Οι Ηνωμένες Πολιτείες σκότωσαν τον ηγέτη της Αλ Κάιντα, επιβεβαίωσε τη Δευτέρα ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.
«Το Σάββατο, με δική μου καθοδήγηση, οι Ηνωμένες Πολιτείες ολοκλήρωσαν με επιτυχία μια αεροπορική επιδρομή στην Καμπούλ του Αφγανιστάν που σκότωσε τον εμίρη της Αλ Κάιντα, τον Αϊμάν αλ Ζαουάχρι», δήλωσε ο Μπάιντεν σε ομιλία του στον Λευκό Οίκο.
Οι αμερικανικές δυνάμεις πραγματοποίησαν την επίθεση ακριβείας με μη επανδρωμένο αεροσκάφος εναντίον του Ζαουάχρι στην Καμπούλ του Αφγανιστάν, δήλωσε ο Μπάιντεν, αφού η κοινότητα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών εντόπισε τον ηγέτη της Αλ Κάιντα νωρίτερα φέτος. Ο Μπάιντεν δήλωσε ότι το χτύπημα δεν οδήγησε σε απώλειες πολιτών.
Ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ, έγραψε στο Twitter τη Δευτέρα ότι «πραγματοποιήθηκε αεροπορική επιδρομή σε κατοικία στην περιοχή Σέρπουρ της πόλης Καμπούλ» την περασμένη Κυριακή. Ο Μουτζαχίντ δήλωσε ότι η επίθεση πραγματοποιήθηκε από αμερικανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Ο Ζαουάχρι διαδέχθηκε τον Οσάμα μπιν Λάντεν στην ηγεσία τον Ιούνιο του 2011, όταν ο Μπιν Λάντεν σκοτώθηκε από τον αμερικανικό στρατό.
Το FBI κατέταξε τον Ζαουαχίρι στον κατάλογο των «πλέον καταζητούμενων τρομοκρατών», για τη δολοφονία των Αμερικανών. υπηκόων των ΗΠΑ εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών(pdf).
Ο Μπάιντεν αποκάλεσε τον Ζαουαχίρι το «νούμερο δύο» κατά την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου και «τον εγκέφαλο» πίσω από επιθέσεις εναντίον Αμερικανών «επί δεκαετίες».
Ο Ζαουάχρι κατηγορήθηκε επίσης για τον φερόμενο ρόλο του στις βομβιστικές επιθέσεις της 7ης Αυγούστου 1998 στις πρεσβείες των Ηνωμένων Πολιτειών στο Νταρ ες Σαλάμ της Τανζανίας και στο Ναϊρόμπι της Κένυας, σύμφωνα με ανακοίνωση του FBI για καταζητούμενους (pdf). Ο Μπάιντεν δήλωσε ότι από την επίθεση στις πρεσβείες σκοτώθηκαν 224 άνθρωποι και τραυματίστηκαν άλλοι 4.500. Ο Ζαουαχίρι πιστεύεται επίσης ότι σχεδίασε τη βομβιστική επίθεση στο USS Cole το 2000, κατά την οποία σκοτώθηκαν 17 Αμερικανοί ναύτες.
Μια έκθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με ημερομηνία 2021 (pdf) αναφέρει ότι ο Ζαουαχίρι ήταν τότε «ασθενής» στο Αφγανιστάν και ότι ο Σαΐφ-Αλ Αντλ επρόκειτο να είναι ο «πιθανότερος διάδοχος» του Ζαουαχίρι, ο οποίος τότε διέμενε στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν.
Το χτύπημα έγινε ένα χρόνο αφότου η κυβέρνηση Μπάιντεν ολοκλήρωσε την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν.
«Όταν τερμάτισα τη στρατιωτική μας αποστολή στο Αφγανιστάν πριν από σχεδόν ένα χρόνο, πήρα την απόφαση ότι μετά από 20 χρόνια πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν χρειάζονται πλέον χιλιάδες μπότες στο έδαφος στο Αφγανιστάν, για να προστατεύσουν την Αμερική από τους τρομοκράτες που επιδιώκουν να μας βλάψουν», δήλωσε ο Μπάιντεν.
