιά της. Καθώς αυτά μεγάλωναν, άρχισε να τα διδάσκει στο σπίτι, έγραψε δύο από αυτά σε ένα πρόγραμμα Μοντεσσόρι και πριν περάσει πολύς καιρός συνέδραμε στην ίδρυση ενός συνεταιριστικού Μοντεσσοριανού σχολείου, όπου δίδαξε γεωγραφία για έξι χρόνια.
Οκτώ χρόνια αργότερα, η κα Χάφμαν συμμετείχε στην ίδρυση της Ακαδημίας Μαρία Κάουπας του Σκράντον, ενός κλασικού υβριδικού σχολείου στο οποίο οι μαθητές διδάσκονται στην τάξη για αρκετές ημέρες την εβδομάδα και ολοκληρώνουν τις εργασίες στο σπίτι. Η προσπάθεια αυτή έχει γίνει οικογενειακή υπόθεση. Διευθυντής του σχολείου είναι ο πάτερ Έρικ Μπέργκμαν, αδελφός της κας Χάφμαν. Δύο κουνιάδες της συμπληρώνουν τον κύκλο των διδασκόντων, μαζί με τη δεύτερη κόρη της κας Χάφμαν, η οποία πρόσφατα αποφοίτησε από το κολλέγιο και διδάσκει για πρώτη χρονιά σε ιδιωτικό σχολείο.
Πού οφείλεται όμως το μεγάλο ενδιαφέρον της για τη γεωγραφία; Και πώς εξηγείται η μαγεία που φέρνει στην τάξη της;
Modus Operandi
«Πήρα την αγάπη για τη γεωγραφία από τον πατέρα μου», λέει η κα Χάφμαν. «Με έναν χάρτη μπορούσε να απασχολεί τα παιδιά για ώρες. Αυτό έκανε και με τα παιδιά μου. Απλώς άρχιζε να μιλάει για τον χάρτη».
Η αγάπη της για την παγκόσμια γεωγραφία αναπτύχθηκε ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια των ετών που δίδασκε τα δικά της παιδιά στο σπίτι και στις τάξεις του μοντεσσοριανού σχολείου στο οποίο δίδαξε αρχικά. «Οι μαθητές μου είχαν αυτά τα παζλ Μοντεσσόρι», λέει. «Πρόκειται για παζλ των ηπείρων, αλλά κάθε χρώμα είναι μια διαφορετική χώρα. Και δεν γράφουν κάτι. Σε αυτήν τη μέθοδο Μοντεσσόρι ονομάζεις τις χώρες από μνήμης, με τη σειρά.»
Στην Ακαδημία Maria Kaupas, όπου διδάσκει τώρα γεωγραφία και ιστορία μέχρι την όγδοη τάξη, η κα Χάφμαν έχει κρατήσει την ιδέα αλλά με διαφορετικά υλικά. «Δεν ήθελα κομμάτια παζλ παντού με τόσα παιδιά», λέει, «έτσι έβαλα την κόρη μου, που έχει καλλιτεχνική φλέβα, να ζωγραφίσει χάρτες σε χαρτόνια. Κάθε χαρτόνι έχει μια διαφορετική ήπειρο, χωρίς καθόλου γράμματα, ώστε να μπορούμε να δουλέψουμε με αυτό.»
Πολυεπίπεδη μάθηση
Οι μη γραμμένοι χάρτες είναι μόνο ένα τμήμα της προσέγγισης της κας Χάφμαν. Φέτος, πρόσθεσε ένα βιβλίο γεωγραφίας της Memoria Press, το οποίο συστήνει ανεπιφύλακτα και το οποίο οι μαθητές χρησιμοποιούν και για τη μελέτη τους στο σπίτι. Η τάξη της διαθέτει υδρογείους – «χρειάζομαι μεγεθυντικό φακό για να δω τα ονόματα», λέει γελώντας – και επιτοίχιους χάρτες και ενθαρρύνει τους μαθητές της να έχουν παρόμοιους χάρτες και άτλαντες στα σπίτια τους. Συμβουλεύει, επίσης, τους μαθητές να παρακολουθούν εκπαιδευτικά βίντεο στο YouTube και να παίζουν διαδικτυακά παιχνίδια γεωγραφίας.
