Σχολιασμός
Ρωσικά αεροπλάνα πέταξαν πρόσφατα στον εναέριο χώρο της Πολωνίας και της Ρουμανίας για να δοκιμάσουν την αποφασιστικότητα του ΝΑΤΟ, ενώ ο κόσμος κινείται προς μια σύγκρουση στην Ασία, μια σύγκρουση που θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ χειρότερη από την κατάσταση στην Ουκρανία, όπου η πραγματική αποτροπή και η σταθερή αποφασιστικότητα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό απούσες.
Ας γυρίσουμε λίγο πίσω. Στις 3 Σεπτεμβρίου, το Πεκίνο διοργάνωσε μια «στρατιωτική υπερπαραγωγή» για να επιδείξει το σύνολο του βαρέος οπλισμού του. Πολλοί δημοσιογράφοι εντυπωσιάστηκαν, ενώ ορισμένοι ηττοπαθείς αναλυτές πρότειναν μια πολιτική κατευνασμού τύπου Τσάμπερλεν. Άλλοι, κυρίως παρατηρητές της Κίνας, επιχείρησαν να αποκωδικοποιήσουν το διάγραμμα των θέσεων των ανώτερων στελεχών του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας στην κορυφή της πλατείας Τιεν Αν Μεν, αναζητώντας ενδείξεις για τις εσωτερικές ισορροπίες εξουσίας στο Τζονγκνανχάι.
Ωστόσο, αυτό που συχνά παραβλέπεται στις συζητήσεις για το γεγονός είναι ότι αντιπροσωπεύει τους μηχανισμούς χρηματοδότησης και υποστήριξης πίσω από έναν νέο τύπο πολέμου. Ο πόλεμος Ρωσίας–Ουκρανίας αποτελεί ένα παράδειγμα, και η πιθανή εισβολή της Κίνας στην Ταϊβάν ένα άλλο.
Οι φωτογραφίες του πρακτορείου Xinhua από την εκδήλωση της 3ης Σεπτεμβρίου, που απεικονίζουν τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν να στέκονται μαζί επιδεικνύοντας ενότητα, πρέπει να ερμηνευτούν ως μια υπολογισμένη απάντηση στο νέο τριμερές μοντέλο που έχει αναπτύξει η Δύση για τη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας. Το δυτικό μοντέλο προβλέπει ότι το Κίεβο εντοπίζει τις στρατιωτικές του ανάγκες, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι παρέχουν τη χρηματοδότηση και οι Ηνωμένες Πολιτείες παράγουν και παραδίδουν τον εξοπλισμό.
Η εκδήλωση του Πεκίνου παρουσίασε ένα παράλληλο μοντέλο: η Μόσχα ζητά πολεμικό υλικό, περιλαμβανομένων στρατευμάτων, και η Κίνα και η Βόρεια Κορέα το προμηθεύουν σε αντάλλαγμα για φθηνή ρωσική ενέργεια, ενώ η Ινδία και μερικές άλλες χώρες συμμετέχουν επίσης. Έτσι, αν και οι πραγματικές μάχες περιορίζονται στην Ουκρανία και τη Ρωσία, η χρηματοδότηση του πολέμου εμπλέκει ένα πολύ ευρύτερο σύνολο αντιμαχόμενων κρατών. Η συμμετρική αυτή δομή χρηματοδότησης μπορεί να παρατείνει επ’ αόριστον τη σύγκρουση – κάτι που Ρωσία και Ουκρανία, αν ενεργούσαν μόνες τους, δεν θα μπορούσαν να επιτύχουν.