Μεγάλη σύγχυση
Ο γεωπολιτικός αναλυτής και συγγραφέας του βιβλίου «The Shadow War: Iran’s Quest for Supremacy» (Ο Πόλεμος των Σκιών: Η αναζήτηση του Ιράν για την υπεροχή) Μπράντον Τζ. Γουάιχερτ σχολίασε ότι παρά το γεγονός ότι η δολοφονία του Ζαουάχρι ήταν μια «εξαιρετική επιτυχία για τον αμερικανικό στρατό», πολλά αναπάντητα ερωτήματα παραμένουν ακόμη γύρω από τη δολοφονία και κατά πόσο πρόκειται πραγματικά για μια στρατηγική νίκη για τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Μια πηγή «μεγάλης σύγχυσης», δήλωσε ο Γουάιχερτ, ήταν τα μέσα με τα οποία η αμερικανική κοινότητα πληροφοριών απέκτησε τα ίχνη του Ζαουάχρι, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αμερικανικά δίκτυα έχουν «αποδεκατιστεί μετά την καταστροφική αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν πέρυσι».
«Αν αυτή η πληροφορία προήλθε από τους όποιους συμμάχους παραμένουν στο έδαφος, εξαιρετικά. Αν προήλθαν από μια αντίπαλη φατρία ή ένα αντίπαλο άτομο που επιδιώκει να αντικαταστήσει τον γερασμένο Ζαουάχρι ως ηγέτη της Αλ Κάιντα, τότε η ισχύς των ΗΠΑ είχε για άλλη μια φορά καπελωθεί και κακοποιηθεί για την προώθηση των σκοπών του τζιχαντιστικού αγώνα», σημείωσε ο αναλυτής.
Παρά τη μακροχρόνια συνεργασία μεταξύ των Ταλιμπάν και της Αλ Κάιντα, είπε ο Γουάιχερτ, η «συμμαχία ήταν μια συμμαχία ευκαιρίας» που μπορεί να διαλυθεί αν οι Ταλιμπάν αρχίσουν να αντιλαμβάνονται την Αλ Κάιντα ως «εμπόδιο» για την «ολική αποκατάσταση της εξουσίας τους».
«Τώρα που οι Ταλιμπάν είναι και πάλι στην εξουσία στο Αφγανιστάν, μπορεί η νέα ηγεσία των Ταλιμπάν να προσπαθεί να αποδυναμώσει τους πάλαι ποτέ συμμάχους τους, την Αλ Κάιντα, την οποία μπορεί να θεωρούν ως πιθανό εμπόδιο στην πλήρη αποκατάσταση της εξουσίας των Ταλιμπάν».
«Και με τον Ζαουάχρι να έχει φύγει, το ζήτημα θα είναι: ποιος θα τον ακολουθήσει; Κόψαμε το κεφάλι της Αλ Κάιντα. Ωστόσο, όπως έχει δείξει η ιστορία, το κόψιμο του κεφαλιού δεν αποτελεί το τέλος της Αλ Κάιντα. Ένα νέο κεφάλι απλά αναδύεται στη θέση του», δήλωσε ο Γουάιχερτ. «Και με την πρόσβαση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών στο Αφγανιστάν να έχει περιοριστεί σημαντικά μετά την αποχώρηση πέρυσι, τι μπορεί να μας περιμένει στη συνέχεια;».
Αντιδράσεις των ΗΠΑ
Αμερικανοί αξιωματούχοι επαίνεσαν τον αμερικανικό στρατό για την πραγματοποίηση της επίθεσης και καταδίκασαν τους Ταλιμπάν για παραβίαση της Συμφωνίας της Ντόχα, της ειρηνευτικής συμφωνίας που υπέγραψαν η κυβέρνηση Τραμπ και οι Ταλιμπάν τον Φεβρουάριο του 2020 για τον τερματισμό του 20ετούς πολέμου στο Αφγανιστάν.
