Της Ann Lin
Μετάφραση: Αλία Ζάε
Καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν;
ὥστε οὐκέτι εἰσὶ δύο, ἀλλὰ σὰρξ μία. ὃ οὖν ὁ Θεὸς συνέζευξεν, ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω.
Κατά Ματθαίο, κεφάλαιο ΙΘ΄, 3-12
Ήδη από τους αρχαίους χρόνους, ο άνθρωπος αναζητά το άλλο του μισό, τον έρωτα της ζωής μας. Όμως οι γαμήλιες παραδόσεις ποικίλλουν από κοινωνία σε κοινωνία, και μπορεί να εκφράζουν χαρά ή θλίψη. Κάποιες αρχαίες γαμήλιες παραδόσεις τόνιζαν τις προκλήσεις που περιμένουν τους νεόνυμφους και την απομάκρυνσή τους από τις οικογένειές τους. Μια λέξη που ίσως συλλαμβάνει και εκφράζει πληρέστερα το οικουμενικό ιδεώδες του γάμου είναι η «αρμονία», ήδη από την ιστορία της δημιουργίας των προπατόρων των ανθρώπων:
Καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεός· οὐ καλὸν εἶναι τὸν ἄνθρωπον μόνον· ποιήσωμεν αὐτῷ βοηθὸν κατ᾿ αὐτόν.
Γένεση, 2:18
Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, όλη η ανθρωπότητα κατάγεται από τον Αδάμ και την Εύα. Ο Θεός σκέφτηκε ότι ο Αδάμ χρειάζεται μια σύντροφο και έπλασε την Εύα από το πλευρό του Αδάμ. Έτσι φτιάχτηκε το πρώτο ζευγάρι.
Η Εύα δημιουργήθηκε για να φροντίζει και να συντροφεύει τον Αδάμ. Αυτός με τη σειρά του ορκίστηκε να παρέχει για αυτήν και να την προστατεύει. Ήταν οι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος – προέρχονταν από το ίδιο σώμα, και μέσω της ευλογημένης από τον Θεό ένωσής τους, ενώθηκαν και πάλι για να καρπίσουν.
Το πραγματικό νόημα του γάμου
Στην αρχαία Κίνα, οι ανύπαντροι άντρες και γυναίκες θεωρούνταν ατελείς. Μόνο όταν έβρισκαν το άλλο τους μισό θεωρούνταν πλήρεις. Σύμφωνα με το Γίλι Τζούσου, κείμενο από την προ-Χαν Δυναστεία, «πατέρας και γιος, άντρας και γυναίκα [και] τα αδέρφια είναι επίσης ένα σώμα». Αυτό το απόσπασμα δείχνει πόσο σημαντικός ήταν ο γάμος στην αρχαία Κίνα. Ενώ τα αδέρφια μεταξύ τους και τα παιδιά με τους γονείς τους συνδέονται με δεσμούς αίματος, οι σύζυγοι συνδέονται μόνο με την αφοσίωση και την αγάπη τους.
Στο «Βιβλίο των τελετών», ο Κομφούκιος λέει: «Από τις διαφορές ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα προήλθε η μεταξύ τους ηθική». Παρόμοια με τις βιβλικές πεποιθήσεις, στην αρχαία Κίνα πιστευόταν ότι οι άντρες και οι γυναίκες έχουν διαφορετικά καθήκοντα. Ο άντρας ήταν υπεύθυνος για την υλική ευμάρεια της οικογένειάς του, ενώ η γυναίκα είχε την ευθύνη του σπιτιού. Αυτό το μοίρασμα των ευθυνών είχε ως αποτέλεσμα την αμοιβαία κατανόηση και το σεβασμό ανάμεσα τους, αυτό που οι αρχαίοι ονόμαζαν «ορθότητα» ή «ήθος».
Ο γάμος αποτελούσε σημαντικό θεμέλιο της κοινωνίας στην αρχαία Κίνα και συχνά διαδραμάτιζε πρωτεύοντα ρόλο στην οργάνωση των φατριών και στην πολιτική. Όμως ο κύριος σκοπός του γάμου ήταν η γέννηση και η ανατροφή παιδιών που θα γίνονταν έντιμα μέλη της κοινωνίας και θα συνέχιζαν τις οικογενειακές παραδόσεις.
Όπως αναφέρεται και στο «Βιβλίο των τελετών»: «Ο θεσμός του γάμου προοριζόταν να είναι ένας δεσμός αγάπης ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς οίκους, κάτι που θα διασφάλιζε τη συνέχιση της απόδοσης τιμών στους προγόνους αλλά και τη συνέχιση της οικογενειακής γραμμής αίματος».
Αρχαίες τελετές
Επειδή ο γαμήλιος δεσμός στην αρχαία Κίνα είχε ιερό χαρακτήρα, προστατευόταν από αυστηρό πρωτόκολλο και κανόνες. Για να θεωρείται έγκυρος ένας γάμος, έπρεπε να τον εγκρίνουν οι γονείς του ζευγαριού. Ο γάμος δεν συνέδεε μόνο δυο ανθρώπους – το ζευγάρι – συνέδεε και τις οικογένειές τους. Πολλές φορές ήταν οι ίδιοι οι γονείς αυτοί που κανόνιζαν τους γάμους. Οι γάμοι από προξενιά ήταν πολύ συνηθισμένοι.
Η διαδικασία του φλερτ άρχιζε όταν μια προξενήτρα ή προξενητής σύστηνε τους δύο νέους. Θεωρούνταν απρεπές να αποκτούν οι ανύπαντροι άντρες και γυναίκες οικειότητα μεταξύ τους χωρίς να ακολουθούν τις επίσημες διαδικασίες του προξενέματος. Όταν γινόταν αποδεκτό το προξενιό, η οικογένεια έπρεπε να ενημερώσει τον μονάρχη. Τότε, οργάνωναν μια γιορτή προς τιμήν του νέου ζευγαριού, όπου συμμετείχε όλο το χωριό.
