Η κυβέρνηση της Δανίας ανακοίνωσε αυτόν τον μήνα εκτεταμένες στρατιωτικές επενδύσεις στη Γροιλανδία, μεταξύ των οποίων νέα έργα υποδομής και ανάπτυξη στρατευμάτων στην πρωτεύουσα του αρκτικού εδάφους, το Νουούκ.
Στο πεδίο, η υπόσχεση ενισχυμένης ασφάλειας προκαλεί προβληματισμό μεταξύ των Γροιλανδών. Η Δανία υποστηρίζει ότι το σχέδιο εκπονήθηκε σε συνεννόηση με την τοπική κυβέρνηση, ωστόσο η δήμαρχος του Δήμου Νουούκ συγκαταλέγεται στους πολιτικούς που δηλώνουν ότι δεν είχαν ενημερωθεί προτού γίνει η ανακοίνωση, την 1η Οκτωβρίου, με το ενδιαφέρον που είχε εκδηλώσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για την απόκτηση της Γροιλανδίας στο φόντο.
Παρά το γεγονός ότι ορισμένοι βλέπουν θετικά την ενίσχυση της προστασίας, άλλοι ανησυχούν για τις πιθανές επιπτώσεις στην τοπική κουλτούρα, σε μια πόλη με λιγότερους από 21.000 κατοίκους, φοβούμενοι ότι αυτές οι εξελίξεις ίσως θολώσουν το όραμα της ανεξαρτησίας.
«Αισθανόμαστε ότι το δανέζικο στρατιωτικό στοιχείο διεισδύει στη ζωή μας», δήλωσε στην εφημερίδα The Epoch Times ο Κούνο Φένκερ, βουλευτής του Γροιλανδικού Κοινοβουλίου από το κεντρώο, υπέρμαχο της ανεξαρτησίας κόμμα NALARAC. Ο ίδιος αποκάλυψε ότι έμαθε τα σχέδια μόνον όταν είδαν το φως της δημοσιότητας.
Ο Γίεργκεν Μπόασσεν, ακτιβιστής υπέρ της ανεξαρτησίας και της προσέγγισης με τις ΗΠΑ, δήλωσε στην Epoch Times ότι «οι κάτοικοι της Γροιλανδίας αισθάνονται απελπισία και φόβο».
Τόσο ο ίδιος όσο και ο Φένκερ υπενθυμίζουν ότι η αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη Γροιλανδία περιορίζεται στη Βάση Διαστήματος Πάτοβικ, στα βόρεια, εκατοντάδες παγωμένα μίλια μακριά από το Νουούκ. «Γιατί να έχουμε στρατιωτική βάση στην πρωτεύουσα;» αναρωτιέται ο Μπόασσεν.
Ο καλλιτέχνης Γιόνας Φάμπερ, που εγκατέλειψε τη Γροιλανδία για να επιστρέψει στους προγονικούς τόπους των Ινουίτ στον Καναδά, εξέφρασε μέσω ηλεκτρονικής επιστολής στην Epoch Times τον φόβο ότι οι αλλαγές διαψεύδουν τις ελπίδες για μεγαλύτερη αυτονομία. «Οι ιθαγενείς Ινουίτ της Γροιλανδίας αντιμετωπίζουν κρίσιμη κατάσταση», σημειώνει. Ο Φένκερ προειδοποιεί ότι η στρατιωτική επέκταση της Δανίας απομακρύνει ακόμη περισσότερο τη Γροιλανδία από τον στόχο της κυριαρχίας.
Δισεκατομμύρια για την άμυνα
Το υπουργείο Άμυνας της Δανίας έχει ανακοινώσει πρόγραμμα δαπανών ύψους 4 δισ. δολαρίων για την ενίσχυση της άμυνας στην Αρκτική, που περιλαμβάνει νέα έδρα της Κοινής Διοίκησης Αρκτικής στο Νουούκ, όπου ήδη λειτουργεί ένα από τα δύο κύρια κέντρα πολιτικής και στρατιωτικής διοίκησης.
Η Δανία σκοπεύει να εγκαταστήσει εκεί νέα στρατιωτική μονάδα, ενώ το σχέδιο προβλέπει επίσης την κατασκευή νέας στρατιωτικής αποβάθρας στο λιμάνι του Νουούκ.
Δελτίο Τύπου του υπουργείου διευκρινίζει ότι η νέα αποβάθρα θα είναι διαθέσιμη και για άλλα συμμαχικά κράτη και θα μπορεί να εξυπηρετεί την τοπική κοινωνία όταν δεν χρησιμοποιείται από τον δανέζικο στρατό.
Οι επενδύσεις ακολουθούν την ενίσχυση της δανικής στρατιωτικής παρουσίας στη Γροιλανδία ήδη από τον Ιούνιο, όταν η Κοπεγχάγη είχε αναπτύξει φρεγάτα και δύο ελικόπτερα στην περιοχή.