Ένας τρόπος να σταματήσει ο πόλεμος είναι να σπάσει αυτή η συμμετρία, στόχος που φαίνεται να επιδιώκει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με τους λεγόμενους «δευτερεύοντες δασμούς». Στις 6 Αυγούστου, διπλασίασε τον βασικό δασμό στην Ινδία στο 50% ως αντίμετρο για τις αγορές φθηνού ρωσικού πετρελαίου στις οποίες προβαίνει η χώρα. Το μέτρο έχει ήδη δείξει αποτελέσματα, καθώς η Ινδία φέρεται να αγόρασε πολύ λιγότερο ρωσικό πετρέλαιο τον Αύγουστο. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος παρευρέθηκε στη συνεδρίαση του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης στο Τιαντζίν της Κίνας από τις 31 Αυγούστου έως την 1η Σεπτεμβρίου, παρέλειψε διακριτικά να συμμετάσχει στη στρατιωτική παρέλαση της 3ης Σεπτεμβρίου.
Ο Τραμπ ασκεί τώρα πίεση στην Ευρώπη να τερματίσει άμεσα την εναπομείνασα εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια και να συμμετάσχει σε παρόμοια προσπάθεια εναντίον του Πεκίνου. Έχει ζητήσει την επιβολή έως και 100% πρόσθετων δασμών στην Κίνα για τις αγορές ρωσικού αργού πετρελαίου. Η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει ακόμη συμφωνήσει πλήρως, αλλά έχει προτείνει να επισπεύσει τον στόχο για τον τερματισμό όλων των εισαγωγών ενέργειας από τη Ρωσία από το 2027 στο 2026 ή και νωρίτερα.
Όμως, ό,τι κι αν συμβεί σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο κόσμος δεν θα είναι ασφαλής ακόμη κι αν ο Πούτιν αποφασίσει να σταματήσει, καθώς ο Σι σκοπεύει να δημιουργήσει τη συνέχειά του. Το κύριο ενδιαφέρον του Σι στην υποστήριξη της Ρωσίας έγκειται στην αναμενόμενη ανταπόδοση από τη Μόσχα σε περίπτωση που η Κίνα εισβάλει στην Ταϊβάν. Πώς θα έμοιαζε ένας πόλεμος Κίνας–Ταϊβάν;
Ο πόλεμος Ρωσίας–Ουκρανίας είναι ήδη ένας πόλεμος που εμπλέκει ένα πλήθος κρατών. Παρά το γεγονός ότι το πεδίο της μάχης είναι γεωγραφικά περιορισμένο, εμπλέκει περίπου 50 χώρες σε τέσσερις ηπείρους με διάφορους τρόπους.
Ένας πόλεμος Κίνας–Ταϊβάν θα περιοριζόταν πιθανότατα στα στενά της Ταϊβάν και στις γύρω περιοχές. Ωστόσο, η ικανότητα της Ταϊβάν στην παραγωγή μικροηλεκτρονικών – που περιλαμβάνει σχεδόν μονοπωλιακό έλεγχο στους εξυπηρετητές τεχνητής νοημοσύνης για κέντρα δεδομένων, πέρα από το 90% του παγκόσμιου μεριδίου της σε υψηλής τεχνολογίας μικροτσίπ –καθιστά τη σταθερότητά της και την επιβίωσή της ως ανεξάρτητο κράτος πολύ πιο κρίσιμες για τον κόσμο από εκείνες της Ουκρανίας, που εξάγει σιτηρά. Μια κινεζική εισβολή θα προκαλούσε μια πολύ εντονότερη σύγκρουση, που θα επηρέαζε άμεσα και θα παρέσυρε όλες τις ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες που εξαρτώνται από τις εξαγωγές υψηλής τεχνολογίας της Ταϊβάν.
Η συνολική οικονομική ζημία του πολέμου Ρωσίας–Ουκρανίας, που διαρκεί πλέον τρία χρόνια, εκτιμάται σε περίπου 3,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ, δηλαδή γύρω στα 3,5 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αντίθετα, το παγκόσμιο κόστος ενός πολέμου Κίνας–Ταϊβάν θα μπορούσε εύκολα να ξεπεράσει τα τριπλάσια, φτάνοντας το ασύλληπτο ποσό των 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με εκτίμηση του Bloomberg Economics.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, σε αντίθεση με τον σημερινό τους ρόλο διαμεσολαβητή και έμμεσης εμπλοκής στον πόλεμο της Ουκρανίας, δεν θα είχαν άλλη επιλογή παρά να βρεθούν στο κέντρο της σύγκρουσης. Η Ιαπωνία θα αναγκαζόταν επίσης να αναλάβει σημαντικό ρόλο λόγω γεωγραφικής εγγύτητας και συνθηκών συμμαχίας. Η σύγκρουση θα πλησίαζε τα χαρακτηριστικά ενός πραγματικού παγκόσμιου πολέμου.