Μια επίσημη πρόταση γάμου περιελάμβανε τα «έξι τελετουργικά», που προέρχονταν από τους κλασικούς χρόνους. Την εποχή της Δυτικής Δυναστείας Τζόου, ήταν κυρίως η αριστοκρατία που ακολουθούσε αυτή την παράδοση. Αλλά κατά τη Δυναστεία Τανγκ, εξαπλώθηκε και στους απλούς ανθρώπους. Προκειμένου να θεωρείται ένα ζευγάρι κανονικά παντρεμένο, έπρεπε να εκτελεστεί πλήρως το τυπικό των τελετουργικών.
Το πρώτο βήμα ήταν να κάνει ο άντρας την πρότασή του συνοδεύοντάς την με ένα δώρο. Αν η οικογένεια της νύφης αποφάσιζε να δεχτεί την πρόταση, προχωρούσαν στο δεύτερο τελετουργικό, το οποίο ήταν «να μάθουν το όνομα και την ημερομηνία γέννησης της κοπέλας». Με αυτό βεβαιώνονταν ότι δεν υπήρχε συγγένεια μεταξύ τους. Το τρίτο βήμα ήταν «να λάβουν την εγκριτική μαντεία», που επιβεβαίωνε ότι η ένωση θα ήταν αρμονική. Το τέταρτο τελετουργικό συνίστατο σε δώρα του γαμπρού προς την οικογένεια της νύφης και το πέμπτο στον καθορισμό της ημερομηνίας του γάμου. Στο έκτο και τελευταίο τελετουργικό, ο γαμπρός συναντούσε τη νύφη.
Μια σοβαρή υπόθεση
Στις μέρες μας, οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τη γαμήλια τελετή περισσότερο ως γιορτή και συνήθως τη μετατρέπουν σε ένα μεγάλο πάρτυ. Ωστόσο, σε κάποιες άλλες κοινωνίες και χρονικές περιόδους, όπως στη Δυναστεία Τζόου στην Κίνα, ο γάμος ήταν μια σοβαρή και ιερή υπόθεση. Όπως μας λέει το «Βιβλίο των τελετών»: «Η γαμήλια τελετή γινόταν χωρίς τη συνοδεία μουσικής, από σεβασμό στα βαριά αισθήματα της μοναξιάς [που ήταν φυσικό να υπάρχουν κατά τον αποχωρισμό από τους γονείς]…Ούτε συγχαρητήρια δίνονταν – μια γενιά ανθρώπων διαδεχόταν μια άλλη.» Αυτό το συναίσθημα ήταν παρόν στις ψυχρές γαμήλιες τελετές της Δυτικής Δυναστείας Τζόου, όπου δεν υπήρχε ούτε μουσική, ούτε συγχαρητήριες ευχές, ούτε φαγητό ή ποτό.
Μετά από τη γαμήλια τελετή, η οικογένεια της νύφης απαγορευόταν να ανάψει κεριά για τρεις νύχτες, ως ένδειξη της θλίψης τους για τον αποχωρισμό από την κόρη τους. Στο σπίτι του γαμπρού απαγορεύονταν η μουσική, το τραγούδι και ο χορός για τρεις μέρες, ως ένδειξη της σοβαρότητας του γαμπρού, και συνεκδοχικά της ικανότητάς του να αναλάβει την ευθύνη μιας οικογένειας.
Υπήρχαν επίσης πολλές παραδόσεις για την πρώτη νύχτα του ζευγαριού. Για να συμβολίσουν την έναρξη της κοινής τους ζωής ως αντρόγυνο, έπιναν και οι δυο μαζί από ένα φλασκί ή από μια νεροκολοκύθα. Έσπαγαν το φλασκί στα δυο και γέμιζαν κάθε μισό με κρασί. Ύστερα, έδεναν τα δυο μισά με ένα κορδόνι, κάτι που σήμαινε ότι, παρόλο που οι δυο τους ήταν πριν χωριστά, η μοίρα τους ένωσε. Κατά κανόνα, η νεροκολοκύθα και το κρασί έχουν πικρή γεύση, έτσι συμβόλιζαν τις μελλοντικές δυσκολίες που θα έπρεπε το ζευγάρι να αντιμετωπίσει. Ήταν επίσης κοινή παράδοση σε όλη την Κίνα, να κόβουν οι σύζυγοι μια μπούκλα ο ένας από τα μαλλιά του άλλου και να τις δένουν μαζί, συμβολίζοντας την ενότητα και έναν αιώνιο δεσμό.
Αν και οι γαμήλιες διαδικασίες έχουν αλλάξει ριζικά με την πάροδο του χρόνου, η ημέρα του γάμου ενός ατόμου παραμένει μια από τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής του. Τώρα που τόση έμφαση δίνεται στο άτομο και όπου οι παραδόσεις έχουν διαιρεθεί και διασπαστεί, το να βρεθούν δύο άνθρωποι να συμφωνούν για το νόημα και τη λειτουργία του γάμου είναι δύσκολο. Αλλά παραμένει ζωντανή η ελπίδα σε όλο τον κόσμο πως, με τη θέληση του Θεού, ο κάθε άνθρωπος θα βρει το ταίρι του και θα πορευτούν μαζί την υπόλοιπη ζωή τους.
Μετάφραση στα αγγλικά: Άντζελα Φενγκ
Ακολουθήστε μας στο Telegram @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook @epochtimesgreece
Ακολουθήστε μας στο SafeChat @epochtimesgreece