Επιπλέον, οι μαθητές της συχνά γράφουν και κάνουν εκθέσεις για ορισμένες χώρες και τους πολιτισμούς τους για την τάξη, γεγονός που εδραιώνει όσα μαθαίνουν. Τα κουίζ βοηθούν σε αυτόν τον τομέα, «και μαθαίνουν πώς να δίνουν εξετάσεις, κάτι που είναι μια πολύ καλή δεξιότητα», προσθέτει η κα Χάφμαν. Σε αντίθεση με την επικρατούσα πεποίθηση, έχει επίσης διαπιστώσει ότι «στα παιδιά αρέσει να ανταγωνίζονται»:
«Νομίζω ότι στο εκπαιδευτικό σύστημα των ΗΠΑ, ακόμα και στις περιπτώσεις της οικοδιδασκαλίας ενίοτε, υπάρχει διάχυτη μια αμφισβήτηση του ανταγωνισμού: “Πρέπει να είμαστε τόσο ανταγωνιστικοί;” Αλλά στα παιδιά αρέσει ο υγιής ανταγωνισμός.»
Όλα αυτά εξηγούν γιατί τα παιδιά της κας Χάφμαν, τα οποία συναντιούνται ως τάξη μόνο μία φορά την εβδομάδα και την υπόλοιπη δουλειά την κάνουν στο σπίτι, μαθαίνουν καλά τη γεωγραφία τους. Ωστόσο, αυτές οι τεχνικές και η εμπειρία της δασκάλας, όσο πολύτιμα και αν είναι, δεν εξηγούν πλήρως την επιτυχία της κας Χάφμαν. Αυτή οφείλεται σε κάτι πολύ ιδιαίτερο, που η ίδια και άλλοι καλοί δάσκαλοι προσφέρουν στους νέους.
Πάθος, χαρά, αγάπη
Αν και μερικοί από αυτούς δεν το συνειδητοποιούν καν, όλοι οι εξαιρετικοί δάσκαλοι προσφέρουν τρία δώρα στην τάξη τους: πάθος για το αντικείμενο που διδάσκουν, χαρά στην πράξη της διδασκαλίας και αγάπη για τους μαθητές τους. Όταν η Ρεβέκκα Χάφμαν μιλάει για τους μαθητές της και τις δραστηριότητες της τάξης τους, αυτά τα τρία δώρα αναμειγνύονται στη φωνή της και κάνουν τραγούδι όλα όσα λέει.
Το πάθος της για τη γεωγραφία, όπως ήδη είπαμε, το απέκτησε από τον πατέρα της, αλλά και από τα 14 χρόνια διδασκαλίας της τόσο σε μοντεσσοριανό όσο και σε κλασικό σχολείο, μεταφέροντας στο τελευταίο όσα διδάχθηκε από τη μέθοδο Μοντεσσόρι. Είναι σίγουρη ότι κορίτσια και αγόρια από 10 ετών μπορούν να απομνημονεύσουν λεπτομέρειες που πάρα πολλοί άλλοι δάσκαλοι θεωρούν ότι ξεπερνούν τις δυνατότητες των μαθητών τους.
Η εμπιστοσύνη της κας Χάφμαν στις ικανότητες των παιδιών συνοδεύεται από τη χαρά της να μοιράζεται αυτά που γνωρίζει και να συμβάλλει στη διεύρυνση της αντίληψης ενός μαθητή για τον κόσμο. Τα εγγόνια μου είναι η ζωντανή απόδειξη ότι αυτή η χαρά είναι μεταδοτική.
Τέλος, σε κάθε πρωτοκλασάτο δάσκαλο που έχω γνωρίσει, υπάρχει ένα ακόμη χάρισμα, το οποίο συχνά είναι κρυμμένο ακόμη και από αυτούς. Αγαπούν τους μαθητές τους. Θέλουν οι μαθητές τους να πετύχουν και προβληματίζονται, σε σημείο να χάνουν τον ύπνο τους, όταν εκείνοι αποτυγχάνουν. Μόλις το φως ανάψει μέσα στο μυαλό ενός παιδιού, για τον δάσκαλο εκείνη η στιγμή είναι τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά και η Ανάσταση μαζί.
Μετά το πέρας της σχολικής ημέρας, πολλοί δάσκαλοι κουβαλάνε στο σπίτι τσάντες ή χαρτοφύλακες γεμάτες με τετράδια, τεστ και συνθέσεις. Μαζί με αυτές τις αποσκευές, κουβαλούν συχνά και σκέψεις για το πώς να βελτιώσουν τις παρουσιάσεις τους και να ενθαρρύνουν τους μαθητές τους να πιέσουν τον εαυτό τους και να πετύχουν περισσότερα.
Αλλά η Ρεβέκκα Χάφμαν και άλλοι σαν κι αυτήν, οι δάσκαλοι που οι μαθητές θα θυμούνται για το υπόλοιπο της ζωής τους, κουβαλούν επίσης αυτά τα παιδιά από την τάξη μέσα στην καρδιά και στις προσευχές τους.
Του Jeff Minick
Επιμέλεια: Αλία Ζάε