Αντιμέτωπες με αυτή την τρομακτική πιθανότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται ότι έχουν ήδη αρχίσει να ενισχύουν τη θέση τους. Ο προϋπολογισμός Άμυνας της Γερουσίας για το οικονομικό έτος 2026 προβλέπει 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια για την Πρωτοβουλία Ασφάλειας Ινδο-Ειρηνικού, ενώ η αντίστοιχη πρόταση της Βουλής προβλέπει 500 εκατομμύρια δολάρια για την Ταϊβάν μέσω της Πρωτοβουλίας Συνεργασίας Ασφάλειας Ταϊβάν. Μόλις οι δύο εκδοχές συμφωνηθούν, το νομοσχέδιο θα σταλεί στον πρόεδρο για υπογραφή.
Επιπλέον, την εβδομάδα πριν από την παρέλαση του Πεκίνου, ανώτεροι αξιωματούχοι άμυνας από την Ταϊβάν και τις Ηνωμένες Πολιτείες συναντήθηκαν στην Αλάσκα. Το φαινομενικά διακριτικό αυτό γεγονός διέρρευσε στα μέσα ενημέρωσης στις 4 Σεπτεμβρίου και επιβεβαιώθηκε την ίδια μέρα από Αμερικανό αξιωματούχο. Προφανώς, ο χρονισμός της αλληλουχίας συνάντησης–διαρροής–επιβεβαίωσης αποτελούσε μια υπολογισμένη, προμελετημένη απάντηση των Ηνωμένων Πολιτειών στην παρέλαση του Πεκίνου.
Το ερώτημα, ωστόσο, είναι αν ο Τραμπ μπορεί πραγματικά να αποτρέψει την Κίνα. Μπορεί, εφόσον καταφέρει να ενώσει τρία κομβικά στοιχεία της στρατηγικής του. Πρέπει να ενισχύσει την Ευρώπη, ενθαρρύνοντάς τη να περιορίσει το εκτεταμένο κράτος πρόνοιας και να διαθέσει περισσότερους πόρους για την άμυνα. Το ίδιο ισχύει για την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Ταϊβάν και την Αυστραλία, οι οποίες πρέπει να ευθυγραμμιστούν σταθερά κατά μήκος της πρώτης νησιωτικής αλυσίδας.
Πίσω, όμως, από αυτά τα δύο γεωπολιτικά σκέλη πρέπει να υπάρχει μια πλήρως αναζωογονημένη Αμερική, η οποία, δυστυχώς, έχει δει τη δύναμή της να εξαντλείται από δεκαετίες κοινωνικοοικονομικής παρακμής. Ο Τραμπ επιδιώκει να το πετύχει αυτό μέσω μιας εκτεταμένης αναδιάρθρωσης των θεσμών και των πολιτικών των ΗΠΑ σε ζητήματα πολιτισμού, εκπαίδευσης, βιομηχανίας, εμπορίου και άμυνας – την ουσία του κινήματος «Make America Great Again».
Όπως ένα βαριά τραυματισμένο ζώο που συγκεντρώνει το αίμα του στον πυρήνα του σώματος για να διατηρήσει την εναπομείνασα ζωτική του ενέργεια, έτσι και οι Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς επανακτούν τη δύναμή τους, μπορεί να φαίνονται απομονωτικές σε χώρες που έχουν συνηθίσει να απολαμβάνουν την οικονομική ανοιχτότητα και την αμυντική ομπρέλα της Pax Americana. Πρόκειται για μια επικίνδυνη εσφαλμένη ανάγνωση του Τραμπ από πολλές χώρες – φίλους και αντιπάλους εξίσου.
Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν κατ’ ανάγκην τις θέσεις της Epoch Times.