«Με τη φιλοξενία και την παροχή καταφυγίου στον ηγέτη της Αλ Κάιντα στην Καμπούλ, οι Ταλιμπάν παραβίασαν κατάφωρα τη Συμφωνία της Ντόχα και τις επανειλημμένες διαβεβαιώσεις προς τον κόσμο ότι δεν θα επιτρέψουν να χρησιμοποιηθεί το αφγανικό έδαφος από τρομοκράτες για να απειλήσουν την ασφάλεια άλλων χωρών», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν σε δελτίο Τύπου αργά τη Δευτέρα.
Σε αντάλλαγμα για τη στρατιωτική αποχώρηση των ΗΠΑ, μεταξύ άλλων όρων, οι Ταλιμπάν συμφώνησαν στη Συμφωνία της Ντόχα ότι δεν θα χρησιμοποιούσαν τη θέση τους στο Αφγανιστάν για να απειλήσουν την ασφάλεια των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, σύμφωνα με την αμερικανική δεξαμενή σκέψης Council on Foreign Relations (Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων).
«Πρόδωσαν επίσης τον αφγανικό λαό και τη δική τους δηλωμένη επιθυμία για αναγνώριση από τη διεθνή κοινότητα και ομαλοποίηση με αυτήν», δήλωσε ο Μπλίνκεν.
Ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ (R-Texas), χαρακτήρισε τη θανάτωση του Ζαουάχρι «σημαντικό επίτευγμα».
«Όλοι οι Αμερικανοί θα αναπνεύσουν ευκολότερα σήμερα γνωρίζοντας ότι ο Αϊμάν αλ Ζαουάχρι, ο ηγέτης της Αλ Κάιντα, εξαλείφθηκε», ανέφερε ο Κρουζ σε δήλωσή του τη Δευτέρα. «Αυτό το χτύπημα θα πρέπει να είναι ένα μήνυμα προς τους τρομοκράτες κοντά και μακριά: αν συνωμοτείτε για να σκοτώσετε Αμερικανούς, θα σας βρούμε και θα σας σκοτώσουμε».
Ο ηγέτης της πλειοψηφίας της Βουλής των Αντιπροσώπων Στένι Χόγιερ(D-Md.), δήλωσε ότι η επίθεση είναι μια «κρίσιμη υπενθύμιση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν την ικανότητα να διεξάγουν επιχειρήσεις εναντίον τρομοκρατικών στόχων στο Αφγανιστάν ή οπουδήποτε στον κόσμο».
«Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ πώς η Αλ Κάιντα μας επιτέθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2001», έγραψε ο Χόγιερ στο Twitter τη Δευτέρα.
Ο επικεφαλής της μειοψηφίας της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν Μακάρθι (R-Calif.) επαίνεσε τις αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις για την εξουδετέρωση του Ζαουάχρι, αλλά απαίτησε σαφήνεια από την κυβέρνηση Μπάιντεν σχετικά με την «αναζωπύρωση της Αλ Κάιντα» στο Αφγανιστάν μετά την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από την περιοχή.
«Χρωστάμε ευγνωμοσύνη στους γενναίους Αμερικανούς που εξουδετέρωσαν τον τρομοκράτη, Αλ Ζαουάχρι», ανέφερε ο Μακάρθι σε δήλωσή του στο Twitter αργά τη Δευτέρα.
«Η διοίκηση Μπάιντεν πρέπει να παράσχει στο Κογκρέσο μια ενημέρωση το συντομότερο δυνατό για να συζητήσει την αναζωπύρωση της Αλ Κάιντα στην περιοχή μετά την καταστροφική αποχώρησή του από το Αφγανιστάν», δήλωσε ο Μακάρθι.