Όσον αφορά το αμερικανικό ενδιαφέρον για την περιοχή, στις δηλώσεις του περί προσάρτησης του εδάφους, ο Τραμπ δεν είχε αποκλείσει τη χρήση ένοπλης δύναμης.
Τον Αύγουστο, δανέζικα μέσα αποκάλυψαν ότι Αμερικανοί πολίτες φέρονται να έχουν αναπτύξει κρυφές επιχειρήσεις επιρροής υπέρ της απόσχισης στη Γροιλανδία.
Με βάση τη Συμφωνία Αυτοδιοίκησης του 2009, η Γροιλανδία διαχειρίζεται αυτόνομα πολλά εσωτερικά θέματα, ωστόσο οι τομείς της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής ανήκουν ακόμη στην ευθύνη της Δανίας. Η Γροιλανδία διαθέτει δικό της υπουργό Εξωτερικών που διατηρεί επαφή με τον Δανό ομόλογό του στην άμυνα.
«Ό,τι ελάχιστα φτάνει στη Βουλή της Γροιλανδίας συχνά δεν προχωρεί περαιτέρω», σχολιάζει ο Φένκερ. «Η επιτροπή εξωτερικών και αμυντικών θεμάτων μπορεί να έχει κάποια περιορισμένη ενημέρωση, αλλά τα μέλη της δεν επιτρέπεται να ενημερώσουν τα υπόλοιπα στελέχη των κομμάτων τους. Καταλαβαίνουμε πως μπορεί να τίθενται θέματα ασφάλειας, όπως η παράνομη αλιεία στα ύδατά μας – ωστόσο, αυτά πρέπει να γίνονται με πλήρη διαφάνεια και συγκατάθεση του γροιλανδικού κοινοβουλίου».
Η Epoch Times επικοινώνησε με τη πρόεδρο της επιτροπής αυτής, Πιπαλούκ Λινγκ, και με την υπουργό Εξωτερικών της Γροιλανδίας, Βίβιαν Μότσβελτ, χωρίς να λάβει απάντηση έως τη δημοσίευση του άρθρου.
Σε δήλωσή της στις 13 Οκτωβρίου, η δήμαρχος του Δήμου Νουούκ, Άβερακ Όλσεν, υπογράμμισε ότι δεν είχε ενημερωθεί για τα σχέδια επέκτασης της αποβάθρας πριν αυτά δουν το φως της δημοσιότητας και εξέφρασε επιφυλάξεις για την επίδραση της στρατιωτικής παρουσίας στην κουλτούρα του Νουούκ.
Η Αλίκα Χάμοντ, επικεφαλής του κεντροαριστερού κόμματος Summit, δήλωσε στη Γροιλανδική Ραδιοτηλεοπτική Εταιρεία πως «οι Γροιλανδοί δεν έχουν εμπλακεί επαρκώς στη λήψη αποφάσεων που αφορούν στρατιωτικές ασκήσεις και άλλες πρωτοβουλίες άμυνας στο έδαφός τους».
Ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις στη Γροιλανδία
Ωστόσο, και άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν αποστείλει δυνάμεις στη Γροιλανδία, με πρόσφατο παράδειγμα το γερμανικό βοηθητικό πολεμικό πλοίο Berlin κατέπλευσε στο Νουούκ τον Αύγουστο, πριν από κοινές ασκήσεις κρατών-μελών του ΝΑΤΟ σε καναδικά ύδατα.
Σύμφωνα με τις Ένοπλες Δυνάμεις της Δανίας, ήταν η πρώτη φορά που γερμανικό πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού τέτοιου μεγέθους έδεσε στο Νουούκ. Λίγο αργότερα, ακολούθησε το γαλλικό πολεμικό B.S.A.M. Garonne.
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρρό, επισκέφθηκε το πλοίο κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Γροιλανδία και τόνισε στους δημοσιογράφους ότι «η Γροιλανδία δεν πωλείται».
Τα γερμανικά και γαλλικά πλοία συμμετείχαν σε μέρος της ευρύτερης καναδικής άσκησης Operation Nanook, όπου έλαβαν μέρος και οι ΗΠΑ.
Τον Σεπτέμβριο, Δανία και ΝΑΤΟ ηγήθηκαν της μεγαλύτερης στρατιωτικής άσκησης που έχει πραγματοποιηθεί στη Γροιλανδία στη σύγχρονη εποχή – την Arctic Light Exercise – στην οποία συμμετείχαν επίσης Γαλλία, Γερμανία, Σουηδία και Νορβηγία. Στην άσκηση δεν περιλαμβάνονταν αμερικανικά στρατεύματα.
